Casa d'Estuardu
La Casa de Estuardo (Stuart o Stewart, n'inglés) foi la dinastía reinante n'Escocia dende 1371 hasta 1603 y dende entós nel conxuntu formáu por esta con Inglaterra ya Irlanda hasta 1714, quitando'l periodu de la República (1649-1660).
| Casa d'Estuardu | |
|---|---|
| Casa real y dinastía | |
 | |
| Parte de |
Clan Stewart (en)  |
| Formáu por |
Clan Stewart of Appin (en) |
| Estáu | Reinu d'Escocia |
| Fundador/a |
Roberto II de Escocia (es) |
| Creación | 1371 |
 | |
El primer periodu de la dinastía tomó hasta la proclamación de la República (1649). Dempués d'una década tornaría la monarquía de los Estuardo. En 1689 Xacobu II foi depuestu y reemplazáu revolucionariamente pola so fía María II y el maríu d'esta Guillermu III d'Orange. A la muerte d'ella en 1694 Guillermu III siguió gobernando en solitariu y tres la so muerte en 1702 xubió al tronu la postrera Estuardo, Ana I, que se convirtió na primer reina de Gran Bretaña ya Irlanda hasta 1714. Al finar ensin descendencia direuta asoceder el so pariente alloñáu Xurde I, instalándose asina la Casa de Hannover.
Orixe ya historia
editarEl más antiguu miembru conocíu de la Casa de Estuardo foi Flaald I («el Senescal», «steward» n'inglés), noble bretón del sieglu XI perteneciente al séquitu del señor de Dol y Combourgo. Flaald y los sos inmediatos descendientes ostentaron el cargu honorario y hereditario de Dapifer ("el portador d'alimentos") del señor de Dol. El so nietu Flaald II entró al serviciu d'Enrique I d'Inglaterra, protagonizando'l "pasu" de la dinastía de Bretaña a Gran Bretaña, que foi onde se cuayó'l so destín.
Walter FitzAlan (1106-1177), nietu de Flaald II y fíu d'Alan fitz Flaad, nació en Oswestry (Shropshire). Col so hermanu Guillermo, antepasáu de la familia de los condes de Arundel, sofitó a la Emperatriz Matilde d'Inglaterra contra'l so primu Esteban I de Blois, mientres el periodu conocíu como l'Anarquía. Otru de los aliaos de Matilde foi'l so tíu David I d'Escocia, de la casa de Dunkeld. Dempués de que Matilde, habiendo básicamente fracasáu nel so intentu de faese col tronu, tuviera qu'abelugase nel condáu d'Anjou, munchos de los sos partidarios ingleses hubieron tamién de exiliase. Foi nesi momentu cuando Walter establecer na Escocia de David I, que-y concedió tierres nel Renfrewshire y el cargu de Lord High Steward, que'l siguiente rei escocés Malcolm IV tresformó n'hereditariu. El fíu y herederu de Walter adoptó l'apellíu Stewart (Steward —> Stewart —> Stuart, acastellanáu como Estuardo).
Roberto Estuardo, fíu Walter Estuardo, 6º Lord High Steward d'Escocia y de Marjorie, hermana de David II Bruce, convertir nel herederu de los Bruce (casa real d'Escocia) y a la muerte del so tíu ensin herederos direutos, foi coronáu rei d'Escocia como Roberto II en 1371.
Reyes d'Escocia
editar- Roberto II, 1316–1390, Rei d'Escocia de 1371 a 1390
- Roberto III, 1337–1406, Rei d'Escocia de 1390 a 1406
- Xacobu I, 1394–1437, Rei d'Escocia de 1406 a 1437
- Xacobu II, 1430–1460, Rei d'Escocia de 1437 a 1460
- Xacobu III, 1452–1488, Rei d'Escocia de 1460 a 1488
- Xacobu IV, 1473–1513, Rei d'Escocia de 1488 a 1513
- Xacobu V, 1512–1542, Rei d'Escocia de 1513 a 1542
- María I, 1542–1587, Reina d'Escocia de 1542 a 1567
- Xacobu VI, 1566–1625, Rei d'Escocia de 1567 a 1625
La reina María I foi mandada executar pola reina Sabela I d'Inglaterra. Sicasí, a la muerte d'ésta en 1603 xubió al tronu d'Inglaterra'l fíu de María, Xacobu VI d'Escocia como Xacobu I d'Inglaterra, instaurando la dinastía Estuardo n'Inglaterra.
Reyes d'Inglaterra
editar- Xacobu VI d'Escocia y I d'Inglaterra, Rei d'Inglaterra de 1603 a 1625
- Carlos I d'Inglaterra y Escocia, Rei d'Inglaterra y Escocia de 1625 a 1649
- Carlos II d'Inglaterra y Escocia, Rei d'Inglaterra y Escocia de 1660 a 1685
- Xacobu VII d'Escocia y II d'Inglaterra, Rei d'Inglaterra y Escocia de 1685 a 1688, que siguió reclamando los tronos inglés y escocés tres el so deposición en 1688
- María II d'Inglaterra y Escocia, Reina d'Inglaterra y Escocia de 1689 a 1694, xunto col Rei consorte Guillermu III, de la casa d'Orange
- Ana d'Inglaterra y Escocia, Reina d'Inglaterra y Escocia de 1702 a 1714
Nel interregno ente Carlos I y Carlos II, Inglaterra foi una república y dempués un Protectoráu baxu Oliver Cromwell y Richard Cromwell.
Pretendientes
editar.JPG)
- James Francis Edward Stuart, conocíu como'l Viejo Pretendiente, reclamó'l tronu como Xacobu VIII d'Escocia y Xacobu III d'Inglaterra (1701–1766)
- Carlos Eduardo Estuardo, el Nuevu Pretendiente, reclamó'l tronu como Carlos III (1766–1788)
- Enrique Benedicto Estuardo, que reclamó'l tronu como Enrique IX d'Inglaterra (1766–1807). A la so muerte los derechos dinásticos pasaron al ex rei Carlos Manuel IV de Cerdeña, pretendiente col nome de Carlos IV.
| Predecesor: Casa de Bruce |
Casa reinante nel tronu d'Escocia 1371 – 1714 |
Socesor: Casa de Hannover |
| Predecesor: Casa de Tudor |
Casa reinante nel tronu d'Inglaterra ya Irlanda 1603 – 1714 |
Socesor: Casa de Hannover |
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Casa d'Estuardu.
Datos: Q179840- Multimedia: House of Stuart