Antiqua Roma

Antiqua Roma povas referar ambe la urbo Roma e la stato fondita dum Antiqueso. La civilizuro Romana, di origino Latina, formacesis dum la 8ma yarcento aK, pos l’unigo di diferanta populi qui habitis Italiana peninsulo. Roma expansis ultre Italiana peninsulo e, depos la 1ma til la 5ma yarcento ol dominacis tota Mediteranea rivo tra konquesto ed asimilo di lokala eliti. Dum ca yarcenti, Romana civilizuro esis monarkio, pose republiko oligarkiala e pose autokratala imperio. Lua dominaco produktis importanta legato linguala, artala, religiala, kulturala ed anke yurala, qua kontributis multe por formacar tale nomizita "Westala Civilizuro" .

Evoluciono di Antiqua Roma:

██ Romana republiko

██ Romana Imperio

██ Westala Romana Imperio

██ Estala Romana Imperio

L'imajo di ula urbo en kontinua progreso ne korespondas exakte a tota eventi di lua komplexa historio. Fakte, Roma ne kreskis kontinue dum lua historio: pos kelka epoki di progreso sequis epoki di stagno e mem di regreso. Tamen, Romani sucesis konfrontar interna desfacilesi qui aparis dum la republiko per transformo di lua republikala institucuri. Kande l'imperio kreesis, la konquesto romana atingis la limiti di la mondo lor konocita. Romana imperio esis un ek la maxim vasta imperii del Antiqueso, kovrinta 6,5 milioni quadrata kilometri (2,5 milioni quadrata milii) dum lua apogeo inter l'unesma e duesma yarcenti, habitita da 50 til 90 milion individui, o cirkume 20% de lora habitantaro de la mondo.

Societo

Imperiala urbo di Roma esis la maxim granda urbala centro di lua tempo, kun cirkume un milion habitanti (proxim la grandeso di London dum frua 19ma yarcento, kande London esis la maxim granda urbo de la mondo), kun basa evaluo di 450.000. La publika spaci en Roma sonegis kun tale tumulto di hufi e klikto di ferala roti di chari ke Iulius Caesar propozis interdiktar trafiko di chari dum dio. Historiala evalui montras ke cirkume 20% del habitantaro sub resortiso di antiqua Roma (25-40%, dependanta segun standardi uzita, en romana Italia) vivis en nekontebla urbala centri kun 10.000 habitanti o pluse, ed en multa armeala kolonieti, tre alta grado di urbanigo segun preindustriala standardi. La maxim granda de ta centri havis forumo, templi, ed altra konstrukturi simile a la konstrukturi di Roma.