Shusha
Shusha (azerbaijaneraz: Şuşa) edo Shushi (armenieraz: Շուշի) Azerbaijango hiria da, Karabakh Garaian dagoena. Karabakheko mendietan, 1.400–1.800 metro artean, dagoenez, sobietar garaian mendi-resort ospetsua izan zen.
| Shusha Şuşa | |
|---|---|
| hiria | |
 | |
| Administrazioa | |
| Estatu burujabe |  Azerbaijan |
| District of Azerbaijan | Shusha District |
| Alkatea | Bayram Safarov (en)  |
| Izen ofiziala | Şuşa |
| Jatorrizko izena | Şuşa |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 39°45′37″N 46°45′01″E / 39.7602132°N 46.75037695°E |
 | |
| Azalera | 5,5 km² |
| Altuera | 1.420 m |
| Demografia | |
| Biztanleria | 4.446 (2015) 246 (2011) |
| Dentsitatea | 808 bizt/km² |
| Informazio gehigarria | |
| Sorrera | 1752 |
| Ordu eremua | UTC+04:00 |
| Hiri senidetuak | Gyöngyös |
| Matrikula | 58 |
| Hizkuntza ofiziala | azerbaijanera |
| shusha-ih.gov.az | |
Historia
aldatu1747an Nadir Xah hil zenean, Pana Ali Khan Begek boterea lortu eta Karabakheko Khanerria berriro independente bihurtu zen; 1752an Shusha- Panahabad izenarekin- sortu zuen, non hiriburua ezarri zuen.[1] 1920an, Armenio-azerbaijandar Gerran zehar, Shushako pogromoa gertatu zen hirian. Hiria Artsakheko Errepublikako gune historiko nagusia zen, Sobietar Batasuna erori ondoren bere burua independente izendatu zuena. Garia hartan, Shushak 17.000 biztanle zituen, horietatik %98 azerbaijandarrak (1989ko Sobietar Batasunaren erroldaren arabera).[2]
1992ko maiatzaren 8an, Karabakh Garaiko Lehen Gerran, armeniar unitate militarrek hiria okupatu zuten, eta Artsakheko Errepublikakoren administraziopean jarraitu zuen.[2]
2020ko azaroaren 8an, Karabakh Garaiko Bigarren Gerran, Azerbaijanek berriro hartu zuen. 2021eko maiatzaren 7an, Ilham Aliyev presidenteak Azerbaijango kultur hiriburu izendatu zuen Shusha.[3]
Monumentuak
aldatu- Vagif mausoleoa, Molla Panah Vagif poeta eta ministroaren omenez
- Ghazanchetsots katedrala, armeniar elizakoa
- Shushako gotorlekua, 1751n Panah Ali Khanek eraikia.
- Yukhari Govhar Agha meskita
Herri eta hiri senidetuak
aldatuShusha ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:
|
Erreferentziak
aldatu- ↑ Swietochowski, Tadeusz. (1995). Russia and Azerbaijan: A Borderland in Transition. Columbia University Press, 3 or. ISBN 0231070683..
- ↑ a b (Gaztelaniaz) «Azerbaiyán anuncia "victoria histórica" de su ejército en Shushá» La Vanguardia 2020-11-08.
- ↑ (Azerbaijaneraz) «Şuşa şəhərinin Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı» president.az 2021-5-7.
Kanpo estekak
aldatu
 |
Artikulu hau Azerbaijango geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |