Messier 87
| Messier 87 | ||||
| ||||
| Messier 87 soos afgeneem deur die Hubble-ruimteteleskoop. | ||||
| Soort stelsel | Elliptiese sterrestelsel | |||
| Sterrebeeld | Maagd | |||
| Tipe | E+0-1 pec, NLRG Sy | |||
| Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
| Regte klimming | 12h 30m 49,4s | |||
| Deklinasie | +12º 23' 28,04" | |||
| Skynmagnitude | 9,59 | |||
| Besonderhede | ||||
| Afstand (ligjaar) | 53,5 miljoen | |||
| Skynbare grootte | 8,3 × 6,6 boogminute | |||
| Rooiverskuiwing | 0,004360 ± 0,000022 | |||
| Ander name | M87, Virgo A, NGC 4486, UGC 7654, PGC41316, Arp 152 | |||
| ||||
Messier 87 of M87 (ook bekend as Virgo A of NGC 4486) is ’n elliptiese sterrestelsel in die sterrebeeld Maagd. Dit is in 1781 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.
M87 is die tweede helderste sterrestelsel in die noordelike Virgo-sterrestelselswerm en is sowat 53,5 miljoen ligjare van die Aarde af.[1][2] Daar is ’n supermassiewe swartkolk in die kern. Enige stof wat in die stelsel gevorm word, word binne 46 miljoen jaar vernietig deur die X-straal-emissie van die kern, hoewel optiese stoffilamente waargeneem is. ’n Abnormale aantal bolvormige sterreswerms, sowat 12 000, wentel om die stelsel – in vergelyking met 150-200 om die Melkweg.
As een van die grootste elliptiese sterrestelsels naby die Aarde en een van die helderste radiobronne in die lug, is M87 ’n gewilde voorwerp om te bestudeer onder beide professionele sterrekundiges en amateurs.
In 1919 het ’n supernova ’n fotografiese magnitude van 21,5 bereik, maar dit is eers later ontdek toe die Russiese sterrekundige Innokenti A. Balanofski die fotografiese plate in 1922 bestudeer het.[3][4]
Die Amerikaanse sterrekundige Edwin Hubble het Messier 87 as een van die helderste bolvormige newels geklassifiseer omdat dit nie ’n spiraalstruktuur gehad het nie.[5] Teen 1931 het Hubble M87 as ’n lid van die Virgo-stelsel geïdentifiseer en vir jare daarna is dit steeds ’n ekstragalaktiese newel genoem. In 1956 is dit egter as ’n tipe E0-sterestelsel geëien.[6]
In 1947 is ’n prominente radiobron geïdentifiseer in die ligging van M87, en dit is Virgo A genoem.[7] Teen 1953 is die radiobron geïdentifiseer as M87.
Eienskappe
[wysig | wysig bron]M87 is geleë naby die hoë deklinasiegrens van die Maagd, naby die sterrebeeld Berenike se Hare. Teen ’n skynbare helderheid van 9,59 mag, kan dit deur ’n klein teleskoop gesien word.
In die kern van die stelsel is ’n supermassiewe swartkolk met ’n massa van sowat 6,6 × 109 sonmassas en ’n deursnee groter as die wentelbaan van Pluto.[8] Dit is een van die grootste massas bekend vir so ’n voorwerp.
Aktiewe elliptiese sterrestelsels soortgelyk aan M87 word waarskynlik gevorm vanweë die samesmelting van kleiner sterrestelsels.[9] Daar is nou min stof oor vir stervorming en die sterre in die sterrestelsel is dus meestal ou sterre met min elemente benewens waterstof en helium.
Stroom materiaal
[wysig | wysig bron]
’n Stroom materiaal kom vanuit die kern en reik tot 5 000 ligjare van die kern af. Dit bestaan uit materiaal wat deur die massiewe swartkolk uit die stelsel geskiet word. Dit word omring deur ’n nie-relatiwistiese komponent met ’n laer snelheid.
M87 is ’n baie sterk bron van gammastrale, wat die mees energieke strale van die elektromagnetiese spektrum is. Gammastrale van M87 is reeds sedert die laat 1990's waargeneem, maar in 2006 het sterrekundiges die variasies van die gaamastraal-vloei gemeet en gevind die vloei verander oor ’n kwessie van ’n paar dae. Dit dui daarop dat die onmiddellike omgewing van die supermassiewe swartkolk die mees waarskynlike bron van die strale is.[12]
Sterrestelselswerm
[wysig | wysig bron]Hierdie reuse-sterrestelsel is geleë naby die middel van die Virgo-sterrestelselswerm[13] met sy sowat 2 000 stelsels[14] en dit vorm die kern van die groter Virgo-superswerm, waartoe die Lokale Groep, insluitende die Melkweg, behoort.[15] Die sterrestelselswerm is verdeel in drie duidelike substelsels wat verbind word met die drie sterrestelsels Messier 87, Messier 49 en Messier 86. Eersgenoemde het die grootste massa en beweeg blykbaar min in verhouding met die swerm as ’n geheel.[15]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Bird, S.; Harris, W. E.; Blakeslee, J. P.; Flynn, C. (Desember 2004). "The inner halo of M 87: a first direct view of the red-giant population". Astronomy and Astrophysics. 524: 1–11. arXiv:1009.3202. Bibcode:2010A&A...524A..71B. doi:10.1051/0004-6361/201014876.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Binggeli, Bruno; Tammann, G. A.; Sandage, Allan (Augustus 1987). "Studies of the Virgo cluster. VI – Morphological and kinematical structure of the Virgo cluster". Astronomical Journal. 94: 251–277. Bibcode:1987AJ.....94..251B. doi:10.1086/114467.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Hubble, E. (Oktober 1923). "Messier 87 and Belanowsky's Nova". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 35 (207): 261. Bibcode:1923PASP...35..261H. doi:10.1086/123332.
- ↑ Shklovskii, I. S. (Augustus 1980). "Supernovae in Multiple Systems". Soviet Astronomy. 24: 387. Bibcode:1980SvA....24..387S.
- ↑ Hubble, E. P. (Oktober 1922). "A general study of diffuse galactic nebulae". Astrophysical Journal. 56: 162–199. Bibcode:1922ApJ....56..162H. doi:10.1086/142698.
- ↑ Burbidge, G. R. (September 1956). "On Synchrotron Radiation from Messier 87". The Astrophysical Journal. 124: 416. Bibcode:1956ApJ...124..416B. doi:10.1086/146237.
- ↑ Stanley, G. J.; Slee, O. B.; Slee (Junie 1950). "Galactic Radiation at Radio Frequencies. II. The Discrete Sources". Australian Journal of Scientific Research A. 3: 234. Bibcode:1950AuSRA...3..234S.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Gehbardt, Karl (2011). "The Black-Hole Mass in M87 from Gemini/NIFS Adaptive Optics Observations". The Astrophysical Journal. (accepted) (2): 119. arXiv:1101.1954. Bibcode:2011ApJ...729..119G. doi:10.1088/0004-637X/729/2/119.
- ↑ Dehnen, Walter (15 September 1997). "M 87 as a Galaxy". The radio galaxy Messier 87: proceedings of a workshop, Ringberg Castle, Tegernsee, Germany: Springer. doi:10.1007/BFb0106415.
- ↑ Oldham, L. J.; Auger, M. W. (Maart 2016). "Galaxy structure from multiple tracers - II. M87 from parsec to megaparsec scales". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 457 (1): 421–439. arXiv:1601.01323. Bibcode:2016MNRAS.457..421O. doi:10.1093/mnras/stv2982.
- ↑ https://www.theguardian.com/science/2019/apr/10/black-hole-picture-captured-for-first-time-in-space-breakthrough
- ↑ Wirsing, Bernd (26 Oktober 2006). "Discovery of Gamma Rays from the Edge of a Black Hole". Max Planck Society. Besoek op 3 Desember 2010.
- ↑ Chakrabarty, Dalia (Mei 2007). "Mass modelling with minimum kinematic information". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 377 (1): 30–40. arXiv:astro-ph/0702065. Bibcode:2007MNRAS.377...30C. doi:10.1111/j.1365-2966.2007.11583.x.
- ↑ Côté, Patrick (Julie 2004). "The ACS Virgo Cluster Survey. I. Introduction to the Survey". The Astrophysical Journal Supplement Series. 153 (1): 223–242. arXiv:astro-ph/0404138. Bibcode:2004ApJS..153..223C. doi:10.1086/421490.
- ↑ 15,0 15,1 Doherty, M.; Arnaboldi, M.; Das, P.; Gerhard, O.; Aguerri, J. A. L.; Ciardullo, R.; Feldmeier, J. J.; Freeman, K. C.; Jacoby, G. H.; Murante, G. (Augustus 2009). "The edge of the M 87 halo and the kinematics of the diffuse light in the Virgo cluster core". Astronomy and Astrophysics. 502 (3): 771–786. arXiv:0905.1958. Bibcode:2009A&A...502..771D. doi:10.1051/0004-6361/200811532.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- SEDS: Messier 87
- ESA/Hubble-nuusvrystelling
- ESA/Hubble-foto's
- Messier 87 op WikiSky: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Artikels en foto's
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Messier 87.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
