Centerpartiet
Centerpartiet (De Zentrumspartei) ist en sweedsch politische Partei, de ok in’n sweedschen Rieksdag Sitten hett. Dat is en börgerliche Partei mit en Inslag to’n Grönen, de de Intressen vun de Landweertschap un de lütten Ünnernehmer vertreden deit. De Vörsitter vun de Partei is siet 2001 Maud Olofsson. Bi de letzten Rieksdagswahl 2006 hett de Centerpartiet 7,88 % vun de Stimmen un 29 vun 349 Sitten kregen. De Partei hett sik op europääsch Even an de ELDR anslaten
Historie
[ännern | Bornkood ännern]In dat Johr 1913 weer de Partei Bondeförbundet (Buernbund) grünnt, welke de Intressen vun de Landweertschap wohrnehmen schüll. 1921 hett se sik vereenigt mit de 1915 grünnte Buernpartei Jordbrukarnas Riksförbund (Rieksverband vun de Buern). Tohopen gahn sünd de ünner den Naam Bondeförbundet, de bit 1958 bibehollen weer. Denn hett sik de Partei in Centerpartiet ümnöömt.
In de eersten Johrteihnten weer Bondeförbundet en utsproken Intressenpartei, de teemlich konservativ för de Buern intreden is. Na de Weltweeertschapskries 1929, de ok de Bueree drapen hett, hett man denn en Afkamen slaten mit de Sozialdemokraten, wo Subventschonen för de Landweertschap un verscheeden Saken gegen de Arbeitslosigkeit in vereenbort weern. 1936 is ut de Tosamenarbeit denn en Koalitschoon in de Regeeren ut worrn, de bit to’n Anfang vun’n Tweeten Weltkrieg anduert hett. En tweete root-gröne Koalitschoonsregeeren, de bit 1957 Bestand harr, is 1951 billt worrn.
End vun de 1960er Johren un Anfang vun de 1970er Johren sünd Ümweltfragen un de Karnkraftpolitik jümmer mehr in’n Vöddergrund kamen, un de Centerpartiet hett sik dor mit ehr grönen Politik vördoon. Dat hett 1973 un 1976 to den gröttsten Wahlspood föhrt, as de Partei 24,1 % vun de Stimmen kreeg un de Vörsitter Thorbjörn Fälldin as Premierminister vun en börgerlichen Koalitschoon dat Seggen övernahmen hett. Na en sössjohrig Regeerenstiet ist de Wahl 1982 aver nich mehr wunenn worrn. Dorna güng de Wählerandeel düchtig torüch. 1991-1994 weer de Partei noch eenmol in en börgerlich Regeeren as en vun veer Parteien, man twüschen 1995 un 1998 hett se de sozialdemokratisch Minnerheitsregeeren in ökoloogsch un weertschopplich Fragen ünnerstütt.
De Centerpartiet hett jümmer dat Problem hatt, sik twüschen de linken un de rechten politischen Sieten to stellen, as dat de wesselnde Tosamenarbeit wiest. Bito is se ok in de EU-Fraag deep spleten. 2005 hett de Vörsitter sik aver düüdlich för dat börgerlich Lager stark maakt un to en gröttere Tosamenarbeit, Allianz för Sweden, vun de börgerlichen Parteien vör de Wahl 2006 opropen.
Vörsitters
[ännern | Bornkood ännern]- 1915 Gustaf Eriksson
- 1915–21 Johannes Nilsson
- 1916–19 Erik Eriksson
- 1919–24 Johan Andersson
- 1924–28 Johan Johansson
- 1929–34 Olof Olsson
- 1934–49 Axel Pehrsson-Bramstorp, Premierminister 1936
- 1949–71 Gunnar Hedlund
- 1971–85 Thorbjörn Fälldin, Premierminister 1976–78 un 1979–82
- 1986–87 Karin Söder
- 1987–98 Olof Johansson
- 1998–2001 Lennart Daléus
- 2001– Maud Olofsson