dbo:abstract
|
- Russenorsk je pidžinový jazyk, kombinující v sobě prvky norštiny a ruštiny, konkrétně jejího bělomořského dialektu pomorštiny (pomorskij jazyk; nejde o pomorštinu Pomořanskou!), jež má silný , jmenovitě karelský substrát. Russenorsk vznikl v komunitě ruských obchodníků a norských rybářů v arktických oblastech. Užíván byl v oblasti norsko-ruské hranice (Barentsovo moře, poloostrov Kola, ale i souostroví Špicberky). K rozšíření tohoto jazyka vedl hlavně tzv. pomorský obchod mezi oběma komunitami a také skutečnost, že jak pro Rusy, tak pro Nory v arktických oblastech bylo problematičtější spojit se s jinými oblastmi jejich země než se sebou navzájem. Jazyk byl používán zhruba od 17. století (první doložené slovo) až do 20. století. Říjnová revoluce v Rusku v roce 1917 však velmi ztížila možnost kontaktů mezi ruskou a norskou komunitou. Tím se i snížila potřeba společného dorozumívání. K ztrátě významu jazyka vedla i výrazná změna společné hranice mezi Norskem a Ruskem, které ztratilo roku 1917 formální svrchovanost nad Finskem. V roce 1919 obsadilo Finsko oblast kolem městečka Petsamo, čímž byla až do roku 1944 přerušena i společná hranice mezi Ruskem a Norskem. Úplně poslední doložená transakce v tomto jazyku byla uzavřena v roce 1923. Ze sociologického hlediska bylo zajímavé, že jazyk byl užíván napříč sociálními vrstvami. Některé morfologické jevy v jazyce russenorsk jsou přičítány vlivu ještě jiných jazyků. Například koncovka -om u sloves, pochází možná z pidžinizované angličtiny užívané v přístavu Archangelsk. Avšak toto tvrzení není zcela přesvědčivě doložitelné. Gramatika jazyka russenorsk byla velmi jednoduchá jako u všech pidžinových jazyků. Byla prokázána existence asi 400 slov. V drtivé většině se slovní zásoba týkala problematiky obchodu, lovu a rybolovu (případně souvisejících témat jako počasí), nezasahovala však do méně frekventovaných témat komunikace jako například politiky a hudby. Slova jazyka byla ovlivněna či přejata v 50 % případů z norštiny, v 40 % z ruštiny a dále se v jazyku projevovaly vlivy angličtiny, nizozemštiny, dolnoněmčiny, finštiny, francouzštiny, švédštiny a sámských (laponských) jazyků. (cs)
- El russenorsk és una llengua pidgin formada a partir d'elements russos i noruecs (d'aquí el seu nom) i que va sorgir al segle xviii com a via de comunicació comercial entre compradors russos i pescadors noruecs. Destaca entre altres pidgins per ser un pont entre llengües de la mateixa família i usada per una sola classe social, al contrari del que passa amb molt pidgins africans. La base gramatical prové del noruec, mentre que entre el vocabulari, bastant limitat a camps semàntics relacionats amb l'Àrtic, combina paraules de les dues llengües i préstecs d'altres idiomes. Posseeix sufixos flexius únics i una fonètica simplificada que elimina els sons no presents en alguna de les dues llengües mare. (ca)
- Russenorsk (deutsch „Russennorwegisch“) ist eine heute nicht mehr gebrauchte Pidgin-Sprache, die Elemente des Russischen und des Norwegischen vereinte. (de)
- Rusenorsko estas rus-norvega piĝino, uzita por komerco ĉe la limo de Norvegio kaj Rusio ĝis la 1920-aj jaroj, kiam la limo estis fermita. Kiam la piĝino aperis, ne klaras, sed ĝi estas menciata almenaŭ de la komenco de la 19-a jarcento. Forestas bona detala priskribo de tiu piĝino, ĝi estas konata nur laŭ kelkaj neprofesiece dokumentitaj dialogoj. De multaj aliaj piĝinoj rusenorsko diferencas per egala influo de ambaŭ baz-lingvoj: la rusa kaj la norvega lingvo. Inter ĉ. 400 konataj vortoj de rusenorsko proksimume duono venis el la norvega, triono el la rusa kaj la cetero estas anglaj, finnaj, sameaj, germanaj ka. vortoj. Multaj vortoj de la piĝino estas egale similaj al iuj rusaj aŭ norvegaj. Temas ne nur pri internaciaj vortoj (kajuta, vin ka.), sed ankaŭ pri plurfunkcia prepozicio po (rusa по kaj la norvega paa). En rusenorska frazo "Nu davaj drinkom" vorteto nu povas esti komprenata norvege ("nun") aŭ ruse ("nu", "do"). Norvega mange ("multe") kaj rusa mnogo li ("ĉu multe") donis rusenorskan vorton mangoli. Rusenorsko estas stranga ekzemplo de "malŝparema" piĝino: multaj ĝiaj vortoj havas du sinonimajn formojn — rusbazitan kaj norvegbazitan. Eta/den ("tiu ĉi"), njet/ikke ("ne") ks. Interesas la tendenco: rusoj preferis uzi norvegajn sinonimojn, norvegoj — la rusajn. Eble pro tio unu el la nomoj de rusenorsko estas moja po tvoja (kio signifus en rusenorsko "mi [parolas] laŭ vi", "mi [parolas] en via maniero"). Sintakso de ĉeverba negacio en rusenorsko ne estas simila al rusa aŭ norvega, sed tipa por la finna lingvo, kio igas supozi pri ekzisto de antaŭulaj piĝinoj, finnbazitaj, kiujn sciis la lokaj norvegoj kaj rusoj. Jen ekzemplo de negacia frazo: Po den dag ikke Russefolk arbej ("En tiu tago rusoj ne laboras") — inter la negacio (ikke) kaj la verbo (arbej) staras alia vorto, kio ne povus esti en la rusa aŭ en la norvega. Predikato ĉiam staras fine de frazo, kio estas nenormala en ambaŭ la rusa kaj la norvega, sed kutima por piĝinoj. Unu el la klarigaj hipotezoj pri tio estas, ke tia vortordo estas "la plej natura", "la plej facila" por parolantoj. (eo)
- Russenorsk ("Ruso-Noruego" en noruego) fue una lengua pidgin usada en el Ártico que combinaba elementos del ruso y del noruego, creado por comerciantes rusos y pescadores noruegos procedentes de la Península de Kola y el norte de Noruega. Fue usado con asiduidad al norte de Escandinavia, y especialmente, Noruega durante un periodo aproximado de 150 años, para facilitar el comercio pomor, el intercambio de mercancías entre rusos y noruegos en el norte. La primera palabra acuñada en russenorsk procede del siglo XVIII; pero de todos modos, fue el siglo XIX en el que se vivió un uso más intenso de la lengua. El russenorsk es un caso curioso entre las lenguas pidgin, dado que su uso se realizaba bastante lejos de las demás lenguas de este tipo en el mundo. Una cualidad sociolingüística interesante es que no había una diferenciación social entre sus hablantes. Una cualidad morfológica especial es que sus verbos acaban en -om, característica probablemente tomada de otro pidgin poco desarrollado entre el ruso y el inglés encontrado en Arcángel. Como viene siendo común entre los pidgins y las lenguas de comercio, la interacción entre pescadores, y comerciantes que no tenían un idioma en común hizo necesaria la creación de una forma mínima de comunicación. Como todos los pidgins, el russenorsk tuvo una gramática bastante rudimentaria y un vocabulario escaso, mayoritariamente formado por palabras esenciales en el ámbito de la pesca y el comercio en el Océano Ártico, y las palabras sin relación apenas tenían representación. Se ha demostrado el uso de alrededor de 400 palabras. El russenorsk ha sido usado en la literatura, como por S. Romaine, dando una muestra de la estabilidad de la lengua. (es)
- Le russenorsk (ou russonorsk, rusnorsk, russo-norvégien) était un pidgin combinant des éléments de russe et de norvégien. Cette langue de communication fut créée au XVIIIe et XIXe siècles par des commerçants, des pêcheurs et des marins. Elle était utilisée dans les régions arctiques du Spitzberg, de la péninsule de Kola, du Finnmark et du nord de la Finlande. Sa grammaire était rudimentaire, et son vocabulaire surtout restreint au domaine commercial. On estime qu’elle comportait environ 50 % de mots d’origine norvégienne, et 40 % d’origine russe, le reste provenant d’emprunts au suédois, à l’allemand, à l’anglais, au français et d’autres langues encore. Elle était également surnommée Moja på tvoja, parodie d’une phrase en mauvais russe signifiant à peu près « Je peux parler dans ta langue ». Après la Révolution russe de 1917, le russenorsk est sorti de l’usage. La péninsule de Kola étant difficile d'accès, et la région étant très limitée aux visiteurs occidentaux, on ignore s'il subsiste des locuteurs de nos jours. (fr)
- Russenorsk (Norwegian pronunciation: [ˈrʉ̂sːəˌnɔʂk]; Russian: Руссено́рск, [rʊsʲɪˈnorsk]; English: Russo-Norwegian) is an extinct dual-source "restricted pidgin" language formerly used in the Arctic, which combined elements of Russian and Norwegian. Russenorsk originated from Russian traders and Norwegian fishermen from Tromsø (northern Norway) and Kola (north-western Russia). It was used extensively in Northern Norway for about 150 years in the Pomor trade. Russenorsk is important as a test case for theories concerning pidgin languages since it was used far away from most of the other documented pidgins of the world. As is common in the development of pidgins and trade languages, the interaction of fishermen and traders with no common language necessitated the creation of some minimal form of communication. Like all pidgins, Russenorsk had a rudimentary grammar and a restricted vocabulary, mostly composed of words essential to Arctic fishing and trade (fish, weather, etc.) however, Russenorsk was used outside of fishing and trade context during the off-season as it was not uncommon for Russians to remain in Norway during the Winter. (en)
- Russenorsk (Noors voor "Russo-Noors") (Russisch: Руссенорск) was een pidgintaal uit het noordelijke deel van Europa die Russische en Noorse taalelementen combineerde. Het werd gesproken in de 18de, 19de en het eerste deel van de 20ste eeuw. (nl)
- 러시아노르웨이어(Russenorsk/Russonorsk)는 러시아어와 노르웨이어가 결합된 피진의 일종이다. 이 언어는 북부 노르웨이와 러시아 콜라 반도 사람들에 의해서 만들어졌다. 다른 이름으로는 Moja på tvoja(러시아어 단어의 моя "나", по "-까지" твоя "너의")가 있으며, 이는 러시아어 문장 "나는 너의 언어로 말할 수 있다"의 패러디로 보인다. 피진과 의 발달 과정에서 볼 수 있는 것처럼 어부들과 무역업자들은 그들의 언어를 새로 만들어 나갔다. 다른 피진들과 마찬가지로 러시아노르웨이어는 복잡한 체계가 없다. 상당히 기초적인 어휘와 북극 지방에서의 조업에만 관련된 단어만 사용되고 있다. 또한 음악이나 정치같은 분야의 단어는 없다. (ko)
- Il Russonorsk o Russenorsk (norvegese per "russonorvegese") era una lingua pidgin (in russo Руссено́рск o Pуссоно́рск) che combinava elementi del russo e del norvegese, creata dai commercianti e dai balenieri della Norvegia settentrionale e della Penisola di Kola. Un altro nome della lingua era Moja på tvoja (dalle parole russe моя "mio", по "per" твоя "tuo", che significava all'incirca io per te, cioè "Posso parlare la tua lingua"). Come accade normalmente nello sviluppo di lingue pidgin, l'interazione di marinai, pescatori e commercianti i quali non parlano una sola lingua portò al bisogno della creazione di alcune forme minime di comunicazione. Come tutti i pidgin il russonorsk non era un sistema di comunicazione completo. Aveva una grammatica rudimentale e un vocabolario ristretto composto soprattutto di parole essenziali alla pesca artica e al commercio ittico (pesce, meteo, ecc.) e non possedeva quindi termini relativi ad argomenti che non fossero correlati (musica, politica, ecc.). (it)
- Język russenorsk (pol. język rosyjsko-norweski, inne nazwy: kaksprek, moja pa tvoja) – jeden z języków pidżynowych; używany był w XVIII, XIX i XX wieku aż do rewolucji październikowej. Używany był na północy Norwegii w handlu między Norwegami i Rosjanami; do 1850 mówili nim rybacy i kupcy, później jego wpływy ograniczyły się wyłącznie do języka rybaków. Russenorsk składał się z ok. 150–200 słów stanowiących jego korpus i pochodzących w ok. 40% z rosyjskiego i w 50% z norweskiego. Cechował się dużym uproszczeniem gramatycznym i prostą fonetyką. (pl)
- Russenorsk var ett pidginspråk som användes i norra Norge och nordvästra Ryssland under ca 140 år, fram till och med första världskriget och ryska revolutionen. Språket var främst uppbyggt av norska och ryska, men även inslag från andra språk fanns. Russenorskans ordförråd var kraftigt begränsat och rörde framför allt fiske, handel och väder. Totalt finns cirka 400 ord dokumenterade, varav samtliga finns samlade i apendixet hos Broch & Jahr (1981). Av orden kom ca 50 % från norska, 40 % från ryska och resten från andra språk såsom engelska, holländska, plattyska, finska, kvänska, samiska och svenska. I de södra lappmarkerna fanns ett annat pidginspråk som kallades för borgarmålet. (sv)
- Руссено́рск, также руссоно́рск (норв. Russenorsk, Russonorsk, произношение: [rʉsːəˌnɔʂk]) или «Моя-по-твоя» (норв. Moja på tvoja) — смешанный русско-норвежский язык (один из примеров пиджина), обслуживавший общение русских и норвежских торговцев на северном побережье Норвегии. Существовал в XVII—XX веках, когда велась активная морская торговля зерном и рыбой между Норвегией и Россией. В руссенорске зафиксировано около 400 слов, около 50 % лексики — из норвежского языка, 40 % — из русского. Остальные слова — заимствования из шведского, немецкого, французского, английского, саамского и других языков. Грамматика и фонетика упрощены по сравнению с исходными языками. (ru)
- 挪威俄语(挪威語:Russenorsk/[ˈrʉsəˌnɔʂk]、俄語:Руссено́рск/[rʊsʲɪˈnorsk])是一种挪威语和俄语的混合语。 (zh)
- Русено́рськ, русоно́рськ (норв. Russenorsk, Russonorsk), або «Моя-по-твоя» (Moja på tvoja) — змішана російсько-норвезька мова (один з прикладів піджина), призначена для спілкування поморських і норвезьких торговців на північному узбережжі Норвегії. Існувала з 1750 по 1920 роки, коли велась активна морська торгівля зерном і рибою між Норвегією і Помор'ям. Оскільки збереглися лише письмові тексти, не можна з точністю стверджувати, як саме звучала ця мова. Вимова могла не зовсім відповідати текстовим матеріалам. Русенорськ була усною мовою з низьким статусом, адже вона не була ні нормальною російською, ні нормальною норвезькою мовою. Під час торгу мова жестів і міміки мала майже таке ж значення, як те, що вимовлялося вголос. Невідомо, чи складалася ця мова тільки з окремих постійних зворотів, до яких додавалися жести й імпровізації, чи в неї була якась постійна мовна структура зі своїм словниковим запасом. Але відомо, що поступово мова набула порівняно стабільне ядро, що складається зі слів і виразів. Існуючі приклади користування мовою були записані, починаючи з кінця XVIII ст. Для полегшення спілкування між собою під час торгу північнонорвезькими рибалками та поморами було створено спільну мову. Ця торговельна мова називалася русенорском. Існує ще одна назва: «моя-по-твоя», від російських займенників моя і твоя та широко використовуваного прийменника «по». Русенорск був мовою-піджином, тобто змішаною мовою, створенною в результаті контактів як мінімум двох різних мовних груп. Найвідоміші піджини, що виникли в європейських колоніях на Сході, на островах Карибського моря, в Південній Америці та Африці. Сфера застосування піджинів обмежена тому, що вони ні для кого не є рідною мовою. Більша частина вокабуляру руссенорска, природно, мала відношення до промислової та комерційної термінології або була пов'язана з ритуалом торгу. Всього в руссенорсці зареєстровано трохи менше 400 слів, половина з них згадується в письмових джерелах тільки один раз. Постійне ядро мови складалося приблизно з 150 слів. Близько 50 % слів норвезького походження, 40 % — російського. Інші слова — запозичення з інших мов, зокрема, англійської, нідерландської, нижньонімецької, фінської та саамскої. Наприклад, слово грот походить від голландського або нижньонімецького «великий, багато», а дієслово сліпом — від англійського «спати». Частина лексики, як, наприклад, слово скаффом (є) можна віднести до міжнародного . Переважання в лексиці слів норвезького походження можна пояснити тим фактом, що мовою користувалися, головним чином, у Норвегії. Майже всі приклади були записані в Норвегії. (uk)
|
rdfs:comment
|
- El russenorsk és una llengua pidgin formada a partir d'elements russos i noruecs (d'aquí el seu nom) i que va sorgir al segle xviii com a via de comunicació comercial entre compradors russos i pescadors noruecs. Destaca entre altres pidgins per ser un pont entre llengües de la mateixa família i usada per una sola classe social, al contrari del que passa amb molt pidgins africans. La base gramatical prové del noruec, mentre que entre el vocabulari, bastant limitat a camps semàntics relacionats amb l'Àrtic, combina paraules de les dues llengües i préstecs d'altres idiomes. Posseeix sufixos flexius únics i una fonètica simplificada que elimina els sons no presents en alguna de les dues llengües mare. (ca)
- Russenorsk (deutsch „Russennorwegisch“) ist eine heute nicht mehr gebrauchte Pidgin-Sprache, die Elemente des Russischen und des Norwegischen vereinte. (de)
- Russenorsk (Noors voor "Russo-Noors") (Russisch: Руссенорск) was een pidgintaal uit het noordelijke deel van Europa die Russische en Noorse taalelementen combineerde. Het werd gesproken in de 18de, 19de en het eerste deel van de 20ste eeuw. (nl)
- 러시아노르웨이어(Russenorsk/Russonorsk)는 러시아어와 노르웨이어가 결합된 피진의 일종이다. 이 언어는 북부 노르웨이와 러시아 콜라 반도 사람들에 의해서 만들어졌다. 다른 이름으로는 Moja på tvoja(러시아어 단어의 моя "나", по "-까지" твоя "너의")가 있으며, 이는 러시아어 문장 "나는 너의 언어로 말할 수 있다"의 패러디로 보인다. 피진과 의 발달 과정에서 볼 수 있는 것처럼 어부들과 무역업자들은 그들의 언어를 새로 만들어 나갔다. 다른 피진들과 마찬가지로 러시아노르웨이어는 복잡한 체계가 없다. 상당히 기초적인 어휘와 북극 지방에서의 조업에만 관련된 단어만 사용되고 있다. 또한 음악이나 정치같은 분야의 단어는 없다. (ko)
- Język russenorsk (pol. język rosyjsko-norweski, inne nazwy: kaksprek, moja pa tvoja) – jeden z języków pidżynowych; używany był w XVIII, XIX i XX wieku aż do rewolucji październikowej. Używany był na północy Norwegii w handlu między Norwegami i Rosjanami; do 1850 mówili nim rybacy i kupcy, później jego wpływy ograniczyły się wyłącznie do języka rybaków. Russenorsk składał się z ok. 150–200 słów stanowiących jego korpus i pochodzących w ok. 40% z rosyjskiego i w 50% z norweskiego. Cechował się dużym uproszczeniem gramatycznym i prostą fonetyką. (pl)
- 挪威俄语(挪威語:Russenorsk/[ˈrʉsəˌnɔʂk]、俄語:Руссено́рск/[rʊsʲɪˈnorsk])是一种挪威语和俄语的混合语。 (zh)
- Russenorsk je pidžinový jazyk, kombinující v sobě prvky norštiny a ruštiny, konkrétně jejího bělomořského dialektu pomorštiny (pomorskij jazyk; nejde o pomorštinu Pomořanskou!), jež má silný , jmenovitě karelský substrát. Russenorsk vznikl v komunitě ruských obchodníků a norských rybářů v arktických oblastech. Užíván byl v oblasti norsko-ruské hranice (Barentsovo moře, poloostrov Kola, ale i souostroví Špicberky). (cs)
- Rusenorsko estas rus-norvega piĝino, uzita por komerco ĉe la limo de Norvegio kaj Rusio ĝis la 1920-aj jaroj, kiam la limo estis fermita. Kiam la piĝino aperis, ne klaras, sed ĝi estas menciata almenaŭ de la komenco de la 19-a jarcento. Forestas bona detala priskribo de tiu piĝino, ĝi estas konata nur laŭ kelkaj neprofesiece dokumentitaj dialogoj. Predikato ĉiam staras fine de frazo, kio estas nenormala en ambaŭ la rusa kaj la norvega, sed kutima por piĝinoj. Unu el la klarigaj hipotezoj pri tio estas, ke tia vortordo estas "la plej natura", "la plej facila" por parolantoj. (eo)
- Russenorsk ("Ruso-Noruego" en noruego) fue una lengua pidgin usada en el Ártico que combinaba elementos del ruso y del noruego, creado por comerciantes rusos y pescadores noruegos procedentes de la Península de Kola y el norte de Noruega. Fue usado con asiduidad al norte de Escandinavia, y especialmente, Noruega durante un periodo aproximado de 150 años, para facilitar el comercio pomor, el intercambio de mercancías entre rusos y noruegos en el norte. La primera palabra acuñada en russenorsk procede del siglo XVIII; pero de todos modos, fue el siglo XIX en el que se vivió un uso más intenso de la lengua. El russenorsk es un caso curioso entre las lenguas pidgin, dado que su uso se realizaba bastante lejos de las demás lenguas de este tipo en el mundo. Una cualidad sociolingüística interesa (es)
- Russenorsk (Norwegian pronunciation: [ˈrʉ̂sːəˌnɔʂk]; Russian: Руссено́рск, [rʊsʲɪˈnorsk]; English: Russo-Norwegian) is an extinct dual-source "restricted pidgin" language formerly used in the Arctic, which combined elements of Russian and Norwegian. Russenorsk originated from Russian traders and Norwegian fishermen from Tromsø (northern Norway) and Kola (north-western Russia). It was used extensively in Northern Norway for about 150 years in the Pomor trade. Russenorsk is important as a test case for theories concerning pidgin languages since it was used far away from most of the other documented pidgins of the world. (en)
- Il Russonorsk o Russenorsk (norvegese per "russonorvegese") era una lingua pidgin (in russo Руссено́рск o Pуссоно́рск) che combinava elementi del russo e del norvegese, creata dai commercianti e dai balenieri della Norvegia settentrionale e della Penisola di Kola. Un altro nome della lingua era Moja på tvoja (dalle parole russe моя "mio", по "per" твоя "tuo", che significava all'incirca io per te, cioè "Posso parlare la tua lingua"). (it)
- Le russenorsk (ou russonorsk, rusnorsk, russo-norvégien) était un pidgin combinant des éléments de russe et de norvégien. Cette langue de communication fut créée au XVIIIe et XIXe siècles par des commerçants, des pêcheurs et des marins. Elle était utilisée dans les régions arctiques du Spitzberg, de la péninsule de Kola, du Finnmark et du nord de la Finlande. Elle était également surnommée Moja på tvoja, parodie d’une phrase en mauvais russe signifiant à peu près « Je peux parler dans ta langue ». (fr)
- Руссено́рск, также руссоно́рск (норв. Russenorsk, Russonorsk, произношение: [rʉsːəˌnɔʂk]) или «Моя-по-твоя» (норв. Moja på tvoja) — смешанный русско-норвежский язык (один из примеров пиджина), обслуживавший общение русских и норвежских торговцев на северном побережье Норвегии. Существовал в XVII—XX веках, когда велась активная морская торговля зерном и рыбой между Норвегией и Россией. (ru)
- Russenorsk var ett pidginspråk som användes i norra Norge och nordvästra Ryssland under ca 140 år, fram till och med första världskriget och ryska revolutionen. Språket var främst uppbyggt av norska och ryska, men även inslag från andra språk fanns. I de södra lappmarkerna fanns ett annat pidginspråk som kallades för borgarmålet. (sv)
- Русено́рськ, русоно́рськ (норв. Russenorsk, Russonorsk), або «Моя-по-твоя» (Moja på tvoja) — змішана російсько-норвезька мова (один з прикладів піджина), призначена для спілкування поморських і норвезьких торговців на північному узбережжі Норвегії. Існувала з 1750 по 1920 роки, коли велась активна морська торгівля зерном і рибою між Норвегією і Помор'ям. (uk)
|