ნეიტრონი

ნეიტრონის აგებულება

ნეიტრონი — ელემენტარული ნაწილაკი, რომელსაც არ გააჩნია ელექტრული მუხტი და რომლის მასა ცოტათი აღემატება პროტონის მასას. ის შედგება ერთი ზედა და ორი ქვედა კვარკისგან. ნეიტრონები (პროტონებთან ერთად) შედიან ნებისმიერი ატომის ბირთვის შემადგენლობაში გამონაკლისია წყალბადის იზოტოპი პროთიუმი, რომლის ბირთვიც მხოლოდ ერთი პროტონისგან შედგება. ატომის ბირთვში პროტონების რაოდენობას ატომური რიცხვი ეწოდება და განსაზღვრავს იმას, თუ რომელ ქიმიურ ელემენტს წარმოადგენს ატომი. ბირთვში ნეიტრონების რაოდენობას ნეიტრონული რიცხვი ეწოდება და იგი ელემენტის იზოტოპს განსაზღვრავს. მაგალითად, ფართოდ გავრცელებული ნახშირბად-12 იზოტოპის ბირთი შედგება 6 პროტონისა და 6 ელექტრონისგან, ხოლო ძალიან იშვიათი, რადიაქტიული ნახშირბად-14 იზოტოპის ბირთვში 6 პროტონი და 8 ნეიტრონია.ნეიტრონების რაოდენობა ბირთვში განსაზღვრავს ელემენტის რადიაქტიურობას. თუ ელემენტის ბირთვში ნეიტრონების და პროტონების ფარდობა 1,5-ზე მეტია ელემენტი რადიაქტიურად ითვლება.

ნეიტრონის თვისებები

• ნეიტრონი ბირთვის გარეთ არასტაბილურია ამიტომაც იშლება.

ნეიტრონის დაშლა პროტონად, ელექტრონად და ელექტრონის ანტინეიტრინოდ.

• $n^{0}$ → $p^{+}$ + $e^{-}$ + ν_e .

ნეიტრონის დაშლა პროტონად, ელექტრონად, ელექტრონის ანტინეიტრინოდ და გამა გამოსხივებად (ფოტონად).

• $n^{0}$ → $p^{+}$ + $e^{-}$ + ν_e + γ

ნეიტრონის მიღება შესაძლებელია პროტონისაგან.

პროტონის დაშლით მიიღება ნეიტრონი პოზოტრონი (დადებითად დამუხტული ელექტრონი) და ელექტრონის ნეიტრინო.

• $p^{+}$ → $n^{0}$ + $e^{+}$ + ν_e

ნეიტრონის მიღება პროტონის და ელექტრონისგან. მიიღება ნეიტრონი და ელექტრონის ნეიტრინო.

• $p^{+}$ + $e^{-}$ → $n^{0}$ + ν_e

რესურსები ინტერნეტში

• Annotated bibliography for neutrons from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues დაარქივებული 2015-01-07 საიტზე Library of CongressCategory:Webarchive template other archives