Ilona Koutny
Ilona KOUTNY (naskiĝis la 1-an de marto 1953 en Budapeŝto) estas hungara lingvistino kaj esperantologo, vivanta en Pollando ekde 1997, fondinto de la Interlingvistikaj Studoj de UAM.
Ilona Koutny | |
---|---|
Persona informo | |
Naskiĝo | 1-an de marto 1953 (71-jaraĝa) en Budapeŝto |
Lingvoj | Esperanto • hungara • pola |
Ŝtataneco | Hungario |
Okupo | |
Okupo | esperantisto (1972–) esperantologo lingvisto |
Vivo
redaktiŜi diplomiĝis pri matematiko, franca filologio kaj esperantologio ĉe Eötvös Loránd Universitato (ELTE) en Budapeŝto en 1977 (ĉe István Szerdahelyi per esperantlingva temo: Grandaj matematikistoj kaj la lingvomodeligo). Poste ŝi studis ĝeneralan kaj aplikatan lingvistikon kaj doktoriĝis pri lingvistiko same en ELTE, en 1990 (per hungarlingva temo: Aplikado de parolsintezo en la komputila instruado de la lingvoj hungara kaj esperanto), habilitiĝis pri lingvistiko en Adam Mickiewicz Universitato (UAM), Poznano en 2009 (per anglalingva libro: Naturlingva prilaboro por la hungara parolsintezo).
Unue ŝi laboris en komputika tereno en esplorinstitutoj, poste kiel redaktisto, ankaŭ ĉe la iama Scienca Eldona Centro de UEA, en Budapeŝto (1983-85). Ŝi estis kunredaktoro de la revuoj Interkomputo kaj Fokuso. Ekde 1986 ŝi okupiĝis pri parolprilaboro kunlabore kun la Teknika kaj Ekonomia Universitato de Budapeŝto, kunevoluigis la esperantan parolsintezan sistemon ESPAROL enkadre de plurlingva parolsinteza sistemo, kaj laboris pri parolantaj instruprogramoj PAROLERN. Ŝi kunlaboris ankaŭ kun la maŝintraduka DLT-projekto, pretigante hungaran modulon kun hungaraj kolegoj.
Post la morto de prof. István Szerdahelyi en 1987, ŝi transprenis la instruadon de esperantaj lingvo kaj lingvistiko en la Esperanto-fako ĉe la Lingvistika Katedro de Eötvös Universitato. Kunfondis la internacian Esperantologian fakon, kiu dum kelkaj jaroj funkciis kaj donis magistran diplomon pri esperantologio al la diverslandaj finstudintoj. Ŝi gvidis kursojn ankaŭ pri komputa kaj aplikata lingvistiko. Ŝi prezidis la Ekzamenan komisionon de HEA, kaj instruis kadre de la tiamaj C-kursoj.
En 1997 ŝi transloĝiĝis al Pollando (ŝia edzo, Zbigniew Galor, estis pola sociologo kaj esperantisto). Ŝi instruas en la Etnolingvistika Instituto (posteulo de la Lingvistika Instituto) de Adam Mickiewicz Universitato en Poznano hungarajn lingvon kaj lingvistikon. Ŝi gvidas la Hungarologian Katedron (inter 2010-19 la Finno-ugran Katedron). En 1997 ŝi fondis kaj gvidas la internaciajn postdiplomajn Interlingvistikajn Studojn, prelegas pri esperanta lingvistiko, internacia kaj interkultura komunikado, Esperanto-instruado. De 2008 la Studoj kunokazigas kun ILEI kaj Edukado.net instruistan trejnadon. Plurfoje kun kolego Michael Farris ŝi gvidis anglalingvan kurson pri Internacia komunikado – internaciaj lingvoj por la studentoj de la Lingvistika Instituto kun partopreno de kelkaj eksterlandaj Erasmus-studentoj.
Ŝi estis membro de la Akademio de Esperanto de 1998 ĝis 2016.
Distingoj
redakti- En 1989, ŝi ricevis honorinsignon de Hungara Esperanto-Asocio.
- En 2008, ŝi ricevis la Grabowski-premion.
- En 2008, ŝi elektiĝis Esperantisto de la jaro.
- En 2015, ŝi ricevis Diplomon pri Elstara Agado de UEA.
- En 2016, ŝi fariĝis honora membro de ILEI.
- En 2018, ŝi akiris la FAME-premion.
Verkoj (elekto)
redakti- 1996: Hungara-Esperanta Meza Vortaro (ĉefredaktoro kun István Szerdahelyi)
- 2003: (prelego) Interkultura komunikado en Eŭropo: la angla kaj Esperanto kiel alternativaj komunikiloj, en Kiselman, C., Simpozio pri interkultura komunikado, Prago: KAVA-PECH 2005
- 2018: Tipologia karakterizo de Esperanto kiel natura lingvo Arkivigite je 2021-10-17 per la retarkivo Wayback Machine, en Christer Kiselman & Renato Corsetti & Probal Dasgupta (red.), Aliroj al Esperanto, Dobřichovice: Kava-Pech, 129-146
Fontoj
redaktiEksteraj ligiloj
redaktiTrovu « Ilona Koutny » inter la Vizaĝoj de homoj rilataj al la ideo «Internacia Lingvo» |
- Intervjuo de Ilona Koutny ĉe YouTube, dum la 52-aj Baltiaj Esperanto-Tagoj
- Biografio en la retejo de la Universitato Adam Mickiewicz Arkivigite je 2020-02-18 per la retarkivo Wayback Machine
- Listo de publikaĵoj de Ilona Koutny Arkivigite je 2023-03-26 per la retarkivo Wayback Machine
- Libroj kaj aliaj dokumentoj[rompita ligilo] de kaj pri Ilona Koutny en la Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo Arkivigite je 2007-12-21 per la retarkivo Wayback Machine
- Artikoloj de kaj pri Ilona Koutny en Elektronika Bibliografio de Esperantaj Artikoloj (EBEA)