Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                

Modertaal: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VolkovBot (Euverlèk | biedrages)
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
KGeen bewerkingssamenvatting
 
(31 tösseligkendje versies door 12 gebroekers neet getuind)
Tekslien 1:
{{dialek|Norbiks}}
{{dialek|Norbiks}} 'n '''Modertaal''' (of L1) is 'n [[taal]] die in de jeugd, zoonder formeel oonderwies, wert verworve. Kenmerkend väör modertaalsjpraeëkers is dat zie wete wat in de taal waal en neet gezag kan waeëre. Dèk vörmt de modertaal d'r basis vör de [[sociologie|sociologische]] [[identitèèt]] van d'r sjpraeëker.
 
== Twieë- en mieërtaligheed ==
Bie voldoende gelegenhèèd um in d'r keendertied mèt tale in kontakt te kaome, kan 'ne miensj 'n groeët aantal L1's verwerve. Twieë- en mieërtalèghèèdmieëtalèghèèd is in groeëte dele van de waelt d'r norm. In [[Europa|Westerse]] leng tendeert de bevolking, oonder druk van de nationaal [[offesjeel taol|officiëel tale]], evvel nao èèntalèghèèd.
 
't Vermoge um 'n taal zoonder oonderrich op 'n hoeëg niveau te verwerve zow, mèt 't aafnaeme van 't vermoge tut ''global laerning'' en de wieërgaonde, ooch däör 't oonderwies gesjtimuleerde differentiëring, nao 't tieënde jaor mètstens beginne aaf te naeme. In de modern taalkunde wert 't begin van de pubertèèt aagezieë es de aafsjleting van de zoegeneumde ''kritische periode'', oeë-in modertaalverwerving mäögelek is.
[[21 februari]] is d'r UNESCO ''Internationale Daag van de Modertale''.
===Ander definitie===
[[Colla Bemelmans]] makt geen oondersjèèd in verworve modertaal of -tale (L1) en aangelieërde tale (L2) mae laet 't oondersjèèd bie 't perfect kinne kalle, versjtoeë en sjrieve van 'n taal of neet. Vólges de visie van Bemelmans zeunt de mètste Limbugers analfabeten van hun ege taal.<br>
E gèft in ''2 Talige Reflectie'' de vólgende definite van twieëtaligheed.
''Tweetalig, dat wil zeggen dat men twee talen evengoed kan spreken, verstaan en schrijven. Ik heb Nederlands en Limburgs gekozen omdat ik die twee talen perfect kan spreken, verstaan en zelfs schrijven. Ik kan wel meer talen verstaan of spreken, maar niet perfect.''<br>
''Twieëtalig en ómdat v’r in ’t Limburgs aeveváöl wuurd of oetdrökkinge höbbe es in ’t Hollesj of Frans, kinne v’r ouch uëver alle óngerwerpe get fatsoendeliks zègke en zelfs get ónfatsoendeliks. En neet allein bie de sjlechter of op sjtraot, meh ouch op ’t gemeintehoes of in de kirk. Neet allein uëver vakwerkhuuskes en blujjende proemebömkes, meh aevegood uëver abortus, de doeëdsjtraof of filosofie. Vier hove ós neet vuur ’t Limburgs te sjame, ouch neet vuur ’t Hollesj, dat is jao ouch ’n taal.'' [[Nuts]]
 
== Twiede taal ==
Regel 18 ⟶ 24:
 
== Taalbad ==
 
't Verwerve van L2's op latere laeftied is evvel mäögelek volges de methode van 'n oonderdompeling in 'n [[taalbad]], 'n methode die in d'r mieërtalège [[Euregio Maas-Rien|Euregio]] al mènstens 100 jaor bekaand is. In de jaore twintèg van d'r vörrige ieëw gonge [[Limburg]]se maedsjes van d'r gegoede boeresjtaand um 't [[Fraans]] te lieëre ''op wissel'' mèt maedsjes oet 't [[Luuk]]se. De Luukse maedsjes kieëme da hie in de familie wonne en lieërde 't [[Limburgs|Plat]] en 't [[Nederlands]]. Later gong me ''op wissel'' goeë ooch wal ''au pair'' neume. In [[Spa]] bevindt zich 'n waeltberoemd taalbadcentrum oeë me väör väöl gaeld volges die methode 'n L2 op modertaalniveau kan verwerve in korte tied.
 
Regel 25 ⟶ 30:
 
== De Europese Unie ==
De [[Europese Unie]] besjoewt de officieel landstaal es de modertaal van de bevolking van e laand. In Nederland is 98% van de bevolking Nederlandstalig; óp 't Belsj zów 't da wer gèng Duutsjtalige modertaalsjpraeëkers ha. <ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Oonderzeuk EU nao taalgebroek binne de gemeensjap, tabel blz 2]</ref>
 
== Referentie ==
{{referenties}}
[[Categorie:tale]]
 
[[af:Moedertaal]]
[[ar:لغة أولى]]
[[arz:اللغة الام]]
[[ast:Llingua materna]]
[[be:Родная мова]]
[[be-x-old:Родная мова]]
[[bg:Роден език]]
[[bn:মাতৃভাষা]]
[[br:Yezh vamm]]
[[bs:Maternji jezik]]
[[ca:Llengua materna]]
[[cs:Mateřský jazyk]]
[[csb:Rodnô mòwa]]
[[da:Modersmål]]
[[de:Muttersprache]]
[[el:Μητρική γλώσσα]]
[[en:First language]]
[[eo:Gepatra lingvo]]
[[es:Lengua materna]]
[[et:Emakeel]]
[[eu:Ama hizkuntza]]
[[fa:زبان اول]]
[[fi:Äidinkieli]]
[[fr:Langue maternelle]]
[[fy:Memmetaal]]
[[gl:Lingua materna]]
[[he:שפת אם]]
[[hi:मातृभाषा]]
[[hsb:Maćeršćina]]
[[hu:Anyanyelv]]
[[id:Bahasa ibu]]
[[it:Madrelingua]]
[[ja:母語]]
[[ka:დედაენა]]
[[ko:모어]]
[[lt:Gimtoji kalba]]
[[lv:Dzimtā valoda]]
[[ml:മാതൃഭാഷ]]
[[ms:Bahasa pertama]]
[[nl:Moedertaal]]
[[nn:Morsmål]]
[[no:Morsmål]]
[[oc:Lenga mairala]]
[[pdc:Mudderschprooch]]
[[pl:Język ojczysty]]
[[pt:Língua materna]]
[[qu:Mama simi]]
[[ro:Limba maternă]]
[[roa-rup:Limba di dadã]]
[[ru:Родной язык]]
[[sh:Maternji jezik]]
[[si:මවු බස]]
[[simple:First language]]
[[sk:Materinský jazyk]]
[[sl:Materni jezik]]
[[sv:Modersmål]]
[[sw:Lugha ya kwanza]]
[[ta:தாய்மொழி]]
[[te:మాతృభాష]]
[[th:ภาษาแม่]]
[[tl:Katutubong wika]]
[[tr:Anadili]]
[[uk:Рідна мова]]
[[zh:母語]]
[[zh-min-nan:Bó-gí]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Modertaal"