Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                

Priscianus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
 
(16 tussenliggende versies door 13 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox auteur
[[Bestand:Priscianus della Robbia OPA Florence.jpg|thumb|right|Priscianus doceert grammatica aan twee studenten, door [[Luca della Robbia]]]]
| naam = Priscianus
| afbeelding = Priscianus della Robbia OPA Florence.jpg
[[Bestand:Priscianus| dellaonderschrift Robbia OPA Florence.jpg|thumb|right| = Priscianus doceert grammatica aan twee studenten, door [[Luca della Robbia]]]]
| citaat =
[[ga:| volledige naam = Priscianus Caesariensis]]
| pseudoniem =
| beter-bekend-als =
| bijnaam =
| genoemd =
| geboren = eind [[5e eeuw|5e]]/begin [[6e eeuw]]
| geboorteplaats = [[Cherchell|Caesarea]], [[Mauretania Caesariensis]]
| overleden =
| overlijdensplaats =
| land = [[Romeinse Rijk]]
| beroep = [[Latijnse grammatica|Latijns grammaticus]]
| jaren-actief =
| genre = [[grammatica]]
| stroming = [[Latijnse literatuur]]
| invloeden = [[Apollonius Dyscolus]]<br>Aelius Herodianus
| thema =
| bekende-werken = ''Institutiones grammaticae''
| uitgeverij =
| onderscheiding =
| dbnl =
| handtekening =
| website =
| lijst =
| ander portaal =
| portaal2 =
| portaal3 =
}}
 
'''Priscianus Caesariensis''', gewoonlijk Priscianus genoemd (eind 5e/begin 6e eeuw), was een [[Latijnse grammatica|Latijns grammaticus]].
 
==Biografische gegevens==
Over zijn leven is weinig bekend. Priscianus was van Griekse afkomst en werd geboren in [[Cherchell|Caesarea]], de hoofdstad van de Romeinse provincie [[Mauretania Caesariensis]] (tegenwoordig een deel van [[Algerije]]). Volgens zijn tijdgenoot [[Cassiodorus]] doceerde hij Latijn te [[Constantinopel]] tijdens de regering van keizer [[AnastasiosAnastasius I (keizer)|Anastasius]] ([[491]]-[[518]]).
 
==Werk==
[[File:Firenze, prisciano, institutiones grammaticae, 1290 ca. 01.jpg|thumb|300px|''Institutiones Grammaticae'', 1290 circa, [[Biblioteca Medicea Laurenziana]], Florence]]
In deze stad schreef hij zijn hoofdwerk, ''Institutiones grammaticae'' (= 'Inleiding in de taalwetenschap'), dat tot de [[Renaissance|renaissance]] het standaardleerboek van de Latijnse taal bleef. De traditionele grammaticale terminologie gaat nog voor een belangrijk deel op Priscianus terug.
 
In deze stad schreef hij zijn hoofdwerk, ''Institutiones grammaticae'' (= 'Inleiding in de taalwetenschap'), dat tot de [[Renaissance|renaissance]] het standaardleerboek van de Latijnse taal bleef. De traditionele grammaticale terminologie gaat nog voor een belangrijk deel op Priscianus terug.
 
De indeling van de ''Institutiones'' is als volgt:
Regel 12 ⟶ 46:
* Boek 17-18: ''De constructione'', beknopte [[zinsbouw|syntaxis]]
 
Hij baseerde zijn werk op dat van [[Aelius Herodianus|Herodianus]] en diens vader [[Apollonius Dyscolus]]. Priscianus heeft veel gebruik gemaaktgebruikgemaakt van voorbeelden voor grammaticale regels uit werken van Romeinse schrijvers, die anders verloren waren gegaan, zoals [[Marcus Porcius Cato Censorius maior|Cato]], [[Quintus Ennius|Ennius]], [[Gaius Lucilius|Lucilius]] en [[Marcus Terentius Varro Reatinus|Varro]]. Maar zijn favorieten waren kennelijk [[Vergilius]], [[Marcus Tullius Cicero|Cicero]], [[Titus Maccius Plautus|Plautus]] en [[Publius Terentius Afer|Terentius]], die hij veelvuldig aanhaalt.
 
Priscianus heeft ook een aantal andere verhandelingen op zijn naam staan, onder andere over maten en gewichten, over de [[metrum|metra]] van Terentius en over diverse aspecten van de taalkunde, zoals de ''[[Partitiones]]''. Hij vertaalde de [[retorica|retorische]] oefeningen van [[Hermogenes van Tarsus]] uit het Grieks, evenals de ''Periegesis'' van [[Dionysius Periegetes]], een leerdicht over aardrijkskunde. TenslotteTen slotte behoort tot zijn werk het [[hexameter|hexametrische]] [[panegyricus|lofdicht]] op keizer Anastasius (312 verzen).
 
==Publicaties==
*M. Baratin, B. Colombat, L. Holtz (red.), ''Priscien. Transmission et refondation de la grammaire, de l'antiquité aux modernes'', Brepols Publishers, 2009, {{ISBN |978-2-503-53074-1}}.
 
=== Zie ook ===
*[[Latijn]]
*[[Latijnse literatuur]]
 
[[Categorie:Latijnse schrijver middeleeuwen]]
 
{{Bibliografische informatie}}
[[bg:Присциан]]
[[Categorie:LatijnseRomeins schrijver middeleeuwen]]
[[ca:Priscià de Cesarea]]
[[Categorie:5e-eeuws schrijver]]
[[cs:Priscianus z Kaisareie]]
[[de:Priscian]]
[[en:Priscian]]
[[es:Prisciano]]
[[fr:Priscien]]
[[ga:Priscianus Caesariensis]]
[[gl:Prisciano]]
[[hr:Priscijan Cezarejski]]
[[it:Prisciano]]
[[ja:カエサレアのプリスキアヌス]]
[[la:Priscianus Caesariensis]]
[[ru:Присциан]]
[[sh:Priscijan]]
[[sk:Priscianus z Caesarie]]
[[uk:Прісціан]]