dbo:abstract
|
- Els metalls nobles són un grup de metalls caracteritzats per ser molt inerts químicament, és a dir, que no reaccionen químicament (o hi reaccionen molt poc) amb altres composts químics, cosa que els converteix en metalls molt interessants per a molts fins tecnològics o per joieria. Aquesta propietat es tradueix en una escassa reactivitat o, cosa que és el mateix, són poc susceptibles de corroir-se o oxidar-se, cosa que els proporciona aparença d'inalterabilitat, raó per la qual se'ls denomina amb l'apel·latiu de nobles. Els més coneguts són l'or, la plata i el platí, però també formen part d'aquest grup el grup del platí: ruteni, osmi, rodi, iridi i pal·ladi, així com el copernici. Els metalls del grup del platí, també coneguts com a metalls nobles (platí, pal·ladi, iridi, rodi, osmi i ruteni) es troben àmpliament distribuïts al llarg del planeta, però llur dilució extrema dificulta enormement llur recuperació (és necessari que s'hi donin circumstàncies especials per a això). S'empren molt en el camp de la química a causa de llur activitat catalítica i de llur baixa reactivitat. Com a catalitzador, el platí s'empra en les reaccions d'hidrogenació, deshidrogenació, isomerització, ciclització, deshidratació, deshalogenació i oxidació i per l'elèctrode normal d'hidrogen (ENH). Tot i la creença popular, la gran majoria dels metalls nobles poden ser atacats per aigua règia (una mescla concentrada d'àcids molt potents). (ca)
- Ušlechtilé kovy jsou přechodné kovy s nejvyššími kladnými hodnotami elektrochemických potenciálů, zejména standardního elektrodového potenciálu. Mezi ušlechtilé se běžně řadí kovy nacházející se v pravé části přechodných řad: měď, stříbro, zlato a platinové kovy. Tyto kovy se vyznačují nízkou a vysokou odolností vůči korozi. Obdobně se kovy se zápornými hodnotami elektrochemických potenciálů označují jako neušlechtilé. (cs)
- الفلزات النبيلة هي المعادن المقاومة للتآكل والأكسدة في ظروف الهواء الرطب على العكس من معظم . وهي تميل إلى أن تكون مرتفعة السعر، بسبب ندرتها في القشرة الأرضية. والمعادن النبيلة (وفق ترتيب زيادة العدد الذري) الروثينيوم والروديوم والبلاديوم والفضة والأوزميوم والإريديوم والبلاتين والذهب. توجد بعض المصادر تضيف إلى ما سبق من المعادن الزئبق والرينيوم. في حين لا يتم اعتبار التيتانيوم والنيوبيوم والتانتالوم من ضمن المعادن النبيلة على الرغم من مقاومتها العالية للتآكل وينبغي عدم الخلط بين المعادن النبيلة والمعادن الثمينة على الرغم من أن معظم المعادن النبيلة تنتمي إلى المعادن الثمينة (ar)
- Ευγενή μέταλλα είναι τα μέταλλα τα οποία είναι ανθεκτικά στη διάβρωση και την οξείδωση στον υγρό αέρα, σε αντίθεση με τα περισσότερα βασικά μέταλλα. Έχουν την τάση να είναι πολύτιμα, συχνά λόγω της σπανιότητάς τους στο φλοιό της Γης. Ως ευγενή μέταλλα θεωρούνται (κατ 'αύξουσα σειρά ατομικού αριθμού) τα εξής: ρουθήνιο, ρόδιο, παλλάδιο, ασήμι, όσμιο, ιρίδιο, λευκόχρυσος και χρυσός. Άλλες πηγές περιλαμβάνουν ως ευγενή μέταλλα τον υδράργυρο , ή ακόμα και το ρήνιο. Από την άλλη πλευρά, το τιτάνιο, νιόβιο και ταντάλιο δεν ονομάζονται ευγενή μέταλλα παρά το γεγονός ότι είναι πολύ ανθεκτικά στη διάβρωση. Τα ευγενή μέταλλα δεν πρέπει να συγχέονται με τα πολύτιμα μέταλλα, αν και αρκετά ευγενή μέταλλα είναι πολύτιμα. (el)
- Edelmetalle sind Metalle, die korrosionsbeständig sind, also in natürlicher Umgebung unter Einwirkung von Luft und Wasser dauerhaft chemisch stabil sind. Zu den Edelmetallen gehören im engeren Sinn Gold, Silber, Platin und Palladium. (de)
- La noblaj metaloj estas grupo de metaloj karakterizeblaj per tio, ke ili estas kemie inertaj, t.e. ne reakcias aŭ malmulte reakcias kun aliaj kemiaj substancoj. Ĉi tiu propreco donas al ili tre bonan rezistopovon kontraŭ korodado kaj oksidado. (eo)
- Metal nobleak kimikoki oso geldoak diren metalak dira, hau da, ez dute kimikoki erreakzionatzen (edo oso gutxi erreakzionatzen dute) beste konposatu kimiko batzuekin. Hori dela eta, oso metal interesgarriak dira helburu teknologiko edo bitxigintzarako. Propietate horrek erreaktibotasun txikia dakar, edo, beste era batera esanda, ez dute korrosioa edo oxidazioa gehiegi pairatzen, eta horrek aldaezintasunaren itxura ematen die, eta horregatik deitzen zaie nobleak. (eu)
- Los metales nobles son un grupo de metales caracterizados por ser muy inertes químicamente, es decir, que no reaccionan químicamente (o reaccionan muy poco) con otros compuestos químicos, lo que los convierte en metales muy interesantes para muchos fines tecnológicos o para joyería. Esta propiedad se traduce en una escasa reactividad, o lo que es lo mismo, son poco susceptibles de corroerse y oxidarse, lo que les proporciona apariencia de inalterabilidad, razón por la cual se les denomina con el apelativo de nobles. (es)
- Un métal noble est un métal qui résiste à la corrosion et à l'oxydation. Notamment, c'est un métal qui ne peut pas être dissous par une solution d'un acide seul. En revanche, la plupart de ces métaux sont dissous par « l'eau régale ». Les métaux nobles sont au nombre de huit : l'or (Au), l'argent (Ag), le platine (Pt), le palladium (Pd), l'iridium (Ir), le rhodium (Rh), l'osmium (Os) et le ruthénium (Ru), auxquels on rajoute parfois, par extension, le cuivre (Cu), le rhénium (Re) et le mercure (Hg). La noblesse d'un métal est directement liée au potentiel d'oxydo-réduction du couple oxyde/métal. Dans le domaine de la construction métallique et de la mécanique, les métaux nobles sont, entre autres, les aciers inoxydables, le titane, le zirconium, le tantale. (fr)
- A noble metal is ordinarily regarded as a metallic chemical element that is generally resistant to corrosion and is usually found in nature in its raw form. Gold, platinum, and the other platinum group metals (ruthenium, rhodium, palladium, osmium, iridium) are most often so classified. Silver, copper and mercury are sometimes included as noble metals, however less often as each of these usually occurs in nature combined with sulfur. In more specialized fields of study and applications the number of elements counted as noble metals can be smaller or larger. In physics, there are only three noble metals: copper, silver and gold. In dentistry, silver is not always counted as a noble metal since it is subject to corrosion when present in the mouth. In chemistry, the term noble metal is sometimes applied more broadly to any metallic or semimetallic element that does not react with a weak acid and give off hydrogen gas in the process. This broader set includes copper, mercury, technetium, rhenium, arsenic, antimony, bismuth and polonium, as well as gold, the six platinum group metals, and silver. (en)
- Miotail a bhíonn neamhimoibríoch go hintreach agus nach bhfuil tugtha don chreimeadh go héasca. Is samplaí maithe ór, platanam is airgead. Tá alúmanam is cróimiam frithchreimneach de bharr an chiseal ocsaíde a fhoirmíonn ar a ndromchlaí, agus tugtar triathmhiotail fhulangacha orthu. (ga)
- Logam mulia atau logam adi adalah logam yang tahan terhadap korosi maupun oksidasi. Beberapa contoh logam yang mulia secara kimia (unsur-unsur yang disetujui hampir seluruh kimiawan) diantaranya rutenium (Ru), rodium (Rh), paladium (Pd), perak (Ag), osmium (Os), iridium (Ir), platina (Pt), dan emas (Au). Daftar yang lebih inklusif memasukkan salah satu atau lebih dari tembaga (Cu), renium (Re), atau raksa (Hg), sebagai bagian dari logam mulia. Namun, titanium (Ti), niobium (Nb), dan tantalum (Ta) tidak termasuk sebagai logam mulia meskipun mereka sangat tahan terhadap korosi. Umumnya logam-logam mulia memiliki harga yang tinggi, karena sifatnya yang langka dan tahan korosi. Logam mulia sangat sukar bereaksi dengan asam. Sekalipun begitu, sebagian logam mulia (misalnya emas) dapat dilarutkan dalam akua regia, yaitu campuran pekat dari asam nitrat dan asam klorida. Semua logam mulia merupakan anggota dari logam transisi. Logam mulia biasa digunakan sebagai perhiasan dan mata uang (emas, perak), bahan nirkarat (stainless) seperti lapisan perak, ataupun katalis (misalnya paladium pada karbon (Pd/C)). (in)
- In chimica, i metalli nobili sono metalli resistenti alla corrosione e ossidazione in aria umida (diversamente dalla maggior parte dei metalli vili). I metalli nobili sono pochi (secondo l'opinione comune della maggior parte dei chimici): rutenio, rodio, palladio, argento, osmio, iridio, platino e oro. Alcuni includono nella lista dei metalli nobili anche mercurio, renio e rame. D'altra parte, metalli come titanio, niobio e tantalio non sono considerati metalli nobili nonostante siano molto resistenti alla corrosione. I metalli nobili sono tendenzialmente costosi a causa della loro rarità nella crosta terrestre e alla loro utilità in metallurgia, alta tecnologia e per la produzione di oggetti ornamentali (gioielleria, arte, oggetti sacri, etc.). Ciò nonostante i termini "metallo nobile" e "metallo prezioso" non sono sinonimi. Il termine metallo nobile risale almeno al tardo Quattordicesimo secolo e ha significati leggermente differenti nei vari campi di studio e applicazione in cui viene utilizzato. Mantiene una definizione ben precisa solo in fisica. Questa è la ragione per cui esistono liste differenti di "metalli nobili". Come è possibile vedere in questo grafico, sette degli otto metalli nobili si trovano nella zona gialla che include gli elementi più rari della crosta terrestre. L'argento si trova al di fuori di questa zona ma molto vicino ad essa. In alcuni casi la parola "nobile" è utilizzata come aggettivo che accompagna il sostantivo "metallo". In tal caso il suo significato è diverso da quello sopra esposto ed è usato in riferimento alle . Una serie galvanica è una gerarchia di metalli (o altri materiali conduttori di corrente, inclusi i compositi e i semimetalli) che spande dai nobili agli attivi, e permette di predire come il materiale interagirà con l'ambiente usato per generare la serie. In tal senso, la grafite è più nobile dell'argento e la relativa nobiltà di molti materiali dipende fortemente dalle condizioni operative, come per l'alluminio e l'acciaio inossidabile in condizioni di pH variabile. (it)
- 귀금속(noble metal, 貴金屬)은 일반 금속과 달리 산화가 잘 되지 않는 금속을 일컫는다. 여기에 속하는 금속으로는 다음과 같은 것들이 있다. (ko)
- Een edelmetaal is een metaal dat bestand is tegen corrosie en oxidatie. Om deze reden worden edelmetalen voor sieraden gebruikt. Voorbeelden van een edelmetaal zijn goud en platina. Deze blijven er altijd even mooi uitzien. Iets minder edel is bijvoorbeeld zilver, dat na verloop van tijd zwart wordt, maar met even poetsen weer mooi te krijgen is. Nog wat onedeler is koper, dat slaat op den duur groen uit. IJzer is nog onedeler, dat verroest helemaal. Toch is dat laatste niet allesbepalend: neem bijvoorbeeld zink, dat weer en wind trotseert als bijvoorbeeld dakgoot. Dit is toch meer onedel dan ijzer. In Nederland worden de voor de handel bestemde siervoorwerpen, sieraden en tafelgerei van platina, goud en zilver van een jaarletter en een gehalteteken voorzien. Edelmetalen werden gebruikt als ruilmiddel: ze waren zo gewild dat wie goud of zilver had, deze metalen voor vrijwel alles kon ruilen. Ook waren de metalen zeldzaam (maar niet té zeldzaam), raakten ze niet snel aangetast en hadden ze een redelijk stabiele waarde. Hierdoor konden de metalen als geld gebruikt worden. Ook later, na de introductie van papiergeld, werden veel valuta gerelateerd aan de waarde van goud of zilver (gouden standaard, zilveren standaard, dubbele standaard). Chemisch beziet men het als volgt: een onedeler metaal kan uit een oplossing van een edeler metaal, dat edelere metaal 'verdringen', dat wil zeggen dat het onedelere metaal in oplossing gaat en het edelere metaal uit de oplossing wordt neergeslagen. Bijvoorbeeld een ijzeren spijker in een oplossing met koper laat de spijker verkoperen: het ijzer neemt de plaats van het koper in de oplossing in en het koper komt op de spijker terecht. Alle metalen kunnen op deze manier in een volgorde gezet worden die de spanningsreeks der metalen genoemd wordt, met aan de ene kant het meest edele en aan de andere kant het meest onedele metaal. Tegenwoordig spreekt men in de vakliteratuur niet meer van edel en onedel, maar van respectievelijk zwakke en sterke reductoren. De metaalionen die na de reductie gevormd zijn worden de geconjugeerde oxidatoren ('die hun afgestane elektron(en) terugwillen') genoemd, en zijn in die hoedanigheid ook weer van sterk naar zwak in te delen; zie ook het artikel 'redoxreactie'. De edelmetalen goud en platina willen niet graag een elektron afstaan om in oplossing te gaan of om een zout te vormen: het zijn zwakke reductoren. De zeer onedele metalen natrium en kalium willen dat juist heel graag en zijn dus erg sterke reductoren. Een blokje natrium zal uit zichzelf al met het vocht in de lucht reageren en wanneer men het in het water gooit volgt een heftige chemische reactie. Hieruit volgt ook logisch dat naarmate een metaal edeler is, de kans toeneemt dit metaal (bijvoorbeeld goud) als 'gedegen' (enkelvoudige stof) in zijn erts aan te treffen. Een onedel metaal als kalium daarentegen komt door zijn grote reactiviteit in de natuur uitsluitend voor als samengestelde stof, bijvoorbeeld als potas, het zout van kalium en carbonaat. Sommige edelmetalen kunnen wel worden aangetast door zeer reactieve stoffen, zoals koningswater. (nl)
- Metale szlachetne – zwyczajowa nazwa metali odpornych chemicznie, do których zazwyczaj zalicza się platynowce (ruten, rod, pallad, osm, iryd i platynę) oraz dwa metale z grupy miedziowców: srebro i złoto (miedź, ze względu na nieco wyższą reaktywność, zalicza się do metali półszlachetnych), czasem także rtęć i ren. Określa się je także jako metale, które w szeregu napięciowym przyjmują wartości dodatnie (mają dodatni potencjał standardowy). Metale szlachetne zaliczają się do metali nieżelaznych ciężkich (o ciężarze właściwym powyżej 3,6 g/cm³). Metale szlachetne bardzo słabo reagują z innymi pierwiastkami, przez co prawie nie ulegają korozji, nie roztwarzają się też w większości kwasów, nie reagują z wodą, ani z gorącą parą wodną; są odporne na działanie stężonego kwasu solnego i innych kwasów beztlenowych. Ponieważ nie wypierają wodoru z kwasów, ulegać mogą jedynie działaniu kwasów utleniających lub mieszanin kwasów z czynnikami utleniającymi, np. większość z metali szlachetnych można roztworzyć w wodzie królewskiej. Ze względu na swą niską reaktywność chemiczną metale szlachetne mogą występować w przyrodzie w postaci rodzimej. (pl)
- Metal nobre é um metal pouco reativo e, portanto, resistente à corrosão e oxidação, ao contrário da maior parte dos chamados , tais como ferro, níquel, chumbo e zinco. Os metais nobres não devem ser confundidos com os metais preciosos, embora muitos metais nobres sejam preciosos. Alguns dos metais nobres podem ser dissolvidos em água régia - uma mistura concentrada de ácidos. Os metais nobres são (em ordem crescente do número atômico):
* aço inoxidável
* rutênio
*
* ródio
* paládio
* prata
* ósmio
* irídio
* platina
* ouro Outras fontes incluem o mercúrio, o cobre e o rênio como metal nobre. O titânio, o nióbio e o tântalo não são chamados metais nobres, apesar de serem muito resistentes à corrosão. (pt)
- Ädelmetall eller ädel metall avser inom guldsmedskonsten främst arbeten i guld, silver och platina, och på senare tid även palladium, men inom kemin en vidare uppsättning metaller som utmärks av låg reaktivitet. Rodium används inom smyckestillverkning för att belägga en tunn yta av främst vitguldsarbeten med rodium elektrolytiskt, för att få vitguldet att se vitare ut. Silver rodieras ibland av estetiska skäl eller för att förhindra oxidation. Historiskt sett har ädelmetaller haft betydelse som betalningsmedel, men används numera inom industrin eller ses som investeringsobjekt. Halten av guld i en guldlegering mäts i karat eller tusendelar. Silver stämplas i Sverige oftast med finhalten uttryckt i tusendelar. Till exempel sterlingsilver som stämplas 925 och verksilver 830. (sv)
- Благородные металлы — металлы, слабо подверженные коррозии и окислению, и не реагирующие с соляной кислотой, что отличает их от большинства «неблагородных» металлов. В ряду электрохимических потенциалов этому соответствуют все металлы правее водорода. В русской традиции этот список наполовину меньше — в него не входит, например, медь. Другое наименование — драгоценные металлы — благодаря их редкости. Основные благородные металлы — золото, серебро, а также платина и остальные 5 металлов платиновой группы — рутений, родий, палладий, осмий, иридий. (ru)
- Благоро́дні мета́ли (шляхе́тні мета́ли) — метали, що належить до групи кольорових металів, які мають високу хімічну стійкість і умовно поділяються на дві підгрупи: дорогоцінні метали (золото, срібло) і платинові метали (платина, паладій, родій, іридій, рутеній, осмій). Усі ці метали характеризуються високими густиною, хімічною стійкістю до окиснення та дії хімічних реагентів, тугоплавкістю (крім золота і срібла), пластичністю (крім родію та осмію), не мають алотропних перетворень (крім родію), мають високу вартість і привабливий зовнішній вигляд. Завдяки своїм унікальним хімічним і фізичним якостям, стійкості в різних середовищах благородні метали доносять до нас оригінальні артефакти минулих культур. Вони є найкращим матеріалом для ювелірних прикрас і витворів художнього мистецтва, виконують функції валютних запасів, застосовуються в сучасній електротехнічній, космічній, ядерній, інформаційній техніці. (uk)
- 抗腐蚀金属(英語:Noble metal),又称惰性金属,是抗氧化和腐蚀能力极强的金属,一般在地壳中含量稀少;當中包括一些贵金属:
* 钌
* 铑
* 钯
* 银
* 锇
* 铱
* 铂
* 金 抗腐蚀金属不会和通常的酸起反应,但有些稀有金属会溶于王水。按標準電極電勢排列,抗腐蚀金属排列靠前,证明抵抗腐蚀能力较强。从原子结构看,抗腐蚀金属外层电子数基本饱和,所以不易被其他元素所化合,但铂有d軌域电子层跨越费米能级,因此会有不稳定的化学反应,可以作为催化剂使用。用超真空清洗抗腐蚀金属会发现很容易清洗干净,并能长期保持清洁,但例如铂清洗后会立即吸附一层一氧化碳。 (zh)
|
rdfs:comment
|
- Ušlechtilé kovy jsou přechodné kovy s nejvyššími kladnými hodnotami elektrochemických potenciálů, zejména standardního elektrodového potenciálu. Mezi ušlechtilé se běžně řadí kovy nacházející se v pravé části přechodných řad: měď, stříbro, zlato a platinové kovy. Tyto kovy se vyznačují nízkou a vysokou odolností vůči korozi. Obdobně se kovy se zápornými hodnotami elektrochemických potenciálů označují jako neušlechtilé. (cs)
- الفلزات النبيلة هي المعادن المقاومة للتآكل والأكسدة في ظروف الهواء الرطب على العكس من معظم . وهي تميل إلى أن تكون مرتفعة السعر، بسبب ندرتها في القشرة الأرضية. والمعادن النبيلة (وفق ترتيب زيادة العدد الذري) الروثينيوم والروديوم والبلاديوم والفضة والأوزميوم والإريديوم والبلاتين والذهب. توجد بعض المصادر تضيف إلى ما سبق من المعادن الزئبق والرينيوم. في حين لا يتم اعتبار التيتانيوم والنيوبيوم والتانتالوم من ضمن المعادن النبيلة على الرغم من مقاومتها العالية للتآكل وينبغي عدم الخلط بين المعادن النبيلة والمعادن الثمينة على الرغم من أن معظم المعادن النبيلة تنتمي إلى المعادن الثمينة (ar)
- Edelmetalle sind Metalle, die korrosionsbeständig sind, also in natürlicher Umgebung unter Einwirkung von Luft und Wasser dauerhaft chemisch stabil sind. Zu den Edelmetallen gehören im engeren Sinn Gold, Silber, Platin und Palladium. (de)
- La noblaj metaloj estas grupo de metaloj karakterizeblaj per tio, ke ili estas kemie inertaj, t.e. ne reakcias aŭ malmulte reakcias kun aliaj kemiaj substancoj. Ĉi tiu propreco donas al ili tre bonan rezistopovon kontraŭ korodado kaj oksidado. (eo)
- Metal nobleak kimikoki oso geldoak diren metalak dira, hau da, ez dute kimikoki erreakzionatzen (edo oso gutxi erreakzionatzen dute) beste konposatu kimiko batzuekin. Hori dela eta, oso metal interesgarriak dira helburu teknologiko edo bitxigintzarako. Propietate horrek erreaktibotasun txikia dakar, edo, beste era batera esanda, ez dute korrosioa edo oxidazioa gehiegi pairatzen, eta horrek aldaezintasunaren itxura ematen die, eta horregatik deitzen zaie nobleak. (eu)
- Los metales nobles son un grupo de metales caracterizados por ser muy inertes químicamente, es decir, que no reaccionan químicamente (o reaccionan muy poco) con otros compuestos químicos, lo que los convierte en metales muy interesantes para muchos fines tecnológicos o para joyería. Esta propiedad se traduce en una escasa reactividad, o lo que es lo mismo, son poco susceptibles de corroerse y oxidarse, lo que les proporciona apariencia de inalterabilidad, razón por la cual se les denomina con el apelativo de nobles. (es)
- Miotail a bhíonn neamhimoibríoch go hintreach agus nach bhfuil tugtha don chreimeadh go héasca. Is samplaí maithe ór, platanam is airgead. Tá alúmanam is cróimiam frithchreimneach de bharr an chiseal ocsaíde a fhoirmíonn ar a ndromchlaí, agus tugtar triathmhiotail fhulangacha orthu. (ga)
- 귀금속(noble metal, 貴金屬)은 일반 금속과 달리 산화가 잘 되지 않는 금속을 일컫는다. 여기에 속하는 금속으로는 다음과 같은 것들이 있다. (ko)
- Благородные металлы — металлы, слабо подверженные коррозии и окислению, и не реагирующие с соляной кислотой, что отличает их от большинства «неблагородных» металлов. В ряду электрохимических потенциалов этому соответствуют все металлы правее водорода. В русской традиции этот список наполовину меньше — в него не входит, например, медь. Другое наименование — драгоценные металлы — благодаря их редкости. Основные благородные металлы — золото, серебро, а также платина и остальные 5 металлов платиновой группы — рутений, родий, палладий, осмий, иридий. (ru)
- 抗腐蚀金属(英語:Noble metal),又称惰性金属,是抗氧化和腐蚀能力极强的金属,一般在地壳中含量稀少;當中包括一些贵金属:
* 钌
* 铑
* 钯
* 银
* 锇
* 铱
* 铂
* 金 抗腐蚀金属不会和通常的酸起反应,但有些稀有金属会溶于王水。按標準電極電勢排列,抗腐蚀金属排列靠前,证明抵抗腐蚀能力较强。从原子结构看,抗腐蚀金属外层电子数基本饱和,所以不易被其他元素所化合,但铂有d軌域电子层跨越费米能级,因此会有不稳定的化学反应,可以作为催化剂使用。用超真空清洗抗腐蚀金属会发现很容易清洗干净,并能长期保持清洁,但例如铂清洗后会立即吸附一层一氧化碳。 (zh)
- Els metalls nobles són un grup de metalls caracteritzats per ser molt inerts químicament, és a dir, que no reaccionen químicament (o hi reaccionen molt poc) amb altres composts químics, cosa que els converteix en metalls molt interessants per a molts fins tecnològics o per joieria. Aquesta propietat es tradueix en una escassa reactivitat o, cosa que és el mateix, són poc susceptibles de corroir-se o oxidar-se, cosa que els proporciona aparença d'inalterabilitat, raó per la qual se'ls denomina amb l'apel·latiu de nobles. Els més coneguts són l'or, la plata i el platí, però també formen part d'aquest grup el grup del platí: ruteni, osmi, rodi, iridi i pal·ladi, així com el copernici. (ca)
- Ευγενή μέταλλα είναι τα μέταλλα τα οποία είναι ανθεκτικά στη διάβρωση και την οξείδωση στον υγρό αέρα, σε αντίθεση με τα περισσότερα βασικά μέταλλα. Έχουν την τάση να είναι πολύτιμα, συχνά λόγω της σπανιότητάς τους στο φλοιό της Γης. Ως ευγενή μέταλλα θεωρούνται (κατ 'αύξουσα σειρά ατομικού αριθμού) τα εξής: ρουθήνιο, ρόδιο, παλλάδιο, ασήμι, όσμιο, ιρίδιο, λευκόχρυσος και χρυσός. Τα ευγενή μέταλλα δεν πρέπει να συγχέονται με τα πολύτιμα μέταλλα, αν και αρκετά ευγενή μέταλλα είναι πολύτιμα. (el)
- A noble metal is ordinarily regarded as a metallic chemical element that is generally resistant to corrosion and is usually found in nature in its raw form. Gold, platinum, and the other platinum group metals (ruthenium, rhodium, palladium, osmium, iridium) are most often so classified. Silver, copper and mercury are sometimes included as noble metals, however less often as each of these usually occurs in nature combined with sulfur. (en)
- Logam mulia atau logam adi adalah logam yang tahan terhadap korosi maupun oksidasi. Beberapa contoh logam yang mulia secara kimia (unsur-unsur yang disetujui hampir seluruh kimiawan) diantaranya rutenium (Ru), rodium (Rh), paladium (Pd), perak (Ag), osmium (Os), iridium (Ir), platina (Pt), dan emas (Au). Daftar yang lebih inklusif memasukkan salah satu atau lebih dari tembaga (Cu), renium (Re), atau raksa (Hg), sebagai bagian dari logam mulia. Namun, titanium (Ti), niobium (Nb), dan tantalum (Ta) tidak termasuk sebagai logam mulia meskipun mereka sangat tahan terhadap korosi. (in)
- Un métal noble est un métal qui résiste à la corrosion et à l'oxydation. Notamment, c'est un métal qui ne peut pas être dissous par une solution d'un acide seul. En revanche, la plupart de ces métaux sont dissous par « l'eau régale ». Les métaux nobles sont au nombre de huit : l'or (Au), l'argent (Ag), le platine (Pt), le palladium (Pd), l'iridium (Ir), le rhodium (Rh), l'osmium (Os) et le ruthénium (Ru), auxquels on rajoute parfois, par extension, le cuivre (Cu), le rhénium (Re) et le mercure (Hg). (fr)
- In chimica, i metalli nobili sono metalli resistenti alla corrosione e ossidazione in aria umida (diversamente dalla maggior parte dei metalli vili). I metalli nobili sono pochi (secondo l'opinione comune della maggior parte dei chimici): rutenio, rodio, palladio, argento, osmio, iridio, platino e oro. Alcuni includono nella lista dei metalli nobili anche mercurio, renio e rame. D'altra parte, metalli come titanio, niobio e tantalio non sono considerati metalli nobili nonostante siano molto resistenti alla corrosione. (it)
- Een edelmetaal is een metaal dat bestand is tegen corrosie en oxidatie. Om deze reden worden edelmetalen voor sieraden gebruikt. Voorbeelden van een edelmetaal zijn goud en platina. Deze blijven er altijd even mooi uitzien. Iets minder edel is bijvoorbeeld zilver, dat na verloop van tijd zwart wordt, maar met even poetsen weer mooi te krijgen is. Nog wat onedeler is koper, dat slaat op den duur groen uit. IJzer is nog onedeler, dat verroest helemaal. Toch is dat laatste niet allesbepalend: neem bijvoorbeeld zink, dat weer en wind trotseert als bijvoorbeeld dakgoot. Dit is toch meer onedel dan ijzer. (nl)
- Metale szlachetne – zwyczajowa nazwa metali odpornych chemicznie, do których zazwyczaj zalicza się platynowce (ruten, rod, pallad, osm, iryd i platynę) oraz dwa metale z grupy miedziowców: srebro i złoto (miedź, ze względu na nieco wyższą reaktywność, zalicza się do metali półszlachetnych), czasem także rtęć i ren. Określa się je także jako metale, które w szeregu napięciowym przyjmują wartości dodatnie (mają dodatni potencjał standardowy). Metale szlachetne zaliczają się do metali nieżelaznych ciężkich (o ciężarze właściwym powyżej 3,6 g/cm³). (pl)
- Metal nobre é um metal pouco reativo e, portanto, resistente à corrosão e oxidação, ao contrário da maior parte dos chamados , tais como ferro, níquel, chumbo e zinco. Os metais nobres não devem ser confundidos com os metais preciosos, embora muitos metais nobres sejam preciosos. Alguns dos metais nobres podem ser dissolvidos em água régia - uma mistura concentrada de ácidos. Os metais nobres são (em ordem crescente do número atômico):
* aço inoxidável
* rutênio
*
* ródio
* paládio
* prata
* ósmio
* irídio
* platina
* ouro (pt)
- Ädelmetall eller ädel metall avser inom guldsmedskonsten främst arbeten i guld, silver och platina, och på senare tid även palladium, men inom kemin en vidare uppsättning metaller som utmärks av låg reaktivitet. Rodium används inom smyckestillverkning för att belägga en tunn yta av främst vitguldsarbeten med rodium elektrolytiskt, för att få vitguldet att se vitare ut. Silver rodieras ibland av estetiska skäl eller för att förhindra oxidation. (sv)
- Благоро́дні мета́ли (шляхе́тні мета́ли) — метали, що належить до групи кольорових металів, які мають високу хімічну стійкість і умовно поділяються на дві підгрупи: дорогоцінні метали (золото, срібло) і платинові метали (платина, паладій, родій, іридій, рутеній, осмій). Усі ці метали характеризуються високими густиною, хімічною стійкістю до окиснення та дії хімічних реагентів, тугоплавкістю (крім золота і срібла), пластичністю (крім родію та осмію), не мають алотропних перетворень (крім родію), мають високу вартість і привабливий зовнішній вигляд. (uk)
|