زنان در جمهوری آذربایجان
زنان در جمهوری آذربایجان از حقوقی قانونی معادل با مردان برخوردار بوده، اما تبعیض اجتماعی به عنوان یک مشکل در این میان پدید آمده است.[۱] هنجارهای اجتماعی، سنتی و عقب ماندگی توسعه اقتصادی در مناطق روستایی این کشور همچنان نقش زنان در اقتصاد آذربایجان را محدود نموده، و گزارش‌ها حکایت از تبعیض جنسیتی در این مناطق دارند.[۱]
حق رای همگانی زنان و مردان در جمهوری دمکراتیک آذربایجان در سال ۱۹۱۸ مساوی اعلام شد، بنابراین آذربایجان اولین کشور مسلمان با داشتن حق رای برای بانوان در جهان شد.[۲] از سال ۲۰۰۷، چندین زن در مقامات ارشد دولت، از جمله معاون رئیس مجلس، چندین معاون وزیر و معاون رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات از بین زنان آذربایجانی برگزیده شدند.[۱] هیچ محدودیت قانونی در مشارکت زنان در سیاست وجود ندارد. در سال ۲۰۱۱، ۱۹ زن در پارلمان، از ۱۲۵ صندلی را تصاحب کردند. درصد اعضای زن پارلمان بین سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۱۰ از ۱۱ به ۱۶ درصد افزایش یافته است.[۱][۳][۴]
همانطور که از ماه مه سال ۲۰۰۹، زنان در موقعیت‌هایی از قبیل معاون رئیس دادگاه قانون اساسی، معاون رئیس جمهوری نخجوان، چهار معاون وزیر در کابینه وزیران، سفیرها و بازرسانی در جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان از بینشان انتخاب شده است. زنان ۴ عضو از ۱۶ عضو کمیسیون مرکزی انتخابات را تشکیل می‌دهند و ریاست ۳ کمیسیون انتخابات منطقه‌ای از ۱۲۵ مورد بر عهده زنان است. تاکنون استاندار و وزیری از بین بانوان آذربایجانی به عنوان استاندار و وزیر کابینه ریاست جمهوری آذربایجان انتخاب نشده است ولی هجران حسینوا رئیس سازمان امور خانواده، زنان و کودکان جمهوری آذربایجان در حمایت از حقوق زنان و ملکه عباس‌زاده رئیس کمیسیون پذیرش دانشجویان دولتی این کشور می‌باشد.[۵][۶] در طول جنگ قره باغ ۲،۰۰۰ از ۷۴،۰۰۰ پرسنل نظامی آذربایجان، زن بودند، و ۶۰۰ نفر از زنان به طور مستقیم در عملیات نظامی شرکت داشتند.[۷]
اگرچه اکثر زنان آذربایجانی در شغل‌های خارج از خانه، مشاغل سطح بالا و موقعیت‌های کسب و کار بالا کمتر فعالیت دارند.[۱]زنان در آذربایجان فرصت‌های کمی در زمینه کسب و کار پیدا می‌کنند. آنها مشکلات به دست آوردن وام‌های بانک را که معمولاً در نام بستگان مرد خود ثبت می‌کنند، مواجه هستند. در هنگام اعطای وام از سوی بانک‌ها، کسب و کار یک زن را زیاد جدی تلقی نمی‌کنند و نمی‌تواند در بازار رقابت کنند. در برخی موارد حتی آزار و اذیت جنسی از کارمندان مرد از نهادهای دولتی مسئول نیز گزارش شده است.[۶] در سال ۲۰۱۱ میلادی، اعضای زنان پارلمان آذربایجان و رئیس کمیته دولتی در امور زنان و کودکان فعالیت هایشان علیه خشونت خانگی بر زنان افزایش یافته است. پوشش رسانه‌ای از مسائل مربوط به خشونت خانگی نیز شروع به بالا بردن آگاهی و نیز به بررسی شکایت‌های خانگی منجر شده است.[۱] تجاوز به عنف در جمهوری آذربایجان جرم است و حامل حداکثر حکم ۱۵ سال زندان را دربرخواهد داشت.[۱] در باکو یک مرکز بحران زنان توسط موسسه صلح و دموکراسی کمک‌های رایگان پزشکی، روانشناختی و حقوقی برای زنان را فراهم می‌کند.[۱] فحشا نوعی جرم اداری محسوب می‌شود که مجازات ۱۰۲ دلار را در پی خواهد داشت، فاحشه‌ها نیز ممکن است تا ۶ سال به زندان محکوم شوند.[۱]
زنان مشهور جمهوری آذربایجان
[ویرایش]- نگار شیخلینسکایا: نخستین پرستار آذربایجانی بود که در جنگ جهانی اول مشغول خدمت شد.[۸]
- قیصر کاشی‌یوا: اولین نقاش زن حرفه‌ای در تاریخ جمهوری آذربایجان.
- لیلا محمدبیگوا: خلبان آذربایجانی و نخستین خلبان زن مسلمان.[۹]
- حمیده جوانشیر: نیکوکار و فعال حقوق زنان آذربایجانی.[۱۰]
- شوکت محمدوا: نخستین خواننده زن اپرای جمهوری آذربایجان.[۱۱]
- گوهر قاضی‌یوا نخستین هنرپیشه زنی که بر روی صحنه ظاهر شد.[۱۲]
- قمر الماس زاده: اولین رقاصه زن جهان اسلام.[۱۳]
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ ۱٫۸ Country Reports on Human Rights Practices: Azerbaijan (2011). ایالات متحده آمریکا Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor (2011). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Tadeusz Swietochowski. Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of a National Identity in a Muslim Community. Cambridge University Press, 2004. ISBN 0521522455, 9780521522458, p.144
- ↑ 2010 Parliamentary Election Results.
- ↑ Viktoriya Dementiyeva (2010-11-11). "Hicran Hüseynova: "Parlament seçkilərində 19 qadının millət vəkili seçilməsi böyük nəticədir"" [Hijran Huseynova: "Election of 19 women to the parliament is a great result"]. Azeri Press Agency. Archived from the original on 7 October 2011. Retrieved 2010-11-30.
- ↑ Women in Azerbaijan Reluctantly Considered for Executive Positions بایگانی‌شده در ۱۹ مه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine by K.Zarbaliyeva. 16 May 2009.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Women in Azerbaijan Ranked 90th Worldwide بایگانی‌شده در ۳ دسامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine by R.Orujov. 7 April 2012.
- ↑ First Azerbaijani Woman to Become Major General بایگانی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine. Lent.az. 29 March 2009. Retrieved 4 October 2011.
- ↑ Azerbaijan Soviet Encyclopedia (1987), vol. 10, p. 551.
- ↑ (روسی) The Proprietress of the Sky بایگانی‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine by I.Gadirova. Nash Vek. 7 May 2004. Retrieved 6 June 2007
- ↑ (ترکی آذربایجانی) Megastar and Her Light. An interview with Hamida Javanshir's granddaughter Dr. Mina Davatdarova. Gender-az.org
- ↑ Shovkat Mammadova, Audacious Challenge by Fuad Akhundov. Azerbaijan International. Winter 1997 (retrieved 26 August 2006)
- ↑ Göyərçin xanım بایگانی‌شده در ۲۸ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine. Adam.az.
- ↑ Center Stage: My Life as Azerbaijan's First Ballerina by Gamar Almaszadeh. Azerbaijan International. #10.3. Autumn 2002
مطالعه بیشتر
[ویرایش]- Heyat, Farideh. Azeri Women in Transition: Women in Soviet and Post-Soviet Azerbaijan. Routledge (2002). ISBN 0-7007-1662-9.
- Violence Against Women in Azerbaijan. World Organisation Against Torture (November 2004). This report also addresses the status of women generally.
- Yuliya Aliyeva Gureyeva: "Policy Attitudes towards Women in Azerbaijan: Is Equality Part of the Agenda?" in the Caucasus Analytical Digest No. ۲۱