Veurblaad

Anger Wikimedia projekte in 't Limburgs: Wikipedia, Wiktionair, Wikiquote, Wikibrónne, Wikibeuk

Wikinuujs: Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

Wilkóm oppe Limbörgse Wikinuujs!

Wikinuujs is e Wikimedia-perjèk wo jekerein kósteloes aan mit kan wèrke. 't Idee is det geer es vriewilliger zèlf nuujsberichte plaatsj euver van alles en nog get. Geer mót uch waal haojen aan de regels mit betrèkking tót de brónvermelding. Angers mótte veer eur biedrages spietelik eweghaole. 't Laote staon van gestaole wèrk kan namelik groete, negatieve gevolge veur Wikinuujs höbbe.

Nogmaals van herte wèlkóm óppe Wikinuujs in 't Plat! Efkes kórt wo veer veur staon: vrie (gratis/door ederein te kopiëre mits brónvermelding) nuujs veur ederein. Es doe beveurbeild get te melde höbs euver dien woonplaats of vereiniging den zóws se det hie in principe kwiet kinne, mer weer willen ós veurnamelik richten op ech, belangriek nuujs (dus wie se det ouch op 't journaal zuus). 't Nuujs euver dien vereiniging blief netuurlik ouch wèlkóm!

Mieë weiten of suggesties? Stèl ós 'n vraog in De Kaffee!

Veer hantere veurnamelik de Veldekespelling. Laes hie mieë euver op de spellingspazjena.

Naorichte[bewirk | brón bewèrke]

1 julie 2024 - Moder en kindj nao krankegestich bie boetsing Hors
2 junie 2024 - Wildjverken aafgesjaoten in stadspark Mestreech

Hanjelinge



betrach - bewirk - zeuk plaetjes

In 't nuujs[bewirk | brón bewèrke]

Vernuuj

13 juli

Politiek, Vereinigde Sjtaote: tiedes 'n campagnebiejeinkóms in Pennsylvania raak prizzedentskandidaat Donald Trump gewóndj aan zien rechteroer wie 'ne 20-jäörige man 't vuur op 'm äöpent. De sjötter waert gedoed en in 't publiek kump eine persoen óm 't laeve, twie rake gewóndj.^[1]
Midde-Oeste: bie 'ne Israelische lóchaanval Gaza-sjtad valle volges 't Gazaans gezóndheidsministerie, wat ónger leijing van Hamas sjteit, 91 doeje en 300 gewónje. Doelwit is Hamas-leijer Mohammed Deif, dae verantwoordelik waert gehaje veur de terroristische aanvalle op Israel van 7 oktober 2023. Óndutelik is of hae bie de lóchaanval óm 't laeve is gekómme of gewóndj is geraak.^[2]

12 juli

Kóns en cultuur, Nederlandj: jeugbeuksjriefster Tonke Dragt, bekindj van ónger mie de kingerroman De brief voor de koning, sjtörf op 93-jäörige laeftied.^[3]

9 juli

Europa algemein, Weitesjap: de Ariane 6 waert succesvol gelanceerd. Daomit kump 't Europees ruumdevaartsprogram weer op gank.^[4]

8 juli

Oes-Europa: bie Róssische raketaanvalle op versjillende Oekraïense sjtaej valle 36 doeje en 140 gewónje. Ónger mie e kingerkrankehoes woort geraak.^[5]

7 juli

Politiek, Frankriek: 't Links blok Nouveau Front Populaire wintj de twiede rónde van de vervreugde parlementsverkezinge (180 bis 215 zedele). Macrons liberaal alliantie Ensemble kump op de twiede plaats (150 bis 180 zedele) en 't Rassemblement National van Marine Le Pen op de derde (120 bis 150 zedele).^[6]

4 juli

Politiek, Vereinig Keuninkriek: Bie verkezinge veur 't Liegerhoes book de Arbeierspartie 'n mónstereuverwinning. De regerende Conservatieve Partie behaolt waorsjienelik häör sjlechste rizzeltaat oets.^[7]

3 juli

Sjport: Mark Cavendish pak zien 35e euverwinning in 'n etap in de Runj van Frankriek. Hae brik daomit 't record van Eddy Merckx.^[8]

2 juli

Nederlandj: 't kabbinèt-Schoof weurt beëidig.
Kóns en cultuur: De Nederlandse sjriever en lètterkónjige Wim Hazeu sjtörf op 84-jäörige laeftied aan ALS.^[9]

sónger datem (juni)

Natuur & milieu, Midde-Oeste: bie de hadj in Mekka (Saoedi-Arabië) sjtörve 1300 luuj ane gevolge vanne hitte inne regio.^[10]

30 juni

Nederlands Limburg/Belsj/Duutsjlandj: D'n ierste Drielenjertrein veurt van Aoke euver Mestreech nao Luuk.^[11]
Frankriek: 't Extreemrechs Rassemblement National wintj de vervreugde parlemèntsverkezinge.

26 juni

Politiek, Nederlandj: Mark Rutte, d'n demissionaire premier van Nederlandj, weurt formeel beneump tot de nuje secretair-generaal van de NAVO. Hae geit die functie per 1 oktober bekleie.^[12]
Politiek, Zuud-Amerika: in Bolivia kump e gedeilte van 't leger ónger leijing van ginneraal Juan José Zúñiga in opsjtand en probeert daobie zittend prizzedent Luis Arce aaf te zette, wat aevel neet lök. Zúñiga woort daonao gearresteerd.^[13]

25 juni

Sjport, Nederlandj: De KNVB pak SBV Vitesse häör proflicentie aaf. Hiedoor maag de voetbalclub kómmend sezoen neet in de Ierste Devisie sjpele.^[14]
Wetensjap: 't Chinees ruumdetuug Chang'e-6 kump op Aerd trök mit e bojemmónster van d'n achterkantj van de maon.^[15]

23 juni

Oes-Europa: bie versjillende aansjlaeg op 'n synagoog, e pelissiebureau en twie kerke inne sjtaej Derbent en Machatsjkala inne zujelike Róssische regio Dagestan valle twintig doeje, woe-ónger vieftien pelissie-agente, eine preester en veer börgers.^[16]

22 juni

Kóns en cultuur, Midde-Oeste: archeologe vinje inne Middellandse Zie veure kös van Israel e 3.300 jaor aad sjip mit aerdewerke kroeke, woevan de meiste nog intak zin. Veur zoewied bekind is dit 't aadste sjeepswrak oets.^[17]

20 juni

Kóns en cultuur: De Canadesen acteur Donald Sutherland sjtörf op 88-jäörige laeftied.^[18]

19 juni

Kóns en cultuur: De Nederlandse sjriever Jan Cremer sjtörf op 84-jäörige laeftied.^[19]

14 juni

Afrika: Nao 't sjlete van 'n coalitie mit ónger mie de Democratische Alliantie weurt Cyril Ramaphosa herkoze es presidentj van Zuud-Afrika.^[20]

12 juni

Nederlandj, Kóns en cultuur: In Haarlem begintj 't perces taege rapper Ali B. Hae weurt verdach van verkrachting en aanrenjing.^[21]
Nederlandj: De rechter deit oetsjpraok in 't perces róndj de maord op Peter R. de Vries. Twie verdachte kriege 28 jaor gevangenis, van de angere waeren 'rs drie vriegesjpraoke.^[22]

11 juni

Kóns en cultuur: De Franse zengeres Françoise Hardy sjtörf op 80-jäörige laeftied aan de kaelkanker.^[23]

10 juni

Midde-Afrika: bie versjillende aanvalle op dörpkes in 't oeste van Congo vermoorde leje vanne jihadistische terreurbeweging ADF mie es 80 luuj. De ADF is gelieerd aan IS en väöl militante kómme oet buurlandj Oeganda.^[24]

9 juni

Politiek, Europa algemein: Bie de Europese verkezinge blief de centrumrechse Europese Voukspartie de groetste fractie. De liberaal fractie Renew Europe en de Europese Greune Partie verleze väöl zedele. De nationalistisch-rechse fractie Identiteit en Democratie wintj in groete deile van Europa, ónger anger door de wins van 't Rassemblement National van Marine Le Pen in Frankriek en de Alternative für Deutschland. In Nederlandj waert GroenLinks-PvdA mit 8 zedele de groetste fractie, gevolg door de PVV mit 6 zedele.^[25]
Belsj: Bie algemein verkezinge blief in Vlaandere de N-VA de groetste partie, dewiel in Wallonië de centrumrechse partieë MR en Les Engagés sjterk winne.
Sjport: Carlos Alcaraz wintj Roland Garros bie de mansluuj door de finaal in vief sets (3-6, 6-5, 7-6, 1-6, 2-6) te winne van Alexander Zverev.

8 juni

Midde-Oeste: Inne Gazasjtroek waere veer Israelische giezelaers bevried door 't Israelisch leger.^[26] Daobei sjtörve minder es 100 bis mie es 200 luuj.^[27]
Nederlands Limburg: In de Maas beej Lóm wuurt 'n lichaam gevónde. 't Betröf 't liek van 'ne 21-jäörige Pruus oet Nettetal, dae same mit 'ne 22-jäörige plaatsgenoot veurige waek zóndaag vanaaf de Maaskade in Venlo in 't water spróng um 'ne mobiel te redde dae in 't water waas gevalle.^[28] 't Lichaam van de 22-jäörige man woort d'n daag d'rveur gevónde in de Maas ter huuegte van Grevors.^[29]
Sjport: Iga Świątek wintj Roland Garros bie de vrouwluuj door in twie sets (6-2-, 6-1) te winne van Jasmine Paolini.

7 juni

Weitesjap: D'n Amerikaansen astronaut William Anders, dae in 1968 mitdeeg aan de Apollo 8-missie, kump op 90-jäörige laeftied óm in e vleegtuugóngelök.^[30]

5 juni

Oes-Afrika: ca. 100 luuj in 't dörpke Wad an Nora inne Soedanese regio Al-Jazirah waere vermoord door de paramilitair organisatie RSF.^[31]

3 juni

Politiek, Midde-Amerika: Claudia Sheinbaum wintj mit 55 bis 60 procent van de sjtömme de Mexicaanse prizzedentsverkezinge. Ze is doamit de ierste vrouwelike prizzedent van 't landj.^[32]

1 juni

Sjport: Real Madrid wintj veur de vieftiende kier de UEFA Champions League door mit 2-0 van Borussia Dortmund te winne.^[33]

Hanjelingen en brón

bewirk - Dit stök van Wikinuujs kump aaf vannen taengenhenger op Wikipedia (link).
Juni 2024

Rifferensies[bewirk | brón bewèrke]

[1] Reuters - Trump survives assassination attempt at campaign rally after major security lapse

[2] Reuters - Gaza officials say 90 Palestinians killed as Israel targets Hamas military chief

[3] NOS - Jeugdboekenschrijfster Tonke Dragt (93) overleden

[4] Nu.nl - Nieuwe Europese draagraket Ariane 6 maakt eerste succesvolle vlucht

[5] BBC - Children's hospital hit as Russian strikes kill dozens in Ukraine

[6] NRC - Links blok NFP wint verrassend Franse parlementsverkiezingen

[7] The Guardian - UK general election results in full: Labour wins in landslide

[8] Live-oetzenjing NPO 1

[9] RTV Utrecht - Baarnse schrijver Wim Hazeu overleden

[10] NOS - Dodental hadj opgelopen tot 1300, maakt Saudi-Arabië bekend

[11] NOS.nl - Eerste Drielandentrein na jaren oponthoud eindelijk vertrokken

[12] Nu.nl - Rutte na maandenlang gesteggel officieel benoemd tot NAVO-chef

[13] BBC - Bolivian police arrest leader of apparent coup attempt

[14] Nu.nl - Noodlijdend Vitesse mag geen profvoetbal meer spelen, club gaat in beroep

[15] Nu.nl - Chinees ruimtevaartuig terug op aarde met gruis van 'achterkant' van de maan

[16] The Moscow Times - What We Know About the Church and Synagogue Attacks in Dagestan

[17] Nu.nl - Oudste scheepswrak ooit gevonden voor Israëlische kust: 'Sensationele vondst'

[18] Nu.nl - Van psychopaat tot rouwende vader: acteur Donald Sutherland kon alles

[19] Nu.nl - Schrijver en kunstenaar Jan Cremer (84) overleden

[20] NOS.nl - Cyril Ramaphosa herkozen als president Zuid-Afrika

[21] Nu.nl - Ali B 2,5 jaar na beruchte BOOS-uitzending voor de rechter: dit weten we

[22] NOS.nl - Tot 28 jaar voor moord op Peter R. de Vries, drie keer vrijspraak

[23] Nu.nl - Franse zangeres Françoise Hardy (80) na ziekbed overleden

[24] Algemeen Dagblad - Meer dan tachtig doden in een week bij aanvallen in Congo, ‘bewoners voelen zich door overheid in de steek gelaten’

[25] Nu.nl - Teruglezen Europese verkiezingen | Volt haalt tweede zetel in Parlement

[26] BBC - Four Israeli hostages freed in raid in central Gaza

[27] Times of Israel - IDF says under 100 Palestinian casualties, including terrorists, in rescue op; Hamas claims 210 ‘martyrs’

[28] De Limburger - Gevonden lichaam in Maas bij Lomm is van vermiste Duitse man (21)

[29] Rheinische Post - Sprung in die Maas: Leiche identifiziert – Toter ist Vermisster aus Nettetal

[30] Nu.nl - Astronaut die wereldberoemde foto van aarde maakte overleden bij vliegtuigcrash

[31] Sudan Tribune - RSF commits massacre in Al-Jazirah village, leaving nearly 100 dead

[32] France 24 - Ruling leftist party candidate Sheinbaum elected Mexico's first female president

[33] Nu.nl - Real wint wéér Champions League na zege op Dortmund van Maatsen en Malen

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]