Frank Vandenbroucke (politicus): verschil tussen versies

| naam = Frank Vandenbroucke

| afbeelding = Frank Vandenbroucke 1 mei Leuven(24331099307).jpg

| onderschrift =tijdens de feestelijkheden= voorFrank 1 mei 2007Vandenbroucke in Leuven 2017

| volledige naam = Frank Ignace Georgette<br />Vandenbroucke

| geboren = [[Leuven (hoofdbetekenis)|Leuven]], [[21 oktober]] [[1955]]

| overleden =

| kieskring =[[Bestand:Flag of the= Brussels{{BE-Capital Region.svgvlag|21px]]Vlaams-Brabant|geenlink}} [[Kieskring BrusselVlaams-Halle-VilvoordeBrabant|Brussel-HalleVlaams-VilvoordeBrabant]]

| regio = {{BE-vlag|Vlaanderen}}

| land = {{BE}}

| huidige functie = [[Politicus]]

| partij = [[Socialistische Partij (België)|SP]] / [[sp.a]] / [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]

| titel = [[Lijst van Belgische vice-eersteministers|Federaal vicepremier]]

| start_periode = [[1 oktober]] [[2020]]

| eind_periode =

| regering = [[Regering-De Croo|De Croo]]

| voorganger = [[Johan Vande Lanotte]]

| opvolger =

| titel2 = [[Lijst van Belgische ministers van Arbeid en Sociale Voorzorg|Federaal minister van Sociale Zaken]] en [[Lijst van Belgische ministers van VolksgezondheidOntwikkelingssamenwerking|VolksgezondheidOntwikkelingssamenwerking]] en Grootstedelijk Beleid

| start_periode2 = [[1 oktober]] [[20202024]]

| eind_periode2 =

| regering2 = [[Regering-De Croo|De Croo]]

| voorganger2 = [[Maggie DeCaroline BlockGennez]]

| opvolger2 = =

| tijdvak2regering3 =1985 [[Regering-1995De Croo|De Croo]]

| functie2 voorganger3 =Lid [[VlaamsMaggie Parlement|VlaamseDe RaadBlock]]

| tijdvak3opvolger3 =1988-1989

| tijdvak4tijdvak1 =1989 1985-1996

| tijdvak5tijdvak2 =1989 1985-19941995

| tijdvak6tijdvak3 =1994 1988-19951989

| tijdvak7tijdvak4 =1994 1989-19951996

| tijdvak8tijdvak5 =1995 1989-19961994

| tijdvak9tijdvak6 =1999 1994-20031995

| functie9functie6 = [[Lijst van Belgische ministers van Arbeid en Sociale Voorzorgvice-eersteministers|Minister SocialeVice-eerste Zakenminister]]

| tijdvak10tijdvak7 =1999 1994-20041995

| functie10functie7 = [[Lijst van Belgische ministers van pensioenenBuitenlandse Zaken|Minister van PensioenenBuitenlandse Zaken]]

| tijdvak11tijdvak8 =2001 1995-20111996

| tijdvak12tijdvak9 =2003 1999-20042003

| functie12functie9 = [[Lijst van Belgische ministers van Arbeid en Sociale Voorzorg|Minister vanSociale WerkZaken]]

| tijdvak13tijdvak10 = 1999-2004

| tijdvak14tijdvak11 =2003 2001-2011

| tijdvak15tijdvak12 =2004 2003-20092004

| functie15functie12 = [[Lijst van viceministers-presidentenBelgische ministers van VlaanderenArbeid en Sociale Voorzorg|Viceminister-presidentMinister van VlaanderenWerk]]

| tijdvak16tijdvak13 = 2004-2009

| tijdvak17tijdvak14 =2009-2010 2003

| tijdvak18tijdvak15 =2010 2004-20112009

| tijdvak19tijdvak16 ={{nowrap|2009 2004-heden}}2009

| functie19functie16 = [[MinisterLijst van staatVlaamse (België)ministers van Onderwijs|MinisterVlaams minister van StaatOnderwijs en Vorming]]

| tijdvak20tijdvak17 =2020 2009-heden2010

'''Frank Ignace Georgette (Frank) Vandenbroucke''' ([[Leuven (hoofdbetekenis)|Leuven]], [[21 oktober]] [[1955]]) is een [[België (hoofdbetekenis)|Belgisch]] [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]-politicus en [[hoogleraar]]. Sinds 1 oktober 2020 is hij vicepremier en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Eerder was hij federaal minister van Sociale Zaken en Pensioenen en Vlaams minister van Werk en Onderwijs.

Vandenbroucke heeft een katholieke achtergrond en groeide op als jongste kind in een vooraanstaande Leuvense artsenfamilie. Zijn vader Jozué Vandenbroucke was hoofd inwendige geneeskunde van het Sint-Rafaël-ziekenhuis en was voorstander van een aparte Vlaamse faculteit geneeskunde binnen de toen nog tweetalige Katholieke Universiteit Leuven.<ref>Gunter Hauspie, ''De metamorfose van Leuven. De Leuvense memoires van [[Louis Tobback]]'', Guppie 2024, p.75</ref>

Hij behaalde in 1978 een licentiaatsdiploma in de Economische Wetenschappen aan de [[Katholieke Universiteit Leuven]],<ref>''De bouwstenen van de ekonomische doktrine van het Algemeen Belgisch Vakverbond'', K.U.L., 1978, onuitgegeven licentiaatverhandeling.</ref>, waar hij al in 1974 de eerste studentencursus [[marxistische economie]] hielp mee organiseren. Hij trad toe tot het nationaal bestuur van de [[Trotskisme|trotskistische]] [[Revolutionaire Arbeidersliga]] (RAL),<ref>{{citeer tijdschrift|url=https://www.knack.be/nieuws/belgie/leven-en-werken-van-frank-vandenbroucke/article-normal-27756.html|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220130145515/https://www.knack.be/nieuws/belgie/leven-en-werken-van-frank-vandenbroucke/article-normal-27756.html |archiefdatum=2022-01-30|titel=Leven en werken van Frank Vandenbroucke|datum=24 september 2011|tijdschrift=[[Knack (tijdschrift)|Knack]]}}</ref>, een voorloper van de [[Stroming voor een Antikapitalistisch Project]] (SAP). Hij studeerde van 1981 tot 1982 eveneens economie aan de [[Universiteit van Cambridge]] en van 1996 tot 1999 aan de Faculty of Social Studies van de [[Universiteit van Oxford]]. HijVandenbroucke was van 1978 tot 1980 onderzoeksassistent in het Centrum voor Economische Studiën van de Katholieke Universiteit Leuven en na zijn studie in Cambridge van 1982 tot 1985 staflid van SEVI, de [[studiedienst]] van de [[Socialistische Partij (België)|SP]].

Frank Vandenbroucke iswerd door [[Louis Tobback]] naar de toenmalige SP gehaald, waar hij al snel opklom in de partij. Van 1985 tot 1996 was hij lid van de [[Kamer van volksvertegenwoordigers]] voor het [[arrondissement Leuven]]. In de periode december 1985-mei 1995 had hij als gevolg van het toen bestaande dubbelmandaat ook zitting in de [[Vlaams Parlement|Vlaamse Raad]]. De Vlaamse Raad was vanaf 21 oktober 1980 de opvolger van de [[Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap]], die op 7 december 1971 werd geïnstalleerd, en was de voorloper van het huidige [[Vlaams Parlement]]. Van 1988 tot 1989 en van 1995 tot 1996 was hij SP-fractieleider in de Kamer.

In januari 1989 werd hij op 33-jarige leeftijd partijvoorzitter, als opvolger van [[Karel Van Miert]].<ref>''Spectrum jaarboek - De wereld in 1989'', Het Spectrum bv, 1990. ISBN 90 274 2452 7</ref> Hij bleef dit tot in oktober 1994. Vervolgens was hij van oktober 1994 tot maart 1995 vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken in de [[Regeringregering-Dehaene I]]. In maart 1995 nam hij ontslag uit de federale regering naar aanleiding van het [[Agustaschandaal]].<ref>[httphttps://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/395144/1995/03/23/Minister-van-BZ-in-Belgie-treedt-af-wegens-Agusta-affaire.dhtml Minister van BZ in België treedt af wegens Agusta-affaire]; [[de Volkskrant]]; 23 maart 1995</ref> Door dit schandaal was er heel wat [[zwart geld]] in de partijkas van SP beland en toen Vandenbroucke dit tijdens zijn voorzitterschap ontdekte, heeft hij geopperd om dat zwart geld te verbranden.<ref>[https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/10/01/frank-vandenbroucke-portret/ Van dossiervreter tot Teletubbie en terug: wie is minister Frank Vandenbroucke, de "bom" van de SP.A?], [[VRT Nieuws]], 1 oktober 2020. [https://web.archive.org/web/20230324090432/https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/10/01/frank-vandenbroucke-portret/ Gearchiveerd] op 24 maart 2023.</ref> Het parket heeft Frank Vandenbroucke formeel vrijgepleit van alle schuld.<ref>[https://www.standaard.be/cnt/dst19022002_030 Het geld werd niet verbrand], [[De Standaard]], 19 februari 2002. [https://web.archive.org/web/20221223000724/https://www.standaard.be/cnt/dst19022002_030 Gearchiveerd] op 23 december 2022.</ref>

In 1996 verliet hij tijdelijk de politiek om aan Oxford te studeren. Nadat hij daar doctoreerde met een onderzoek over sociale rechtvaardigheid, maakte hij in 1999 zijn politieke comeback en werd hij voor de SP verkozen in het [[Europees Parlement]]. Hij besloot niet te zetelen en werd bij de vorming van het paars-groene [[regering-Verhofstadt I|kabinet -Verhofstadt]] in juli 1999 aangesteld tot federaal minister van Sociale zaken en Pensioenen, wat hij bleef tot in 2003. In deze hoedanigheid was hij onder andere verantwoordelijk voor de creatie van het [[Zilverfonds]]. In deze periode lanceerde hij, samen met [[premier (België)|premier]] [[Guy Verhofstadt|Verhofstadt]], het concept van de '[[Derde weg (sociaaldemocratie)|Derde Weg]]' en de 'Actieve Welvaartsstaat', een synthese van [[liberale]] en [[Sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] ideeën en idealen, gelanceerd door de [[Labour Party (Verenigd Koninkrijk)|Labour]]-regering van [[Tony Blair]]. Bij de verkiezingen van 2003 werd hij opnieuw verkozen in de Kamer en bij de verkiezingen van 2004 in het [[Vlaams Parlement]]. In de [[Regeringregering-Verhofstadt II]] werd hij in juli 2003 minister van Werk en Pensioenen. Na de Vlaamse verkiezingen van 13 juni 2004 maakte hij de overstap naar de [[Vlaamse Regering]], waarin hij viceminister-president en minister van Werk, Onderwijs en Vorming werd.

[[Bestand:Frank Vandenbroucke.jpg|left|thumb|120px|Frank Vandenbroucke als [[Lijst van Belgische ministers van Onderwijs|minister van Onderwijs]] in 2006 in Turnhout.]]

In het voorjaar van 2006 kreeg zijn onderwijsbeleid scherpe kritiek van studenten en personeel naar aanleiding van zijn voorstel voor een resultaatsgebonden financiering van het hoger onderwijs. Critici vrezenvreesden dat deze maatregel een afbouw van de democratisering van het hoger onderwijs betekent en bovendien nefast zal zijn voor de kwaliteit van het onderwijs in [[universiteit]]en en [[hogeschool|hogescholen]].

Begin mei 2008 werd bekend dat Frank Vandenbroucke tijdens een sp.a-partijbureau had gedreigd met ontslag als viceminister-president en minister in de [[Vlaamse regering]]. Hij was het er niet mee eens dat zijn partij niet wilde wegen op de onderhandelingen voor een nieuwe [[Staatshervorming (België)|staatshervorming]] omdat de Vlaamse socialisten geen deel meer uitmaakten van de [[federale]] [[Gewone meerderheid|meerderheid]]. ‘Hier''Hier gaat het om het veiligstellen van ons sociaal model, het versterken van de sociale zekerheid en van alle overheden in dit land’land'', zo liet hij verstaan.

Na de Vlaamse verkiezingen van 7 juni 2009 werd Frank Vandenbroucke, die een enorme hoeveelheid [[voorkeurstem]]men had behaald in [[Vlaams-Brabant]] en de wens had geuit om zijn mandaat voort te zetten, toch niet meer als minister voorgedragen door de voorzitter van de [[sp.a]], [[Caroline Gennez]]. Om die reden lag de voorzitter wat onder vuur. Hij werd als [[Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming|Ministerminister van Onderwijs]] opgevolgd door de Brusselse sp.a-politicus [[Pascal Smet]] en als Ministerminister van Werk door N-VA'er [[Philippe Muyters]]. Van juni 2009 tot juli 2010 zetelde hij vervolgens in het [[Vlaams Parlement]] en in dezelfde periode besloot hij les te geven aan de Universiteit Antwerpen, waar hij sociaal-economische analyse doceerde in de opleiding sociaal-economische wetenschappen, en aan de Katholieke Universiteit Leuven.

Op 1 oktober 2011 nam Vandenbroucke ontslag als senator. Hij legde eveneens zijn ambt als gemeenteraadslid in Scherpenheuvel-Zichem neer, dat hij uitoefende van 1989 tot 1996 en opnieuw van 2001 tot 2011. Hij wilde zo meer tijd kunnen vrijmaken voor zijn wetenschappelijk onderzoek rond sociale en werkgelegenheidspolitiek.<ref>{{Citeer web|url=httphttps://www.demorgen.be/dm/nl/5036/Binnenland/article/detail/1323553/2011/09/23/Frank-Vandenbroucke-neemt-ontslag-uit-de-Senaat.dhtml|titel=Frank Vandenbroucke neemt ontslag uit de Senaat|uitgever=[[De Morgen]]|datum=23 september 2011|bezochtdatum=23 september 2011}}</ref> Eind 2011 werd Vandenbroucke aangesteld als hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven. Zijn onderzoek richt zich er op sociale ontwikkelingen in de lidstaten van de [[Europese Unie]]. Aan de Universiteit Antwerpen bekleedt hij in 2012 als eerste de Leerstoel [[Herman Deleeck]] aan het [[Centrum voor Sociaal Beleid]].<ref>{{Citeer web|url=http://dagkrant.kuleuven.be/?q=node/10394|titel=Frank Vandenbroucke kiest voor een academische loopbaan aan de K.U.Leuven|bezochtdatum=19 december 2011|datum=19 december 2011|uitgever=Dagkrant KU Leuven|archiefurl=https://web.archive.org/web/20120121184709/http://dagkrant.kuleuven.be/?q=node/10394|archiefdatum=2012-01-21}}</ref><ref>{{Citeer web|url=http://www.deredactie.be/permalink/1.1180468|titel=Frank Vandenbroucke wordt hoogleraar aan KUL|bezochtdatum=19 december 2011|datum=19 december 2011|uitgever=deredactie.be}}</ref> Van mei 2011 tot oktober 2020 was hij bijzonder hoogleraar op de [[Joop den Uyl]]-leerstoel aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen van de [[Universiteit van Amsterdam]] (UvA), waarvoor hij op 7 juni 2012 zijn oratie uitsprak.<ref>[http://www.uva.nl/nieuws-agenda/nieuws/uva-nieuws/content/nieuwsberichten/2012/06/europees-sociaal-beleid-geen-luxe-maar-noodzaak.html ‘Europees sociaal beleid: geen luxe, maar noodzaak’]; [[Universiteit van Amsterdam]], 8 juni 2012. [https://web.archive.org/web/20160106062223/http://www.uva.nl/nieuws-agenda/nieuws/uva-nieuws/content/nieuwsberichten/2012/06/europees-sociaal-beleid-geen-luxe-maar-noodzaak.html Gearchiveerd] op 6 januari 2016.</ref><ref>[httphttps://www.demorgen.be/dm/nl/2461/Opinie/article/detail/1451288/2012/06/09/Europa-moet-het-ook-eens-raken-over-onderwijs-en-pensioenen.dhtml Europa moet het ook eens raken over onderwijs en pensioenen]; De Morgen; 9 juni 2012</ref> In 2015 werd hij aan deze universiteit [[universiteitshoogleraar]], waar hij zich bezighield met het bevorderen van onderzoek naar en debat over de maatschappelijke betekenis van de Europese Unie. Deze functie combineerde hij met zijn leerstoel aan de Antwerpse universiteit en hij blijft ook verbonden aan de KU Leuven.<ref>{{Citeer web|titel = Frank Vandenbroucke wordt hoogleraar in Amsterdam|url = httphttps://www.standaard.be/cnt/dmf20151019_01926548|bezochtdatum = 19 oktober 2015|datum = 19 oktober 2015|uitgever = De Standaard}}</ref> Frank Vandenbroucke was een van de twaalf experts in de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040.<ref>[https://web.archive.org/web/20181021111547/https://www.alexanderdecroo.be/commissie-pensioenhervorming-2020-2040-gaat-van-start/ Minister De Croo richt commissie op] persoonlijke website Alexander De Croo</ref> Op basis van haar eindrapport heeft de [[regering-Michel I]] haar pensioenhervormingen uitgewerkt. De commissie werd later vervangen door de Academische Raad van Pensioenen onder leiding van Frank Vandenbroucke.<ref>[https://www.tijd.be/netto/pensioen/welke-pensioenhervormingen-komen-nog-op-u-af/9681114.html Welke pensioenhervormingen komen nog op u af?] De Tijd 30 sept. 2015. [https://web.archive.org/web/20200812012535/https://www.tijd.be/netto/pensioen/welke-pensioenhervormingen-komen-nog-op-u-af/9681114.html Gearchiveerd] op 12 augustus 2020.</ref>

Op 1 oktober 2020 keerde Vandenbroucke na 11 jaar terug naar de [[Wetstraat]] toen hij vicepremier en minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken werd in de federale [[regering-De Croo]]. Dit was verrassend, want in tegenstelling tot wat gangbaar is, stond hij bij de verkiezingen niet op een lijst.<ref>{{Citeer web|url=https://www.demorgen.be/nieuws/meer-ministers-bekend-frank-vandenbroucke-sp-a-en-annelies-verlinden-cd-v-verrassende-namen~b4980cfc/|titel=Meer ministers bekend: Frank Vandenbroucke (sp.a) en Annelies Verlinden (CD&V) verrassende namen|bezochtdatum=2020-09-30|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=30 september 2020|werk=|uitgever=De Morgen|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200930220033/https://www.demorgen.be/nieuws/meer-ministers-bekend-frank-vandenbroucke-sp-a-en-annelies-verlinden-cd-v-verrassende-namen~b4980cfc/|archiefdatum=2020-09-30}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.standaard.be/cnt/dmf20201001_95040119|titel=(Bijna) geen enkele stem gekregen en toch minister|bezochtdatum=2020-12-04|datum=1 oktober 2020|uitgever=De Standaard|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201122124436/https://www.standaard.be/cnt/dmf20201001_95040119|archiefdatum=2020-11-22}}</ref> Hij moest zich meteen bekommeren om de [[Coronacrisis in België|coronacrisis]]. Tijdens deze crisis gebruikte hij het woord "[[knuffelcontact]]", waarmee één persoon buiten het gezin wordt bedoeld waarmee iemand nog nauw contact mag hebben. Het woord werd eind 2020 het [[woord van het jaar]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20201215_91604188|titel=“Knuffelcontact” is woord van het jaar 2020|bezochtdatum=2020-12-15|uitgever=Het Nieuwsblad|datum=2020-12-15|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201215062628/https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20201215_91604188|archiefdatum=2020-12-15}}</ref>

* [httphttps://www.vlaamsparlement.be/vlaamse-volksvertegenwoordigers/2619 Profiel op website Vlaams Parlement]

[[Categorie:Belgisch minister van StaatOntwikkelingssamenwerking]]