Théodore Géricault: berrikuspenen arteko aldeak

Théodore Géricault
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Jean-Louis André Théodore Géricault
Jaiotza	Rouen, 1791ko irailaren 26a
Herrialdea	Frantzia
Bizilekua	Rouen
Heriotza	Paris, 1824ko urtarrilaren 26a (32 urte)
Hobiratze lekua	Grave of Théodore Géricault (en) ; Père Lachaise hilerria
Heriotza modua	berezko heriotza: osteoarticular tuberculosis (en)
Familia
Ezkontidea(k)	ezkongabea
Seme-alabak	ikusi Georges-Hippolyte Géricault (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Lycée Louis-le-Grand (en) ; Collège Stanislas de Paris (en) ; Arte Ederren Goi Eskola Nazionala ; (1811ko otsailaren 5a -
Hizkuntzak	portugesa; frantsesa
Irakaslea(k)	Carle Vernet; Pierre-Narcisse Guérin
Ikaslea(k)	ikusi Joseph Simon Volmar (en) ;
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, artista grafikoa, eskultorea, litografoa, arkitektura proiektuen marrazkilaria, marrazkilaria eta artista bisuala
Lantokia(k)	Albacete; Florentzia eta Paris
Lan nabarmenak	ikusi Méduse ontziaren almadia; Portrait of a Kleptomaniac by Théodore Géricault (en) ; Derbi Epsomen;
Mugimendua	erromantizismoa
Genero artistikoa	erretratua

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

Hauxe da oraingo bertsioa, 06:27, 28 martxoa 2021 data duena

Jean-Louis André Théodore Géricault (Rouen, 1791ko irailaren 26a - Paris, 1824ko urtarrilaren 26a) margolari erromantiko frantziarra zen, gazte hildakoa eta haren bizitzeko moduak zeresan aski eman zuen.

Bizitza eta lanak

Gaztetatik ikasteari ekin zion eta Carle Vernett eta Pierre Guérin margolarien lantegietan jardun zuen. 1811n Parisko Arte Ederretako Eskolan eman zuen izena. Italiara egindako bidaia batean Pizkunde garaiko artelanak gertutik ikusteak hunkipen handia eragin zion, batez ere Michelangeloren lanek. Rubensen margoek ere zirrara handia sortu zioten. Jacques-Louis David margolariaren itzalean sortutako eskolako kideengandik bestera nabarmendu zen Géricault: eguneroko kontuek osatu zuten bere margolanen gaia, nahiz eta tratamendua berezia izan, esan nahi baita, eguneroko horiek garrantzi handiko eta berariazkotzat jotzen zituen. 1819an "Meduse" ontziaren baltsa lana aurkeztu zuen eta eragina ez zein izan nolanahikoa. Presio politikoek eraginda Ingalaterrara joan zen bizitzera eta bertan izan zen 1820 eta 1821ean. Horrek aukera paregabea sortu zion, hango paisaia-pintore onenak ezagutzekoa hain zuzen ere, Constable edo Turner, besteak beste. Baita zaldia forma artistikotzat hartzeko eta lantzeko aukera ere, hango herrian ospe handia duten zaldi-lasterketek sortutako ikusminaren ondorioz edo, hainbat ikerlarik aipatu duenez. Etxera bidean ostera ere, ero eta zoro askoren erretratuak jorratu zituen (1821etik 1824ra), aurrez aurre sorturiko margoak direnak, Jean-Étienne Esquirol psikiatraren zoroetxeko gaixoak pertsonaiatzat hartuta.

Théodore Géricaulten hilobia (1791-1824), Antoine Etex-ek eraikia 1839-1840an, Parisko Pére-Lachaise hilerrian.

Konposizio epikoek ere leku izan zuten bere azken aldi honetako sortze lanetan. Litografiak eta eskulturak ere sortu zituen artista frantses honek. 1824ko urtarrilaren 24an hil zen Théodore Gericault, tuberkulosiak jota, gaixoaldi luze baten ostean. Parisko Pére-Lachaise hilerrian lurperatu zuten.

Méduse ontziaren almadia

Beharbada bere lanik gorena izan daiteke (1819). Gaiak benetako ezbehar bati egiten dio erreferentzia, Marmoka (Méduse) ontziak jasan zuen naufragioa baitu oinarri, 1816an Afrikako mendebaldeko kostaldeetan jazotakoa, Arguineko uharrian. Dakarrerako bidean zihoan Marmoka itsasontzia, baina aipatu lekuan hondartu zen 1816ko uztailaren 2an. Salbamendu-txalupa askorik ez, baltsa bat egitea erabaki zuten denek ala denek lekurik izan zezaten onik ateratzeko. Hogei metro luze zen eta zazpi zabalean. Guztira 365 lagun ziren itsasontziko bidaiariak, eta baltsan ehun eta berrogeita hamar lagunek joan behar zuten. Nork non joan behar zuen, hau da, nori zegokion txalupetan abiatu edo baltsan bidaiatzea erabakita bazegoen ere, ezustean jazo zen dena, Méduse fragata hondora baitzihoan. Ofizialik ez zen igo ontzi inprobisatu horretan. Lau txalupek atoian zeramaten baltsa, baina, tamalaren tamalez edo nahita, berehala kableak askatu zituzten, baltsadunak nora ezean lagaz. Hamabost egunez jitoan ibili ziren. Tartean ekaitza, zer jan eta edan gutxi, liskarrak, hilketak, kanibalismoa… 1816ko uztailaren 17an Argus bergantinak bizirik ateratakoak salbatu zituen: hamabost lagun ziren.

Géricaultek Afrikan gertatutakoaren gainean Savignyk eta Corréardek idatzitako kontakizuna irakurri zuen; haiek ezagutu eta elkarrizketatu zituen. Méduse itsasontziko arotzetako bat bilatu zuen, ezbeharretik onik irtendakoa berau, eta baltsaren eskalazko maketa eginarazi zion. Hiru pertsonaiok (Savigny, Corréard eta arotza) margoan ageri dira.

Margolanak

Irudi bat handitzeko, klika ezazu gainean.

Zoroa (1822) oihal gaineko olio-pintura, 72 × 58 cm, Lyoneko Arte Ederren Museoa.
Eroa (1822)
Guardiako ehiztaria (1812)
Derbi Epsomen (1821)

Kanpo loturak

(Frantsesez) Géricault cannibale, Louvre museoan
(Ingelesez) Théodore Géricault Artcyclopedia webgunean
Meduseren baltsari buruzko artikulua Argian

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Théodore Géricault

Datuak: Q184212
Multimedia: Théodore Géricault / Q184212

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
+{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
-'''Jean-Louis André Théodore Géricault''' ([[Erruan]], [[1791]]ko [[irailaren 26]]a - [[Paris]], [[1824]]ko [[urtarrilaren 26]]a) margolari [[erromantizismo|erromantiko]] [[frantzia]]rra zen, gazte hildakoa eta haren bizitzeko moduak zeresan aski eman zuen.
+'''Jean-Louis André Théodore Géricault''' ([[Rouen]], [[1791]]ko [[irailaren 26]]a - [[Paris]], [[1824]]ko [[urtarrilaren 26]]a) margolari [[erromantizismo|erromantiko]] [[frantzia]]rra zen, gazte hildakoa eta haren bizitzeko moduak zeresan aski eman zuen.
 == Bizitza eta lanak ==
-[[Fitxategi:Perelachaise-Gericault-p1000404.jpg|200px|thumb|Théodore Géricaulten hilobia (1791-1824), Antoine Etex-ek eraikia 1839-1840an, Pariseko Pére-Lachaise hilerrian.]]
-Gaztetatik ikasteari ekin zion eta Carle Vernett eta Pierre Guérin margolarien lantegietan jardun zuen. [[1811]]n [[Parisko Arte Ederretako Eskola]]n eman zuen izena. [[Italia]]ra egindako bidaia batean [[Pizkunde]] garaiko artelanak gertutik ikusteak hunkipen handia eragin zion, batez ere [[Michelangelo]]ren lanek. [[Rubens]]en margoek ere zirrara handia sortu zioten. [[Jacques-Louis David]] margolariaren itzalean sortutako eskolako kideengandik bestera nabarmendu zen Géricault: eguneroko kontuek osatu zuten bere margolanen gaia, nahiz eta tratamendua berezia izan, esan nahi baita, eguneroko horiek garrantzi handiko eta berariazkotzat jotzen zituen. [[1819]]an ''"Meduse" ontziaren baltsa'' lana aurkeztu zuen eta eragina ez zein izan nolanahikoa. Presio politikoek eraginda [[Ingalaterra]]ra joan zen bizitzera eta bertan izan zen [[1820]] eta [[1821]]ean. Horrek aukera paregabea sortu zion, hango [[paisaia]]-pintore onenak ezagutzekoa hain zuzen ere, Constable edo Turner, besteak beste. Baita [[zaldi]]a forma artistikotzat hartzeko eta lantzeko aukera ere, hango herrian ospe handia duten zaldi-lasterketek sortutako ikusminaren ondorioz edo, hainbat ikerlarik aipatu duenez. Etxera bidean ostera ere, ero eta zoro askoren erretratuak jorratu zituen (1821etik 1824ra), aurrez aurre sorturiko margoak direnak, Jean-Étienne Esquirol psikiatraren zoroetxeko gaixoak pertsonaiatzat hartuta.
+Gaztetatik ikasteari ekin zion eta Carle Vernett eta Pierre Guérin margolarien lantegietan jardun zuen. [[1811]]n [[Parisko Arte Ederretako Eskola]]n eman zuen izena. [[Italia]]ra egindako bidaia batean [[Pizkundea|Pizkunde]] garaiko artelanak gertutik ikusteak hunkipen handia eragin zion, batez ere [[Michelangelo]]ren lanek. [[Peter Paul Rubens|Rubensen]] margoek ere zirrara handia sortu zioten. [[Jacques-Louis David]] margolariaren itzalean sortutako eskolako kideengandik bestera nabarmendu zen Géricault: eguneroko kontuek osatu zuten bere margolanen gaia, nahiz eta tratamendua berezia izan, esan nahi baita, eguneroko horiek garrantzi handiko eta berariazkotzat jotzen zituen. [[1819]]an ''"Meduse" ontziaren baltsa'' lana aurkeztu zuen eta eragina ez zein izan nolanahikoa. Presio politikoek eraginda [[Ingalaterra]]ra joan zen bizitzera eta bertan izan zen [[1820]] eta [[1821]]ean. Horrek aukera paregabea sortu zion, hango [[paisaia]]-pintore onenak ezagutzekoa hain zuzen ere, Constable edo Turner, besteak beste. Baita [[zaldi]]a forma artistikotzat hartzeko eta lantzeko aukera ere, hango herrian ospe handia duten zaldi-lasterketek sortutako ikusminaren ondorioz edo, hainbat ikerlarik aipatu duenez. Etxera bidean ostera ere, ero eta zoro askoren erretratuak jorratu zituen (1821etik 1824ra), aurrez aurre sorturiko margoak direnak, Jean-Étienne Esquirol psikiatraren zoroetxeko gaixoak pertsonaiatzat hartuta.
-Konposizio epikoek ere leku izan zuten bere azken aldi honetako sortze lanetan. Litografiak eta eskulturak ere sortu zituen artista frantses honek. [[1824]]ko [[urtarrilaren 24]]an hil zen Théodore Gericault, [[tuberkulosi]]ak jota, gaixoaldi luze baten ostean. Pariseko [[Pére-Lachaise hilerria]]n lurperatu zuten.
+[[Fitxategi:Perelachaise-Gericault-p1000404.jpg|ezkerrera|200px|thumb|Théodore Géricaulten hilobia (1791-1824), Antoine Etex-ek eraikia 1839-1840an, Parisko Pére-Lachaise hilerrian.]]
+Konposizio epikoek ere leku izan zuten bere azken aldi honetako sortze lanetan. Litografiak eta eskulturak ere sortu zituen artista frantses honek. [[1824]]ko [[urtarrilaren 24]]an hil zen Théodore Gericault, [[tuberkulosi]]ak jota, gaixoaldi luze baten ostean. Parisko [[Pére-Lachaise hilerria]]n lurperatu zuten.
-== ''"Meduse" ontziaren baltsa'' ==
+== ''[[Méduse ontziaren almadia]]'' ==
-[[Fitxategi:Raft_of_the_Medusa_-_Theodore_Gericault.JPG|right|thumb|350px|''"Meduse" ontziaren baltsa'', [[Théodore Géricault]] (1819) oihal gaineko olio-pintura, 491 x 717 cm , [[Louvreko museoa]], [[Paris]]]]
+[[Fitxategi:JEAN LOUIS THÉODORE GÉRICAULT - La Balsa de la Medusa (Museo del Louvre, 1818-19).jpg|eskuinera|thumb|350px|''"[[Méduse]]" ontziaren almadia'', [[Théodore Géricault]] (1819) oihal gaineko olio-pintura, 491 x 717 cm , [[Louvre museoa|Louvreko museoa]], [[Paris]]]]
-Beharbada bere lanik gorena izan daiteke ([[1819]]). Gaiak benetako ezbehar bati egiten dio erreferentzia, ''Marmoka'' (''Meduse'') ontziak jasan zuen naufragioa baitu oinarri, 1816an [[Afrika]]ko mendebaldeko kostaldeetan jazotakoa, Arguineko [[uharri]]an. [[Dakar]]rerako bidean zihoan ''Marmoka'' itsasontzia, baina aipatu lekuan hondartu zen 1816ko uztailaren 2an. Salbamendu-txalupa askorik ez, baltsa bat egitea erabaki zuten denek ala denek lekurik izan zezaten onik ateratzeko. Hogei metro luze zen eta zazpi zabalean. Guztira 365 lagun ziren itsasontziko bidaiariak, eta baltsan ehun eta berrogeita hamar lagunek joan behar zuten. Nork non joan behar zuen, hau da, nori zegokion txalupetan abiatu edo baltsan bidaiatzea erabakita bazegoen ere, ezustean jazo zen dena, ''Meduse'' fragata hondora baitzihoan. Ofizialik ez zen igo ontzi inprobisatu horretan. Lau txalupek atoian zeramaten baltsa, baina, tamalaren tamalez edo nahita, berehala kableak askatu zituzten, baltsadunak nora ezean lagaz. Hamabost egunez jitoan ibili ziren. Tartean ekaitza, zer jan eta edan gutxi, liskarrak, hilketak, kanibalismoa… 1816ko uztailaren 17an ''Argus'' bergantinak bizirik ateratakoak salbatu zituen: hamabost lagun ziren.
+Beharbada bere lanik gorena izan daiteke ([[1819]]). Gaiak benetako ezbehar bati egiten dio erreferentzia, ''Marmoka'' (''[[Méduse]]'') ontziak jasan zuen naufragioa baitu oinarri, 1816an [[Afrika]]ko mendebaldeko kostaldeetan jazotakoa, Arguineko [[uharri]]an. [[Dakar]]rerako bidean zihoan ''Marmoka'' itsasontzia, baina aipatu lekuan hondartu zen 1816ko uztailaren 2an. Salbamendu-txalupa askorik ez, baltsa bat egitea erabaki zuten denek ala denek lekurik izan zezaten onik ateratzeko. Hogei metro luze zen eta zazpi zabalean. Guztira 365 lagun ziren itsasontziko bidaiariak, eta baltsan ehun eta berrogeita hamar lagunek joan behar zuten. Nork non joan behar zuen, hau da, nori zegokion txalupetan abiatu edo baltsan bidaiatzea erabakita bazegoen ere, ezustean jazo zen dena, ''[[Méduse]]'' fragata hondora baitzihoan. Ofizialik ez zen igo ontzi inprobisatu horretan. Lau txalupek atoian zeramaten baltsa, baina, tamalaren tamalez edo nahita, berehala kableak askatu zituzten, baltsadunak nora ezean lagaz. Hamabost egunez jitoan ibili ziren. Tartean ekaitza, zer jan eta edan gutxi, liskarrak, hilketak, kanibalismoa… 1816ko uztailaren 17an ''Argus'' bergantinak bizirik ateratakoak salbatu zituen: hamabost lagun ziren.
-Géricaultek Afrikan gertatutakoaren gainean Savignyk eta Corréardek idatzitako kontakizuna irakurri zuen; haiek ezagutu eta elkarrizketatu zituen. ''Meduse'' itsasontziko arotzetako bat bilatu zuen, ezbeharretik onik irtendakoa berau, eta baltsaren eskalazko maketa eginarazi zion. Hiru pertsonaiok (Savigny, Corréard eta arotza) margoan ageri dira.
+Géricaultek Afrikan gertatutakoaren gainean Savignyk eta Corréardek idatzitako kontakizuna irakurri zuen; haiek ezagutu eta elkarrizketatu zituen. ''[[Méduse]]'' itsasontziko arotzetako bat bilatu zuen, ezbeharretik onik irtendakoa berau, eta baltsaren eskalazko maketa eginarazi zion. Hiru pertsonaiok (Savigny, Corréard eta arotza) margoan ageri dira.
 === Margolanak ===
+{{Galeriako mezua}}
 <gallery>
 Irudi:Jean Louis Théodore Géricault 009.jpg|''Zoroa'' ([[1822]]) oihal gaineko olio-pintura, 72 × 58 cm, [[Lyon]]eko Arte Ederren Museoa.
 Irudi:Théodore Géricault - L'Aliéné.jpg|''Eroa'' (1822)
 Irudi:GericaultHorseman.jpg|''Guardiako ehiztaria'' (1812)
-Irudi:Jean Louis Théodore Géricault 001.jpg|''Epsom-go derbia'' (1821)
+Irudi:Jean Louis Théodore Géricault 001.jpg|''[[Derbi Epsomen]]'' (1821)
 </gallery>
 == Kanpo loturak ==
-* {{fr}} [http://www.artelio.org/art.php3?id_article=1279 ''Géricault cannibale'', Louvre museoan]
+* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20070926223227/http://www.artelio.org/art.php3?id_article=1279 ''Géricault cannibale'', Louvre museoan]
 * {{en}} [http://www.artcyclopedia.com/artists/gericault_theodore.html Théodore Géricault Artcyclopedia webgunean]
+* {{eu}} [http://www.argia.com/argia-astekaria/2357/itsas-tragedia-erromantizismoaren-ikono Meduseren baltsari buruzko artikulua ''Argia''n]
+{{commonskat}}
-{{Commonskat|Jean Louis Théodore Géricault}}
+{{bizialdia|1791ko|1824ko|Gericault, Theodore}}
-[[Kategoria:Erromantizismoa|G]]
-[[Kategoria:Frantziako margolariak|Gericault, Theodore]]
-[[Kategoria:Normandiarrak|G]]
-[[Kategoria:1791ko jaiotzak]]
-[[Kategoria:1824ko heriotzak]]
-[[ca:Théodore Géricault]]
+[[Kategoria:Théodore Géricault]]
+[[Kategoria:Parisen hildakoak]]
-[[cs:Théodore Géricault]]
-[[de:Théodore Géricault]]
-[[el:Ζαν-Λουί-Τεοντόρ Ζερικώ]]
-[[en:Théodore Géricault]]
-[[eo:Théodore Géricault]]
-[[es:Théodore Géricault]]
-[[et:Théodore Géricault]]
-[[fa:تئودور ژریکو]]
-[[fi:Théodore Géricault]]
-[[fr:Théodore Géricault]]
-[[gl:Théodore Géricault]]
-[[he:תאודור ז'ריקו]]
-[[hr:Théodore Géricault]]
-[[hu:Théodore Géricault]]
-[[it:Jean-Louis-Théodore Géricault]]
-[[ja:テオドール・ジェリコー]]
-[[ko:테오도르 제리코]]
-[[lb:Théodore Géricault]]
-[[lv:Teodors Žeriko]]
-[[mk:Теодор Жерико]]
-[[nl:Théodore Géricault]]
-[[no:Théodore Géricault]]
-[[pl:Théodore Géricault]]
-[[pt:Théodore Géricault]]
-[[ro:Théodore Géricault]]
-[[ru:Жерико, Жан Луи Андре Теодор]]
-[[simple:Théodore Géricault]]
-[[sr:Теодор Жерико]]
-[[sv:Théodore Géricault]]
-[[tr:Théodore Géricault]]
-[[zh:热里科]]