Mandatu del Cielu
| Tipu | Doctrina |
|---|---|
 | |
El «Mandatu del Cielu», mandatu celeste o mandatu celestial (天命 en chinu Pinyin: tiānmìng) ye un conceutu de la filosofía china tradicional referente a la llexitimidá de los gobernantes. Según esti conceutu, el «cielu» favorecería les empreses y situación del gobernante xustu, pero despreciaría al gobernante déspota y pondría fin al so réxime. El mandatu del cielu tresferiría entós el poder político a otru individuu que tuviera dotes de meyor gobernante.
Conceutu
[editar | editar la fonte]El mandatu del cielu foi un conceutu bien utilizáu na Antigua China pa esplicar los vaivenes políticos de cada dómina, y ayudó a caltener a los gobernantes baxu control de dalguna autoridá extraterrenal. Esta idea foi bien popular en China debíu tamién a qu'invocando'l "Mandatu del cielu" cualesquier líder poderosu en dómines de crisis podía deponer a los gobernantes que nun fueren los apropiaos pa los sos intereses alegando que les graves dificultaes de la nación asocedieron porque'l monarca había "perdíu'l Mandatu del Cielu", de la mesma una revuelta popular podía atopar xustificación nesta doctrina. El sistema yera hereditariu ente padre y fíu, pero nunca ente madre y fía, colo cual yera necesaria la descendencia masculina en llinia direuta pa tresferir esti Mandatu (y tamién yera necesaria l'ascendencia patrilineal pa tener el derechu de recibilo d'un ancestru).
El conceutu de "recibir el Mandatu del Cielu" nun tenía llimitaciones de tiempu, y por tanto non podía determinase un momentu exactu en que se perdía tal derechu, sinón que'l so caltenimientu namái dependía del desempeñu del gobernante. El mandatu del cielu nun riquir que'l candidatu al tronu fora de familia aristocrática, polo cual nun s'escluyía la posibilidá que cualquier home virtuosu pudiera recibilo; esto esplica qu'amparándose nesta idea inclusive munches dinastíes empezaren con emperadores d'orixe plebeyu (como la dinastía Han y los Ming). Esti conceutu foi utilizáu nel so entamu pa sofitar el gobiernu de los reis de la dinastía Zhou y darréu a los emperadores de China.
Ello ye que el Mandatu del Cielu implicaba una potestá que podía ganase pero tamién perdese, lo cual estrema a esti conceutu del Derechu divín de los reis escurríu n'Europa, pos según la filosofía china una revolución taba xustificada ante un soberanu despóticu, alegando qu'esi gobernante perdiera'l "Mandatu del Cielu" pola so mala conducta: la derrota del gobernante sería una prueba decisiva de perder el favor divín. Otra manera, la doctrina europea del derechu divín condergaba en principiu toa desobediencia al monarca, en tanto'l derechu de gobernar nun dependía de la conducta del soberanu sinón que yera un derechu teníu de manera incondicional y inalienable.
Oríxenes
[editar | editar la fonte]Los primeros rexistros escritos del conceutu atópase en documentos de Zhōo Gōngdàn, el Duque de Zhou, hermanu menor del rei Wu de Zhou y rexente del fíu del Rei Wu, el rei Cheng de Zhou. La noción del mandatu del cielu foi invocada tamién por Mencio, quien, dempués de Confucio foi un filósofu por demás influyente de la dómina.
El mandatu del cielu foi utilizáu como xustificación per parte de la dinastía Zhou pal derrocamientu de la dinastía Shang y volveríase un argumentu recurrente nes dinastíes posteriores pa esplicar la so propia forma d'ascensu al poder. Inclusive fenómenos naturales como hinchentes o fames yeren consideraes como la evidencia de revocación de dichu mandatu.
Funcionamientu
[editar | editar la fonte]El Mandatu del Cielu ta sofitáu en cuatro idees principales:
1) El derechu a gobernar China ta aseguráu pel Cielu,
2) La llexitimidá pa gobernar China correspuende a un namái soberanu, nunca a dos o más,
3) El derechu de gobernar ta encontáu sobre la so bona actuación como "encargáu" pel Cielu, y
4) El derechu de gobernar puede pasar de padre a fíu, pero namái si cumplen les trés condiciones establecíes primeramente.
La cuarta regla implica tamién que si un gobernante pierde'l "Mandatu del Cielu" va ser el mesmu Cielu quien dicte a un socesor, que va poder ser conocíu gracies a la fuercia de los eventos de la historia humana. Asina, por casu, considérase que'l trunfu final d'una revuelta contra'l gobernante ye señal irrebatible que'l líder de la sulevación recibió'l Mandatu del Cielu y que'l gobernante derrocáu haber perdíu.
Los cuatro idees asina espresaes teníen cuatro implicaciones importantes: legitimaban a la dinastía reinante ante'l pueblu, en casu d'haber dellos pretendientes a Emperador de China tenía d'establecese cuál d'ellos podía alegar el Mandatu del Cielu nel so favor, los gobernantes teníen un estímulu pa caltener bona conducta y esmolecese del bienestar del so pueblu, y sobremanera, los gobernantes siempres tendríen mieu a una rebelión que'l so trunfu sería interpretáu como reprobación del Mandatu del Cielu.
La tresmisión del Mandatu del Cielu significaba tamién que yera importante pal gobernante tener fíos varones, pos namái la descendencia patrilineal aseguraba la influencia continua del Mandatu del Cielu, que nun yera transmisible per vía materna.
El mandatu en Xapón
[editar | editar la fonte]En Xapón, el conceutu d'una llexitimidá política divina condicional y que podría ser retiráu, yera ideológicamente problemáticu, porque la casa Imperial de Xapón pretendía ser descendiente de la diosa xaponesa del sol, ensin tar suxetu al condicionamientu d'un "Mandatu" susceptible de perdese. Asina, magar qu'en el Periodu Heian el Xapón absorbiera gran parte de la cultura china tradicional, la idea del "mandatu del Cielu" yera entá acoyida con muncha reserva.
Sicasí, calteniéndose nesti papel, l'emperador xaponés aportó a políticamente marxináu en distintos periodos y l'autoridá política pasó por socesives dinastíes de rexentes y shogunes que se legitimaban nun ciclu de manera bien similar al de les dinastíes chines.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- Llamátigu, F.W. (1999). Imperial China: 900-1800. Harvard University Press. ISBN 0-674-01212-7.
- Yonglin Jiang (2011). The Mandate of Heaven and The Great Ming Code (Asian Law Series). University of Washington Press.
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q875377