Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Gaan na inhoud

Supervulkaan

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Weergawe deur BurgertB (besprekings | bydraes) op 08:06, 26 Oktober 2021 (Verbeter)
(verskil) ← Ouer weergawe | bekyk huidige weergawe (verskil) | Nuwer weergawe → (verskil)
'n Kaart van bekende VEI-7- en VEI-8-vulkane oor die wêreld heen:      VEI-8 (Supervulkane)      VEI-7

'n Supervulkaan is 'n groot vulkaan met 'n vulkaaneksplosiwiteitsindeks (VEI) van 8, die grootste aangetekende waarde op die indeks. Dit beteken die volume van deposito's vir sulke uitbarstings is groter as 1 000 km3.[1]

Supervulkane kom voor wanneer magma in die aardmantel tot in die kors opstoot, maar nie kan deurbreek nie. Druk bou dan op in 'n groter wordende magmakamer totdat die kors nie meer die druk kan weerstaan nie. Dit kan gebeur by warm kolle (soos die Yellowstone-kaldera) of by subduksiesones (soos Toba).[2][3]

Supervulkaanuitbarstings met groot volumes word ook verbind met magmatiese provinsiess, wat groot gebiede met lawa en vulkaanas kan bedek. Dit kan langdurige klimaatsveranderings teweegbring, soos 'n klein ystydperk, en spesies met uitsterwing bedreig. Die grootste bekende ontploffende uitbarsting op aarde in die afgelope 25 miljoen jaar was dié van VEI-8 van Toba sowat 74 000 jaar gelede.[4]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Questions About Supervolcanoes". Volcanic Hazards Program. USGS Yellowstone Volcano Observatory. 21 Augustus 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Julie 2017. Besoek op 22 Augustus 2017.
  2. Wotzlaw, Jörn-Frederik; Bindeman, Ilya N.; Watts, Kathryn E.; Schmitt, Axel K.; Caricchi, Luca; Schaltegger, Urs (September 2014). "Linking rapid magma reservoir assembly and eruption trigger mechanisms at evolved Yellowstone-type supervolcanoes". Geology. 42 (9): 807–810. Bibcode:2014Geo....42..807W. doi:10.1130/g35979.1. ISSN 1943-2682.
  3. Budd, David A.; Troll, Valentin R.; Deegan, Frances M.; Jolis, Ester M.; Smith, Victoria C.; Whitehouse, Martin J.; Harris, Chris; Freda, Carmela; Hilton, David R.; Halldórsson, Sæmundur A.; Bindeman, Ilya N. (25 Januarie 2017). "Magma reservoir dynamics at Toba caldera, Indonesia, recorded by oxygen isotope zoning in quartz". Scientific Reports (in Engels). 7 (1): 40624. Bibcode:2017NatSR...740624B. doi:10.1038/srep40624. ISSN 2045-2322. PMC 5264179. PMID 28120860.
  4. Mark, Darren F.; Renne, Paul R.; Dymock, Ross C.; Smith, Victoria C.; Simon, Justin I.; Morgan, Leah E.; Staff, Richard A.; Ellis, Ben S.; Pearce, Nicholas J. G. (1 April 2017). "High-precision 40Ar/39Ar dating of pleistocene tuffs and temporal anchoring of the Matuyama-Brunhes boundary". Quaternary Geochronology (in Engels). 39: 1–23. doi:10.1016/j.quageo.2017.01.002. ISSN 1871-1014.

Skakels

[wysig | wysig bron]