| dbo:abstract
|
- Bleda (Priscus: Βλήδας; Procopius: Βλέδας) (390-445) va ser rei dels huns conjuntament amb el seu germà petit Àtila. Ell i el seu germà van pujar al tron dels huns el 434, quan el seu oncle Ruas va morir sense descendència. D'entrada van intentar mantenir els termes de la pau amb els romans. Àtila i Bleda es van trobar amb la delegació imperial a la ciutat de (actual Požarevac) i, tots muntats a cavall d'acord amb els costums huns, van negociar un acord favorable: els romans no tan sols van retornar les tribus fugitives, sinó que també van doblar el tribut de 350 lliures d'or romanes, van obrir les fronteres als mercaders huns i van pagar un rescat de vuit sòlids per cada presoner romà. Durant els següents cinc anys es va mantenir la pau i els dos cabdills huns van dedicar-se a fer incursions a l'Imperi Persa dels sassànides, tot i que van ser derrotats quan intentaven penetrar Armènia. El 439 els huns i els romans es van acusar mútuament de trencar el . La guerra es va reprendre i davant l'exèrcit d'Àtila i Bleda van caure les ciutats romanes de , Margus, (Belgrad) i Sírmium. Després d'una breu treva el 442, els huns van continuar amb els seus atacs i van saquejar , Naissus (Nis), Sàrdica (Sofia), (Plòvdiv) i Arcadiòpolis. Finalment l'emperador oriental Teodosi II va admetre la derrota i va acceptar un nou tribut encara més elevat als huns. Poc després va morir Bleda, onze anys després de pujar al tron. Tot i que no es coneixen les causes de la seva mort, al llarg de la història s'ha especulat que Àtila va assassinar-lo durant una cacera. Una de les poques coses que es coneixen de la vida personal de Bleda és que, després de la gran campanya hun del 441, va obtenir un nan moro anomenat Zerco. A Bleda el divertia tant que va fer-li forjar una armadura a mida perquè el pogués acompanyar durant les campanyes. (ca)
- Bleda (* um 400; † um 445) war ein Sohn Mundzuks und der ältere Bruder Attilas. Zusammen mit diesem wurde er nach dem Tod seines Onkels Rua im Jahre 434/35 Herrscher der Hunnen, deren Reichszentrum etwa im heutigen Ungarn lag. Der Herrschaftsbereich wurde zwischen beiden Brüdern geteilt, wobei aber zumeist Attila als hauptsächlich handelnde Person auftritt. Im , die diesbezügliche Datierung ist umstritten (vielleicht 434, möglich ist aber auch ein späteres Datum), erreichten die Hunnen einen für sie vorteilhaften Ausgleich mit dem oströmischen Reich. Bleda und Attila führten anschließend Krieg im Barbaricum, fielen aber 441 wieder in oströmisches Gebiet ein. Wohl im Jahr 445 ließ Attila seinen Bruder ermorden und stieg damit zum Alleinherrscher der Hunnen auf, wenngleich auch er nie über alle Hunnen herrschte. Im Nibelungenlied taucht Bleda als Blödelin bzw. Blödel auf. Die ungarische Version Buda dient als Namensgeber der ehemaligen Stadt Buda, heute der westliche Teil Budapests. (de)
- Bleda (/ˈblɛdə, ˈbleɪdə/) was a Hunnic ruler, the brother of Attila the Hun. As nephews to Rugila, Attila and his elder brother Bleda succeeded him to the throne. Bleda's reign lasted for eleven years until his death. While it has been speculated by Jordanes that Attila murdered him on a hunting trip, it is unknown exactly how he died. One of the few things known about Bleda is that, after the great Hun campaign of 441, he acquired a Moorish dwarf named Zerco. Bleda was highly amused by Zerco and went so far as to make a suit of armor for the dwarf so that Zerco could accompany him on campaign. (en)
- Bleda (390-445) fue rey de los hunos de manera conjunta con su hermano Atila después de la muerte del rey Rugila. Ambos eran hijos del noble huno Mundzuk. En un primer momento Bleda y Atila optaron por proseguir la paz con el Imperio romano de Oriente a cambio de que el emperador Teodosio II duplicara los tributos anuales (ascendiendo estos a 700 libras anuales) y entregara a varios desertores que habían huido al sur del Danubio refugiándose con los romanos. Durante los cinco años siguientes se mantuvo la paz, tiempo que Bleda y Atila aprovecharon para realizar incursiones al sur del Cáucaso, aunque fueron derrotados cuando trataban de saquear Armenia. En 439 acusaron a los romanos de romper el acuerdo después de que el obispo de la ciudad de Margus cruzara el Danubio y profanara las tumbas reales hunas que había en su orilla norte. Bleda y Atila cruzaron el Danubio y saquearon varias ciudades romanas, entre ellas Margus, Viminacium, Singidunum, y Sirmium. Después de una relativa calma durante el año 442, el emperador Teodosio II se apresuró en traer tropas del norte de África y consideró dejar de pagarles el tributo a los reyes hunos. Atila y Bleda respondieron reanudando la guerra en el 443 tomando las ciudades de Ratiaria, Naiso, Serdica, Filipópolis y Arcadiópolis, en las que hicieron uso de sofisticadas armas de asedio como arietes y torres, algo nunca antes hecho por los hunos. Derrotaron a un ejército romano a las afueras de Constantinopla pero no pudieron tomar la ciudad por su doble muralla y su formidable puerto, lo cual hacía insostenible un asedio a largo plazo. Aun así, derrotaron a un segundo ejército romano en Galípolis. Teodosio II reconoció la derrota y acordó una nueva paz, mucho más onerosa que la anterior, en la cual accedió a pagar 6.000 libras de oro, como castigo por no haber cumplido el tratado de paz anterior, y un tributo anual triplicado que ascendió a 2100 libras anuales. Después de estas victorias Bleda y Atila se retiraron a sus dominios al norte del Danubio. Bleda falleció en el 445 durante una cacería, según algunas fuentes posiblemente asesinado por su hermano Atila. (es)
- Bleda ou Bléda, mort vers 444 ou 445, est un roi hun qui, succédant avec son frère Attila à leur oncle Ruga, a régné de 435 à sa mort sur la partie orientale de l'empire hunnique. (fr)
- Bleda (390 circa – 445) fu un sovrano degli Unni, fratello di Attila. Il suo regno durò 11 anni, dal 434 fino alla morte. (it)
- ブレダ（Bleda、ギリシャ語:ΒλήδαςまたはΒλέδας、390年頃 - 445年頃）は、フン族の共同王の一人。もう一人の王は有名なアッティラである。 (ja)
- Bleda (ca. 390 - 445) was een broer van Attila. Ze waren de zonen van , die de broer was van en Rugila; het was Rugila die de Hunnen in 432 verenigde. Bleda en Attila volgden Rugila op na diens dood in 434. Bleda regeerde elf jaren over het rijk der Hunnen. In 434 waren de Hunnen in onderhandeling met keizer Theodosius II over de terugkeer van enkele stammen die bescherming hadden gezocht binnen het Romeinse Rijk. Het volgende jaar ontmoetten Attila en Bleda een keizerlijke delegatie in Margus (het huidige Požarevac) en ze sloten een voor de Hunnen succesvol verdrag: de gevluchte stammen werden door de keizer weer teruggestuurd, de oorspronkelijke jaarlijkse schatting van 114,5 kilo goud die aan de Hunnen werd betaald, werd verdubbeld, Hunse handelaren kregen toegang tot de markten in het Oost-Romeinse Rijk, en de keizer moest voor elke krijgsgevangen Romein een losgeld betalen. In ruil hiervoor keerden de Hunnen terug naar hun eigen gebieden. Keizer Theodosius greep de nieuwe periode van rust aan om de stadsmuren van Constantinopel te versterken en de grensverdediging langs de Donau te verbeteren. De eerstvolgende vijf jaren richtten de Hunnen zich op het rijk van de Sassaniden, maar een nederlaag in Armenië leidde ertoe dat ze hun aandacht weer op Europa vestigden. In 440 verschenen ze aan de grenzen van het Romeinse Rijk en vielen handelsposten langs de Donau aan. Ze gaven de Romeinen de schuld van het niet nakomen van het eerdere verdrag, en ze beschuldigden de bisschop van Margus voor het schenden van graven van de Hunnen. Vervolgens voerden ze aanvallen uit op forten en steden. De Romeinse grensverdediging was verzwakt, omdat Theodosius troepen had verplaatst vanwege de inname van Carthago door de Vandaalse koning Geiserik in 440 en de invasie van Armenië door de Sassaniden. Hierdoor konden Atilla en Bleda in 441 ongehinderd de Balkan binnentrekken en ze namen verschillende steden in. In 442 kreeg Theodosius de kans om zijn troepen uit Afrika terug te roepen en met nieuwe financiële middelen de strijd tegen de Hunnen op te pakken. Hij weigerde dan ook om in te gaan op de eisen van de Hunnen. Atilla en Bleda reageerden in 443 met een nieuw offensief. Ze namen diverse steden in, zoals Naissus (Niš), Serdica (Sofia), Philippopolis (Plovdiv) en Arcadiopolis (Lüleburgaz). Buiten de muren van Constantinopel vernietigden ze het Romeinse leger, maar ze hadden geen geschikte belegeringswerktuigen om de sterke stadsmuur te doorbreken. Theodosius erkende zijn verlies en moest een nieuw verdrag sluiten met de Hunnen: de keizer moest 2000 kilo goud afdragen, de jaarlijkse schatting werd verdrievoudigd, en de losgelden voor Romeinse gevangenen werd verhoogd. De Hunnen keerden weer terug naar hun eigen rijk. Volgens Jordanes zou Bleda rond 445 tijdens de jacht zijn vermoord door zijn broer Atilla, waarna Atilla alleenheerser werd van het rijk. Sommige bronnen melden echter dat Bleda probeerde zijn broer te vermoorden maar dat Atilla op tijd reageerde en zo Bleda ombracht. (nl)
- Bleda – wódz Hunów, urodzony około 390 roku. Razem ze swym młodszym bratem Attylą odziedziczył tron po stryju Ruasie. Rządził wraz z nim przez 11 lat, aż do swej śmierci w 445 roku. Najprawdopodobniej został zabity przez Attylę, jednak brak źródeł, z jakiego powodu. (pl)
- Bleda var, tillsammans med sin mer namnkunnige lillebror Attila, kung över hunnerna år 434–445 e.kr. Enligt legenden mördades Bleda av Attila under en jakt, varpå Attila regerade ensam fram till sin död år 453 e. kr. Denna artikel om en historisk person saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att lägga till den. (sv)
- Бле́да (ср.-греч. Βλήδας, лат. Bleda; убит в 444) — правитель гуннов в 434—444 годах, брат и соправитель Аттилы. (ru)
- 布列達（古希臘語：Βλήδας / λέδας；英語：Bleda；约390年－445年），又译為貝里達、布萊達，是一位匈人君主，434年至445年在位。其名字有可能来源于突厥语，意思是“智慧的导师”。 布列达是匈人王子蒙祖克之子，在位期間，與其弟弟阿提拉共治。 (zh)
- Бледа (грец. Βλήδας, лат. Bleda, бл. 390–445) — вождь гунів у 434—444 роках, брат і співправитель Аттіли. Відомий також як вождь гунів Буда. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Bleda (/ˈblɛdə, ˈbleɪdə/) was a Hunnic ruler, the brother of Attila the Hun. As nephews to Rugila, Attila and his elder brother Bleda succeeded him to the throne. Bleda's reign lasted for eleven years until his death. While it has been speculated by Jordanes that Attila murdered him on a hunting trip, it is unknown exactly how he died. One of the few things known about Bleda is that, after the great Hun campaign of 441, he acquired a Moorish dwarf named Zerco. Bleda was highly amused by Zerco and went so far as to make a suit of armor for the dwarf so that Zerco could accompany him on campaign. (en)
- Bleda ou Bléda, mort vers 444 ou 445, est un roi hun qui, succédant avec son frère Attila à leur oncle Ruga, a régné de 435 à sa mort sur la partie orientale de l'empire hunnique. (fr)
- Bleda (390 circa – 445) fu un sovrano degli Unni, fratello di Attila. Il suo regno durò 11 anni, dal 434 fino alla morte. (it)
- ブレダ（Bleda、ギリシャ語:ΒλήδαςまたはΒλέδας、390年頃 - 445年頃）は、フン族の共同王の一人。もう一人の王は有名なアッティラである。 (ja)
- Bleda – wódz Hunów, urodzony około 390 roku. Razem ze swym młodszym bratem Attylą odziedziczył tron po stryju Ruasie. Rządził wraz z nim przez 11 lat, aż do swej śmierci w 445 roku. Najprawdopodobniej został zabity przez Attylę, jednak brak źródeł, z jakiego powodu. (pl)
- Bleda var, tillsammans med sin mer namnkunnige lillebror Attila, kung över hunnerna år 434–445 e.kr. Enligt legenden mördades Bleda av Attila under en jakt, varpå Attila regerade ensam fram till sin död år 453 e. kr. Denna artikel om en historisk person saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att lägga till den. (sv)
- Бле́да (ср.-греч. Βλήδας, лат. Bleda; убит в 444) — правитель гуннов в 434—444 годах, брат и соправитель Аттилы. (ru)
- 布列達（古希臘語：Βλήδας / λέδας；英語：Bleda；约390年－445年），又译為貝里達、布萊達，是一位匈人君主，434年至445年在位。其名字有可能来源于突厥语，意思是“智慧的导师”。 布列达是匈人王子蒙祖克之子，在位期間，與其弟弟阿提拉共治。 (zh)
- Бледа (грец. Βλήδας, лат. Bleda, бл. 390–445) — вождь гунів у 434—444 роках, брат і співправитель Аттіли. Відомий також як вождь гунів Буда. (uk)
- Bleda (Priscus: Βλήδας; Procopius: Βλέδας) (390-445) va ser rei dels huns conjuntament amb el seu germà petit Àtila. Ell i el seu germà van pujar al tron dels huns el 434, quan el seu oncle Ruas va morir sense descendència. D'entrada van intentar mantenir els termes de la pau amb els romans. Àtila i Bleda es van trobar amb la delegació imperial a la ciutat de (actual Požarevac) i, tots muntats a cavall d'acord amb els costums huns, van negociar un acord favorable: els romans no tan sols van retornar les tribus fugitives, sinó que també van doblar el tribut de 350 lliures d'or romanes, van obrir les fronteres als mercaders huns i van pagar un rescat de vuit sòlids per cada presoner romà. (ca)
- Bleda (* um 400; † um 445) war ein Sohn Mundzuks und der ältere Bruder Attilas. Zusammen mit diesem wurde er nach dem Tod seines Onkels Rua im Jahre 434/35 Herrscher der Hunnen, deren Reichszentrum etwa im heutigen Ungarn lag. Wohl im Jahr 445 ließ Attila seinen Bruder ermorden und stieg damit zum Alleinherrscher der Hunnen auf, wenngleich auch er nie über alle Hunnen herrschte. Im Nibelungenlied taucht Bleda als Blödelin bzw. Blödel auf. Die ungarische Version Buda dient als Namensgeber der ehemaligen Stadt Buda, heute der westliche Teil Budapests. (de)
- Bleda (390-445) fue rey de los hunos de manera conjunta con su hermano Atila después de la muerte del rey Rugila. Ambos eran hijos del noble huno Mundzuk. En un primer momento Bleda y Atila optaron por proseguir la paz con el Imperio romano de Oriente a cambio de que el emperador Teodosio II duplicara los tributos anuales (ascendiendo estos a 700 libras anuales) y entregara a varios desertores que habían huido al sur del Danubio refugiándose con los romanos. Durante los cinco años siguientes se mantuvo la paz, tiempo que Bleda y Atila aprovecharon para realizar incursiones al sur del Cáucaso, aunque fueron derrotados cuando trataban de saquear Armenia. (es)
- Bleda (ca. 390 - 445) was een broer van Attila. Ze waren de zonen van , die de broer was van en Rugila; het was Rugila die de Hunnen in 432 verenigde. Bleda en Attila volgden Rugila op na diens dood in 434. Bleda regeerde elf jaren over het rijk der Hunnen. Volgens Jordanes zou Bleda rond 445 tijdens de jacht zijn vermoord door zijn broer Atilla, waarna Atilla alleenheerser werd van het rijk. Sommige bronnen melden echter dat Bleda probeerde zijn broer te vermoorden maar dat Atilla op tijd reageerde en zo Bleda ombracht. (nl)
|
_Ettore_Manni_3.png){kind=link}
_Ettore_Manni_3.png){kind=link}
