Siérra Leõ
Siérra Leõ, héra tee niko Tavakuairetã Siérra Leõ (Ingleñe'ẽme: Republic of Sierra Leone; krio ñe'ẽme: Sa Lon térã Sa Lone) ha'e peteĩ tetã hekosãsóva Áfrika ipéhẽngue kuarahyreikeguápe. Ijerére ojejurhuyvate gotyo tetã Gynéa, ñemby kuarahyresẽ ngotyo upe tetã Livéria ha ñemby kuarahyreike gotyo paraguasu Atlántiko. Héra ko'ãgagua ou Poytugañe'ẽgui: Serra Leoa, he'iséva "Yvytyrysýi Leõ". Saro'y XVIII jave ko tetãme heta oñeñemu yvypóra kuéra tembiguái ramóicha.
| Tavakuairetã Siérra Leõ | ||||
|---|---|---|---|---|
| Siérra Leõ | ||||
| ||||
|
Tetã ñe'ẽ akã: Unity, Freedom, Justice (Ingleñe'ẽ:Joaju, Tekosãso, Tekojoja) | ||||
| Tetã Momorãhéi: High We Exalt Thee, Realm of the Free | ||||
 | ||||
| Tavusu (ha táva tuichavéva) | Freetown | |||
| Ñe'ẽnguéra | Ingleñe'ẽ | |||
| Tetãygua réra | Sierraleõygua | |||
| Tekuái reko | Tavakuairetã mburuvicha rapépe | |||
| Tendota Ombuekoviáva |
Julius Maada Bio Mohamed Mujeh Jalloh | |||
| Tetã Amandaje | Parlamento de Sierra Leona | |||
| Sãso • Tavetã Joaju pegua • Tavakuairetã |
27 jasyrundy ary 1961 19 jasyrundy ary 1971 | |||
| Yvy apekue | Ñemoĩha 116.º | |||
| • Opaite | 71 740[1] km² | |||
| • Y (%) | 0,2% | |||
| Tembe'y | 1093 km[1] | |||
| Y rembe'y | 402 km[1] | |||
| Yvyty yvatevéva | Yvyty Bintumani | |||
| Ava hetakue | Ñemoĩha 110.º | |||
| • Hetakue | 7075641 hab. | |||
| • Typy'ũ | 79,4 hab./km²* | |||
| PIB (PPA) | Ñemoĩha 151.º | |||
| • Opaite (2017) | US$ 11.551 millones[2][3] | |||
| • Per cápita | US$ 1.760 (2015) | |||
| IDH (2015) |
 0,420[4] (179.º) – Ivai | |||
| Viru |
Leone (SLL) | |||
| Ára | UTC | |||
| ISO Jehero | 694 / SLE / SL | |||
| Tetã renda tee Ñandutíme |
.sl | |||
| Tetã pumbyry papapy |
+232 | |||
| Tetã puhoe papapy |
9LA-9LZ | |||
| COI Jehero | SLE | |||
|
Atyvete
| ||||
| Opaite Tetã Yvýgui | ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Upe tetã ijykeguáicha Livéria, Siérra Leõ oñepyrũ peteĩ tekoha hekosãsóva umi tembiguái ijara'ỹmape guarã, umíva ojapo ko tetã itavusu ary 1791-pe, Freetown. Ary 1808-pe, Freetown oike Tavetã Joaju ipoguýpe peteĩ kolóniaicha, ha amo ary 1896-pe opa tetã yvy apekue oike Tavetã Joaju ipoguýpe, Siérra Leõ ohupyty isãso ary 1961-pe.
Ary 1991 guive ary 2001 meve, Siérra Leõ ohasa asyite oikógui ñorairõ guasu omosarambietéva. Ñorairõ ko tetãme ojuka amo 50.000 tapichakuéra, ogakuéra ha tetã mba'ekuéra oñehundi, ha amo mokõi sua Siérra Leõ retãygua ova hetãgui ambue tetãme. Ary 2002 jasyteĩme, Siérra Leõ mburuvicha, tendota Ahmad Tejan Kabbah, omombyta ñorairõ, Tavetã Joaju ñepytyvõre, CEDEAO ha ONU ñepytyvõ avei.
Siérra Leõ retãme oiko avei upe mba'asy isarambíva évola 2014 pegua ku tetã Livéria ha Gynéa avei, amo 11.300 tapichakuéra omano ã mbohapy tetãme, 2014 guive 2016 meve.[5]
Mandu'apy
jehaijey- ↑ 1,0 1,1 1,2 CIA. «Sierra Leona - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 26 de febrero de 2017.
- ↑ Producto Interior Bruto de Sierra Leona - IMF
- ↑ International Monetary Fund
- ↑ Informe sobre Desarrollo Humano 2016 Consultado el 4 de julio de 2017
- ↑ OMS (30 de marzo de 2016). «Situation report update - 30 March 2016» (en inglés). Situation reports: Ebola response roadmap. Ojehechákuri árape: 22 de febrero de 2016.
Joaju
jehaijey
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Siérra Leõ reheguaCommons.- Sitio oficial del gobierno de la República de Sierra Leona (Ingleñe'ẽme)
- Órgano Nacional de Turismo de Sierra Leona Sitio Oficial (Ingleñe'ẽme)
- Sierra Leona.org
|
Angola | Arhélia | Cháde | Ehíto | Erityréa | Eswatini | Etiopía | Gámbia | Gána | Gavõ | Ginéa | Ginéa Ekuatogua | Ginéa Mbisáu | Jimbúti | Kamerũ | Kávo Véyde | Kéña | Komóra | Lesóto | Livéria | Lívia | Maláui | Mali | Mandagaka | Marfil Rembe'y | Marruéko | Maurísio | Mauritáña | Mosambíke | Mbenĩ | Namívia | Nihéria | Níher | Rruánda | Sámbia | Santo Tome ha Príncipe | Séichele | Senegal | Siérra Leõ | Simbávue | Somália | Sudano | Tavakuairetã Kóngo | Tãsáña | Tetã Jekopytyjoja Kongo | Tetã Mbyteafrikagua | Tógo | Tunísia | Ugánda | Votusuana | Vukína Fáso | Vurundi | Yvyáfrika | Yvy Sundã |