Kokoso: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [atendante kontrolon] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e r2.5) (robota aldono de: is:Kókoshneta |
Sj1mor (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
| (29 mezaj versioj de 19 uzantoj ne montriĝas) | |||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:P Cocn D1766.JPG| |
[[Dosiero:P Cocn D1766.JPG|eta|dekstra|Kokosonuksoj aǔ simple kokosoj]] |
||
[[Dosiero:Coconut trunk.jpg|eta|Kokosa trunko]] |
|||
'''Kokoso''', ankaŭ nomata ''kokospalmo'' aŭ ''kokosujo'', estas arbo (scienca nomo ''Cocos nucifera''), kiu devenas de la bordoj kaj insularoj de Pacifiko. Ĝiaj grandaj fruktoj havas tre malmolan ŝelon. Ankaŭ la fruktoj estas nomataj kokosoj aŭ, por precizigi, kokosnuksoj. |
|||
[[Dosiero:Coconut_distribution.png|alternative=Coconut distribution.png|eta|Coconut distribution]] |
|||
'''Kokoso''' estas frukto de palmo en la familio [[arekacoj]]<ref>Vidu en [[NPIV]] [http://vortaro.net/#kokoso]</ref>, el kiu estas nur unu specio kies scienca nomo estas ''Cocos nucifera'' nomata '''kokospalmo''' aŭ '''kokosujo''', kiu devenas de la bordoj kaj insularoj de hinda oceano. Ĝi estas 20—30 metrojn alta, kun 6—8m longaj folioj kaj kun [[spadiko|spadika]] [[infloresko]]. Ĝiaj grandaj fruktoj havas tre malmolan ŝelon kaj pli precize estas nomataj '''kokosnuksoj'''. |
|||
La kokosnukso estas botanike [[drupo]], peza |
La kokosnukso estas botanike [[drupo]], peza ĉirkaŭ 1 kg, diverse utiligata. Ĝi servas por produkti [[oleo]]n, el kiu oni ricevas per [[rafinado]] kokosbuteron. La korpon de la [[nukso]] oni utiligas por fari kokosraspaĵon. Oni devas distingi du likvaĵojn de kokoso, [[kokosakvo]]n kaj [[kokoslakto]]n. La interna kavo de la nukso enhavas dolĉan, helan sukon, kokosakvon. El la muelita kokoskarno kaj akvo (pulpo) oni faras blankan kaj grasan likvaĵon, [[kokoslakto]]n. El la seka pulpo kiu oni nomas kopron oni ekstraktas la kokosoleon. |
||
== Referencoj == |
|||
{{Referencoj}} |
|||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
{{Projektoj}} |
|||
* [[Kokoslakto]] |
* [[Kokoslakto]] |
||
* [[Fiĝiaj tropikaj sekaj arbaroj]] |
|||
| ⚫ | |||
* [[ |
* [[Granit-sejŝelaj tropikaj humidaj arbaroj]] |
||
{{Portalo Biologio}} |
{{Portalo Biologio}} |
||
{{Commons|Cocos nucifera}} |
|||
[[Kategorio:Kokoso| ]] |
[[Kategorio:Kokoso| ]] |
||
[[Kategorio:Orientalisa flaŭro]] |
|||
| ⚫ | |||
[[ace:U]] |
|||
[[ar:جوز الهند]] |
|||
[[az:Kokos palması]] |
|||
[[bcl:Niyog]] |
|||
[[be:Пальма какосавая]] |
|||
[[bg:Кокосова палма]] |
|||
[[bi:Kokonas]] |
|||
[[bjn:Nyiur]] |
|||
[[bn:নারিকেল]] |
|||
[[bo:བེ་ཏ།]] |
|||
[[ca:Cocoter]] |
|||
[[cs:Kokosovník ořechoplodý]] |
|||
[[da:Kokos]] |
|||
[[de:Kokospalme]] |
|||
[[dv:ކުރުނބާ]] |
|||
[[en:Coconut]] |
|||
[[es:Cocos nucifera]] |
|||
[[et:Kookospalm]] |
|||
[[eu:Kokondo]] |
|||
[[fa:نارگیل]] |
|||
[[fi:Kookospalmu]] |
|||
[[fj:Niu]] |
|||
[[fr:Cocos nucifera]] |
|||
[[gl:Coco]] |
|||
[[gn:Mbokaja'a]] |
|||
[[gu:શ્રીફળ]] |
|||
[[gv:Cro bainney]] |
|||
[[hak:Yâ-è]] |
|||
[[he:קוקוס]] |
|||
[[hi:नारियल]] |
|||
[[hr:Kokosova palma]] |
|||
[[hsb:Kokosowa palma]] |
|||
[[ht:Kokoye]] |
|||
[[id:Kelapa]] |
|||
[[io:Kokoso]] |
|||
[[is:Kókoshneta]] |
|||
[[it:Cocos nucifera]] |
|||
[[ja:ココナッツ]] |
|||
[[jv:Krambil]] |
|||
[[kn:ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ]] |
|||
[[ko:코코넛]] |
|||
[[la:Cocos nucifera]] |
|||
[[lbe:Гьиндусттан гьивхь]] |
|||
[[ln:Kokotí]] |
|||
[[lt:Riešutinė kokospalmė]] |
|||
[[lv:Kokospalma]] |
|||
[[ml:തെങ്ങ്]] |
|||
[[mr:शहाळे]] |
|||
[[ms:Kelapa]] |
|||
[[ne:नरिवल]] |
|||
[[nl:Kokospalm]] |
|||
[[no:Kokosnøtt]] |
|||
[[nv:Mágí bichʼiyąʼ]] |
|||
[[pam:Buku]] |
|||
[[pl:Kokos właściwy]] |
|||
[[pnb:کوکونٹ]] |
|||
[[ps:ناريال]] |
|||
[[pt:Coqueiro]] |
|||
[[qu:Pikwayu]] |
|||
[[ro:Cocotier]] |
|||
[[ru:Кокосовая пальма]] |
|||
[[sa:नालिकेर]] |
|||
[[si:පොල්]] |
|||
[[simple:Coconut palm]] |
|||
[[sk:Kokosovník]] |
|||
[[sl:Kokosova palma]] |
|||
[[sq:Arra e kokosit]] |
|||
[[sr:Кокосова палма]] |
|||
[[su:Kalapa]] |
|||
[[sv:Kokospalm]] |
|||
[[sw:Mnazi (mti)]] |
|||
[[ta:தேங்காய்]] |
|||
[[te:కొబ్బరి]] |
|||
[[th:มะพร้าว]] |
|||
[[to:Niu]] |
|||
[[tr:Hindistan cevizi]] |
|||
[[uk:Кокосова пальма]] |
|||
[[vi:Dừa]] |
|||
[[war:Lubí]] |
|||
[[yi:קאקאס]] |
|||
[[zh:椰]] |
|||
[[zh-min-nan:Iâ-á]] |
|||
[[zh-yue:椰子]] |
|||
Nuna versio ekde 20:28, 16 apr. 2024
Kokoso estas frukto de palmo en la familio arekacoj[1], el kiu estas nur unu specio kies scienca nomo estas Cocos nucifera nomata kokospalmo aŭ kokosujo, kiu devenas de la bordoj kaj insularoj de hinda oceano. Ĝi estas 20—30 metrojn alta, kun 6—8m longaj folioj kaj kun spadika infloresko. Ĝiaj grandaj fruktoj havas tre malmolan ŝelon kaj pli precize estas nomataj kokosnuksoj.
La kokosnukso estas botanike drupo, peza ĉirkaŭ 1 kg, diverse utiligata. Ĝi servas por produkti oleon, el kiu oni ricevas per rafinado kokosbuteron. La korpon de la nukso oni utiligas por fari kokosraspaĵon. Oni devas distingi du likvaĵojn de kokoso, kokosakvon kaj kokoslakton. La interna kavo de la nukso enhavas dolĉan, helan sukon, kokosakvon. El la muelita kokoskarno kaj akvo (pulpo) oni faras blankan kaj grasan likvaĵon, kokoslakton. El la seka pulpo kiu oni nomas kopron oni ekstraktas la kokosoleon.
