Adiĝa Valo
La Adiĝa Valo (germane Etschtal [EĈtal], itale Valle dell’Adige [vale DAdiĝe] resp. Val d’Adige) estas alpa valo en la teritorio de la ŝtato Italio, je granda parto en la pliparte germanlingva aŭtonoma regiono Sudtirolo, kiu estas trafluata per la rivero Adiĝo (germane Etsch, itale Adige) kaj estis kreita per samnoma glaciepoka glaĉero.
| Adiĝa Valo | ||||
|---|---|---|---|---|
| Geografia regiono | ||||
 la Adiĝa Valo inter Meran kaj Bolzano-Bozen | ||||
| valo [+] | ||||
| Lando | Italio | |||
| - koordinatoj | 46° 4′ 12″ N, 11° 7′ 12″ O (mapo)46.0711.12Koordinatoj: 46° 4′ 12″ N, 11° 7′ 12″ O (mapo) | |||
|
||||
|
||||
|
||||
 |
||||
| Adiĝa Valo | ||||
 Vikimedia Komunejo: Adige valley [+] |
||||
Termino
redaktiLa termino Adiĝa Valo povas esti komprenata en du sencoj:
- En pli vasta senco la Adiĝa Valo estas la tuta fluejo de la rivero Adiĝo en la Alpoj, de la Reschenpasejo ĝis la enbuŝiĝo en la Padan Ebenaĵon.
- En pli malvasta senco nur la valaj partoj de la rivero Töll ĝis la vala baseno de Bolzano-Bozen kaj de Salorno-Salurn ĝis la loĝloko Murazzi apud Besenello, inter la urboj Trento kaj Rovereto nomiĝas "Adiĝa Valo". Tiu pli malvasta difino fontas simple el la fakto ke la aliaj valopartoj havas proprajn nomojn. De la fonto ĝis la rivero Töll la rivero Adiĝo trafluas la historian regionon Vinschgau, en Esperanto Venosta Valo, de Bolzano-Bozen ĝis Salorno-Salurn la regionon "Unterland", "suba lando", kaj la plej sudan parton de la valo de la loĝloko Murazzi apud Besenello ĝis la Pada Ebenaĵo proksime de Verono oni nomas Vallagarina.
Trafiko
redaktiLa Adiĝa Valo estas unu el la plej gravaj trafikaj vojoj de la Alpoj. Granda parto de la itala aŭtovojo A22 situas en la valo, same la brenera fervojo. Apud Bolzano-Bozen la aŭtovojo kaj fervoja linio de sudo disbranĉiĝas nordorienten en direkto al la valo de la rivero Eisack kaj de la montpasejo Brenero. Inter Bolzano-Bozen kaj Meran situas rapidvojo, nomata MeBo kaj unutraka fervojo, al kiu konektiĝas la Venosta Fervojo (germane Vinschgaubahn). Biciklado eblas inter la Reschenpasejo norde kaj la urbo Verono sude per seninterrompa kaj plejparte tre bonkvalita bicikla vojo Etschtalradweg respektive pista ciclabile Valle dell’Adige.
Eksteraj ligiloj
redakti
