Zanbrana
Zanbrana[4] (ofizialki Zambrana) Arabako hego-mendebaldeko udalerri bat da, Añanako kuadrillakoa. Gasteiztik 30 bat kilometro hegoaldera dago.
Zanbrana | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Araba, Euskal Herria | |||||||||||
Zanbranako Santa Luziaren eliza | |||||||||||
| |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Araba | ||||||||||
Eskualdea | Añana | ||||||||||
Izen ofiziala | Zambrana | ||||||||||
Alkatea | Trinidad Zarza Martinez (Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra) | ||||||||||
Posta kodea | 01212 | ||||||||||
INE kodea | 01062 | ||||||||||
Herritarra | zanbranar | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 42°39′42″N 2°52′44″W / 42.6617°N 2.8789°W | ||||||||||
Azalera | 39,51 km² | ||||||||||
Garaiera | 459 metro | ||||||||||
Distantzia | 33 km Gasteiza | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 422 (2023) −3 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 9,14 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | % 19,89 | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 14,52 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 11,63 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 75,86 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % -0,24 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 8,77 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 14,99 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera[3] | % 2.36 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera data | 1744 | ||||||||||
Webgunea | http://www.ayuntamientodezambrana.com/ |
Geografia
aldatuZanbranak kokagune estrategikoa du, Arabatik Errioxa Garaiarako derrigorrezko igarobidea izaki. Horren erakusgarri da Done Jakue bidea bertatik igarotzen dela, Barnealdeko Bidea deituriko adarra, hain zuzen.
Udalerri mugakideak
aldatu- Iparraldean: Berantevilla eta Trebiñuko konderria.
- Hegoaldean: Bastida eta Haro (Errioxako Autonomia Erkidegoa).
- Ekialdean: Urizaharra.
- Mendebaldean: Miranda Ebro (Burgos).
Historia
aldatuLehen agiri-erreferentzia 1058. urtekoa dugu, Nafarroako Erresumako erregeak (Antso IV.ak) egindako lursail-emate batengatik. 1744. urtean lortu zuen hiribildu titulua, Berantevilla udalerriarengandik independentzia eskuratuz.
1920ko hamarkadan Ozio eta Bergantzu udalerriek Zanbranarekin bat egin zuten.
Banaketa administratiboa
aldatuUdalerria 4 herriz osatua dago:
Demografia
aldatuZanbranako biztanleria |
---|
Politika
aldatu2023-2027 legegintzaldia
aldatu2023ko hauteskundeen ondorengo Zanbranako udalbatza | |||||
Alderdia |
2023ko maiatzak 28 | ||||
Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE) | 4 / 7 |
||||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 3 / 7 |
||||
Alderdi Popularra (PP) | 0 / 7 |
||||
Datuen iturria: Hauteskunde emaitzak. Eusko Jaurlaritza |
Alkateak
aldatuHauek izan dira Zanbranako azken alkateak:
Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia[5] | |
Ildefonso Gonzalez[6]Ranedo[5][7] | 1979 | 1983 | Zentro Demokratikoaren Batasuna | |
Ildefonso Gonzalez Ranedo5[7] | 1983 | 1987 | Aliantza Popularra/Alderdi Demokrata Popularra/Batasun Liberala | |
Ildefonso Gonzalez Ranedo5 | 1987 | 1991 | Aliantza Popularra | |
Jose Antonio Ocio Orive5[7] | 1991 | 1995 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Maria Justina Angulo Ocio5[7][8] | 1995 | 1999 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Maria Justina Angulo Ocio5[7][8] | 1999 | 2003 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Maria Justina Angulo Ocio5[8][9][10][11] | 2003 | 2007 | Euzko Alderdi Jeltzalea-Eusko Alkartasuna | |
Aitor Abecia Jimenez de Aberasturi5[12][13][14] | 2007 | 2011 | Agrupacion Independiente de Zambrana | |
Aitor Abecia Jimenez de Aberasturi51314 | 2011 | 2015 | Agrupacion Independiente de Zambrana | |
Aitor Abecia Jimenez de Aberasturi[5]1314 | 2015 | 2019 | Agrupacion Independiente de Zambrana | |
Aitor Abecia Jimenez de Aberasturi5[15]1314 | 2019 | 2023 | Agrupacion Independiente de Zambrana | |
Trinidad Zarza Martinez[16][17][18] | 2023 | Jardunean | Euskadiko Alderdi Sozialista - Euskadiko Ezkerra |
Garraioa
aldatuAraba Bus sareko eta lineak zerbitzua ematen diote udalerri honi:
|
Kultura
aldatuJaiak eta ospakizunak
aldatu- Santa Luzia zaindariaren jaiak ospatzen dira. Eguna, berez, abenduaren 13a da, baina uztaileko azken asteburuan ospatu ohi dute.
Euskara
aldatu2016an Zambranako biztanleen %24,5a euskaldunak ziren.
Ondasun nabarmenak
aldatu- Santa Luzia eliza, XII. mendekoa, zatirik zaharrena, bederen.
- Errotako Benta, Done Jakue bide ertzean kokatutako eraikinaren hondarrak, harlanduzko arkuteria dutenak.
- Zabalateko santutxo edo umiliategi pizkundearra, XVI. mendekoa.
- Zabalateko gaztelua
- Ozioko gaztelua
- Zanbranako aztarnategi paleontologikoa, duela 35 milioi urteko fosil inportanteak eman dituena.
Argazki galeria
aldatu-
Zanbranako Santa Luziaren eliza 1956. urtean.
-
Zanbranako Errotako Bentaren hondarrak.
-
Santa Luzia elizan dagoen tinpano erromanikoa
Erreferentziak
aldatu- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ Euskaltzaindiaren onomastika datutegia. (Noiz kontsultatua: 2010-08-07).
- ↑ a b c (Gaztelaniaz) «Base de datos de Alcaldes y Concejales: Ministerio de Política Territorial y Función Pública.» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-05).
- ↑ (Gaztelaniaz) Cañamero Redondo et al., Antonio. (1982). Enciclopedia Histórico Geográfica de Álava. Haranburu Editor, (IV. Liburukia) 351 or..
- ↑ a b c d e «Zambrana» Auñamendi Eusko Ikaskuntza (Noiz kontsultatua: 2020-04-15).
- ↑ a b c (Gaztelaniaz) «Ocho ex alcaldes alaveses cuentan cómo es su nueva vida sin el bastón de mando.» El Correo 2007-07-23 (Noiz kontsultatua: 2021-01-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) «La exalcaldesa de Zambrana niega haber actuado por "interés" en» El Diario 2018-05-17 (Noiz kontsultatua: 2024-11-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) «El Tribunal Supremo confirma las principales condenas en el 'caso De Miguel', el mayor escándalo de corrupción del PNV» El Mundo 2023-01-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-09).
- ↑ «El Supremo rebaja la condena del excargo del PNV Alfredo De Miguel pero mantiene el tiempo de estancia en prisión» Europa Press 2023-01-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) «El alcalde de Zambrana admite "presiones" de De Miguel» El Diario Vasco 2011-01-21 (Noiz kontsultatua: 2024-11-08).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Aitor Abecia: "Nuestro mayor reto en Zambrana era incrementar la población y lo hemos hecho en un 19%"» EITB 2023-01-02 (Noiz kontsultatua: 2024-11-08).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Sentencia absolutoria ya firme para el exalcalde de Zambrana denunciado» El Diario 2023-09-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Alcaldías en Álava: Labastida, Zigoitia y Laguardia para el PNV, Samaniego para EH Bildu» Gasteiz Hoy 2019-06-15 (Noiz kontsultatua: 2020-04-05).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Estos son los 53 alcaldes de los pueblos de Álava» Gasteiz Hoy 2023-06-17 (Noiz kontsultatua: 2024-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Todos los alcaldes y alcaldesas de Álava, pueblo a pueblo» Diario de Noticias de Álava 2023-06-18 (Noiz kontsultatua: 2024-02-21).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Trinidad Zarza nueva alcaldesa de Zambrana» El Correo 2023-06-17 (Noiz kontsultatua: 2024-11-08).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatuEuskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
- (Gaztelaniaz) Zanbranako webgune ofiziala
- Añanako Kuadrillako webgune ofiziala
- (Gaztelaniaz) Zanbrana Auñamendi entziklopedian