Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                

Tsunami: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
 
136. lerroa:
Tsunami gehienak [[Ozeano Barea|Ozeano Bareko]] kostetan gertatzen dira, baina mundu osoan gerta daitekeen fenomenoa da, ur kopuru handiak dauden lekuetan (itsaso, ozeano, aintzira). Ehunka tsunami sarri izaten dira, baina hain dira txikiak ezen ez diren arriskutsuenak ere detektatzen, ekipamendu espezializatuarekin ez bada.
 
=== 1650 K.a. -1650: [[Santorini]] ===
 
K.a. 1650. eta 1600 K.a. tarteanurteen artean (oraindik eztabaidagai), Greziako Santorini sumendi-uharteak eztanda egin zuen, uhartearen bi herenak ur azpira jaurtiz. 100-150 metroko tsunamia sortu zuen eta [[Kreta]]ko kosta suntsitu (70 kmra), kultura [[Zibilizazio minoiko|minoikoa]] ia ezabatuz. Gertaera hau jotzen da [[Platon]]ek ''Kritias'' liburuan [[Atlantis]]en mitoa idazteko erabilitako iturburutzat.
 
=== 1755 -: [[Lisboa]] ===
{{sakontzeko|1755eko Lisboako lurrikara}}
Milaka lisboatarlisboar hil ziren, [[1755]]eko Lisboako lurrikararen ondoren sortutako tsunamiaren ondorioz. Lurrikarak sortutako txikizio eta anabasak milaka portugaldar bultzatu zituen Lisboako kostara, sutetik ihesi. Han, lurrikarak eragindako olatu erraldoiak harrapatu zituen. Katastrofe hartan Lisboako [[Baixa de Lisboa|Baixa]] auzo guztia deuseztatu zen: [[Pombal markesa]]k berreraiki zuen.
 
=== 1883 -: [[Krakatoa]] ===
 
Krakatoa sumendi-uhartea guztiz lehertu zen, barneko [[Magma ganbara|magma poltsak]] presio izugarri handiak jasan ondoren. 40 metroko olatu erraldoia sortu zuen eta 36.000 hildako eragin.
 
=== 2004 -: Indiako ozeanoa ===
{{sakontzeko|2004ko Indiako ozeanoko lurrikara}}
[[Fitxategi:2004_Indonesia_Tsunami_100px.gif|thumb|320px|2004ko tsunamia]]