Kaselo

Kaselo (germane Kassel, Cassel ĝis 1926) estas urbo en la nordo de la federacia lando Hesio de Germanio. Ĝi havas areon de 107 km², kaj fine de decembro 2022 ĝi havis loĝantojn. La urbo estas administra sidejo de samnoma distrikto kaj distriktaro. Oficiale tamen ĝi mem ne apartenas al la distrikto, kiu preskaŭ komplete ĉirkaŭas ĝin, sed estas eksterdistrikta urbo (al la distriktaro ĝi jes ja apartenas). En la urbo okazas ĉiun kvinan jaron la ekspozicio Documenta.

Kaselo
Kaselo (Germanio) DEC
urbego • rezidejo • ĉefregioncentro • urba komunumo de Germanio • urban district of Hesse • ĉefurbo de distrikto en Germanio
Ĝemelurboj Ramat Gan • Mulhouse • Florenco • İzmit • Rovaniemi • Jaroslavl • Berlin-Mitte • Arnstadt • Montana • Västerås vd
Administrado
Federacia lando	Hesio
Distrikto	eksterdistrikta urbo
Urborajtoj	Urbo (Stadt)
Telefona antaŭkodo	0561
Poŝtkodo	34001–34134
Aŭtomobila kodo	KS
Oficiala Municipokodo	06611000
NUTS	DE731
Subdivido	23 distriktoj (Ortsbezirke)
Politiko
Komunumestro	Bertram Hilgen
Partio de komunumestro	SPD
Adreso de la administrejo	Obere Königsstraße 8 34117 Kassel
Demografio
Loĝantaro	204202 (stato 2022-12-31) [fonto: landa statistika oficejo]
Geografio
Geografia situo	51° 19′ N, 9° 30′ O (mapo)51.3157777777789.4979166666667
Alto super la marnivelo	166 m
Areo	106 km²
Oficiala retejo	https://www.kassel.de/

Geografio

• Situo: 51° 19' norde, 09°30' oriente
• Horzono: GMT+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro)

Historio

La Bombardado de Kaselo estis serio de strategia bombatakoj fare de Aliancanoj kontraŭ Kaselo, kiu okazis el februaro 1942 al marto 1945 dum la Dua Mondmilito. En unusola plej mortiga aeratako en la 22a–23a de oktobro 1943, 150,000 loĝantoj estis bombarditaj, almenaŭ 10,000 mortis, kaj la plej vasta majoritato de la urbocentro estis detruita, kaj la incendio pro la plej akra aeratako brulis dum sep tagoj. La Usona Unua Armeo konkeris Kaselon la 3an de aprilo 1945, kiam nur 50,000 loĝantoj restis, el ĉirkaŭ 236,000 kiuj loĝis tie en 1939.

Vidindaĵoj

• Fátima-kirko
• Karmelana kirko (Alte Brüderkirche)
• Kastelo Schönfeld en Wehlheiden
• Kastelo Wilhelmshöhe
• Kirko Sankta Bonifaco
• Kirko Sankta Marteno
• Messinghof
• Ottoneum, naturhistoria muzeo
• Palaco Bellevue, eksa Grimm-muzeo
• Pumpostacio fervoja, Auedamm
• Stadthalle Kassel
• Treppenstraße
• Urbodomo de Kaselo

Instruado kaj servoj

• Documenta
• Gimnazio Engelsburg

Trafiko

Kaselo situas ĉe la germanaj aŭtovojoj A7, A44 kaj A49. La fervoja Ĉefstacidomo Kaselo estas kapostacio en la urbocentro. Ĉar tia stacio ne permesas rapidan traveturon de altrapidaj trajnoj, urborande konstruiĝis aldona dua stacio, nomata stacidomo Kassel-Wilhelmshöhe: tie nun haltas la rapidaj ICE-trajnoj de la rapidtrajna fervoja linio Hanovro-Würzburg, kaj la urbocentra stacidomo perdis superregionan signifon.

Ĝemelurboj

• Florenco, Italio, ekde 1952
• urbodistrikto Mitte de Berlino Germanio ekde 1962 (komence kun la urbodistrikta parto Tiergarten, iniciatita dum la tempo de geografia izoliĝo de okcidenta Berlino)
• Mulhouse, Francio, ekde 1965
• Västerås, Svedio, ekde 1972
• Rovaniemi, Finnlando, ekde 1972
• Jaroslavl, Rusio, ekde 1988
• Arnstadt de la federacia lando Turingio, Germanio ekde 1989 (iniciatita dum la komenca fazo de unuiĝo inter okcidenta kaj orienta Germanio)
• Ramat Gan, Israelo, ekde 1990
• İzmit, Turkio, ekde 1999
• Montana, Bulgario, ekde 2007

Esperanto en Kaselo

De multaj jardekoj en Kaselo ekzistas Esperanto-grupo. Inter pluraj eventoj, dum la 11-a ĝis 15-a de aŭgusto de 1923 en Kaselo okazis la tria kongreso de SAT, kun 2250 partoprenantoj el 18 landoj. Honora prezidanto estis prof. Einstein. Propono pri komunistigo de SAT farita de SEU-anoj estas reprenata. Tiam la urbo havis 171000 loĝantojn. (EdE-C)

Ekde la 27-a de decembro 1998 ĝis la 3-a de januaro 1999 la 42-a Internacia Seminario de Germana Esperanto-Junularo okazis en la urbo kaj pritraktis la temon "Dependeco - faktoj, sekvoj, solvoj". Jam antaŭe tiu aranĝo plurajn fojojn situis nur malmultajn kilometrojn for de la urbo, en edukejo nomata Sensenstein.

Esperantisto el Kaselo estas Horst Vogt nun loĝanta en Schwäbisch Hall.

Homoj kun gravaj rilatoj al Kaselo

• Brigitte Zypries
• Carl Nordmann
• Christine Brückner
• Denis Papin
• Elisabeth Selbert
• Ernst Benary
• Franz Treller
• Friedrich Wilhelm Murnau
• Hans Eichel
• Heinrich Hoffmann
• Heinrich Schütz
• Herman Grimm
• Jacob Grimm
• Jan Decker
• János Mátyás Matskó
• Johannes Hartmann
• Jost Bürgi
• Julius von Haynau
• Ludwig Schuncke
• Paul du Ry
• Paul Julius Reuter
• Philipp Scheidemann
• Reinhardt Ferdinand Albert Has
• Roland Freisler
• Valerius Cordus
• Werner von Fichte
• Wilhelm Grimm

Vidu ankaŭ

• Tramtransporto en Kaselo
• RegioTram Kaselo

Eksteraj ligiloj

• la retejo de Kassel germane+angle
• Esperanto en Hesio

• 
  panoramo de la monumento Herkules
• 
  la "Reĝa Placo"
• 
  la palaco "Oranĝejo"
• 
  vintra rigardo

Panoramo vido de la urbo je junio 2008