parêz

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /pɑːˈɾeːz/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: pa·rêz

Navdêr 1

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	parêz	parêz
Îzafe	parêza	parêzên
Çemandî	parêzê	parêzan
Nîşandera çemandî	wê parêzê	wan parêzan
Bangkirin	parêzê	parêzino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	parêzek	parêzin
Îzafe	parêzeke	parêzine
Çemandî	parêzekê	parêzinan

parêz mê

1. Diyet, rejîm; nexwarina tiştên nesaxlem daku qelew yan nesax nebe.

   Mirov dikare parêzê xwe zeîf bike.

   Ez dixwazim parêzê bigirim lê dîsan jî dilê min diçe tiştên şîrîn û dondar.

2. Rojiyên fileyan (ku dema wan nabe goşt û rûn bêt xwarin).
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Herwiha

• perhîz

Bikaranîn

Lêker:

• parêz girtin
• parêz kirin

Navdêr:

• parêzgirtin
• parêzkirin

Rengdêr:

• parêzgirtî

Etîmolojî

Ji zimanên îranî *pati-raič-a.

Jê

• bêparêz
• bêparêzî
• biparêz

• biparêzî
• parêzgirr
• parêzgirrî

Werger

• Afrîkansî: dieet
• Almanî: Diät → de mê, ^?Eskorte → de mê, ^?Aufrechterhaltung → de m
• Danmarkî: diæt
• Esperantoyî: dieto → eo
• Farisî: پرهیز (perhîz), رژیم‎ → fa
• Fînî: dieetti → fi
• Fransî: dietë
• Holendî: dieet → nl
• Îngilîzî: diet → en (eating sparingly, for health reasons or to lose weight), prevenient → en, ^?abstinence → en, ^?patronization → en, ^?preservation → en, ^?preservative → en, ^?regimen → en, ^?tutelary → en, ^?protective → en, ^?banting → en, ^?dieting → en, ^?exemption → en, ^?prophylactic → en, ^?protecting → en
• Îtalî: dieta → it
• Katalanî: dieta → ca
• Latînî: diaeta
• Mecarî: diéta → hu
• Oksîtanî: dieta
• Papyamentoyî: diet, dieta, diete
• Portugalî: dieta → pt
• Rusî: диета (dyeta)
• Spanî: dieta → es
• Swêdî: diet → sv
• Tirkî: perhiz → tr, rejim → tr, riyazet → tr, park → tr, bostan → tr, diyet → tr, harım → tr, imsak → tr, savunu → tr, ^?has bahçe

Navdêr 2

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	parêz	parêz
Îzafe	parêzê	parêzên
Çemandî	parêzî	parêzan
Nîşandera çemandî	wî parêzî	wan parêzan
Bangkirin	parêzo	parêzino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	parêzek	parêzin
Îzafe	parêzekî	parêzine
Çemandî	parêzekî	parêzinan

parêz nêr

1. bûstan, zeviya sebzeyan / serzewatan
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
2. baxçe, gulistan
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bide ber

• pirêz
• firîz

Etîmolojî

Ji zimanên îranî, hevreha pehlewî [skrîpt hewce ye] (pere-deêze), avestayî 𐬞𐬀𐬌𐬭𐬌𐬸𐬛𐬀𐬉𐬰𐬀‎ (peyri-deêze-) ji 𐬞𐬀𐬌𐬭𐬌‎ (peyri-, “ber, wek "li ber"”) + 𐬛𐬀𐬉𐬰𐬀‎ (deêze-, “dîwar”) ji proto-hindûewropî *dheigʷ- (“danîn, bi cih kirin, ava kirin”). Heman peyv ji zimanên îranî wek παράδεισος (paradêysos) ketiye yûnaniya kevn û jê li Ewropayê belav bûye: îngilîzî paradise, fransî paradis, almanî Paradies, îtalî paradiso, portugalî û spanî paraíso... Herwiha wek فردوس‎ (firdews) di erebî û wek պարտեզ (partez, “baxçe”) di ermenî de jî cih girtiye.