Sinajo
Sinajo (arabe سيناء, Sīnā, hebree סיני) estas monta, dezerta duoninsulo en la pleja nordo de Egiptio, kiu nordoriente limas al Israelo kaj la Gaza sektoro. Ene de ĝia teritorio, ekzistas la Dezerto Sinaja kaj samnoma monto.
| Sinajo | ||
|---|---|---|
 | ||
| duoninsulo [+] | ||
| Lando | Egiptio | |
| dezerto | Negebo, Orientegipta dezerto | |
| Akvejoj | Akaba golfo, Sueza Golfo, Mediteraneo | |
| Koordinatoj | 29° 30′ 0″ N, 33° 50′ 0″ O (mapo)29.533.833333333333Koordinatoj: 29° 30′ 0″ N, 33° 50′ 0″ O (mapo) | |
| Plej alta punkto | Monto Katerino [+] | |
| Akvokolektejo | 60 000 km² (6 000 000 ha) [+] | |
| Areo | 60 000 km² (6 000 000 ha) [+] | |
| Loĝantaro | 597 000 [+] (2013) | |
| Denseco | 9,95 loĝ./km² [+] [+] | |
|
||
 |
||
| Sinajo | ||
 Vikimedia Komunejo: Sinai Peninsula [+] |
||
Geografio
redakti
La duoninsulo Sinajo situas inter la kontinento Afriko kaj la Araba duoninsulo. Geografiaj koordinatoj estas 29° 30′ N 33° 50′ O / 29.500 °N, 33.833 °O (mapo). Ĝi havas areon de 60.000 km², kaj la suda pinto tuŝas la Ruĝan Maron. La okcidenta limo estas la Golfo de Suezo, la oriente la Golfo de Akabo, kaj norde lima s la Mediteranea Maro. La duoninsulo kalkuliĝas parto de Azio. La pejzaĝo estas dezerta kaj aparte en la sudo karakterizita per krutaj montoj preskaŭ sen vegetaĵo.
La jara pluvokvanto en la sabla sinaja dezerto, kiu loke nomiĝas Et Thi, estas inter 20 kaj 50 mm, kio igas la duoninsulon unu el la plej sekaj regionoj de la tero. Tamen en la pleja sudo de la duoninsulo jara pluvokvanto de 150 ĝis 200 mm ebligas al nomadoj bredi iom da bestoj.
Biogeografie Sinajo estas parto de la ekoregiono arabaj-sinajaj dezertoj kaj kserofitaroj de la palearkta ekozono.
Loĝado
redaktiLa duoninsulo administre konsistas el du provincoj de Egiptio: la provinco Norda Sinajo (Ŝimal Sina) kun la ĉefa urbo El Ariŝ kaj la provinco Suda Sinajo (Ĝanub Sina) kun la ĉefa urbo at-Tur. La urbo El Ariŝ ĉe la bordo de la Mediteranea Maro havas proksimume 115 000 loĝantojn kaj estas la plej granda loĝloko de Sinajo.
Ĉe la suda pinto de la duoninsulo situas la konata urbo Ŝarm el Ŝeiĥ kaj la neloĝata nacia parko Ras Mohammed. Inter la havena urbo Nuŭejba ĉe la orienta marbordo kaj la urbo Akabo en Jordanio alternas pramo.
La Katarina Monaĥejo, fondita inter la jaroj 548 kaj 565, troviĝas piede de la Monto Sinaja, kiu altas 2285 metrojn. La monaĥejo estas inter la plej malnovaj monaĥejoj kristanoj, neniam detruiĝis kaj hodiaŭ apartenas al la greke ortodoksa eklezio.
En la nordo de la duoninsulo konstruiĝas la Kanalo El-Salam. Per ĝi akvo de la rivero Nilo kondukiĝas sub la Kanalo de Suezo ĝis la nordo de Sinajo kaj uziĝas por la akvigo de grandaj sekaj areoj por agrikulturo. La unua parto de la kanalo pretiĝis dum la jaro 1997.
Arkeologio
redaktiUedo Maghara (ankaŭ literumita Magharah), kiu signifas La Valon de Kavernoj en la egipta araba lingvo, estas egiptuja arkeologia loko en sudokcidenta Sinajo. Ĝi enhavas faraonajn monumentojn kaj turkisajn minojn el epokoj de la Malnova, Meza kaj Nova Reĝlandoj de antikva Egiptujo. La Antikvaj egiptanoj konis la lokon kiel "la Terasoj de Turkiso."