Sun-frapo

La Britanian armeo en la Mez-Oriento (1943): montro quale traktar persono sufranta sun-frapo. La sufranto esas spricata per koldet aquo.

Sun-frapo esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko.

Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas perturbit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza.

Sun-frapi existas ye diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma tro-varmesko od esar kaptita da varmegeso.

Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas.

Quon facar?

Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas ke la persono sun-frapat pozesez ek la suno ed akompanesez al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri varmegeso-frapo.