Wikipedia:Na današnji dan/februar
1. februar
[uredi izvor]- 1851 – Umrla britanska književnica Mary Shelley (na slici).
- 1895 – Rođen John Ford, američki filmski režiser.
- 1896 – Premijera Puccinijeve opere La Bohème u Torinu.
- 1918 – Rusija usvojila gregorijanski kalendar.
- 1974 – U požaru u 25-spratnoj uredskoj zgradi Joelma u São Paulu poginulo 189 osoba.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
2. februar
[uredi izvor]- 1536 – Pedro de Mendoza osnovao Buenos Aires.
- 1595 – Rođen Jacob van Campen, holandski arhitekt i umjetnik.
- 1848 – Kraj Američko-meksičkog rata.
- 1924 – Umro bosanskohercegovački pjesnik Aleksa Šantić (na slici).
- 1994 – Umro Zaim Imamović, bosanskohercegovački interpretator sevdalinke.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
1979 umro je Sid Vicious clan Sex Pistols-a
3. februar
[uredi izvor]- 1468 – Umro Johannes Gutenberg, njemački pronalazač, poznat po svojim doprinosima tehnologiji štampe.
- 1809 – Rođen njemački kompozitor Felix Mendelssohn.
- 1967 – Izvršena posljednja smrtna kazna u Australiji.
- 1994 – Rat u BiH: Vijeće sigurnosti postavilo Hrvatskoj rok od 2 sedmice da izvuče trupe svoje regularne vojske iz Bosne ili da se suoči s posljedicama.
- 1998 – Carlos Westendorp donio odluku o nametanju Zakona o zastavi BiH, kojim je proglasio sadašnju zastavu Bosne i Hercegovine.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
4. februar
[uredi izvor]- 1694 – Umrla ruska carica Natalija Kirilovna Nariškina.
- 1789 – George Washington izabran za prvog predsjednika SAD-a.
- 1815 – Rođen Josip Juraj Strossmayer (na slici), biskup đakovačko-bosanski i srijemski (od 1849), političar, kulturni djelatnik i pisac.
- 1992 – Hugo Chávez predvodio pokušaj preuzimanja vlasti u Venecueli vojnim udarom; poginulo je nekoliko stotina ljudi, puč je propao, a Chávez je zatvoren.
- 2003 – Formirana državna zajednica Srbija i Crna Gora, zasnovana na ravnopravnosti dviju država članica, tj. države Srbije i države Crne Gore.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
5. februar
[uredi izvor]- 1578 – Umro Giambattista Moroni, italijanski slikar.
- 1840 – Rođen škotski pronalazač John Boyd Dunlop (na slici).
- 1936 – Premijera Chaplinovog filma Moderna vremena.
- 1958 – Gamal Abdel Nasser izabran za prvog predsjednika Ujedinjene arapske republike.
- 1994 – Masakr na Markalama; poginulo 68 osoba, a 144 ranjene kad je granata pala u centar popunjene tržnice.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
6. februar
[uredi izvor]- 1664 – Rođen Mustafa II (na slici), sultan Osmanlijskog carstva od 1695. do 1703.
- 1803 – Umro Gasparo Angiolini, italijanski koreograf i kompozitor
- 1918 – Žene u Velikoj Britaniji dobile pravo glasa.
- 1959 – Jack Kilby prijavio patent za prvo integralno kolo.
- 2001 – Ariel Sharon pobijedio na izborima za izraelskog premijera.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
7. februar
[uredi izvor]- 1560 – Umro Bartolomeo Bandinelli, italijanski kipar.
- 1812 – Rođen engleski književnik Charles Dickens (na slici).
- 1964 – Britanski bend The Beatles počeo svoju prvu turneju po SAD-u.
- 1971 – U Švicarskoj žene dobile pravo glasa na saveznoj razini.
- 1992 – Na sastanku šefova država i vlada održanom u holandskom gradu Maastrichtu potpisan Sporazum o osnivanju Evropske unije, koji je stupio na snagu 1. januara 1993.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
8. februar
[uredi izvor]- 1828 – Rođen francuski književnik Jules Verne
- 1834 – Rođen ruski hemičar Dmitrij Ivanovič Mendeljejev (na slici).
- 1849 – Umro France Prešeren, slovenski pjesnik i pravnik.
- 1904 – Japan izveo iznenadan pomorski napad na Port Arthur, rusku pomorsku bazu u Kini, čime je otpočeo Rusko-japanski rat.
- 1924 – U Nevadi (SAD) izvršeno prvo pogubljenje uz pomoć smrtonosnog plina.
- 1971 – Američka elektronička berza NASDAQ počela s radom.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
9. februar
[uredi izvor]- 1773 – Rođen William Henry Harrison, američki političar i predsjednik.
- 1881 – Umro ruski književnik Fjodor Mihailovič Dostojevski (na slici).
- 1895 – William G. Morgan iz Massachusettsa izumio odbojku.
- 1954 – Osnovan RK "Bosna" iz Visokog.
- 1969 – Prvi let Boeinga 747.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
10. februar
[uredi izvor]- 1837 – Umro ruski književnik Aleksandar Sergejevič Puškin (na slici).
- 1890 – Rođen Boris Leonidovič Pasternak, ruski književnik.
- 1931 – New Delhi postao glavni grad Indije.
- 1998 – Usvojena nacionalna himna Bosne i Hercegovine, Intermezzo.
- 2006 – Fatmir Sejdiu izabran za novog predsjednika Kosova.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
11. februar
[uredi izvor]- 1650 – Umro francuski matematičar i filozof René Descartes (na slici).
- 1752 – Otvorena prva bolnica u SAD-u, Pennsylvania Hospital.
- 1814 – Proglašena samostalnost Norveške od Danske.
- 1847 – Rođen Thomas Alva Edison, američki pronalazač.
- 1929 – Sklopljen Lateranski ugovor između Kraljevine Italije i Vatikana.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
12. februar
[uredi izvor]- 1768 – Rođen Franjo II, posljednji car Svetog Rimskog Carstva i car Austrije od 1804. pod imenom Franjo I.
- 1804 – Umro njemački filozof Immanuel Kant (na slici).
- 1912 – Kina prihvatila gregorijanski kalendar.
- 2001 – Svemirska letjelica NEAR Shoemaker spustila se na površinu asteroida 433 Eros i postala prva svemirska letjelica koja je sletjela na neki asteroid.
- 2002 – U Haagu počelo suđenje Slobodanu Miloševiću zbog ratnih zločina na Kosovu i Hrvatskoj, te genocida u Bosni i Hercegovini.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
13. februar
[uredi izvor]- 1633 – Italijanski astronom Galileo Galilej stigao u Rim na suđenje pred Inkvizicijom zbog tvrdnje da se Zemlja okreće oko Sunca.
- 1883 – Umro njemački kompozitor Richard Wagner (na slici).
- 1888 – Rođen Georgios Papandreou, grčki političar i državnik.
- 1894 – U Parizu braća Lumière patentirali filmski projektor.
- 1945 – Stotinjak britanskih bombardera započelo bombardiranje Dresdena.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
14. februar
[uredi izvor]- 1404 – Rođen Leon Battista Alberti, italijanski slikar i filozof.
- 1779 – Na ostrvu Hawaii u sukobu sa domorocima poginuo engleski moreplovac i istraživač James Cook (na slici).
- 1924 – Osnovana korporacija International Business Machines (IBM).
- 1946 – Na Univerzitetu Pennsylvanije predstavljen ENIAC, prvi programabilni računar.
- 2003 – Osnovana fondacija Omera Pobrića, "Institut sevdaha".
vidi -
diskusija -
uredi - historija
15. februar
[uredi izvor]- 399 – Grčki filozof Sokrat (na slici) osuđen na smrt zbog toga što "ne vjeruje u bogove u koje vjeruje država, nego uvodi nova božanstva".
- 1368 – Rođen Sigismund Luksemburški, ugarski kralj, car Svetog rimskog carstva i češki kralj.
- 1573 – Umro Matija Gubec, vođa Seljačke bune.
- 1794 – U revolucionarnoj Francuskoj službeno proglašena zastava Francuske.
- 1964 – Na osnovu Ustava iz 1963. konstituiran Ustavni sud Bosne i Hercegovine.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
16. februar
[uredi izvor]- 1834 – Rođen Ernst Haeckel, njemački zoolog i filozof (na slici).
- 1907 – Umro italijanski pjesnik Giosuè Carducci.
- 1937 – Američki hemičar Wallace Hume Carothers patentirao najlon.
- 1940 – Drugi svjetski rat: Britanski razarači napali njemački ratni brod "Altmark" i oslobodili 299 zarobljenih engleskih mornara.
- 1959 – Fidel Castro postao premijer Kube.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
17. februar
[uredi izvor]- 1600 – Italijanski filozof i pjesnik Giordano Bruno (na slici) osuđen na smrt i kao heretik spaljen na trgu Campo de' Fiori u Rimu.
- 1856 – Umro njemački književnik Heinrich Heine.
- 1867 – Kroz Sueski kanal prošao prvi brod.
- 1904 – U Milanu premijerno izvedena Puccinijeva opera Madama Butterfly.
- 1968 – U Springfieldu (Massachusetts) otvorena Košarkaška Kuća slavnih.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
18. februar
[uredi izvor]- 1564 – Umro italijanski genije umjetnosti Michelangelo Buonarroti (na slici).
- 1861 – Kralj Sardinije Viktor Emanuel II postao prvi italijanski kralj.
- 1885 – Objavljen roman Avanture Huckleberryja Finna Marka Twaina.
- 1916 – Rođen bosanskohercegovački književnik Zija Dizdarević.
- 1930 – Američki astronom Clyde Tombaugh otkrio planetu Pluton.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
19. februar
[uredi izvor]- 1473 – Rođen poljski astronom Nikola Kopernik (na slici).
- 1861 – Kansas postao prva američka država koja je zabranila sva alkoholna pića.
- 1878 – Američki pronalazač Thomas Alva Edison patentirao fonograf.
- 1922 – U Zagrebu izašao prvi broj lista Borba, iza kojeg je stajala ilegalna Komunistička partija Jugoslavije.
- 1952 – Umro norveški književnik Knut Hamsun.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
20. februar
[uredi izvor]- 1886 – Rođen mađarski revolucionar Béla Kun (na slici)
- 1903 – Održana osnivačka skupština "Gajreta"; osnivači su bili Safvet-beg Bašagić i Edhem Mulabdić.
- 1907 – Umro francuski hemičar Henri Moissan.
- 1942 – Drugi svjetski rat: u Vukosavcima u prvom otvorenom okršaju četnika i partizana poginuo Fadil Jahić Španac, osnivač Majevičkog partizanskog odreda.
- 1991 – Usvajanjem amandmana 99 na Ustav, kojim je Republika Slovenija definirana kao samostalna država, Skupština Slovenije pokrenula inicijativu za izdvajanje Slovenije iz SFRJ.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
21. februar
[uredi izvor]Međunarodni dan maternjeg jezika
- 1431 – Počelo suđenje Ivani Orleanskoj, optuženoj kao lažni prorok, vještica i heretik.
- 1677 – Umro holandski filozof Baruch Spinoza (na slici).
- 1795 – Francuska Ustavom ustanovljava slobodu vjeroispovijesti.
- 1848 – U Londonu objavljen Manifest komunističke partije, koji su napisali Karl Marx i Friedrich Engels.
- 1937 – Rođen norveški kralj Harald V.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
22. februar
[uredi izvor]- 1512 – Umro italijanski moreplovac Amerigo Vespucci.
- 1788 – Rođen njemački filozof Arthur Schopenhauer (na slici)
- 1819 – Ugovorom Adams-Onís Španija prodala Floridu SAD-u za 5 miliona $.
- 1993 – Vijeće sigurnosti UN-a odlučilo pokrenuti tužbu protiv svih ratnih zločinaca putem osnivanja Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, sa sjedištem u Haagu u Holandiji.
- 2001 – Haški tribunal osudio Dragoljuba Kunarca, Radomira Kovača i Zorana Vukovića na 28, 20 i 12 godina zatvora zbog silovanja i porobljavanja muslimanskih žena i djevojčica u Foči od juna 1992. do februara 1993.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
23. februar
[uredi izvor]- 1455 – Johannes Gutenberg (na slici), pronalazač tipografije, u Mainzu štampao prvu knjigu – Bibliju.
- 1685 – Rođen njemačko-engleski kompozitor Georg Friedrich Händel.
- 1855 – Umro njemački matematičar Carl Friedrich Gauß.
- 1919 – Benito Mussolini osnovao Fašističku partiju u Italiji.
- 1947 – Osnovana Međunarodna organizacija za standardizaciju (ISO).
vidi -
diskusija -
uredi - historija
24. februar
[uredi izvor]- 1304 – Rođen arapski istraživač Ibn-Batuta (na slici).
- 1582 – Papa Grgur XIII ozvaničio gregorijanski kalendar.
- 1810 – Umro britanski naučnik Henry Cavendish.
- 1949 – Bliskoistočni sukob: Na grčkom ostrvu Rodosu potpisan prekid vatre između Izraela i Egipta, čime je okončan Prvi izraelsko-arapski rat.
- 1974 – Osnovan Mostarski teatar mladih.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
25. februar
[uredi izvor]- 1570 – Papa Pio V ekskomunicirao englesku kraljicu Elizabetu I zbog njene podrške protestantizmu i anglikanskoj crkvi.
- 1643 – Rođen Ahmed II, sultan Osmanlijskog carstva od 1691. do 1695.
- 1870 – Hiram Rhodes Revels postao prvi crnac koji je ušao u Kongres SAD-a.
- 1954 – Gamal Abdel Nasser postao premijer Egipta.
- 1972 – Umro bosanskohercegovački književnik Abdurezak Hivzi Bjelavac.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
26. februar
[uredi izvor]- 1260 – Bela IV, hrvatsko-ugarski kralj, izdao povelju koja je neposredna potvrda o postojanju grada Wyhygha (današnji Bihać).
- 1802 – Rođen francuski književnik Victor Hugo (na slici).
- 1931 – Umro Otto Wallach, njemački hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju.
- 1977 – Osnovana hrvatska rock-grupa Atomsko sklonište.
- 2004 – U avionskoj nesreći kod Mostara poginuo predsjednik Makedonije Boris Trajkovski.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
27. februar
[uredi izvor]- 272 – Rođen rimski car Konstantin Veliki (na slici).
- 1844 – Dominikanska Republika stekla nezavisnost od Haitija.
- 1887 – Umro ruski kompozitor Aleksandar Borodin.
- 1933 – Podmetnut požar u njemačkom parlamentu, Reichstagu.
- 2003 – Biljana Plavšić osuđena na 11 godina zatvora zbog genocida i zločina protiv čovječnosti.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
28. februar
[uredi izvor]- 1869 – Umro francuski pisac, pjesnik i političar Alphonse de Lamartine (na slici).
- 1896 – Rođen američki fizičar Philip Showalter Hench, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku.
- 1933 – 86-godišnji njemački feldmaršal i predsjednik Njemačke, Paul von Hindenburg, pod Hitlerovim pritiskom potpisao "Zakon o odbrani naroda i države", kojim se ukidaju Ustavom zagarantirana ljudska prava.
- 1940 – Prvi put prenošena jedna košarkaška utakmica na televiziji u SAD-u. Bio je to meč između univerzitetskih ekipa Pittsburgha i Fordhama, završen rezultatom 50-37.
- 2005 – U iračkom gradu Al Hillah automobil-bomba usmrtio 125 ljudi ispred bolnice.
vidi -
diskusija -
uredi - historija
29. februar
[uredi izvor]- 1744 – Umro John Theophilus Desaguliers, francuski filozof.
- 1792 – Rođen Gioachino Rossini (na slici), italijanski kompozitor.
- 1976 – Rođen Ja Rule, američki reper i glumac.
- 1960 – U zemljotresu u Maroku život izgubilo skoro 3.000 ljudi.
- 1992 – Održan referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine.
vidi -
diskusija -
uredi - historija