Krac'h
kumun ar Mor-Bihan
Krac’h (stumm ofisiel : Crach, stumm implijet gant an ti-kêr : Crac'h) a zo ur gumun eus Breizh lec'hiet e Kanton an Alre e departamant ar Mor-Bihan.
| Krac'h | ||
|---|---|---|
 An iliz katolik. | ||
.svg)
| ||
| Anv gallek (ofisiel) | Crach / Crac'h | |
| Bro istorel | Bro-Gwened | |
| Melestradurezh | ||
| Departamant | Mor-Bihan | |
| Arondisamant | an Oriant | |
| Kanton | an Alre | |
| Kod kumun | 56046 | |
| Kod post | 56950 | |
| Maer Amzer gefridi | Jean-Loïc Bonnemains 2014-2020 | |
| Etrekumuniezh | An Alre Kiberen Douar Atlantel | |
| Bro velestradurel | Bro an Alre | |
| Lec'hienn Web | www.crach.fr | |
| Poblañsouriezh | ||
| Poblañs | 3 421 ann. (2020)[1] | |
| Stankter | 112 ann./km² | |
| Douaroniezh | ||
| Daveennoù lec'hiañ | ||
| Uhelderioù | bihanañ 0 m — brasañ 44 m | |
| Gorread | 30,54 km² | |
|
||
kemmañ  |
||
Douaroniezh
- Bevennet eo Krac'h gant div aber : Stêr Krac'h er c'hornôg hag Stêr an Alre er Reter. En tu all da Stêr Krac'h emañ An Drinded-Karnag er Mervent, Karnag er c'hornôg ha Pleñver er gwalarn. Brec'h hag An Alre a zo en Norzh, Sant-Filiberzh er Su ha Lokmaria-Kaer er gevred.
- War un dorgenn emañ an iliz parrez hag ar vourc'h, setu e soñj da lod e teu anv ar gumun diwar krec'h pe kreac'h.
Anv
Ardamezioù
Istor
- Dont a ra douaroù Krac'h eus diempradur ar barrez kozh Kaer a oa Krac'h ha Lokmaria enni gwezhall.
- Melestradurezh: krouet e voe ar gumun e 1790. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet e kanton Lokmaria-Kaer; e Bann an Alre e oa; diskaret e voe kanton Lokmaria-Kaer e 1801 ha lakaet Karnag e kanton Kiberen e 1801 gant al lezenn eus an 8 pluviôse an IX (28 a viz Genver 1801), dezhi an titl loi portant réduction du nombre de justices de paix; lakaet e voe Karnag en Arondisamant an Oriant bet krouet e 1800[2],[3].
- 87 gwaz eus ar gumun a gollas o buhez abalamour d'ar brezel, d.l.e. 4,18 % eus he foblañs e 1911[4].
- D'an 29 a viz Mae 1943 e kouezh ur c'harr-nij B-17 "Up and at them" eus aerlu SUA (United States Army Air Forces) e Kerdavid; en e vourzh e kaver pemp karrnijour marvet, pemp milour all a oa deut a-benn da guitaat ar c'harr-nij en ur lammat a-raok gant o harzoù-lamm, met unan anezhe a varvas memes tra; ar re all a voe tapet gant ar soudarded alaman[5],[6].
- Mervel a reas 15 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel[4].
Brezelioù didrevadenniñ
- Ur gwaz a varvas e Brezel Indez-Sina ha daou all e Brezel Aljeria[4].
Monumantoù ha traoù heverk
Iliz ha chapelioù
- Iliz katolik Sant-Turiav (XVvet kantved): iliz parrez ;
- Chapel Itron-Varia ar Plas-Kaer (1873-1874) : savet e bet e lec'h ma oa ur chapel eus ar XVvet kantved bet savet gant ar venec'h ruz ;
- Chapel Lomareg ;
- Chapel Kervin-Berc'hed ;
- Chapel Sant-Yann.
Kestell ha manerioù
- Kastell ar Plesis-Kaer (XVvet kantved)
- Kastell Rosnarho (XVvet kantved)
- Kastell Kerantreizh (dibenn an XVIIIvet kantved) : kavet e vez ar stummoù skrivet Kerantré, Kerentré, Kerentreh ha Kerentrech)
- Kastell Kergurioné
- Maner Lokeltaz
- Maner Kergal
- Maner Kergleverit
Feunteunioù
- Feunteun Sant-Turiav
- Feuteun ar Plas-Kaer
- Feunteun Sant-Armel (er Plas-Kaer)
- Feunteunioù Lomareg
- Feunteun Sant-Albin (e Kervin-Berc'hed)
- Feunteun Sant-Yann
- Feunteun Kerbirio
- Feunteun Kervive
- Feunteun Kerberen
Peulvanoù ha taolioù-maen
- Alez toet al Luffang (n'eo ket toet ken)
- Taol-vaen Kervin-Brec'hed
- Taolioù-maen Park Guren (Park Gurun) nepell diouzh bae Sant-Yann
- Taol-vaen ar Breudreg
- Taolioù-maen bae Sant-Yann
- Taol-vaen ar Marc'h
- Taol-vaen Kerkado
- Taol-vaen Kergoed
- Taol-vaen ar Vigeah (aet da get hiziv an deiz)
- Taol-vaen Kerzug
Traoù all
- Geler Frank: e chapel Lomareg ez eus un arched maen-greun eus ar V-VIvet kantved e stumm un drapezenn ma c'heller lenn warnañ I R H A E M A +INRI. Hervez Gweltaz Bernier e ranker kompren amañ eo beziet ar roue. Warog pe Ereg e vefe ar roue-se, an hini en deus roet e anv da Vro-Warog pe Bro-Ereg, ha da Lomareg ivez.
- Pont roman: Pont-Pesked a vez graet anezhañ dre ma tegemere pesketaerien Kiberen a zeue da gas o fesked da varc'hadourien ar vro.
- Pont an tri c'hanton (XVIIvet pe XVIIIvet kantved).
- Milin-vor.
- Pont-dour roman: ne chom nemet dek piler eus ar pont-se a gase dour a-us da Stêr an Alre eus ar Bonoù war-zu Lokmaria-Kaer.
- Monumant ar re varv.
Emdroadur ar boblañs abaoe 1962
Niver a annezidi
Melestradurezh
Tud
Ardamezeg ar familhoù
Gevelliñ
Levrlennadur
Liammoù diavaez
Daveoù ha notennoù
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajennoù 155 ha 156
- ↑ Cassini - EHESS - Krac'h - Fichenn ar gumun
- ↑ 4,0 4,1 ha4,2 memorialgenweb – Plakennoù e porched an iliz katolik
- ↑ René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajennoù 334-337
- ↑ Pertes USAAF