aç
Albanian
[edit]Adverb
[edit]aç
- much, a lot
- with an empty stomach, hungry
Noun
[edit]aç
Further reading
[edit]- Jungg, G. (1895) “ac”, in Fialuur i voghel sccȣp e ltinisct [Small Albanian–Italian dictionary], page 1
- “aç”, in FGJSSH: Fjalor i gjuhës së sotme shqipe [Dictionary of the modern Albanian language][1] (in Albanian), 1980
- Newmark, L. (1999) “aç”, in Oxford Albanian-English Dictionary[2]
Turkish
[edit]Pronunciation
[edit]Etymology 1
[edit]From Ottoman Turkish آج (ac, “hungry”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (ac, “hungry”), from Proto-Turkic *āç, *ạ̄č (“hunger”).
Cognate with Old Turkic 𐰀𐰲 (ač /aç/, “hungry”), Old Uyghur [script needed] (aç, “hungry”), Karakhanid [script needed] (āç, “hungry”), Azerbaijani ac (“hungry”), Bashkir ас (as, “hungry”), Chuvash выҫӑ (vyś̬ă, “hunger, hungry”), Kazakh аш (aş, “hunger”), Khakas ас (as, “hunger, hungry”), Kipchak [script needed] (aç, “hungry”), Kyrgyz ач (ac, “hungry”), Southern Altai ач (ač, “hunger”), Turkmen āç (“hungry”), Tuvan аш (aş, “hunger, hungry”), Uyghur ئاچ (ach, “hungry”), Uzbek och (“hungry”), Yakut аас (aas, “hunger”).
Noun
[edit]aç (definite accusative açı, plural açlar)
- (archaic) hunger
- Acımdan ölüyorum. ― I am dying of hunger. (literally, “of my hunger”)
- Synonym: açlık
- hungry person
- Aç ne yemez tok ne demez. ― A hungry one will eat anything, while a sated one will complain. (A proverb)
- Antonym: tok
Usage notes
[edit]- The noun has two declension forms. One normal and one with /ç/→/c/.
Declension
[edit]Inflection | ||
---|---|---|
Nominative | aç | |
Definite accusative | açı | |
Singular | Plural | |
Nominative | aç | açlar |
Definite accusative | açı | açları |
Dative | aça | açlara |
Locative | açta | açlarda |
Ablative | açtan | açlardan |
Genitive | açın | açların |
Inflection | ||
---|---|---|
Nominative | aç | |
Definite accusative | acı | |
Singular | Plural | |
Nominative | aç | açlar |
Definite accusative | acı | açları |
Dative | aca | açlara |
Locative | açta | açlarda |
Ablative | açtan | açlardan |
Genitive | acın | açların |
Related terms
[edit]Adjective
[edit]aç
- hungry, unfed
- Aç ayı oynamaz. ― A hungry bear won't dance. (A proverb)
- greedy, covetous, insatiable
Declension
[edit]present tense | ||||
---|---|---|---|---|
positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
ben (I am) | acım | aç mıyım? | aç değilim | aç değil miyim? |
sen (you are) | açsın | aç mısın? | aç değilsin | aç değil misin? |
o (he/she/it is) | aç / açtır | aç mı? | aç değil | aç değil mi? |
biz (we are) | acız | aç mıyız? | aç değiliz | aç değil miyiz? |
siz (you are) | açsınız | aç mısınız? | aç değilsiniz | aç değil misiniz? |
onlar (they are) | aç(lar) | aç(lar) mı? | aç değil(ler) | aç değiller mi? |
past tense | ||||
positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
ben (I was) | açtım | aç mıydım? | aç değildim | aç değil miydim? |
sen (you were) | açtın | aç mıydın? | aç değildin | aç değil miydin? |
o (he/she/it was) | açtı | aç mıydı? | aç değildi | aç değil miydi? |
biz (we were) | açtık | aç mıydık? | aç değildik | aç değil miydik? |
siz (you were) | açtınız | aç mıydınız? | aç değildiniz | aç değil miydiniz? |
onlar (they were) | açtılar | aç mıydılar? | aç değildi(ler) / değillerdi | aç değil miydiler? |
indirect past | ||||
positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
ben (I was) | açmışım | aç mıymışım? | aç değilmişim | aç değil miymişim? |
sen (you were) | açmışsın | aç mıymışsın? | aç değilmişsin | aç değil miymişsin? |
o (he/she/it was) | açmış | aç mıymış? | aç değilmiş | aç değil miymiş? |
biz (we were) | açmışız | aç mıymışız? | aç değilmişiz | aç değil miymişiz? |
siz (you were) | açmışsınız | aç mıymışsınız? | aç değilmişsiniz | aç değil miymişsiniz? |
onlar (they were) | açmışlar | aç mıymışlar? | aç değilmiş(ler) / değillermiş | aç değil miymişler? |
conditional | ||||
positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
ben (if I) | açsam | aç mıysam? | aç değilsem | aç değil miysem? |
sen (if you) | açsan | aç mıysan? | aç değilsen | aç değil miysen? |
o (if he/she/it) | açsa | aç mıysa? | aç değilse | aç değil miyse? |
biz (if we) | açsak | aç mıysak? | aç değilsek | aç değil miysek? |
siz (if you) | açsanız | aç mıysanız? | aç değilseniz | aç değil miyseniz? |
onlar (if they) | açsalar | aç mıysalar? | aç değilseler / değillerse | aç değil miyseler? |
Antonyms
[edit]Related terms
[edit]Adverb
[edit]aç
References
[edit]- Nişanyan, Sevan (2002–) “aç”, in Nişanyan Sözlük
- Clauson, Gerard (1972) “a:ç”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 17
- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*ạ̄č”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Etymology 2
[edit]See the etymology of the corresponding lemma form.
Verb
[edit]aç
- Albanian lemmas
- Albanian adverbs
- Albanian nouns
- Turkish terms with IPA pronunciation
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms inherited from Old Anatolian Turkish
- Turkish terms derived from Old Anatolian Turkish
- Turkish terms inherited from Proto-Turkic
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish lemmas
- Turkish nouns
- Turkish terms with archaic senses
- Turkish terms with usage examples
- Turkish nouns with irregular stem
- Turkish adjectives
- Turkish adverbs
- Turkish non-lemma forms
- Turkish verb forms