Գրիգոր Շլդյան
Գրիգոր Հովհաննեսի Շլդյան կամ Շիլդյան (օգոստոսի 20, 1900[1][2], Նոր Նախիջևան, Ռոստովի շրջան, Դոնի զորքի մարզ, Ռուսական կայսրություն[2] - ապրիլի 1, 1985[1], Հռոմ, Իտալիա[2][1]), հայ նկարիչ, 20-րդ դարի ռեալիստական արվեստի խոշոր ներկայացուցիչ։
Գրիգոր Շլդյան | |
---|---|
Ծնվել է | օգոստոսի 20, 1900[1][2] |
Ծննդավայր | Նոր Նախիջևան, Ռոստովի շրջան, Դոնի զորքի մարզ, Ռուսական կայսրություն[2] |
Վախճանվել է | ապրիլի 1, 1985[1] (84 տարեկան) |
Մահվան վայր | Հռոմ, Իտալիա[2][1] |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն |
Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա և Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
Ժանր | դիմապատկեր |
Ակտիվ շրջան | 1919 - 1985 |
Ներշնչվել է | Օբրի Բարդսլեյ |
Անդամակցություն | Հայ ազատ արվեստագետներու միություն |
Gregorio Sciltian Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրելԳրիգոր Շլդյանը ծնվել է 1900 թվականին Նոր Նախիջևանում (այժմ՝ Դոնի Ռոստով), հաջողակ հայ իրավաբանի ընտանիքում։ 1915 թվականին մեկնում է Սանկտ Պետերբուրգ, գեղարվեստի ակադեմիայում ուսանելու։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո տեղափոխվում է Թիֆլիս, որոշ ժամանակ անց Ղրիմ։ 1920 թվականին մեկնում է Կոստանդնուպոլիս, ապա հաստատվում Վիեննայում, որտեղ և սովորում է գեղարվեստի ակադեմիայում։ 1922 թվականին մեկնում է Բեռլին, 1923 թվականին ամուսնանում Ելենա Բոբերմանի հետ և նույն թվականին տեղափոխվում է Իտալիա՝ Հռոմ, որտեղ և ապրում է մինչև 1927 թվականը։ 1927-ից 1932 թվականներին ապրում է Փարիզում, այնտեղ եղել է «Անի» և «Հայ ազատ արվեստագետներու միության» անդամ։ 1933-ից 1941 թվականներին ապրում և ստեղծագործում է Միլանում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ կնոջ հետ բնակություն է հաստատում Գարդա լճի մերձակայքում և վերադառնում է Միլան միայն 1947 թվականին։ Շլդյանը մահացել է 1985 թվականին Հռոմում։
Անհատական ցուցահանդեսներ
խմբագրել- 1925 թ. դեկտեմբեր - «Բրագագլիա արվեստի տուն», Հռոմ, կազմակերպել է Ռոբերտո Լոնգին (9 գեղանկար և 17 գծանկար)։
- 1933 թ. հունիս - Սկոպինիկ պատկերասրահ, Միլան։
- Մոտավորապես 1933 թ. - Ջացցի Ռեստորան (Ristorante Giazzi), Մոնցի այգի։
- Մոտավորապես 1933 թ. - Պրևոստի պատկերասրահ (Galleria Prevosti), Վարեզե։
- 1934 թ. - Դեդալո պատկերասրահ (Galleria Dedalo), Միլան։
- 1937 թ. - մամուլի ակումբ, Բոլոնյա, ցուցահանդես կազմակերպել է Վանելլին։
- 1939 թ. ապրիլ - Էտտորե Ջան Ֆերրարի պատկերասրահ, Միլան, կազմակերպել է Ռաֆայել Կարերին։
- 1940 թ. - Լիցեյ, Ֆլորենցիա, ցուցահանդես կազմակերպել է Կոնտինի-Բոնակոսսին։
- 1942 թ. - Դել-Միլյոնե պատկերասրահ, Միլան, ցուցահանդեսը ստացել է Ուգո Օյետտիի բարձր գնահատականը («Corriere della Sera» թերթում, փետրվարի 25 1942 թ.) և ամրապնդեց Շլդյանի հաջողությունը։ Դրանից հետո Շլդյանը ստանում է բազմաթիվ պետական և մասնավոր պատվերներ։
- 1942 թ. - XXIII Արվեստի միջազգային ցուցահանդես Բիենալե Վենետիկի կենտրոնական ցուցադրական պալատում։
- 1955 թ. հուլիսի 23 - սեպտեմբերի 20 - Գրիգոր Շլդյանի աշխատանքների ցուցադրումը Վենետիկի նավավարների ընկերությունում։
- 1956 թ. - մամուլի ակումբ, Հռոմ։
- 1958 թ. հունիսի 26 - հոկտեմբերի 6 - Գրիգոր Շլդյանի աշխատանքների ցուցադրումը Վենետիկի նավավարների ընկերությունում։
- 1963 թ. մայիսի 16 - հունիսի 16 - Բեատո Անջելիկո սալոնում, Հռոմ, ցուցադրվել է «Հիսուսի կնունքը» նկարը։
- 1970 թ. նոյեմբեր - դեկտեմբեր - Շլդյանի մեծարումը Վենետիկում և ցուցահանդես սալոն Բարբոյում, Հռոմ։
- 1973 թ. հունիս - սեպտեմբեր - Ատենեո Սան-Բասսա, Վենետիկ։
- 1977 թ. ապրիլի 21 - մայիսի 6 - լա Գրադիվա պատկերասրահ, Հռոմ։
- 1979 թ. մարտի 12 - մարտի 29 - ցուցադրվել է «Mors atomica» նկարը, Լա Բարկաչյա պատկերասրահ, Հռոմ։
- 1980 թ. հուլիս - հոկտեմբեր - ցուցահանդես «Գրիգոր Շլդյան անթալոգիա 1916 թվականից», Բեզանի փողոցի Ռոտոնդա, Միլան։
- 1983 թ. - ցուցահանդես «Անթալոգիա», Մոսկվա.[3]
- 1986 թ. փետրվարի 2 - մարտի 31 - ցուցահանդես «Գրիգոր Շլդյան— հետադարձ հայացք», Ալմաստե պալատ, Ֆերրարա.
Թատերական ձևավորումներ
խմբագրել- 1953 - Պատերազմ և խաղաղություն Սերգեյ Պրոկոֆև, «Ֆլորենտական երաժշտական մայիս», ռեժիսոր Տատյանա Պավլովա։
- 1954 - «Մավր» (օպերա) Իգոր ստրավինսկի, «Լա Սկալա» թատրոն, Միլան։
- 1957 - «Զանգակ» (օպերա) Գաետանո Դոնիցետտի, «Պիկկոլա Սկալա» թատրոն, Միլան։
- 1958 - «Աբու-Հասսան» (օպերա), Կարլ Մարիա Վեբեր, «Պիկկոլա Սկալա» թատրոն, Միլան։
- 1958 - «Դավադիրները կամ Ընտանեկան պատերազմ» (զինգշպիլ) Ֆրանց Շուբերտ, «Պիկկոլա Սկալա» թատրոն, Միլան։
- 1962 - «Իսպանական կարդինալ» (օպերա), Անրի դե Մոնտերլան, թատրոն «Կոնվենյո», Միլան։
Գրքի ձևավորումներ
խմբագրել- Աննա Բրուզադելի, «I giorni: poesie» (Փարիզ, 1952) - 5 գունավոր նկար։
- Լև Տոլստոյ, «Աննա Կարենինա» ( Միլան, 1967) - 118 գունավոր նկար։
Հրատարակված գործերը
խմբագրել- «Իրականության պատկերումը, էսթետիկա և տեխնիկա » Pittura della realtà։ estetica e tecnica. - Milano, 1956 (իտալ.)
- «Իմ արկածը» Mia avventura - Milano, 1963 (իտալ.)
- «Շլդյանի իրականությունը»։ La realtà di Sciltian - Milano, 1968 (իտալ.)
- «Գրիգոր Շլդյան, 30 խաբկանք» (նախաբանը՝ Պոլ Վիալարի )։ Gregorio Sciltian, 30 trompe-l’oeil - Milano, 1980. - ISBN 88-203-1188-7 (իտալ.)
- «Տրակտատ գեղանկարի, էսթետիկայի և տեխնիկայի մասին» (նախաբանը՝ Ուգո Սպիրիտոյի)։ Trattato sulla pittura։ Estetica, tecnica - Milano, 1981 - ISBN 88-203-0928-9 (իտալ.)
Շլդյանը ֆիլատելիայում
խմբագրել- 1968 Տպվեց Շլդյանի «Ֆիլատելիստը» նկարը Կուբայական փոստային նամականիշի վրա։ անմիջապես դարձավ ֆիլատելիստական գրականության ուշադրության առարկա։
- 1981 Շլդյանի «Ուտելիք և գինի» նկարը վերարտադրվեց Իտալական Համաշխարհային նպարեղենի օրվան նվիրված փոստային նամականիշի վրա։
- 1982 Սան Մարինոն Շլդյանի նկարներով թողարկեց Սուրբ Ծննդյան երեք փոստային նամականիշ[4]։
Նշումներ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
- ↑ Համաձայն www.arsvalue.com կայքի Արխիվացված 2016-04-05 Wayback Machine (անգլ.)
- ↑ Ըստ www.armenstamp.com կայքի Արխիվացված 2009-08-13 Wayback Machine (անգլ.)
Գրականություն
խմբագրել- Վոլդեմար Գևորգ, Գրիգոր Շիլդյան - Միլան 1949 (իտալ.)
- Մի նկարչի երջանիկ հանդիպումը իր հայրենիքի հետ - Երևան «Սովետական արվեստ» 1959 թ. № 5
- Кисин Б. М. Страна Филателия. - Москва Просвещение - 1969 (ռուս.)
- Михаил Шолохов: Летопись жизни и творчества: (материалы к биографии) Москва Галерия - 2005 (ռուս.)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Գրիգոր Շլդյան կենսագրականը (իտալ.)(ռուս.)
- Կենսագրականը և որոշ գործեր(չաշխատող հղում) (անգլ.)(իտալ.)
- Շիլդյանի որոշ գործերը (իտալ.)
- Gregorio Sciltian Նկարչի մասին Արխիվացված 2016-04-05 Wayback Machine (իտալ.)(անգլ.)
- Արմեն Հովսեփյանի «The World Honors Armenia» կայքը նվիրված հայկական թեմատիկայով նամականիշերին Արխիվացված 2009-08-13 Wayback Machine (անգլ.)
- Villa Mirabella — Շլդյանի թանգարանի մասին Արխիվացված 2007-07-04 Wayback Machine(իտալ.)(անգլ.)
- Գրիգոր Շլդյանի կենսագրականը (ռուս.)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրիգոր Շլդյան» հոդվածին։ |