Skip to main content

bilal can

Dumlupinar University, Sociology, Undergraduate

Followers

208

Following

24

Co-author

1

Public Views

Dumlupınar Üniversitesi Sosyoloji lisansını tamamladıktan sonra yüksek lisansını da aynı üniversitede tamamladı. Sosyolojik çalışmaları mekân, kent, şehir ve edebiyat sosyolojisi üzerine yoğunlaşmıştır. Şiirleri, denemeleri, kitap değerlendirmeleri ve eleştirileri bir çok dergide yer aldı.

Kitaphaber.com.tr sitesinin kurucuları arasında yer alıyor ve 2015'ten itibaren genel yayın yönetmenliğini yapıyor. Evli ve 2 çocuk sahibidir.

Yayınlanmış Kitapları

Bir Kuşu Taşlarla Bu Çöle Bağladılar, Hece Yayınları, 2023.

Zaman İçinde Mekân, Hece Yayınları, 2021. (TYB 2021 Şehir Kitabı Ödülü)

İnsanlığın Ağlama Tarihine Bir Giriş, Hece Yayınları, 2021.

Kebikeç, İzdiham Yayınları, 2019.

Kentle Kavga: Mustafa Kutlu Öykücülüğünde Mekân, İzdiham Yayınları, 2017.

less

InterestsView All (7)

Uploads

Papers by bilal can

Rasim Özdenören’in Kent İlişkileri Üzerine Bir Okuma

kitaphaber.com.tr, 2022

Rasim Özdenören'in Kent İlişkileri adlı eseri, kenti birçok açıdan ele alarak, onu yaşayan, soluk... more Rasim Özdenören'in Kent İlişkileri adlı eseri, kenti birçok açıdan ele alarak, onu yaşayan, soluk alıp veren, bir kokusu, bir hüznü ve hasreti barından dolayısıyla duyguları barındıran makro mekân olarak ele almaktadır. Özdenören'in kente yaklaşımı; gözlemleri, hisleri ve bu eksende düşünce dünyasında yoğurduklarıyla ilişkili bir açıklama ile kendini gösterir.

Jürgen Habermas ve Avanelerine Bir Reddiye

Kitaphaber Kitap ve Eleştiri Dergisi, 2023

“Filistin meselesi” ve “Yahudi sorunu” 19. ve 20. yüzyıl içerisinde süregelen bir mesele olarak d... more “Filistin meselesi” ve “Yahudi sorunu” 19. ve 20. yüzyıl içerisinde süregelen bir mesele olarak dünya gündeminden düşmeyen bir mesele. Filistin’in Siyonist işgalciler tarafından işgalinin ayukka çıkmasıyla 2023 yılının Ekim ayında bu meseleler tekrar konuşulmaya başlandı. Yahudilerin dünya toplumlarında yer edinmesinin kavramsallaştırılması olan “Yahudi sorunu” tartışması, tartışmanın başladığı her ülkede bir “veba” gibi kendini göstermiştir. Kendilerine herhangi bir yer edinmeyen bu yersiz yurtsuz insanlar, Hz. Musa’dan beri çöllerde ve dünya üzerinde hastalıklarını yaymaya devam ederek, lanetlenmiş bir kavmin hastalıklarını dünyaya yaymaya devam etmektedir.

Niçin kitap okuruz

Kitaphaber Kitap ve Eleştiri Dergisi, 2023

Niçin Kitap Okuruz?

Dil Üzerine Sosyolojik Bir Deneme

Kitaphaber Kitap ve Eleştiri Dergisi, 2023

Konuşulan ve yaşanılan dil, bir coğrafyanın sınırlarını belirleyen, o coğrafyanın asırlarca sürdü... more Konuşulan ve yaşanılan dil, bir coğrafyanın sınırlarını belirleyen, o coğrafyanın asırlarca sürdürdüğü, değişime uğrayıp değişime uğratan unsurların başında gelmektedir. Dil, yaşayan bir organizma gibi birey ve toplumları kendi kanallarında dolaştıran, kendi dünyasında anlamlar üretmesine imkân sunan bir alan. Dil, bir koku gibi, yaşanan yerde bireye ve topluma sinen, çeşitli rayihalarla onu çepeçevre saran bir unsurdur. Herhangi bir dilin hüküm sürdüğü bir alana giren birey ve toplumlar, ondan etkilenmeden o alandan ayrılamazlar. Dil öyle bir unsurdur ki; yaşadığı alanı kendine benzetir ve o alanda yaşayanları bir bütünlük içerisinde tutar. Ve yine dil öyle bir unsurdur ki; alanında yaşayan birey ve toplumları usulca kapsamı alanına alır, bazen dayatır, bazen yöneltir, bazen değiştirir ve bazen de dönüştürür.

ilişki Biçimlerinde Boşluğun Aşırı Keyfilikle Doldurulması

İnsanlar arasındaki ilişki biçimleri tarih içerisinde farklı formlara bürünerek değişmiştir. Bu d... more İnsanlar arasındaki ilişki biçimleri tarih içerisinde farklı formlara bürünerek değişmiştir. Bu değişim, farklı kavram biçimleriyle ele alınarak, yaşanan dönüşümle birlikte farklılaşıp tür ve ağlarla örülerek detaylanıp girift bir hale bürünmüştür. İlişki biçimleri, yaşanan çağa göre her daim bireysel bir çabayı gerekli gördüğü gibi toplumsal bir yönlendirmenin maruz bırakmasıyla bir tür zorunluluk haline gelmiştir.

Modernizmin Meleği Düşünce Bilal CAN

kitaphaber.com.tr, 2021

Melekler Hakkında Söylenti adlı eser, şaşırtıcı biçimde farklı bakış açıları içeren, dünya dinler... more

Sosyal Teori Bağlamında Diriliş Düşüncesi

YİTİKSÖZ DERGİSİ, 2022

Sanat, felsefe, tarih, sosyoloji, ekonomi gibi insanlık tarihinin temel bilimleriyle olan ünsiyet... more Sanat, felsefe, tarih, sosyoloji, ekonomi gibi insanlık tarihinin temel bilimleriyle olan ünsiyeti ve bu bilimleri harmanlayarak ortaya koyduğu düşüncesi, bu gün bir sosyal teori bağlamında da değerlendirilebilecek niteliktedir. Ortaya koyduğu düşünce biçimine ilişkin üretmiş olduğu kavramlar ve bu kavramlara getirmiş olduğu anlamlar ve yine bu anlamlar dolayısıyla düşüncesini birçok bilimle ilintili biçimde sunması, teşhis odaklı çalışıp çözüm önerileri getirmesi, onun düşüncesinin geniş perspektifle ele alınmasını zorunlu kılar. Karakoç, şiirleri ve edebî eserleri dışında yirmi altı düşünce kitabı ortaya koymuş ve bu fikirleri de şiirinden ayrı değerlendirilmeyen, bu nedenle de kendisiyle çelişmeyen şair, yazar, düşünür ve siyasi parti yöneticisi kimliğini bir arada barındıran bir isimdir.

Suyu Arayan Adam: Şevket Süreyya Aydemir ve Kadro Dergisi

Şevket Süreyya Aydemir, Kadro Dergisi,

Modernleşmenin Osmanlıcası

Modernleşmenin Osmanlıcası 03.01.2020-Bilal Can Bazı kitaplar hayat denilen o macerada insanı ins... more Modernleşmenin Osmanlıcası 03.01.2020-Bilal Can Bazı kitaplar hayat denilen o macerada insanı insana çağırır. Bu çağrıya kulak verenler o kitabın çağrısıyla şehre koşarak gelir, çünkü kitap iyiye, doğruya ve insanî ve vicdanî olana çağrıdır. Kadim kültürümüzde kitap bu bakımdan doğrunun asli unsuru olarak görülmüş ve öylece süregelmiştir. Fakat zaman geçtikçe, insan insandan uzaklaştıkça birbirinin kurdu olmuş, birbirine olan itimat ve güvenini yitirmiş, iyi hasletlerini yitirmiş ve modern çağın debdebe ve şaşaası karşısında dumura uğramış ya da uğratılmıştır. Dumura uğrayan insanın bu gün bütün azalarıyla bağlandığı bu dünyanın onu gittikçe silikleştirdiğini, kendisinden geçirdiğinin altını çizmemiz lazım. Kendinden geçen insanın sığınacağı başka bir "kendiliği" olamayacağı gerçeği bu gün bir ikaz olarak zihnimizde yankılanıp durmalı. Kendimiz olabilmek ve kendimiz kalabilmek için aslî gayeye yönelmenin gerekliliği bu gün ayan beyan ortadadır. Çünkü yitirdiğimiz gerçekliğin bu gün hangi kulvarda olduğunu unuttuğumuzdan, neye nasıl tutunacağımızı da kestiremeyecek durumdayız. Tam bir paranoyaklık, tam bir şizofreni durumu… Bizi bize unutturan tüm unsurlar, bize bizi düşman eden unsurlardır. İnsanlığın bu gün geldiği sanal gerçeklik çağı, ona hayali bir cennet ütopyası sunmakta, onu tüm yönleriyle bu dünyanın bir insanı haline getirmeye çalışmış, bu çalışmasında da başarılı olmuştur. Artık bu günü düşünen, bu günü yaşayan, bu günün sınırsızlığına kitlenip kalmış cemiyetler, bir güruh haline gelmiş, sosyolojik olarak toplumsallığını yitirmiştir. Hayal edilmiş bir ütopya olarak küresel ölçekte etkili olan modernizmin serüveni bu bakımdan insanı insanlığından soyutlayarak ortaya çıkmış, gelişmiş, serpilmiş ve bugün sağlam köklerle dünyaya tutunmuştur. Gelenekten Modernliğe Osmanlı'ya Kısa Bir Bakış Prof. Dr. Bedri Gencer'in Osmanlı Modernleşmesi, kavramsal boyuttan kuramsal boyuta doğru uzayan bir serüvenin adı olarak tarih, sosyoloji, ilahiyat ekseninde okumalara yönelten disiplinler arası bir yaklaşım tarzı olarak belirginleşmektedir. "Keşf-i kadim projesi" dediği Osmanlı modernleşmesi incelemesi, içeriğinde "sünnet, töre, devlet, millet, mülk nizam" gibi hem teolojik hem de sosyolojik açıklamalara uygun kavramları barındırmaktadır. Bu bakımdan disiplinler arası bir okuma olarak ele alınmalı, bu şekilde değerlendirilmelidir. Osmanlı'da Modernleşme eseri tıpkı İslâm'da Modernleşme eserinde olduğu gibi kavramsal çerçevesini oluşturarak anlatıma geçmektedir. Kavramsal çerçeveyi oluştururken yine tarih, ilahiyat ve sosyoloji temelli argümanlardan yola çıkarak kendi alanını belirleme, disiplinler arasılık, eseri farklı bakış açılarıyla ele alınabilirliğini arttırmaktadır. Günümüzün tasnifçi/Aristo yaklaşımı bilimlerin parçalanmasına, genel bakışın gittikçe minimalize edilerek özel bakışa yönlendirilmesine sebep olmuştur. Disiplinlerarasılık, bu gün elzem bir bakış açısı olarak geniş

Aşkın Popülerle İmtihanı

bilal can, 2014

Bilal CAN Popüler kültür bu gün tüm hayat alanları kolonize eden bir unsur olarak durmaktadır, bu... more Bilal CAN Popüler kültür bu gün tüm hayat alanları kolonize eden bir unsur olarak durmaktadır, bu bakımdan sosyolojik olarak incelenmesi gerekilen unsurlardan biridir. 20.yy'dan sonra özellikle modernleşmeyle yayılan, günlük uygulamaları kapsayan popüler kültür; önceden kesilip biçilmiş, paketlenip sunulmuş bir kültürdür. Temas ettiği noktalar belli olan bu kültürün gündelik bir alana değdiği ve günü kotarmak için icad edilmiş, insanlara sunulmuş aperatif eserlerdir. Popüler kültür kullanım ve tüketim kültürüdür. Yani günübirlik olarak al-kullan-at mantığıyla işlem görür. İnsanlar özellikle sosyal, kültürel ve ekonomik çöküntülerin yaşandığı dönemlerde sıklıkla popüler kültüre yönelirler. Çünkü aklını dağıtmak, farklı ilgi alanlarıyla kendini oyalama gereksinimine ihtiyacı vardır. Bu bakımdan fast food kültürü denilen popüler kültürün ona sağladığı imkânlardan yararlanmaya çalışır. Toplumsal açıdan çok hızlı bir biçimde kabul gören bir kültür çeşididir popüler kültür. Böyle bir ayrımı yapmak geniş manada kültür kavramından ayırmak içindir. Çünkü medya ve iletişim araçları dolayısıyla sürekli tekrarlanan metalara bağımlılık bir tür "meta fetişizmine" varmakta bu da toplum tarafından sürekli tekrarlandığı için kabul görmektedir. Özellikle popüler kültürü en iyi tanımlayan sözcüklerin başında "taklit" gelmektedir. Taklit bir tür kopyadır. Burada medya ve iletişim araçlarının bir hegemonya aracı olduğu da unutulmamalıdır. (Medyadaki hegemonya için bakınız: Medya Gösterisi: Douglas Kelner-Açılım kitap ve Baudrillard-Sessiz yığınların gölgesinde ve toplumsalın sonu) Popüler kültür unsurları da hegemonik ürünler olarak toplulukların ilgisine sunulup ilgileri "görsel unsurlarla" çekilmektedir. Popüler kültürü açıklama yoluna gidildiğinde en önemli soru olarak "niçin'' sorusu karşımıza çıkmaktadır. Popüler olan yani herkes tarafından bilinen, herkes tarafından kullanılan, herkes tarafından en iyi görülen şey olarak tanımlamak güç olmasa gerek. Peki, herkes kim? Popüler kültür bir toplumun yerleşik kültüründe açılan bir deliktir. Hatta bunu bir kara deliğe benzetebiliriz. Çünkü toplumun sahip olduğu kültür içinde değerler, ahlak, yerleşik düzen vardır. Popüler kültür belirttiğimiz gibi bir özenti, bir taklidin ürünüdür. Yerleşik kültürün devam etmesi ve toplumun ahlaken bir çözülmeye, bozulmaya gitmemesi için gençliğin yerleşik kültürünü iyi bilmesi gerekmektedir. Bu kullandığı dilden, giyim kuşamına, yeme-içmeden, hareket tarzına kadar her şeyde geçerlidir. Sırf bir özenti ile hareket etmek bize bırakılan mirası görmemek demektir. Popüler Kültürün Aşka Gelmesi Popüler kültür her alana sirayet edip kendine bir alan açmakla birlikte edebiyat dünyası da bundan nasiplenmiş, bu kültürün getirdiği unsurları sonuna kadar kullanmıştır. Yayın dünyasının popüler kültürle bir savaşı olmuş, bu durumda üzülerek belirtmek gerekirse yayın dünyası popüler kültüre yenilmiş, mağlup olmuş ve onun esiri haline gelmiştir. Bu gün kitapların aşırı gösterişli resimlerle süslenmesi, içeriğinden çok kapağı için uğraşılması yayın dünyasının popüler kültürle giriştiği savaşın sonucu olarak gözükmektedir. Popüler kültür eserlerini halkın ilgiyle karşılaması bu yüzden ilkin görsel bir biçimde süslü olarak

İslam Sosyolojisinden Bahsetmek

Edebiyata İdeolojik Pencereden Bakmak - Düşünce.pdf

Kapitalizmin Kentler Üzerindeki Etkisi - Düşünce.pdf

Düşünce, imge yayınları, kent sosyolojisi, r.j.holton, kentler kapitalizm ve uygarlık

Es-Siyâsetü’l-Medeniyye veya Mebâdi’ül-Mevcudât

Farabi “siyaset felsefesini” ortaya koyarken Aristo felsefesini İslam esaslarına göre tekrardan e... more Farabi “siyaset felsefesini” ortaya koyarken Aristo felsefesini İslam esaslarına göre tekrardan ele alarak İslam felsefesine dair katkılarda bulunmuştur. Sonuç olarak denilebilir ki; Farabi’nin siyaset felsefesi, devletlerin halkları için iyi ve gerekli olan işlerin onlara kazandırılması, korunması ve bilinebilmesi içindir. Ona göre erdemli şehir amaç edinilen bir şehir yapısıdır.

Tez Nasıl Yazılır Nasıl Yazılır?

Umberto Eco’nun Tez Nasıl Yazılır? Adlı eseri çok mu önemlidir belki de hayır. Fakat Eco, hayatın... more Umberto Eco’nun Tez Nasıl Yazılır? Adlı eseri çok mu önemlidir belki de hayır. Fakat Eco, hayatının büyük kısmını devasa eserler ortaya koymuş, yazının kimyasını çözmüş, önemli isimlerden biridir. Bu bakımdan ortaya koyduğu eserler, yazıyla ilgilenen herkesin dikkatini çekebilecek niteliktedir.

Dünya Üzerine Bir Söylem Geliştirme Çabası

Bilal Can Dünyaya fırlatılma acısını çeşitli şekillerde dillendiren insanoğlu, o fırlatılma acısı... more Bilal Can Dünyaya fırlatılma acısını çeşitli şekillerde dillendiren insanoğlu, o fırlatılma acısını asla ve asla unutmadı. İçinde aslî vatanına dönüş arzusu sürekli olarak oldu, olmaya da devam edecektir. Çünkü yaradılışımızın esrarlı perdeleri arkasında bizler, yani insanoğlu hakikate râm olmuş birer pervaneyiz. Ateşin etrafında dolanıp durarak önce ateşi keşfeder, ışığı, o ışıktan kendini alamaz, müptela olur ona. Ardından o aşka daldırarak bütün benliğini ona bürünür. Işıktan gelmişti ışığa dahil eder kendini. Bu hem hüzünlü hem de dramatik bir sahne olarak, Şem'in pervanesi, çeşitli biçimlerde anlatıla geldi. Anlatıla gelmesinin temel sebebi, hissemize düşecek olaylar zincirine dair anlamlar barındırmasıdır. Çünkü hikmet yitiğimizdir ve nerede görürsek almalıyızdır. Dolayısıyla, hikmete râm olan bizler, kendimizi o ışıkla bütünleştiremedikçe esrarlı perdeler ortadan kalmayacak, bizler gün geçtikçe daha dünyevileşip bu dünyanın gayya kuyularında hapsolup kalacağız. Hapsolmak, bir arayış ve buluş derdi olmayanın girdiği durumdur. Modern çağın tabiriyle "konformizm" hastalığına tutulan insanoğlu, rahatının, ağzının tadının, konforunun kaçmaması için olaylar, olgular ve anlamlardan kaçar hale geldi. Diogenes, gündüz vakti elindeki lambayla "adam arıyorum adam" diye bağırarak "hakiki adamı" araması bir kıssa olarak gözükse de her çağda anlam bulacak bir hisseyi de içerisinde barındırmaktadır. Dünya üzerine anlamlar üretirken, aslında bir nevi kendimiz üzerine hakiki meseleler edinmiş oluruz. Dünya, bir mücadele sahası olduğu için burada yaptığımız iyi mücadelelerle anılacağız. Eser verme, iyiyi, doğruyu, erdemi, ahlakı ve etik olanı gerimizde duranlara emanet ederek ilerlediğimiz takdirde dünya bayındırlayacaktır. Yeni Başlayanlar için Dünya adlı eser, bu minvalda dünya üzerine söz söyleme çabası içerisinde olan Uğur Cumaoğlu'nun kitabı olarak Ahenk Kitap tarafından okurlarla buluştu. Yazar, bu eserinde insanın birçok farklı yönüne pencereler açarak, küçük dokunuşlarla insanoğlunun konforunu bozmaya, ona rahatsızlık vermeyi

İbret Nazarıyla Okunacak Bir Kitap: Osmanlı Aklı

Savaş Ş. Barkçin, Siyaset sosyolojisi, siyaset felsefesi

İbret Nazarıyla Okunacak Bir Kitap: Osmanlı Aklı

İbret Nazarıyla Okunacak Bir Kitap: Osmanlı Aklı, 2018

Savaş Ş. Barkcin, Osmanlı Aklı, Siyaset Sosyolojisi, Siyaset Felsefesi

BİR DÜŞÜNME ARACI OLARAK SİNEMA

Platon’un “mağaralar” alegorisi göstermiştir ki sinema sadece görüntülerden oluşan bir bütünlük d... more Platon’un “mağaralar” alegorisi göstermiştir ki sinema sadece görüntülerden oluşan bir bütünlük değil, ayrıca reel ve sanal gerçeklik için ayrımın da yapılacağı sahadır. Görmek ve bakmak arasındaki ince çizgide sinemayı sadece “görme biçimiyle” değerlendirenler onun bir medeniyet meselesi olduğunun ayırtına varamayacak; sadece bakanlar ise düşünce deryasından paylarına düşen hem ontolojik hem de epistomololojik sonuçları elde edemeyeceklerdir. Sinema, bir vakit geçirme aracı olmaktan ziyade vakti değerli kılma, insan için başkası olma sürecidir

SOSYOLOJİ SÖZLÜKLERİ

Sosyoloji, modern toplumların bilimi olarak gözükse de kökleri çok eskilere dayanan ve kendini ta... more Sosyoloji, modern toplumların bilimi olarak gözükse de kökleri çok eskilere dayanan ve kendini tarihsel bir zemine oturtan, tarihle yakın teması neticesinde de toplumların tarihsel kesitlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Bir tanım getirme zorluğu içerisinde olan sosyolojinin modern insanda tekabül ettiği tanımı sadece " toplum bilimi " olduğu gerçeği bu gün sosyologlar için yetersiz olsa da genel geçer tanım bu şekildedir. Geniş manada ise sosyoloji " toplumların tarihsel süreç içerisinde değişim, dönüşüm ve gelişim aşamalarını bilimsel metodlarla inceleyen " bir bilim dalıdır. İçeriği ve kapsamı hala bile modern insanlar tarafından pek anlaşılmayan sosyolojinin geleceğin bilimi olacağını şimdiden söyleyebiliriz. Bunda sosyologların, sosyal bilimcilerin irdeleyip topluma mal ettiği kavram ve yasaların yeri büyüktür. Bu bakımdan denilebilir ki sosyoloji, kavramlar üzerinden şekillenen ve kavramları şekillendiren bir bilimdir. Toplumsal cinsiyet, mobilite, tampon bölge, mahalle baskısı, aile, klan, grup, babaerkillik, anaerkillik, toplumsal olgu, dayanışma, toplumsal uzlaşı, kültür, örf, göç, şehir, mekân, vesaire gibi kavramların sosyolojideki anlamlarını makro boyutta irdelemenin mümkünlüğü sosyolojiyi her daim hareket edilecek bir kavrama yöneltmiştir. Sosyolojinin geniş bir alana yayılması onun diğer bilimlerle de ilişkisini geliştirmiş hatta ayrılmaz bir birliktelik sağlamıştır. Örneğin tarih bilimi olmadan sosyoloji anlaşılamayacağı gibi sosyolojinin geniş bakış açısı ve çözümlemeleri de olmadan tarih tam olarak anlaşılamaz. Bu durum da sosyoloji literatürünün geniş bir yelpazeye yayılmasını sağlamıştır. Geçmiş toplum bilimcilerin makro boyutta irdeleyip ele aldığı ve sosyolojinin konusu yaptığı topluma, bu günün modern toplumcuları daha çok minimal anlamda katkı sağlamaktadır. Bu bakımdan büyük teorilerin yerini artık tematik teori ve yönelimler almıştır. Bunda hem dünyanın konjönktürel durumu hem de toplumun yönelimi başat bir neden sayılabilir. Sosyoloji, ele aldığı devasa dünya içerisinde artık daha çok tematik çalışmalarla kendi tarlasını kurmuş ve ürünlerini de ortaya çıkartmıştır. Bu gün kültür derken artık bir kültür sosyolojisinden, tarih derken tarihsel sosyolojiden, edebiyat derken edebiyat sosyolojisinden bahsetmek mümkündür. Bu mümkünlük sosyoloji daha minimalize ederek toplumun tüm katmanları, ilgileri, yönelişleri farklı biçim ve usullerde irdelenmektedir. Örneğin bu gün bir köy kahvesi sosyolojinin ilgi alanı olabilmekte, oradaki ilişki biçimleri sosyolojinin konusu olabilmektedir. Sosyoloji üzerine yapılan sözlük çalışmalarına ekonomi, antropoloji, sosyal, siyasal, tarihsel, felsefe, psikoloji sözlükleri de dâhil etmemiz mümkündür. Ortaya konulan sözlükler de bu çerçevede hazırlanarak ortaya konulmuştur. Bu bakımdan bahsettiğimiz bilim dallarının yanına ayrıca direkt olarak sosyolojiye dair sözlüklerin okunması daha faydalı olacaktır. Gordon Marshall, Sosyoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları Marshall'ın bu sözlüğü benim de ilk zamanlar yoğun olarak başvurduğum bir sözlüktü. Bir grup uzman sosyolog tarafından derlenen sözlük farklı zamanlarda güncellenerek okurların ilgiline sunulmuştur. Sözlük sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisini bariz bir biçimde ortaya koymaktadır.

Rasim Özdenören’in Kent İlişkileri Üzerine Bir Okuma

kitaphaber.com.tr, 2022

Rasim Özdenören'in Kent İlişkileri adlı eseri, kenti birçok açıdan ele alarak, onu yaşayan, soluk... more Rasim Özdenören'in Kent İlişkileri adlı eseri, kenti birçok açıdan ele alarak, onu yaşayan, soluk alıp veren, bir kokusu, bir hüznü ve hasreti barından dolayısıyla duyguları barındıran makro mekân olarak ele almaktadır. Özdenören'in kente yaklaşımı; gözlemleri, hisleri ve bu eksende düşünce dünyasında yoğurduklarıyla ilişkili bir açıklama ile kendini gösterir.

Jürgen Habermas ve Avanelerine Bir Reddiye

Kitaphaber Kitap ve Eleştiri Dergisi, 2023

“Filistin meselesi” ve “Yahudi sorunu” 19. ve 20. yüzyıl içerisinde süregelen bir mesele olarak d... more “Filistin meselesi” ve “Yahudi sorunu” 19. ve 20. yüzyıl içerisinde süregelen bir mesele olarak dünya gündeminden düşmeyen bir mesele. Filistin’in Siyonist işgalciler tarafından işgalinin ayukka çıkmasıyla 2023 yılının Ekim ayında bu meseleler tekrar konuşulmaya başlandı. Yahudilerin dünya toplumlarında yer edinmesinin kavramsallaştırılması olan “Yahudi sorunu” tartışması, tartışmanın başladığı her ülkede bir “veba” gibi kendini göstermiştir. Kendilerine herhangi bir yer edinmeyen bu yersiz yurtsuz insanlar, Hz. Musa’dan beri çöllerde ve dünya üzerinde hastalıklarını yaymaya devam ederek, lanetlenmiş bir kavmin hastalıklarını dünyaya yaymaya devam etmektedir.

Niçin kitap okuruz

Kitaphaber Kitap ve Eleştiri Dergisi, 2023

Niçin Kitap Okuruz?

Dil Üzerine Sosyolojik Bir Deneme

Kitaphaber Kitap ve Eleştiri Dergisi, 2023

Konuşulan ve yaşanılan dil, bir coğrafyanın sınırlarını belirleyen, o coğrafyanın asırlarca sürdü... more Konuşulan ve yaşanılan dil, bir coğrafyanın sınırlarını belirleyen, o coğrafyanın asırlarca sürdürdüğü, değişime uğrayıp değişime uğratan unsurların başında gelmektedir. Dil, yaşayan bir organizma gibi birey ve toplumları kendi kanallarında dolaştıran, kendi dünyasında anlamlar üretmesine imkân sunan bir alan. Dil, bir koku gibi, yaşanan yerde bireye ve topluma sinen, çeşitli rayihalarla onu çepeçevre saran bir unsurdur. Herhangi bir dilin hüküm sürdüğü bir alana giren birey ve toplumlar, ondan etkilenmeden o alandan ayrılamazlar. Dil öyle bir unsurdur ki; yaşadığı alanı kendine benzetir ve o alanda yaşayanları bir bütünlük içerisinde tutar. Ve yine dil öyle bir unsurdur ki; alanında yaşayan birey ve toplumları usulca kapsamı alanına alır, bazen dayatır, bazen yöneltir, bazen değiştirir ve bazen de dönüştürür.

ilişki Biçimlerinde Boşluğun Aşırı Keyfilikle Doldurulması

İnsanlar arasındaki ilişki biçimleri tarih içerisinde farklı formlara bürünerek değişmiştir. Bu d... more İnsanlar arasındaki ilişki biçimleri tarih içerisinde farklı formlara bürünerek değişmiştir. Bu değişim, farklı kavram biçimleriyle ele alınarak, yaşanan dönüşümle birlikte farklılaşıp tür ve ağlarla örülerek detaylanıp girift bir hale bürünmüştür. İlişki biçimleri, yaşanan çağa göre her daim bireysel bir çabayı gerekli gördüğü gibi toplumsal bir yönlendirmenin maruz bırakmasıyla bir tür zorunluluk haline gelmiştir.

Modernizmin Meleği Düşünce Bilal CAN

kitaphaber.com.tr, 2021

Melekler Hakkında Söylenti adlı eser, şaşırtıcı biçimde farklı bakış açıları içeren, dünya dinler... more

Sosyal Teori Bağlamında Diriliş Düşüncesi

YİTİKSÖZ DERGİSİ, 2022

Sanat, felsefe, tarih, sosyoloji, ekonomi gibi insanlık tarihinin temel bilimleriyle olan ünsiyet... more Sanat, felsefe, tarih, sosyoloji, ekonomi gibi insanlık tarihinin temel bilimleriyle olan ünsiyeti ve bu bilimleri harmanlayarak ortaya koyduğu düşüncesi, bu gün bir sosyal teori bağlamında da değerlendirilebilecek niteliktedir. Ortaya koyduğu düşünce biçimine ilişkin üretmiş olduğu kavramlar ve bu kavramlara getirmiş olduğu anlamlar ve yine bu anlamlar dolayısıyla düşüncesini birçok bilimle ilintili biçimde sunması, teşhis odaklı çalışıp çözüm önerileri getirmesi, onun düşüncesinin geniş perspektifle ele alınmasını zorunlu kılar. Karakoç, şiirleri ve edebî eserleri dışında yirmi altı düşünce kitabı ortaya koymuş ve bu fikirleri de şiirinden ayrı değerlendirilmeyen, bu nedenle de kendisiyle çelişmeyen şair, yazar, düşünür ve siyasi parti yöneticisi kimliğini bir arada barındıran bir isimdir.

Suyu Arayan Adam: Şevket Süreyya Aydemir ve Kadro Dergisi

Şevket Süreyya Aydemir, Kadro Dergisi,

Modernleşmenin Osmanlıcası

Modernleşmenin Osmanlıcası 03.01.2020-Bilal Can Bazı kitaplar hayat denilen o macerada insanı ins... more Modernleşmenin Osmanlıcası 03.01.2020-Bilal Can Bazı kitaplar hayat denilen o macerada insanı insana çağırır. Bu çağrıya kulak verenler o kitabın çağrısıyla şehre koşarak gelir, çünkü kitap iyiye, doğruya ve insanî ve vicdanî olana çağrıdır. Kadim kültürümüzde kitap bu bakımdan doğrunun asli unsuru olarak görülmüş ve öylece süregelmiştir. Fakat zaman geçtikçe, insan insandan uzaklaştıkça birbirinin kurdu olmuş, birbirine olan itimat ve güvenini yitirmiş, iyi hasletlerini yitirmiş ve modern çağın debdebe ve şaşaası karşısında dumura uğramış ya da uğratılmıştır. Dumura uğrayan insanın bu gün bütün azalarıyla bağlandığı bu dünyanın onu gittikçe silikleştirdiğini, kendisinden geçirdiğinin altını çizmemiz lazım. Kendinden geçen insanın sığınacağı başka bir "kendiliği" olamayacağı gerçeği bu gün bir ikaz olarak zihnimizde yankılanıp durmalı. Kendimiz olabilmek ve kendimiz kalabilmek için aslî gayeye yönelmenin gerekliliği bu gün ayan beyan ortadadır. Çünkü yitirdiğimiz gerçekliğin bu gün hangi kulvarda olduğunu unuttuğumuzdan, neye nasıl tutunacağımızı da kestiremeyecek durumdayız. Tam bir paranoyaklık, tam bir şizofreni durumu… Bizi bize unutturan tüm unsurlar, bize bizi düşman eden unsurlardır. İnsanlığın bu gün geldiği sanal gerçeklik çağı, ona hayali bir cennet ütopyası sunmakta, onu tüm yönleriyle bu dünyanın bir insanı haline getirmeye çalışmış, bu çalışmasında da başarılı olmuştur. Artık bu günü düşünen, bu günü yaşayan, bu günün sınırsızlığına kitlenip kalmış cemiyetler, bir güruh haline gelmiş, sosyolojik olarak toplumsallığını yitirmiştir. Hayal edilmiş bir ütopya olarak küresel ölçekte etkili olan modernizmin serüveni bu bakımdan insanı insanlığından soyutlayarak ortaya çıkmış, gelişmiş, serpilmiş ve bugün sağlam köklerle dünyaya tutunmuştur. Gelenekten Modernliğe Osmanlı'ya Kısa Bir Bakış Prof. Dr. Bedri Gencer'in Osmanlı Modernleşmesi, kavramsal boyuttan kuramsal boyuta doğru uzayan bir serüvenin adı olarak tarih, sosyoloji, ilahiyat ekseninde okumalara yönelten disiplinler arası bir yaklaşım tarzı olarak belirginleşmektedir. "Keşf-i kadim projesi" dediği Osmanlı modernleşmesi incelemesi, içeriğinde "sünnet, töre, devlet, millet, mülk nizam" gibi hem teolojik hem de sosyolojik açıklamalara uygun kavramları barındırmaktadır. Bu bakımdan disiplinler arası bir okuma olarak ele alınmalı, bu şekilde değerlendirilmelidir. Osmanlı'da Modernleşme eseri tıpkı İslâm'da Modernleşme eserinde olduğu gibi kavramsal çerçevesini oluşturarak anlatıma geçmektedir. Kavramsal çerçeveyi oluştururken yine tarih, ilahiyat ve sosyoloji temelli argümanlardan yola çıkarak kendi alanını belirleme, disiplinler arasılık, eseri farklı bakış açılarıyla ele alınabilirliğini arttırmaktadır. Günümüzün tasnifçi/Aristo yaklaşımı bilimlerin parçalanmasına, genel bakışın gittikçe minimalize edilerek özel bakışa yönlendirilmesine sebep olmuştur. Disiplinlerarasılık, bu gün elzem bir bakış açısı olarak geniş

Aşkın Popülerle İmtihanı

bilal can, 2014

Bilal CAN Popüler kültür bu gün tüm hayat alanları kolonize eden bir unsur olarak durmaktadır, bu... more Bilal CAN Popüler kültür bu gün tüm hayat alanları kolonize eden bir unsur olarak durmaktadır, bu bakımdan sosyolojik olarak incelenmesi gerekilen unsurlardan biridir. 20.yy'dan sonra özellikle modernleşmeyle yayılan, günlük uygulamaları kapsayan popüler kültür; önceden kesilip biçilmiş, paketlenip sunulmuş bir kültürdür. Temas ettiği noktalar belli olan bu kültürün gündelik bir alana değdiği ve günü kotarmak için icad edilmiş, insanlara sunulmuş aperatif eserlerdir. Popüler kültür kullanım ve tüketim kültürüdür. Yani günübirlik olarak al-kullan-at mantığıyla işlem görür. İnsanlar özellikle sosyal, kültürel ve ekonomik çöküntülerin yaşandığı dönemlerde sıklıkla popüler kültüre yönelirler. Çünkü aklını dağıtmak, farklı ilgi alanlarıyla kendini oyalama gereksinimine ihtiyacı vardır. Bu bakımdan fast food kültürü denilen popüler kültürün ona sağladığı imkânlardan yararlanmaya çalışır. Toplumsal açıdan çok hızlı bir biçimde kabul gören bir kültür çeşididir popüler kültür. Böyle bir ayrımı yapmak geniş manada kültür kavramından ayırmak içindir. Çünkü medya ve iletişim araçları dolayısıyla sürekli tekrarlanan metalara bağımlılık bir tür "meta fetişizmine" varmakta bu da toplum tarafından sürekli tekrarlandığı için kabul görmektedir. Özellikle popüler kültürü en iyi tanımlayan sözcüklerin başında "taklit" gelmektedir. Taklit bir tür kopyadır. Burada medya ve iletişim araçlarının bir hegemonya aracı olduğu da unutulmamalıdır. (Medyadaki hegemonya için bakınız: Medya Gösterisi: Douglas Kelner-Açılım kitap ve Baudrillard-Sessiz yığınların gölgesinde ve toplumsalın sonu) Popüler kültür unsurları da hegemonik ürünler olarak toplulukların ilgisine sunulup ilgileri "görsel unsurlarla" çekilmektedir. Popüler kültürü açıklama yoluna gidildiğinde en önemli soru olarak "niçin'' sorusu karşımıza çıkmaktadır. Popüler olan yani herkes tarafından bilinen, herkes tarafından kullanılan, herkes tarafından en iyi görülen şey olarak tanımlamak güç olmasa gerek. Peki, herkes kim? Popüler kültür bir toplumun yerleşik kültüründe açılan bir deliktir. Hatta bunu bir kara deliğe benzetebiliriz. Çünkü toplumun sahip olduğu kültür içinde değerler, ahlak, yerleşik düzen vardır. Popüler kültür belirttiğimiz gibi bir özenti, bir taklidin ürünüdür. Yerleşik kültürün devam etmesi ve toplumun ahlaken bir çözülmeye, bozulmaya gitmemesi için gençliğin yerleşik kültürünü iyi bilmesi gerekmektedir. Bu kullandığı dilden, giyim kuşamına, yeme-içmeden, hareket tarzına kadar her şeyde geçerlidir. Sırf bir özenti ile hareket etmek bize bırakılan mirası görmemek demektir. Popüler Kültürün Aşka Gelmesi Popüler kültür her alana sirayet edip kendine bir alan açmakla birlikte edebiyat dünyası da bundan nasiplenmiş, bu kültürün getirdiği unsurları sonuna kadar kullanmıştır. Yayın dünyasının popüler kültürle bir savaşı olmuş, bu durumda üzülerek belirtmek gerekirse yayın dünyası popüler kültüre yenilmiş, mağlup olmuş ve onun esiri haline gelmiştir. Bu gün kitapların aşırı gösterişli resimlerle süslenmesi, içeriğinden çok kapağı için uğraşılması yayın dünyasının popüler kültürle giriştiği savaşın sonucu olarak gözükmektedir. Popüler kültür eserlerini halkın ilgiyle karşılaması bu yüzden ilkin görsel bir biçimde süslü olarak

İslam Sosyolojisinden Bahsetmek

Edebiyata İdeolojik Pencereden Bakmak - Düşünce.pdf

Kapitalizmin Kentler Üzerindeki Etkisi - Düşünce.pdf

Düşünce, imge yayınları, kent sosyolojisi, r.j.holton, kentler kapitalizm ve uygarlık

Es-Siyâsetü’l-Medeniyye veya Mebâdi’ül-Mevcudât

Farabi “siyaset felsefesini” ortaya koyarken Aristo felsefesini İslam esaslarına göre tekrardan e... more Farabi “siyaset felsefesini” ortaya koyarken Aristo felsefesini İslam esaslarına göre tekrardan ele alarak İslam felsefesine dair katkılarda bulunmuştur. Sonuç olarak denilebilir ki; Farabi’nin siyaset felsefesi, devletlerin halkları için iyi ve gerekli olan işlerin onlara kazandırılması, korunması ve bilinebilmesi içindir. Ona göre erdemli şehir amaç edinilen bir şehir yapısıdır.

Tez Nasıl Yazılır Nasıl Yazılır?

Umberto Eco’nun Tez Nasıl Yazılır? Adlı eseri çok mu önemlidir belki de hayır. Fakat Eco, hayatın... more Umberto Eco’nun Tez Nasıl Yazılır? Adlı eseri çok mu önemlidir belki de hayır. Fakat Eco, hayatının büyük kısmını devasa eserler ortaya koymuş, yazının kimyasını çözmüş, önemli isimlerden biridir. Bu bakımdan ortaya koyduğu eserler, yazıyla ilgilenen herkesin dikkatini çekebilecek niteliktedir.

Dünya Üzerine Bir Söylem Geliştirme Çabası

Bilal Can Dünyaya fırlatılma acısını çeşitli şekillerde dillendiren insanoğlu, o fırlatılma acısı... more Bilal Can Dünyaya fırlatılma acısını çeşitli şekillerde dillendiren insanoğlu, o fırlatılma acısını asla ve asla unutmadı. İçinde aslî vatanına dönüş arzusu sürekli olarak oldu, olmaya da devam edecektir. Çünkü yaradılışımızın esrarlı perdeleri arkasında bizler, yani insanoğlu hakikate râm olmuş birer pervaneyiz. Ateşin etrafında dolanıp durarak önce ateşi keşfeder, ışığı, o ışıktan kendini alamaz, müptela olur ona. Ardından o aşka daldırarak bütün benliğini ona bürünür. Işıktan gelmişti ışığa dahil eder kendini. Bu hem hüzünlü hem de dramatik bir sahne olarak, Şem'in pervanesi, çeşitli biçimlerde anlatıla geldi. Anlatıla gelmesinin temel sebebi, hissemize düşecek olaylar zincirine dair anlamlar barındırmasıdır. Çünkü hikmet yitiğimizdir ve nerede görürsek almalıyızdır. Dolayısıyla, hikmete râm olan bizler, kendimizi o ışıkla bütünleştiremedikçe esrarlı perdeler ortadan kalmayacak, bizler gün geçtikçe daha dünyevileşip bu dünyanın gayya kuyularında hapsolup kalacağız. Hapsolmak, bir arayış ve buluş derdi olmayanın girdiği durumdur. Modern çağın tabiriyle "konformizm" hastalığına tutulan insanoğlu, rahatının, ağzının tadının, konforunun kaçmaması için olaylar, olgular ve anlamlardan kaçar hale geldi. Diogenes, gündüz vakti elindeki lambayla "adam arıyorum adam" diye bağırarak "hakiki adamı" araması bir kıssa olarak gözükse de her çağda anlam bulacak bir hisseyi de içerisinde barındırmaktadır. Dünya üzerine anlamlar üretirken, aslında bir nevi kendimiz üzerine hakiki meseleler edinmiş oluruz. Dünya, bir mücadele sahası olduğu için burada yaptığımız iyi mücadelelerle anılacağız. Eser verme, iyiyi, doğruyu, erdemi, ahlakı ve etik olanı gerimizde duranlara emanet ederek ilerlediğimiz takdirde dünya bayındırlayacaktır. Yeni Başlayanlar için Dünya adlı eser, bu minvalda dünya üzerine söz söyleme çabası içerisinde olan Uğur Cumaoğlu'nun kitabı olarak Ahenk Kitap tarafından okurlarla buluştu. Yazar, bu eserinde insanın birçok farklı yönüne pencereler açarak, küçük dokunuşlarla insanoğlunun konforunu bozmaya, ona rahatsızlık vermeyi

İbret Nazarıyla Okunacak Bir Kitap: Osmanlı Aklı

Savaş Ş. Barkçin, Siyaset sosyolojisi, siyaset felsefesi

İbret Nazarıyla Okunacak Bir Kitap: Osmanlı Aklı

İbret Nazarıyla Okunacak Bir Kitap: Osmanlı Aklı, 2018

Savaş Ş. Barkcin, Osmanlı Aklı, Siyaset Sosyolojisi, Siyaset Felsefesi

BİR DÜŞÜNME ARACI OLARAK SİNEMA

Platon’un “mağaralar” alegorisi göstermiştir ki sinema sadece görüntülerden oluşan bir bütünlük d... more Platon’un “mağaralar” alegorisi göstermiştir ki sinema sadece görüntülerden oluşan bir bütünlük değil, ayrıca reel ve sanal gerçeklik için ayrımın da yapılacağı sahadır. Görmek ve bakmak arasındaki ince çizgide sinemayı sadece “görme biçimiyle” değerlendirenler onun bir medeniyet meselesi olduğunun ayırtına varamayacak; sadece bakanlar ise düşünce deryasından paylarına düşen hem ontolojik hem de epistomololojik sonuçları elde edemeyeceklerdir. Sinema, bir vakit geçirme aracı olmaktan ziyade vakti değerli kılma, insan için başkası olma sürecidir

SOSYOLOJİ SÖZLÜKLERİ

Sosyoloji, modern toplumların bilimi olarak gözükse de kökleri çok eskilere dayanan ve kendini ta... more Sosyoloji, modern toplumların bilimi olarak gözükse de kökleri çok eskilere dayanan ve kendini tarihsel bir zemine oturtan, tarihle yakın teması neticesinde de toplumların tarihsel kesitlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Bir tanım getirme zorluğu içerisinde olan sosyolojinin modern insanda tekabül ettiği tanımı sadece " toplum bilimi " olduğu gerçeği bu gün sosyologlar için yetersiz olsa da genel geçer tanım bu şekildedir. Geniş manada ise sosyoloji " toplumların tarihsel süreç içerisinde değişim, dönüşüm ve gelişim aşamalarını bilimsel metodlarla inceleyen " bir bilim dalıdır. İçeriği ve kapsamı hala bile modern insanlar tarafından pek anlaşılmayan sosyolojinin geleceğin bilimi olacağını şimdiden söyleyebiliriz. Bunda sosyologların, sosyal bilimcilerin irdeleyip topluma mal ettiği kavram ve yasaların yeri büyüktür. Bu bakımdan denilebilir ki sosyoloji, kavramlar üzerinden şekillenen ve kavramları şekillendiren bir bilimdir. Toplumsal cinsiyet, mobilite, tampon bölge, mahalle baskısı, aile, klan, grup, babaerkillik, anaerkillik, toplumsal olgu, dayanışma, toplumsal uzlaşı, kültür, örf, göç, şehir, mekân, vesaire gibi kavramların sosyolojideki anlamlarını makro boyutta irdelemenin mümkünlüğü sosyolojiyi her daim hareket edilecek bir kavrama yöneltmiştir. Sosyolojinin geniş bir alana yayılması onun diğer bilimlerle de ilişkisini geliştirmiş hatta ayrılmaz bir birliktelik sağlamıştır. Örneğin tarih bilimi olmadan sosyoloji anlaşılamayacağı gibi sosyolojinin geniş bakış açısı ve çözümlemeleri de olmadan tarih tam olarak anlaşılamaz. Bu durum da sosyoloji literatürünün geniş bir yelpazeye yayılmasını sağlamıştır. Geçmiş toplum bilimcilerin makro boyutta irdeleyip ele aldığı ve sosyolojinin konusu yaptığı topluma, bu günün modern toplumcuları daha çok minimal anlamda katkı sağlamaktadır. Bu bakımdan büyük teorilerin yerini artık tematik teori ve yönelimler almıştır. Bunda hem dünyanın konjönktürel durumu hem de toplumun yönelimi başat bir neden sayılabilir. Sosyoloji, ele aldığı devasa dünya içerisinde artık daha çok tematik çalışmalarla kendi tarlasını kurmuş ve ürünlerini de ortaya çıkartmıştır. Bu gün kültür derken artık bir kültür sosyolojisinden, tarih derken tarihsel sosyolojiden, edebiyat derken edebiyat sosyolojisinden bahsetmek mümkündür. Bu mümkünlük sosyoloji daha minimalize ederek toplumun tüm katmanları, ilgileri, yönelişleri farklı biçim ve usullerde irdelenmektedir. Örneğin bu gün bir köy kahvesi sosyolojinin ilgi alanı olabilmekte, oradaki ilişki biçimleri sosyolojinin konusu olabilmektedir. Sosyoloji üzerine yapılan sözlük çalışmalarına ekonomi, antropoloji, sosyal, siyasal, tarihsel, felsefe, psikoloji sözlükleri de dâhil etmemiz mümkündür. Ortaya konulan sözlükler de bu çerçevede hazırlanarak ortaya konulmuştur. Bu bakımdan bahsettiğimiz bilim dallarının yanına ayrıca direkt olarak sosyolojiye dair sözlüklerin okunması daha faydalı olacaktır. Gordon Marshall, Sosyoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları Marshall'ın bu sözlüğü benim de ilk zamanlar yoğun olarak başvurduğum bir sözlüktü. Bir grup uzman sosyolog tarafından derlenen sözlük farklı zamanlarda güncellenerek okurların ilgiline sunulmuştur. Sözlük sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisini bariz bir biçimde ortaya koymaktadır.

Düşünmeyi Yeniden Keşfetmek Yahut Düşünmeye Başlamak

kitaphaber.com.tr, 2023

ünümüz dünyasında her şeyin hazır paket şekilde sunulduğu bir çağdır. Acılar, hüzünler, aşklar, d... more ünümüz dünyasında her şeyin hazır paket şekilde sunulduğu bir çağdır. Acılar, hüzünler, aşklar, düşünceler, yiyecekler, içecekler, ölümler bile. Bu belirli bir standardizasyon ile günümüzü etkisi altına almıştır. George Ritzer'in Toplumun McDonaldlaştırılması (Ritzer, 2021) olarak kavramsallaştırdığı bu süreç, birçok kolaylığı sağlasa da birçok yönden de zafiyetler içerisinde bağımlı bir toplumun ortaya çıkmasını sağlamıştır. Her hizmet biçiminin belirli bir standarta oturtması, hazır paketler şekilde sunulması, kişi için önceden düşünülmüş olması, riskleri kabul etmemesi, tam da günümüz insanı için bir şablon olarak değerlendirilmektedir.

Gökte Yapılıp Yere İndirilen Şehrin Gündelik Yaşamı Üzerine

kitaphaber.com.tr, 2022

Eser; Kudüs'ün insan ve kurumlarıyla olan ilişkisine odaklanarak bir nevi insan-mekân ilişkiselle... more Eser; Kudüs'ün insan ve kurumlarıyla olan ilişkisine odaklanarak bir nevi insan-mekân ilişkiselleğinde tarihin olumlu/olumsuz etkisi üzerinde tekabül ettiği aşındırıcı süreci üzerine odaklanarak, tarihsel süreç içerisindeki değişim ve dönüşüm etkenini tarihçi gözüyle irdelemektedir. Eserin belki de en eksik yanı, disiplinler arası bir yaklaşımla konuyu irdelememesi. Çünkü insan-mekân ilişkisi tarihsel süreç içerisinde çeşitli açılardan değişim ve dönüşüme uğrar. Mekân, insan için etken ve edilgen bir durumdadır. Mekân, insanın kendi ontik sürecini tamamladığı kap, insanın bu dünyadaki sığınağıdır. Kendini emniyette hissettiği bu kap, kimi zaman çeşitli açılardan öneme sahip olabilmektedir. Bunlar; dini, ekonomik, kültürel, sosyal, siyasal olarak anlam dünyasında yer edinebilmektedir. Kudüs de semavi dinler için büyük bir öneme sahip dinsel bir mekân olarak konumlanmakta, sosyal, siyasal ve ekonomik etmenler ise daha sonra gelmektedir.

Boş Zaman Sosyolojisi Yahut Avarelik Görgüsü Düşünce

kitaphaber.com.tr, 2022

Paul Lafargue, Tembellik Hakkı adlı eserinde kapitalizmin egemen olduğu toplumlarda insanlığı ini... more Paul Lafargue, Tembellik Hakkı adlı eserinde kapitalizmin egemen olduğu toplumlarda insanlığı inim inim inlettiğini, çeşitli yoksunluklara, eksikliklere yol açtığını, insanlığın yaşam enerjisini tüketecek kadar ileri bir boyuta taşıdığını vurgular. Geçmişten günümüze çalışmanın kutsandığını belirten Lafargue, çalışmanın idealize edilerek, bir tür mecburiyet haline dönüştürüldüğünü, kişinin çalışmasının ulusların/toplumların kalkınmışlık seviyesiyle eşdeğer tutulduğunu, bu yüzden temel ihtiyaçlar haricinde tüm vakitlerin çalışmaya aktarılmasını eleştirmektedir.

Laik ama Seküler, Müslüman ama Modern: Elhamdülillah Laikiz

Bazı eserler, içerikten ziyade isimleriyle kendine çağırır. İçeriği hakkında hiçbir malumat sahib... more Bazı eserler, içerikten ziyade isimleriyle kendine çağırır. İçeriği hakkında hiçbir malumat sahibi olmadan, belki kısa bir göz atma neticesinde yanınıza aldığınız bu eser, okuduğunuzda birçok ilginçlikleriyle sizi kendine çekebilir. İyi ki almışım deyip okumaya devam ederseniz. Kimi zaman ise tam tersi bir süreç işler. Fakat genel olarak iyi bir okur, asla sadece kitap ismine bakarak bir eseri almaz. Sadece ismine bakarak edindiğimiz kitaplardan biridir: Elhamdülillah Laikiz adlı eser. Nancy Lindisfarne'nın cinsiyet, İslâm ve Türk Cumhuriyetçiliği alt başlığı ile sunulan eser, trajikomik, dramatik ve iyi bir saha araştırmasının izlerini okurların ilgisine sunuyor. Eser, Lindisfarne'nın Richard Tapper ile birlikte Isparta'nın Eğridir kasabasında yaptıkları saha araştırmasının bir sonucu olarak ortaya konulmuştur. Eser, her ne kadar bir saha araştırma kitabı olarak dursa da içerik olarak saha araştırmasında karşılaşılan birçok unsuru, saha araştırması yapacak olanların önüne sunmaktadır.

Görünmez Kentler İle İnsanlığın Mekân Kurgusu Düşünce Bilal CAN

Kent, içimizde ve dışımızda kendimize mekân arayışımızın bir sonucu olarak konumlandırdığımız bel... more Kent, içimizde ve dışımızda kendimize mekân arayışımızın bir sonucu olarak konumlandırdığımız belirli sınırları olan ve bu sınırlar içerisine geçim kaygısını, hayallerimizi, düşüncelerimizi, duygularımızı kattığımız bir makro mekân olarak yer edinmektedir. Mekân düşüncesi, varlığımızı konumlandırdığımız ve kendimizi vasıflandırdığımız olmazsa olmaz düşüncelerden biridir. İnsanoğlu bağımlı bir varlık olarak mekâna görünmez bağlarla bağlıdır. Onunla yaşar, onunla büyür, onunla hayatını idame ettirerek dünya hayatını tamamlar. Mekânsız bir insan düşünülemez. İnsansız bir mekân da muhayyilemiz dışında olduğu için sadece görünenlerden yola çıkılarak benzerlikleriyle kıyas edilerek açıklanabilir.

Ağıdı Yakılmamış Çocuklar İçin Bir Ağıt Kitabı Yahut Yakın Tarihle Hesaplaşma

Mito-politik söylem olarak bir yakın tarih anlatısı olarak karşımıza çıkan Yüzleşmenin Kişisel Ta... more Mito-politik söylem olarak bir yakın tarih anlatısı olarak karşımıza çıkan Yüzleşmenin Kişisel Tarihi adlı eser Selçuk Küpçük'ün 2008 yılında Yolcu Dergisi'nin 51. Sayısında yazmaya başlayıp 2011 yılında 63. Sayıya kadar sürdürdüğü yazılarının belirli bir tema ekseninde toplanıp genişletilmesinden oluşan bir eser. Yüzleşmenin Kişisel Tarihi, Küpçük'ün tarihe tanıklık olarak kendi hayatı ekseninde fakat belirli argümanların açılımlarını da dahil ederek irdelediği ve kendi kişisel tarihinde yer edinen unsurların toplumsal tezahürlerini irdelediği yoğun anlatımlı bir eser olarak durmaktadır.

Noksanlar Üzerinden Bir Edebiyat Sosyolojis İncelemesi

Edeb yat sosyoloj s , edeb eserler kend ne konu ed nerek bu eserler "olgu" g b ele alarak nceler.... more Edeb yat sosyoloj s , edeb eserler kend ne konu ed nerek bu eserler "olgu" g b ele alarak nceler. Edebî eserler n çer ğ n n oluşma evres nden sunumuna, ele aldığı meselelerden karakterlere ve mekânlara değ n sosyoloj k perspekt fle rdelenmes mümkündür. Edeb yat sosyoloj s , edeb yatın anlattığı, lg lend ğ konuyu sosyal olgular çerçeves nde ele aldığı g b , toplumsal fenomen, olaylar ve olgular boyutuyla da rdeleyerek ortaya konulan edebî metn n daha y anlaşılmasına, varsa bağlam kopukluklarına değ nerek onun ortaya koyduğu yansımalar üzer nden kanaatler b ld r r. Bunu yaparken de yazar, eser, yayın ve okur bağlamını da ortaya konulan eser n zler n göz ardı etmez. Edebî eserler arasında sosyoloj k lg ye en çok maruz kalan eserler genell kle anlatı türünden eserler olmuştur. Roman, h kâye, masal türler en çok çalışmaların yapıldığı türlerd r. Bunun sebeb , bu anlatı türler n n b rçok ver y barındırması dolayısıyladır.

Yabancıların Dünyası ve Yabancı Algısı Düşünce Bilal CAN

Yabancıların Dünyası ve Yabancı Algısı, 2021

Kend n flah olmaz b r şeh r aşığı olarak vasıflandıran Lofland'ın şeh rden kastı aslında "kentt r... more Kend n flah olmaz b r şeh r aşığı olarak vasıflandıran Lofland'ın şeh rden kastı aslında "kentt r". Modern b r yapılaşmayla kurgulanan b r yerleş m yer olan "kentler", şeh rler n geleneksel yapısından hem m mar hem de şlev olarak ayrılmaktadır. Yabancıların Dünyası adlında eser nde, şeh rde yaşamanın nasıl b r şey olduğunu gözler önüne sermeye çalışan b r k tap. Kırsal b r bölgede doğup büyüyen Lofland, taşrayı sab t, durağan, değ ş me kapalı b r yer olarak sınıflandırırken, kent bunun tam zıddı, d nam k, değ ş p dönüşen, hareketl b r yer olarak tasv r etmekted r.