Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nog van alles over de naam
typo
 
(27 tussenliggende versies door 19 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox boek
| naam = Almagest
| afbeelding = Almagest Complete, Ptolemy, Heiberg.djvu
| onderschrift = Voorblad editie uit 1898
| cover-op-enwp =
| orig titel = Ἡ μαθηματικὴ σύνταξις, ''Hē mathēmatikḕ sýntaxis''
| auteur = [[Claudius Ptolemaeus]]
| vertaler =
| redacteur = [[Hypatia]] (boek III)
| voorwoord =
| kaftontwerp =
| illustraties =
| land = [[Romeins_en_Byzantijns Egypte|Romeins Egypte]]
| taal =
| originele taal = [[Oudgrieks]]
| reeks =
| onderwerp = [[Astronomie]], schijnbare bewegingen van de zon, maan, planeten en sterren
| genre = [[Wetenschappelijke literatuur]]
| uitgever =
| originele uitgever =
| uitgiftedatum =
| uitgiftedatum origineel = [[147]] of [[148]]
| medium =
| paginas =
| grootte =
| gewicht =
| oplage =
| isbn =
| isbntoelichting =
| issn =
| NUR-code =
| ppn =
| film =
| voorafgegaan =
| vervolg =
| vorigeboek =
| volgendeboek =
| link =
| extra portaal = Astronomie
}}
[[Bestand:Almagest 1.jpeg|thumb|Almagest, Latijnse vertaling (ca. 1451)]]
De '''Almagest''' is een boek uit de [[tweede eeuw]] ADdoor [[Claudius Ptolemaeus]] van [[Alexandrië|Alexandria]], over de schijnbare bewegingen van de zon, de maan, de [[sterplaneet|planeten]]ren en de [[planeetster (hemellichaam)|planetenster]]ren, oorspronkelijk geschreven in het Grieks als μαθηματικἠ{{Polytonic|Ἡ μαθηματικὴ σύνταξις}} (Mathematike''Hē Syntaxismathēmatikḕ sýntaxis''; "De mathematische ordening",). in hetDe [[Latijn]]se vertaling van deze titel is ''Syntaxis mathematica'') door [[Claudius Ptolemaeus]] van [[Alexandrië|Alexandria]]. Het boek werd later {{Polytonic|Ἡ Megalèμεγάλη Syntaxisσύνταξις}} (''Hē megálē sýntaxis''; "De grote ordening") genoemd. Het superlatief daarvan is {{Polytonic|'''μεγίστη''' σύνταξις}} (''Hē '''megístē''' sýntaxis''; "De grootste ordening"), wat weer ten grondslag ligt aan de [[Arabisch]]e naam {{lang|ar|المجسطي}} (''al-majisṭī (المجسطي''),. waarvanIn dehet naamLatijn "Almagest"nam men de [[Latijn]]seArabische vormnaam isover als ''Almagestum''.
 
De datering van de Almagest werd aan het eind van de twintigste eeuw preciezer dan voorheen vastgelegd. Volgens N.T. Hamilton zou de Almagest niet voor 150het najaar Christus150 geschreven kunnen zijn.<ref>Hamilton, N.T. (1987).Hamilton, ''"The Canobic Inscription: Ptolemy's Earliest Work''", in: J.L. Berggren & B.R. Goldstein, [eds(red.]), ''From Ancient Omens to Statistical Mechanics: Essays on the Exact Sciences Presented to Asger Aaboe''. (Kopenhagen: Universiteitsbibliotheek, 1987), pp.&nbsp;55-73.</ref> Dat is 25 jaar na het begin van de observaties door Ptolemaeus. Zijn [[geocentrisme|geocentrische]] visie op het [[zonnestelsel]] zou meer dan duizend jaar lang de meest gebruikte zijn bij de Arabieren en in het Westen.
 
[[File:Ptolemaeus, Almagest --- Brugge, Openbare Bibliotheek, MS. 519 f. 096r.jpg|thumb|13e-eeuws exemplaar in de Openbare Bibliotheek van Brugge]]
In de Almagest beschreef Ptolemaeus zijn geocentrische model en gaf hij wiskundige verklaringen voor de beweging van de hemellichamen. Zijn model is gebaseerd op de volgende drie hypothesen.
 
In de Almagest beschreef Ptolemaeus zijn geocentrische model en gaf hij wiskundige verklaringenbeschrijvingen voor de beweging van de hemellichamen. Zijn model is gebaseerd op de volgende drie hypothesen.
 
# Excentrische banen. De banen die de planeten beschrijven hebben als middelpunt een denkbeeldig punt in de buurt van de aarde.
Regel 10 ⟶ 52:
# Vereffeningspunt. Dit punt verklaart de variabele snelheden waarmee de planeten zich bewegen.
 
Ptolemaeus nam een sceptische houding aan ten opzichte van zijn eigen model. Het moest vooral gebruikt worden om mee te rekenen en voorspellingvoorspellingen mee te doen. Hij claimde niet de werkelijkheid te beschrijven, maar slechts de 'verschijnselen te redden'. [[Nicolaus Copernicus|Copernicus]] bracht hier, in 1543, verandering in. Hij zag aanwijzingen dat niet de aarde maar de zon het middelpunt van het [[heelal]] was en stelde een [[Heliocentrisme|heliocentrische visie]] van het zonnestelsel op. Het werk van Copernicus, in strijd met de toenmalige stand der wetenschap en waarneming, ondervond aanvankelijk slechts welwillende onverschilligheid<ref>Owen Gingerich, ''The Book Nobody Read: Chasing the Revolutions of Nicolaus Copernicus'' (New York: Walker, 2004), {{ISBN|0-8027-1415-3}}.</ref> in het Westen maar verdrong uiteindelijk het Ptolemaeische wereldbeeld.
[[Nicolaus Copernicus|Copernicus]] bracht hier, in 1543, verandering in. Hij prefereerde een heliocentrische visie op het zonnestelsel boven de geocentrische visie van Ptolemaeus. Het werk van Copernicus ondervond aanvankelijk veel weerstand in het Westen maar verdrong uiteindelijk het Ptolemaeische wereldbeeld.
 
== Externe links ==
* [https://web.archive.org/web/20070210055252/http://www.csit.fsu.edu/~dduke/models animaties van de planeetbewegingen in the Almagest.]
* [httphttps://www.staffwebspace.science.uu.nl/~gent0113/astro/ancientephemerides.htm posities van de zon, de maan en de planeten, berekend volgens de regels van de Almagest.]
 
== Noten en referentesreferenties ==
{{References}}
<references />
 
[[Categorie:Astronomische publicatie]]
[[Categorie:Geschiedenis van de astronomie]]
[[Categorie:Astrologische tekst]]
 
[[ar:المجسطي]]
[[ca:Almagest]]
[[cs:Almagest]]
[[de:Almagest]]
[[el:Αλμαγέστη]]
[[en:Almagest]]
[[es:Almagesto]]
[[eu:Almagesto]]
[[fa:المجسطی]]
[[fi:Almagest]]
[[fr:Almageste]]
[[gl:Almaxesto]]
[[he:אלמגסט]]
[[hu:Almageszt]]
[[id:Almagest]]
[[is:Almagestur]]
[[it:Almagesto]]
[[ja:アルマゲスト]]
[[kk:Альмагест]]
[[la:Syntaxis mathematica]]
[[lb:Almagest]]
[[no:Almagest]]
[[pl:Almagest]]
[[pt:Almagesto]]
[[ru:Альмагест]]
[[sh:Almagest]]
[[sk:Almagest]]
[[sl:Almagest]]
[[sr:Алмагест]]
[[sv:Almagest]]
[[tt:Әлмагест]]
[[uk:Альмагест]]
[[zh:天文学大成]]