Tematem artykulu jest antynomia światopoglądowa pomiedzy ideologią liberalizmu o charakterze jako... more Tematem artykulu jest antynomia światopoglądowa pomiedzy ideologią liberalizmu o charakterze jakobinskim i agresywnie antyreligijnym a konserwatyzmem katolickim, ktorych konfrontacja, takze zbrojna, stala sie zasadniczą treścią spolecznej i politycznej historii niepodleglego Meksyku, zwlaszcza od czasu tak zwanej Rewolucji Meksykanskiej (1910–1917). Zwyciezcy liberalowie, wykorzystując calą sile aparatu administracyjnego, edukacyjnego i militarnego panstwa, podjeli wowczas dzialania zmierzające wprost i otwarcie do instytucjonalnego unicestwienia Kościola katolickiego. W cześci pierwszej artykulu przedstawiono kolejne fazy rewolucji liberalnej, począwszy od dzialan zmierzających do ustrojowej dekonfesjonalizacji panstwa meksykanskiego, uwienczonych indyferentną wyznaniowo Konstytucją z 1857 roku oraz ograniczającymi wolnośc Kościola ustawami o randze konstytucyjnej, zwanych Prawami Reformy, poprzez proklamowanie światopoglądowej laickości panstwa i nauczania oraz formalno-prawną likwidacje Kościola jako ciala korporacyjnego postanowieniami Konstytucji 1917 roku, az po konstytucjonalizacje (w 1934 roku) tak zwanej edukacji socjalistycznej, czyli ateistycznej i antyreligijnej, na wszystkich szczeblach nauczania. W drugiej cześci zaprezentowano poglądy i dązenia kontrrewolucji katolickiej, począwszy od XIX-wiecznych rojalistow i Partii Konserwatywnej, poprzez katolicyzm spoleczny, inspirowany nauczaniem papiezy Leona XIII i Piusa XI, powstanie zbrojne tak zwanych cristeros przeciwko tyranii Callesa, po narodowo-katolicki ruch synarchistyczny. Prezentacja obu powyzszych fenomenow ideowych prowadzi do konkluzji, ze „problem teologiczno-polityczny” w kontekście meksykanskim przejawial sie jako „walka na śmierc i zycie” dwu narodow: „narodu indygenistyczno-liberalnego” i „narodu hiszpansko-katolickiego” oraz dwu religii: „politycznej religii”, bedącej mieszanką liberalizmu, pozytywizmu, socjalizmu, wolnomularstwa i sztucznie wskrzeszanych mitow prekolumbijskich, oraz objawionej i dogmatycznej religii katolickiej.
Tematem artykulu jest antynomia światopoglądowa pomiedzy ideologią liberalizmu o charakterze jako... more Tematem artykulu jest antynomia światopoglądowa pomiedzy ideologią liberalizmu o charakterze jakobinskim i agresywnie antyreligijnym a konserwatyzmem katolickim, ktorych konfrontacja, takze zbrojna, stala sie zasadniczą treścią spolecznej i politycznej historii niepodleglego Meksyku, zwlaszcza od czasu tak zwanej Rewolucji Meksykanskiej (1910–1917). Zwyciezcy liberalowie, wykorzystując calą sile aparatu administracyjnego, edukacyjnego i militarnego panstwa, podjeli wowczas dzialania zmierzające wprost i otwarcie do instytucjonalnego unicestwienia Kościola katolickiego. W cześci pierwszej artykulu przedstawiono kolejne fazy rewolucji liberalnej, począwszy od dzialan zmierzających do ustrojowej dekonfesjonalizacji panstwa meksykanskiego, uwienczonych indyferentną wyznaniowo Konstytucją z 1857 roku oraz ograniczającymi wolnośc Kościola ustawami o randze konstytucyjnej, zwanych Prawami Reformy, poprzez proklamowanie światopoglądowej laickości panstwa i nauczania oraz formalno-prawną likwidacje Kościola jako ciala korporacyjnego postanowieniami Konstytucji 1917 roku, az po konstytucjonalizacje (w 1934 roku) tak zwanej edukacji socjalistycznej, czyli ateistycznej i antyreligijnej, na wszystkich szczeblach nauczania. W drugiej cześci zaprezentowano poglądy i dązenia kontrrewolucji katolickiej, począwszy od XIX-wiecznych rojalistow i Partii Konserwatywnej, poprzez katolicyzm spoleczny, inspirowany nauczaniem papiezy Leona XIII i Piusa XI, powstanie zbrojne tak zwanych cristeros przeciwko tyranii Callesa, po narodowo-katolicki ruch synarchistyczny. Prezentacja obu powyzszych fenomenow ideowych prowadzi do konkluzji, ze „problem teologiczno-polityczny” w kontekście meksykanskim przejawial sie jako „walka na śmierc i zycie” dwu narodow: „narodu indygenistyczno-liberalnego” i „narodu hiszpansko-katolickiego” oraz dwu religii: „politycznej religii”, bedącej mieszanką liberalizmu, pozytywizmu, socjalizmu, wolnomularstwa i sztucznie wskrzeszanych mitow prekolumbijskich, oraz objawionej i dogmatycznej religii katolickiej.
Uploads
Papers by Jacek Bartyzel