| dbo:abstract
|
- Katafora je v textové lingvistice, stylistice a syntaxi typem (vnitrotextové) reference, která odkazuje k tomu, co bude řečeno: To jsem nevěděl, že ses oženil. Slovo to odkazuje k části výpovědi, která teprve bude následovat (že ses oženil). Jiným typem endoforické reference je anafora. Kromě endoforické reference rozlišujeme i referenci (mimotextovou), jíž je deixe. (cs)
- Una catàfora (del grec kataphorá, 'caiguda') és el recurs literari oposat a l'anàfora que consisteix a enunciar primer una partícula que el seu referent. Per exemple, això ocorre quan apareix primer un pronom o una frase amb subjecte el·líptic i després s'aclareix qui és l'agent de l'acció. La catàfora s'usa com un mecanisme de cohesió textual, per mantenir el suspens o per no incórrer en repeticions. Els mecanismes per produir una catàfora poden ser:
* Ús de pronoms i altres elements díctics
* Sinònims o paràfrasis no evidents, dels quals s'aclareix l'abast amb el referent
* Elisions (ca)
- Katapher (auch: Kataphora) bezeichnet in der Textlinguistik eine sprachliche Einheit, die für eine im Text nachfolgende sprachliche Einheit steht. Eine Proform (zum Beispiel ein Pronomen) weist auf einen anderen sprachlichen Ausdruck voraus, der erst nachfolgend genannt wird. Kataphern werden seltener als Anaphern verwendet, da sie kognitiv schwieriger zu verarbeiten sind. Sie werden aber u. a. gerne als rhetorische Figuren eingesetzt, um die Spannung zu erhöhen. (de)
- En lingvistiko, kataforo okazas kiam esprimo same signas kun posta esprimo en la teksto. Ĝi estas speco de endoforo. Kataforoj ofte uziĝas por retorika efiko. Ekzemple:
* Li estas la plej granda porkeca aĉulo kiun mi konas. Li vere stultas. Li tiel kruelas. Li estas mia amanto, Stefano. Kataforoj foje uziĝas en malĉefaj klaŭzoj (subpropozicioj) ene de frazo. Ekzemple:
* Se vi iom deziras, jen iom da fromaĝo.
* Se vi ilin deziras, estas kuketoj en la kuirejo. Kataforoj ofte uziĝas por provizi priskribon antaŭ nomo. Ekzemple:
* Malgranda knabino, Karolino, ludadis per la pilko. Kataforoj kontrastas kun anaforoj, en kio esprimo samaludas antaŭan esprimon. (eo)
- In linguistics, cataphora (/kəˈtæfərə/; from Greek, καταφορά, kataphora, "a downward motion" from κατά, kata, "downwards" and φέρω, pherō, "I carry") is the use of an expression or word that co-refers with a later, more specific, expression in the discourse. The preceding expression, whose meaning is determined or specified by the later expression, may be called a cataphor. Cataphora is a type of anaphora, although the terms anaphora and anaphor are sometimes used in a stricter sense, denoting only cases where the order of the expressions is the reverse of that found in cataphora. An example of cataphora in English is the following sentence:
* When he arrived home, John went to sleep. In this sentence, the pronoun he (the cataphor) appears earlier than the noun John (the postcedent) that it refers to. This is the reverse of the more normal pattern, "strict" anaphora, where a referring expression such as John or the soldier appears before any pronouns that reference it. Both cataphora and anaphora are types of endophora. (en)
- Katafora (grezieratik: grezieraz: Kαταφορά, 'beherantz daroana'; Kατα, 'beherantz', φορά 'eramaten duena') figura erretoriko bat da, hau da, adierazpeneko, diskurtsoko edo erretorikako baliabide bat, geroago aipatuko den erreferente baten aurrerapena egiten duena, edo geroago aipatuko den erreferente baten ordezkapen aurreratua. Esaterako:
* Zera adierazi nahi zuen: lanak bukatu bezain laster etorriko zela.
* (Honako) hau esan zigun: guretzat zenbait albiste zekartzala.
* Zientzialaria agertu zenean inork ez zekien zientzialari hura geroago Nobel Saria irabaziko zuen Einstein jauna zela.
* Hona hemen herri batzuen izenak: Altsasu, Urdiain, Arbizu. (eu)
- La catáfora (del griego κατά y φέρω "llevar abajo, bajar") consiste en la anticipación de una idea que se expresará más adelante. Se suele considerar un tipo de deixis —frecuentemente llevada a cabo por el pronombre—, otros autores prefieren reservar esta categoría para el contexto físico del acto comunicativo. Ejemplos: Se llevó absolutamente todo: sus libros de historia, los prototipos de aviones de colección, sus máscaras decorativas, sus fotografías, etc. A esto me refiero: a que te has portado mal. ¡Mira que te lo dije, que iba a haber problemas!. (es)
- En linguistique, le terme ayant la forme française cataphore a été formé par le linguiste allemand Karl Bühler des éléments grecs anciens κατά (katá) « en bas » et φέρω (phéro) « je porte », donnant le mot καταφορά (kataphorá), par analogie avec le terme ἀναφορά (anaphorá) « anaphore ». C’est un phénomène syntactico-sémantique qui consiste en l’anticipation, par un élément linguistique ayant le statut de substitut, d’une entité également linguistique (mot, groupe de mots, phrase simple, phrase complexe) exprimée par la suite, ex. Moi, je vais te dire ceci : je n’aime pas beaucoup ce film. L’entité anticipée, appelée postcédent, représente une réalité extra-linguistique appelée référent, et le substitut, appelé élément cataphorique, représente à son tour le postcédent, donc, dans la plupart des cas, indirectement le référent. La référence cataphorique est un moyen de marquer l’identité, appelée coréférence, entre ce qui est exprimé et ce qui va être exprimé. L’élément κατά (katá) « en bas » est motivé par l’écriture, dans l’Antiquité, sur des rouleaux. La cataphore s’oppose à deux autres phénomènes de référence. L’un est également phorique, l’anaphore, plus fréquente, qui diffère de la cataphore par le fait que c’est une reprise, c’est-à-dire une référence à une entité linguistique exprimée auparavant, ex. Nos filles sont étudiantes ; elles sont à Paris. L’autre est la deixis, la référence directe, en situation de communication, à un élément extralinguistique de cette situation, ex. Est-ce que tu as besoin de ça ?, dit en montrant un objet. (fr)
- 後方照応（こうほうしょうおう、cataphora）とは、言語学で、談話（discourse）において、後ろにある表現で同じ対象を指す（同一指向 Coreference）表現のこと。つまり、後に述べられる表現が、その前にある表現を言及するか表現する。 (ja)
- La catafora è una funzione di coesione linguistica dei testi. Consiste nella relazione tra un'espressione anaforica (o "dispositivo anaforico") e un'altra espressione (successiva) che funge da referente. Si tratta, dunque, dell'opposto dell'anafora. Così, ad esempio, nella frase: Te lo dico per l'ultima volta: no! il pronome lo, pur costituendo una "ripresa anaforica", di fatto precede il determinante no. Si parla di "catafora zero" nel caso in cui l'elemento che funge da dispositivo di riferimento al referente testuale non appare al livello superficiale, come nella frase: Proprio perché Ø è fresca questa pasta ti piacerà. Il referente "questa pasta" è richiamato da un , cioè da un elemento linguistico (morfema) cui non corrisponde alcun segmento fonetico nel testo. Un altro esempio di catafora zero è: Ti dirò Ø: non mi hai convinto. In questo caso, il morfema zero Ø può essere sostituito da questo. Se la ripresa è successiva all'espressione che determina il riferimento (caso assai più consueto), si parla di "anafora", come nella frase: No! Ed è l'ultima volta che te lo dico. I termini "anafora" e "catafora" sono anche delle figure retoriche (si vedano anafora e catafora), che non vanno confuse con l'anafora e la catafora relative ad antecedente e ripresa. (it)
- Een katafoor (ook wel gespeld als catafoor) is een verwijzend element (bijvoorbeeld een voornaamwoord of zelfstandig naamwoord) dat in een tekst vooruitloopt op iets dat pas even later (bijvoorbeeld in de volgende zin) genoemd wordt. Het is daarmee in zekere zin het tegenovergestelde van een anafoor in enge zin, omdat dit laatste juist verwijst naar iets dat al eerder in de tekst genoemd is (het antecedent). Kataforen worden vaak gebruikt als stijlfiguur en in de retorica, om een min of meer gespannen verwachting bij de lezer of toehoorder op te roepen. Deze laatste wordt door middel van een katafoor voorbereid op datgene wat even verderop expliciet genoemd zal worden. In de volgende voorbeelden zijn de kataforen cursief weergegeven. Het woord waar ze naar verwijzen is steeds het laatste woord van de zin:
* Het is toch maar een klein landje, Nederland.
* Wie eenzaam is zoekt iemand om tegen te praten en bij te eten, en die iemand was ik. Kataforen worden ook regelmatig gebruikt in bijzinnen als voorbereiding op de hoofdzin, bijvoorbeeld:
* Als je dat wilt, kan ik meegaan met een bezoek. Ten slotte komt het vaak voor dat een katafoor verwijst naar een eigennaam:
* De baas, meneer Newton, schopte haar zo hard dat ze na enige tijd stierf. (nl)
- Ката́фора (от греч. κατά — «вниз» и φορέω — «несу») — слово или выражение в тексте (речи), более точное представление о котором можно получить только по мере дальнейшего чтения (слушания) данного текста. Катафора противоположна анафоре. Катафорами могут послужить, например, местоимения (так как они указывают на предмет, не называя его). Пример: «как его ни крути, но яйцо всегда будет в горизонтальном положении». В данном случае местоимение «его» является катафорой для существительного «яйцо». С помощью катафоры можно создать в тексте (в речи) некоторую напряженность (связанную с тайной, которая выяснится позже, по мере чтения или слушания), вызывающую интерес читателя (слушателя). Например: «В печати такое появилось... Губернатора арестовали». Катафора выступает в роли оппозиции по отношению к анафоре и является одним из способов текстообразования, выступая как синтаксическим, так и стилистическим компонентом текста и влияя на категорию связности и организованности речевой и письменной деятельности человека. В отличие от анафоры, катафора представляет собой более сложный, периферийный случай, который довольно редко рассматривается как самостоятельное явление в лингвистической литературе. В том случае, когда смысловой источник линейно следует за анафорой, он выступает в роли постцедента, когда предшествует ему — антецедента. Катафора, как языковое явление среди лингвистов трактуется неоднозначно. Некоторые считают, что анафорическая и катафорическая связь только семантическая отсылка, не имеющая синтаксической связи между элементами речи. Другие учёные полагают, что это особый вид формальной синтаксической связи, третьи предполагают существование катафоры и анафоры, четвёртые считают, что катафоры (как явления) в языке вообще не существует [Kuno, 1975; Bollinger, 1957; Cornish, 1996]. Катафора рассматривается чаще как элемент текста, чья интерпретация зависит от последующего лингвистического окружения. Типы семантических отношений между катафорой и анафорой могут быть самыми разнообразными: причина — следствие; часть — целое; участник — ситуация, элемент или подмножество — множество и т. п. Как правило, постцедент не может быть расположен от катафорического элемента дальше, чем в соседней предикации. Катафора может быть выражена как одним словом, словосочетанием, так и целым предложением, которое выступает финальным компонентом одного абзаца и начальным в следующем. Анафорические и катафорические компоненты могут в абзаце объединять признаки обоих типов последних предложений, представляя собой анафоро-катафорические функции, выступающих в роли текстообразующего компонента. Анафора указывает на сказанное ранее или используется в виде повтора или : «Благословен ты в городе или в деревне. Благословенны будут плоды ваших внутренностей и плоды вашей земли». (Второзаконие 28). Катафора, как правило, вначале использует «замещающее слово», а затем «расшифровывает» его, то есть, предваряет то, что будет сказано далее. Например: «Она не долго ждала — Владислав сделал предложение и вручил Ольге кольцо». В русском языке в роли катафоры чаще всего выступают существительные и указательные местоимения. (ru)
- Na linguística, a catáfora (do grego Kαταφορά, κατά, kata, "para baixo" e φέρω, pherō, "eu carrego"), é o uso de uma expressão utilizado para designar uma unidade verbal (uma palavra ou uma frase) que prepara uma informação a ser trabalhada/apresentada no texto. Segundo Haliday e Hasan (1973), referência é um movimento de recuperação de elementos, que estão tanto dentro quanto fora do texto. Assim, no enunciado: "O pássaro seguia-o pelo caminho, reparou o moço.", o pronome "o" de "seguia-o" é considerado uma unidade verbal catafórica, uma vez que se refere a "o moço", posteriormente enunciado. Numa cadeia de referência, a expressão que estabelece o referente pode ocorrer no discurso subsequente àquele em que surgem as expressões referencialmente dependentes, designadas por termos anafóricos (anáfora)[1]. Quando a cadeia de referência exibe esta ordenação linear, o termo catáfora substitui o termo anáfora. Na frase: "a irmã olhou-o e disse: João, estás com um ar cansado!", o pronome pessoal "o" é uma expressão referencialmente não autônoma, cujo valor depende da interpretação de uma expressão presente no contexto discursivo subsequente, o nome próprio: João. Catáfora designa este tipo particular de anáfora, em que o termo anafórico precede o antecedente. Exemplo: A Carolina olhou-o e disse: -O Mário é homossexual. (pt)
|
| rdfs:comment
|
- Katafora je v textové lingvistice, stylistice a syntaxi typem (vnitrotextové) reference, která odkazuje k tomu, co bude řečeno: To jsem nevěděl, že ses oženil. Slovo to odkazuje k části výpovědi, která teprve bude následovat (že ses oženil). Jiným typem endoforické reference je anafora. Kromě endoforické reference rozlišujeme i referenci (mimotextovou), jíž je deixe. (cs)
- Una catàfora (del grec kataphorá, 'caiguda') és el recurs literari oposat a l'anàfora que consisteix a enunciar primer una partícula que el seu referent. Per exemple, això ocorre quan apareix primer un pronom o una frase amb subjecte el·líptic i després s'aclareix qui és l'agent de l'acció. La catàfora s'usa com un mecanisme de cohesió textual, per mantenir el suspens o per no incórrer en repeticions. Els mecanismes per produir una catàfora poden ser:
* Ús de pronoms i altres elements díctics
* Sinònims o paràfrasis no evidents, dels quals s'aclareix l'abast amb el referent
* Elisions (ca)
- Katapher (auch: Kataphora) bezeichnet in der Textlinguistik eine sprachliche Einheit, die für eine im Text nachfolgende sprachliche Einheit steht. Eine Proform (zum Beispiel ein Pronomen) weist auf einen anderen sprachlichen Ausdruck voraus, der erst nachfolgend genannt wird. Kataphern werden seltener als Anaphern verwendet, da sie kognitiv schwieriger zu verarbeiten sind. Sie werden aber u. a. gerne als rhetorische Figuren eingesetzt, um die Spannung zu erhöhen. (de)
- La catáfora (del griego κατά y φέρω "llevar abajo, bajar") consiste en la anticipación de una idea que se expresará más adelante. Se suele considerar un tipo de deixis —frecuentemente llevada a cabo por el pronombre—, otros autores prefieren reservar esta categoría para el contexto físico del acto comunicativo. Ejemplos: Se llevó absolutamente todo: sus libros de historia, los prototipos de aviones de colección, sus máscaras decorativas, sus fotografías, etc. A esto me refiero: a que te has portado mal. ¡Mira que te lo dije, que iba a haber problemas!. (es)
- 後方照応（こうほうしょうおう、cataphora）とは、言語学で、談話（discourse）において、後ろにある表現で同じ対象を指す（同一指向 Coreference）表現のこと。つまり、後に述べられる表現が、その前にある表現を言及するか表現する。 (ja)
- En lingvistiko, kataforo okazas kiam esprimo same signas kun posta esprimo en la teksto. Ĝi estas speco de endoforo. Kataforoj ofte uziĝas por retorika efiko. Ekzemple:
* Li estas la plej granda porkeca aĉulo kiun mi konas. Li vere stultas. Li tiel kruelas. Li estas mia amanto, Stefano. Kataforoj foje uziĝas en malĉefaj klaŭzoj (subpropozicioj) ene de frazo. Ekzemple:
* Se vi iom deziras, jen iom da fromaĝo.
* Se vi ilin deziras, estas kuketoj en la kuirejo. Kataforoj ofte uziĝas por provizi priskribon antaŭ nomo. Ekzemple:
* Malgranda knabino, Karolino, ludadis per la pilko. (eo)
- In linguistics, cataphora (/kəˈtæfərə/; from Greek, καταφορά, kataphora, "a downward motion" from κατά, kata, "downwards" and φέρω, pherō, "I carry") is the use of an expression or word that co-refers with a later, more specific, expression in the discourse. The preceding expression, whose meaning is determined or specified by the later expression, may be called a cataphor. Cataphora is a type of anaphora, although the terms anaphora and anaphor are sometimes used in a stricter sense, denoting only cases where the order of the expressions is the reverse of that found in cataphora. (en)
- Katafora (grezieratik: grezieraz: Kαταφορά, 'beherantz daroana'; Kατα, 'beherantz', φορά 'eramaten duena') figura erretoriko bat da, hau da, adierazpeneko, diskurtsoko edo erretorikako baliabide bat, geroago aipatuko den erreferente baten aurrerapena egiten duena, edo geroago aipatuko den erreferente baten ordezkapen aurreratua. Esaterako: (eu)
- En linguistique, le terme ayant la forme française cataphore a été formé par le linguiste allemand Karl Bühler des éléments grecs anciens κατά (katá) « en bas » et φέρω (phéro) « je porte », donnant le mot καταφορά (kataphorá), par analogie avec le terme ἀναφορά (anaphorá) « anaphore ». C’est un phénomène syntactico-sémantique qui consiste en l’anticipation, par un élément linguistique ayant le statut de substitut, d’une entité également linguistique (mot, groupe de mots, phrase simple, phrase complexe) exprimée par la suite, ex. Moi, je vais te dire ceci : je n’aime pas beaucoup ce film. L’entité anticipée, appelée postcédent, représente une réalité extra-linguistique appelée référent, et le substitut, appelé élément cataphorique, représente à son tour le postcédent, donc, dans la plupart (fr)
- La catafora è una funzione di coesione linguistica dei testi. Consiste nella relazione tra un'espressione anaforica (o "dispositivo anaforico") e un'altra espressione (successiva) che funge da referente. Si tratta, dunque, dell'opposto dell'anafora. Così, ad esempio, nella frase: Te lo dico per l'ultima volta: no! il pronome lo, pur costituendo una "ripresa anaforica", di fatto precede il determinante no. Si parla di "catafora zero" nel caso in cui l'elemento che funge da dispositivo di riferimento al referente testuale non appare al livello superficiale, come nella frase: (it)
- Een katafoor (ook wel gespeld als catafoor) is een verwijzend element (bijvoorbeeld een voornaamwoord of zelfstandig naamwoord) dat in een tekst vooruitloopt op iets dat pas even later (bijvoorbeeld in de volgende zin) genoemd wordt. Het is daarmee in zekere zin het tegenovergestelde van een anafoor in enge zin, omdat dit laatste juist verwijst naar iets dat al eerder in de tekst genoemd is (het antecedent). In de volgende voorbeelden zijn de kataforen cursief weergegeven. Het woord waar ze naar verwijzen is steeds het laatste woord van de zin:
* Als je dat wilt, kan ik meegaan met een bezoek. (nl)
- Na linguística, a catáfora (do grego Kαταφορά, κατά, kata, "para baixo" e φέρω, pherō, "eu carrego"), é o uso de uma expressão utilizado para designar uma unidade verbal (uma palavra ou uma frase) que prepara uma informação a ser trabalhada/apresentada no texto. Segundo Haliday e Hasan (1973), referência é um movimento de recuperação de elementos, que estão tanto dentro quanto fora do texto. Assim, no enunciado: "O pássaro seguia-o pelo caminho, reparou o moço.", o pronome "o" de "seguia-o" é considerado uma unidade verbal catafórica, uma vez que se refere a "o moço", posteriormente enunciado. (pt)
- Ката́фора (от греч. κατά — «вниз» и φορέω — «несу») — слово или выражение в тексте (речи), более точное представление о котором можно получить только по мере дальнейшего чтения (слушания) данного текста. Катафора противоположна анафоре. Катафорами могут послужить, например, местоимения (так как они указывают на предмет, не называя его). Пример: «как его ни крути, но яйцо всегда будет в горизонтальном положении». В данном случае местоимение «его» является катафорой для существительного «яйцо». Анафора указывает на сказанное ранее или используется в виде повтора или : (ru)
|
