Meksiko-Tlatelolko
Meksiko-Tlatelolko aŭ simple Tlatelolko (en nahuatla: tlāltelol[ol]co , ‘teraso aŭ teramaso rondigita’)? estis urbo fondita des tlatelolkoj, nome tribo de aztekoj kiu separiĝis disde la tenoĉkoj, fondintoj de Meksiko-Tenoĉtitlano. Meksiko-Tlatelolko estis situa sur insuleto norde de tiu urbo ene de la Lago Tekskoko. Tie troviĝis la plej grava tiangi (bazaro) de la regiono — kaj fakte de tuta Mezameriko — kie oni komercigis ĉiajn varojn kaj lokajn kaj el plej apartaj areoj.
| Meksiko-Tlatelolko | ||
|---|---|---|
  | ||
| Altepetl [+] | ||
| Koordinatoj | 19° 27′ 4″ N, 99° 8′ 15″ U (mapo)19.45108333-99.1375Koordinatoj: 19° 27′ 4″ N, 99° 8′ 15″ U (mapo) | |
| Estiĝo | 1337 | |
|
||
|
||
 |
||
| Meksiko-Tlatelolko | ||
 Vikimedia Komunejo: Tlatelolco [+] |
||
De la antikva urbo staras nuntempe nur restaĵoj de kelkaj konstruaĵoj kiuj konstituas tion kio aktuale estas konata kiel arkeologia zono de Tlatelolko. La urbo estis rabita kaj duondetruita de la konkistadoroj, kiuj uzis la ŝtonojn de la iamaj konstruaĵoj por konstrui la templon de Santiago sur la restaĵoj de la antikvaj antaŭhispanaj teokali.
La bazaro de Tlatelolko estis vizitata de Hernán Cortés antaŭ la milito de konkero. En tiu loko okazis la lasta kaj decidiga batalo kontraŭ la aztekoj la 13an de aŭgusto 1521, kiam la venkita Kuaŭhtemok devis kapitulaci antaŭ Korteso. La kronikisto Bernal Díaz del Castillo priskribis la masakron de aztekoj tiel: "...ese día fue tan sangriento que era imposible caminar por el lugar debido a la cantidad de cadáveres apilados» (tiu tagon estis tiom sangelverŝa ke estis neebla piediri tra la loko pro la granda kvanto da amasigitaj kadavroj). Oni ĉirkaŭkalkulas, ke pli ol 40.000 indiĝenoj estis murditaj tiun tagon.