Montserrat
Montserrat (Engels: [mɒntsəˈræt]) is 'n klein eiland in Noord-Amerika en 'n oorsese gebied van die Verenigde Koninkryk met 'n oppervlakte van 102 km² en 'n bevolking van 4 649 in 2018. Dit behoort aan die Klein-Antille.
| |||||
| Nasionale leuse: A people of excellence, moulded by nature, nurtured by God (Engels vir: "'n Volk van uitnemendheid, gevorm deur die natuur, gevoed deur God") | |||||
| Volkslied: God Save the King (Engels vir: "God beskerm die koning") Nasionale volkslied: Motherland (Engels vir: "Moederland") | |||||
| |||||
| Hoofstad | Plymouth (de jure)a 16°42′N 62°13′W / 16.700°N 62.217°W Brades (de facto) 16°47′N 62°12′W / 16.783°N 62.200°W | ||||
| Grootste stad | Plymouth | ||||
| Amptelike tale | Engels | ||||
| Regering | Parlementêre afhanklikheid onder ’n grondwetlike monargie Charles III Sarah Tucker Easton Taylor-Farrell James Cleverly | ||||
| Onafhanklikheid Stigting
• Britse oorsese gebied |
1632 | ||||
| Oppervlakte - Totaal - Water (%) |
102 km2 (219de) 39 myl2 feitlik niks | ||||
| Bevolking - 2018-skatting - Digtheid |
4 649[1] (233ste) 46 / km2 (153ste) 119,1 / myl2 | ||||
| BBP (KKP) - Totaal - Per capita |
2014-skatting $63 miljoen[2] | ||||
| BBP (nominaal) - Totaal - Per capita |
2019-skatting $181 680 000[3] | ||||
| Geldeenheid | Oos-Karibiese dollar (XCD)
| ||||
| Tydsone - Somertyd |
(UTC-4) nie toegepas nie (UTC-4) | ||||
| Internet-TLD | .ms | ||||
| Skakelkode | +1-664 | ||||
| a. Na 'n vulkaniese uitbarsting in 1997 verlaat. Regeringsgeboue is in die de facto hoofstad Brades geleë. b. Vir al die Britse oorsese gebiede | |||||
Montserrat is in die noordoostelike Karibiese See op die grens met die Atlantiese Oseaan geleë. Dié eilandgebied grens in die noordweste aan St. Kitts en Nevis, in die noordooste aan Antigua en Barbuda en in die suidooste aan Guadeloupe. Die grootste stad en sedert 1998 de jure hoofstad is Plymouth, terwyl die voormalige hoofstad Brades sedert 'n vulkaniese uitbarsting van 1997 'n verlate spookdorp is.
Montserrat is in November 1493 deur Christophorus Columbus tydens sy tweede reis vir Europa ontdek en ná die heilige swart Madonna van Montserrat in die klooster Montserrat op Montserrat-heuwel naby Barcelona in Spanje genoem.[4] Mons Serratus beteken "getande berg" in Latyn en Montsagrat "heilige berg" in Katalaans.[5] In 1632 het 'n getal Iere op dié eiland gevestig.[6] Die Iere was bondgenote van die Franse weens hul gemeenskaplike afkeur van die Engelse en dit het Frankryk in 1666 genooi om Montserrat op te eis, maar geen troepe is ná dié eiland ontplooi nie. Montserrat is egter deur Engeland verower en Frankryk het dié eiland volgens die Verdrag van Breda in 1667 aan Engeland afgestaan. In 1782 het Frankryk Montserrat tydens die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog ter ondersteuning van die jong Verenigde State teen Groot-Brittanje beset, maar nie beplan om dié eiland by die Franse koloniale ryk in te lyf nie. Hulle het Montserrat egter volgens die Vrede van Parys in 1783 aan Groot-Brittanje teruggegee en dié eiland is by die Britse Ryk ingelyf.[7] Vanaf 1871 tot 1958 is Montserrat as deel van die federale kroonkolonie Britse Leeward-eilande bestuur. Tussen 1958 en 1962 het dit saam met ander Britse kolonies in die Karibiese gebied deel uitgemaak van die Wes-Indiese Federasie. Montserrat word deur die Verenigde Nasies as 'n gebied sonder eie regering beskou.[8]
Ernstige vulkaniese aktiwiteit, wat in Julie 1995 begin het, het 'n demper op die klein ekonomie van Montserrat geplaas. Weens 'n katastrofale vulkaniese uitbarsting in Junie 1997 moes die lughawe en die seehawens gesluit word, wat tot 'n verdere ekonomiese en sosiale ontwrigting gelei het. Twee derde van die 12 000-bevolking het van dié eiland gevlug, veral na die Verenigde Koninkryk. Sommige kon in 1998 terugkeer, maar die gebreek an behuising en grond vir landbou het die ekonomiese situasie moeilik gemaak. Meer as die helfte van dié eiland is tans onbewoonbaar.[9]
Sport
wysigKrieket is Montserrat se gewildste sportsoort. Montserrat is een van die gebiede wat met ander Karibiese state spelers beskikbaar stel vir die Wes-Indiese nasionale krieketspan, een van die "nasionale spanne" in internasionale krieket met toetsstatus. Die Wes-Indiese nasionale krieketspan het aan amper elke krieketwêreldbekertoernooi deelgeneem, die eerste twee toernooie in 1975 en 1979 gewen en slegs die 2023-toernooi misgeloop.
Verwysings
wysig- ↑ (en) "Intercensal Population Count and Labour Force Survey 2018" (PDF). Montserrat Statistiekdepartment. 6 Desember 2019.
- ↑ (en) "UN Data". 2014. Besoek op 8 Januarie 2017.
- ↑ (en) "Montserrat Real Gross Domestic Product | Moody's Analytics". Economy. Besoek op 9 Augustus 2021.
- ↑ (en) Minahan, James (1 Desember 2009). The Complete Guide to National Symbols and Emblems: Volume 2. Greenwood Press. p. 724. ISBN 978-0-313-34500-5.
- ↑ (en) "Montserrat". Encyclopædia Britannica. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2019. Besoek op 21 Mei 2018.
- ↑ (en) Roberts-Wray, Kenneth (1966). Commonwealth and Colonial Law. Londen: Stevens. p. 855.
- ↑ (en) O'Shaughnessy, A. J. (2006). "Caribbean". In Boatner, III, M. M. (red.). Landmarks of the American Revolution: Library of Military History (2nd uitg.). Detroit, MI: Charles Scribner's Sons. p. 33. ISBN 978-0-684-31473-0 – via Gale Virtual Reference.
{{cite book}}: Onbekende parameter|chapterurl=geïgnoreer (hulp) - ↑ (en) "Non-Self-Governing Territories". Algemene Vergadering van die Verenigde Nasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 September 2019. Besoek op 21 Mei 2018.
- ↑ (en) "Montserrat". CIA World Factbook. Central Intelligence Agency. Besoek op 19 September 2022.
Bronnelys
wysig- Algemeen
- (en) "Montserrat". Encyclopædia Britannica. Besoek op 19 September 2022.
- (en) "Montserrat". Central Intelligence Agency. Besoek op 19 September 2022.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Montserrat.- (en) Toerisme-inligting oor Montserrat op Wikivoyage
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}