Editando Estaos Pontificios (seición)

=== El periodu imperial ===
Desapaecíu'l [[Imperiu carolinxu]], el rei d'Italia, [[Berengario II d'Italia|Berengario II]], amenació los Estaos de la Ilesia. [[Xuan XII]] riquió l'amparu d'[[Otón I el Grande|Otón el Grande]], quien toró al hostigador y entró triunfante en Roma. Ellí, na [[Basílica de San Pedro]], el papa restableció la dignidá imperial, coronando a Otón como emperador del [[Sacru Imperiu Romanu Xermánicu]]'l [[2 de febreru]] de [[962]],<ref>{{cita web |url= http://www.tatsachen-ueber-deutschland.de/es/historia-y-presente/contenido/informacion-de-fondu-1/la edá media.html?type=1 |títulu= La Edá Media |añu= 2006 |obra= tatsachen-ueber-deutschland |fechaaccesu= 7 d'ochobre de 2007 }}</ref> ente qu'Otón, pela so parte, impunxo al papa'l ''Diploma Ottonianum'', que confirmaba'l ''Pactum Ludovicianum'' (817) y la ''Constitutio romana'' (824).<ref>{{cita llibru |apellíos=Reuter

 |nome=Timothy
 |títulu=The New Cambridge Medieval History
 |url=https://books.google.es/books?id=o-SsbHs5zTAC&lpg=RA1-PA141&lr&as_brr=3&hl=es&pg=PA141#v=onepage&q&f=true
 |editorial=Cambridge University Press
 |añu=2005
 |idioma=inglés
 |páxina=141 |volume=3
 |isbn=9780521364478
}}</ref><ref>{{cita llibru |apellíos=Emerton

 |nome=Ephraim
 |títulu=Mediaeval Europe - 814-1300
 |url=https://books.google.es/books?id=EgYkYWPfldYC&lpg=RA4-PA138&dq=&lr=&as_brr=3&pg=RA4-PA138#v=onepage&q=&f=false
 |editorial=Read Books
 |añu=2007
 |idioma=inglés
 |páxina=138 |isbn=9781406734942
}}</ref>

La [[Italia meridional]] nunca formó parte de los Estaos Pontificios, pero sí tuvo suxeta a vasallaxe d'éstos mientres el periodu de [[Italia meridional|dominación normanda]]. En 1059, por aciu el concordatu de [[Melfi]], dimanado del conceyu celebráu nesta ciudá, el papa [[Nicolás II (Papa)|Nicolás II]] otorgaba a [[Ricardu I de Capua|Ricardo de Aversa]] la invistidura del principáu de [[Capua]], y a [[Roberto Guiscardo]] la del ducáu de [[Puglia]] y de [[Calabria]], según, pa un futuru, del señoríu de [[Sicilia]]. Como contrapartida a la unción episcopal con que se vieron dignificaos, comprometíense éstos a emprestar vasallaxe al sumu pontífiz en tou momentu. Roberto Guiscardo amosóse imparable nos sos [[Conquista normanda d'Italia Meridional|conquistes]] y en pocos años ocupó toa Sicilia y tomando a los musulmanes [[Palermo]] y [[Messina]], y a los bizantinos direutamente [[Bari (ciudá)|Bari]] y [[Brindisi]], y so la so soberanía teórica [[República amalfitana|Amalfi]] y [[Principáu de Salerno|Salerno]]. Cuando en [[1080]] [[Gregorio VII]] precisó l'auxiliu militar del [[normandu]] dio-y el so apostólicu beneplácito a les conquistes en cuenta de una formal declaración de vasallaxe escontra la [[Santa Sede]] sobre tolos territorios ganaos.

Nes acabadures del pontificáu d'[[Inocencio II]], escontra [[1143]], coincidiendo col movimientu reivindicativu municipal que s'estendía por toles ciudaes d'Italia, el [[Senáu romanu]] facer con bona parte del poder civil de los socesores del apóstol Pedro . El socesor de Inocencio, [[Lucio II]] intentó restablecer poles armes l'orde anterior y atacó el [[Capitoliu]] al mandu de un exércitu, pero'l Senáu -y infligió una severa derrota. [[Arnaldo de Brescia]] púnxose al mandu de la revolución popular y senatorial romana. Sol so lideralgu pidióse que'l papa depunxera tou poder temporal, y que él mesmu y el restu del cleru apurrieren les sos posesiones territoriales. Roma estremar de la obediencia civil al papa y declaróse nueva república. [[Federico I Barbarroja|Federico Barbarroja]] devolvió al papa [[Adriano IV]] el gobiernu de los Estaos Pontificios cuando, deseyando ser coronáu emperador en Roma de manes del pontífiz, entró en [[1155]] na ciudá con un potente exércitu y prindó y executó a Arnaldo de Brescia. Sicasí, foi'l mesmu Federico quien, n'ares d'una política expansionista qu'aspiraba al control de toa Italia, punxo años dempués a los socesores del apóstol Pedro en grave riesgu de perder les sos posesiones.

[[Inocencio III]] dio un impulsu decisivu al afitamientu y engrandecimiento de los Estaos Pontificios. Sometió definitivamente al estamentu municipal romanu y quitó de poderes al senáu de la urbe. Recuperó'l plenu dominiu d'aquellos territorios pertenecientes al [[patrimoniu de San Pedro]] que l'emperador apurriera a mandatarios xermánicos, espulsando a los usurpadores de la [[Romaña]], del marquesáu de Ancona, del [[ducáu de Spoleto]] y de les ciudaes d'[[Asís]] y de Sora. Pola fuercia de les armes precedida de la escomunión eclesiástica prindar de los territorios en pleitu que constituyeren les posesiones de la condesa [[Matilde de Toscana]] y que, presumiblemente, fueren mandaos como heriedu a la Santa Sede, pero que permanecíen en posesión de vasallos del emperador. D'esta forma llogró la reconocencia per parte de les ciudaes de [[Toscana]] de la so soberanía, y con ello el norte d'Italia solmenaba'l dominiu xermánicu y cayía so la órbita de l'autoridá pontificia.

Arriendes d'ello, de resultes de la cruzada llevada a cabu contra los [[albigense]]s nel [[Mediudía]] francés, llograra de [[Raimundo VI de Tolosa]] la cesión de siete castillos na rexón de [[Provenza]], patrimoniu que s'incorporó al de la Ilesia y que depués, en [[1274]], sería trocáu por aciu alcuerdu ente [[Gregorio X]] y el rei [[Felipe III de Francia|Felipe III l'Atrevíu]] pol [[condáu de Venasque]], rexón qu'entiende les tierres que s'estienden ente'l [[Ródano]], el [[ríu Durance|Durance]] y el [[Monte Ventoux]].

Los Estaos Pontificios volvieron pasar por un difícil trance mientres l'imperiu de [[Federico II Hohenstaufen|Federico II]] ([[1215]]-[[1251]]). Dueñu del reinu de les [[Dos Sicilies]] ya incorporaes al imperiu [[Lombardía]] y Toscana tres la derrota de la [[lliga lombarda]] en [[1239]], Federico propúnxose anexonar igualmente'l [[patrimoniu de San Pedro]] p'atropar el dominiu de toa Italia. Coló sobre Roma, d'onde se vio obligáu a fuxir el papa [[Gregorio IX]], pasióse griespu y ensin oposición por toa Italia, nomó gobernador del territoriu peninsular al so fíu Enzio y él mesmu alzóse en señor de los Estaos Pontificios. L'añu [[1253]], dos dempués de la muerte del emperador, el papa [[Inocencio IV]] pudo tornar a Roma dende'l so exiliu francés y retomar el gobiernu de la ciudá y del restu de los dominios eclesiásticos.

Los Estaos Pontificios nun podíen sustraese a los acontecimientos que se taben produciendo na convulsa Italia de mediaos del [[sieglu XIV]]. Ensin cuntar cola desvinculación de dellos feudos tradicionales de la corte romana, como Sicilia, en poder agora de la [[Corona d'Aragón]], o'l reinu de [[Nápoles]], so l'autoridá de la [[casa d'Anjou]], el mesmu estáu pontificiu taba en descomposición. Asina lo poníen de manifiestu casos como'l de [[Giovanni di Vico]], que s'alzara en señor de [[Viterbo]] en faciéndose con una estensa zona territorial perteneciente a los Estaos Pontificios; o'l de la insumisión en que s'atopaba'l [[ducáu de Spoleto]]; o'l de la fáctica independencia del marquesáu de Ancona; o'l de la privatización de [[Fermo]] llevada a cabu por Gentile de Mogliano y la de [[Camarín]] por Ridolfo de [[Varano (Nobleza italiana)|Varano]]; o'l de l'abierta rebeldía de los [[Malatesta (familia)|Malatesta]]; o'l de Francesco degli Ordelaffi, que se fixera con una gran parte de la Romaña; o'l de Montefeltro qu'enseñoriaba los distritos d'[[Urbino]] y Cagli; o'l de la ciudá de Senigallia apartada de la obediencia al papáu; o'l de Bernardino y Guido de Polenta, que s'apoderaren de Rávena y de Cervia, respeutivamente; o'l de Giovanni y Riniero Manfredi que fixeren lo propio con [[Faenza]]; o'l de Giovanni d'Ollegio que caltenía so la so posesión la ciudá de Bolonia.

Yera precisa una actuación resuelta y aplastante contra toos aquellos rebalbos si queríase reunificar el [[patrimoniu de San Pedro]]. Aprovechando la presencia en [[Avignon]] del español [[Gil de Albornoz]], arzobispu de [[Toledo]] y avezado militar, que participara coles huestes d'[[Alfonsu XI de Castiella]] na [[Batalla del Salado]] y nel [[sitiu d'Alxecires (1342)|sitiu d'Alxecires]], [[Clemente VI]] alzó-y al cardenalatu y confió-y la misión de reclutar un exércitu. Dos años dempués (1353), entronizado yá [[Inocencio VI]], portando una bulda pola que se-y nomaba legáu plenipotenciario del papa pa los Estaos Pontificios, aplicóse Gil de Albornoz a la misión encamentada, consiguiendo militarmente tolos sos oxetivos. Recuperó cuantos territorios fueren usurpaos y toró a los altivos cabezaleros de la insubordinación italiana; los estaos de la Ilesia volvíen, arrexuntaos, a la obediencia del papáu. Albornoz tamién redactó y punxo en práutica'l primer marcu xurídicu específicu pa los Estaos Pontificios, les ''Constitutiones Aegidianae'' (les Constituciones Egidianas –por Egidio, esto ye, por Gil) que siguieron en funcionamientu hasta los [[Pautos del Laterano]] ([[1929]]) que fundan la [[Ciudá del Vaticanu]].