The Sphere
Sfeer bij fontein aan plein (Engelse naam: Sphere at Plaza Fountain en informeler bekend als The Sphere, Duits: Große Kugelkaryatide) [1] is een 7,5 meter hoge sculptuur van de Duitse beeldhouwer Fritz Koenig uit 1971 die tussen 1973 en 2001 was gelegen op Austin J. Tobin Plaza aan het World Trade Center in New York. Sinds begin september 2017 staat The Sphere in Liberty Park.[1]
Sfeer bij fontein aan plein, die in het verleden ook wel vaker werd aangeduid als de Kogel van Koenig, is een bronzen globe symbool voor handel en wereldvrede die daadwerkelijk roteerde zoals de baan van de Aarde. Sfeer bij fontein aan plein oftewel The Sphere – wat na verloop van tijd de bijnaam werd die het kunstwerk van New Yorkers kreeg) raakte zwaar beschadigd bij de terroristische aanslagen op 11 september 2001 en wel vanwege de verwoesting van de Twin Towers en het Austin J. Tobin Plaza waar het op rustte. Sfeer bij fontein aan plein werd als bij wonder uit het puin gerecupereerd. Sinds 11 september 2002 dient de sculptuur van Koenig als herdenkingsmonument.
Sfeer bij fontein aan plein stond na renovaties tien jaar lang in het stadspark The Battery ten zuidoosten van de wijk Battery Park City, maar beheerder Port Authority of New York and New Jersey verplaatste de sculptuur begin september 2017 naar zijn oorspronkelijke locatie: Liberty Park nabij het One World Trade Center en het National September 11 Memorial & Museum.[1]
Voorgeschiedenis
Sfeer bij fontein aan plein is het pronkstuk van de Duitse beeldhouwer Fritz Koenig, die zijn sculptuur naast Große Kugelkaryatide tevens zijn "grootste kind" noemde.[2]
The Sphere bestaat uit 52 bronzen segmenten die werden vervaardigd in Bremen en in 1971 naar New York werden verscheept. Het kunstwerk diende als symboliek voor handel en wereldvrede en was volgens architect Minoru Yamasaki, die het originele World Trade Center ontwierp in de jaren '60, een wenk naar de moskee Al-Masjid al-Haram in Mekka waarbij The Sphere als bij wijze van spreken de plaats innam van de Kaäba.[3] Het mechanisch ontwerp van de sculptuur, een wereldbol die 24 uur exact ronddraaide aan de snelheid van de Aarde rond zijn as, werd geconstrueerd door Leslie E. Robertson en verwoest door de aanslagen van 11 september 2001.[4]
Koenig compileerde zijn sculptuur in 1966 in opdracht van beheerder Port Authority of New York and New Jersey, eigenaar van het World Trade Center. De oorspronkelijke keuze van de Port Authority was een sculptuur van de Britse beeldhouwer Henry Moore.
Koenig werd pas gekozen nadat Yamasaki onder de indruk was van zijn werk. Koenig begon in 1967 reeds met werken in zijn atelier in Beieren, toen het complex zich nog in een planningsfase bevond en zes jaar later gereed was voor gebruik. Hoewel de sculptuur Große Kugelkaryatide (Grote sferische kariatide) werd genoemd door de kunstenaar, werd het beeldhouwwerk door New Yorkers al snel aangeduid als "The Sphere" en werd alternatief ook "de Kogel van Koenig" genoemd.
De sculptuur stond vervolgens 28 jaar lang aan de voet van het World Trade Center op een plein dat was vernoemd naar Austin J. Tobin, dertig jaar lang directeur van de Port Authority. Het plein omvatte tevens fonteinen, geplaatst rondom de sculptuur, evenals enkele bankjes waar de werknemers van de Twin Towers en de overige gebouwen van het complex konden lunchen of eventueel inwoners of toeristen konden verpozen.
Aanslagen op 11 september 2001
Sfeer bij fontein aan plein werd in zwaar beschadigde toestand teruggevonden onder het puin van de verwoeste Twin Towers, waarna de sculptuur werd geborgen in de buurt van John F. Kennedy Airport. Aldaar werd het kunstwerk maandenlang in gehavende staat bewaard alvorens te worden opgeknapt.
Men twijfelde of het kunstwerk voortaan als herdenkingsmonument moest dienen als een laatste aandenken aan het voormalige World Trade Center, omdat het kunstwerk relatief "ongeschonden" de aanslagen had overleefd.[5] The Sphere had lange tijd een onzekere toekomst, maar werd uiteindelijk toch als herdenkingsmonument aangewend.
Monument
Sfeer bij fontein aan plein werd weliswaar deels gerestaureerd en werd vervolgens op 11 maart 2002 heropgericht in The Battery, een stadspark ten zuidoosten van de wijk Battery Park City. Precies een jaar na de aanslagen plaatste men een eeuwige vlam naast het werk. Kunstenaar Fritz Koenig was aanwezig bij de werken en de plechtigheid. Toenmalig burgemeester Michael Bloomberg en zijn voorganger Rudolph Giuliani spraken dat de sculptuur voortaan was gewijd aan de slachtoffers van de aanslagen, waarna Koenig zei: "Het was een sculptuur, nu is het een monument". The Sphere stond tien jaar lang in The Battery.
Bij de sculptuur hoort een plaquette met onderstaande boodschap van hoop en veerkracht:
For three decades, this sculpture stood in the plaza of the World Trade Center. Entitled The Sphere, it was conceived by artist Fritz Koenig as a symbol of world peace. It was damaged during the tragic events of September 11, 2001, but endures as an icon of hope and the indestructible spirit of this country. The Sphere was placed here on March 11, 2002 as a temporary memorial to all who lost their lives in the terrorist attacks at the World Trade Center. This eternal flame was ignited on September 11, 2002 in honor of all those who were lost. Their spirit and sacrifice will never be forgotten.[6]
Terugkeer naar World Trade Center
In de zomer van 2012 ging de stad op zoek naar een nieuwe locatie voor het kunstwerk omdat werkzaamheden van start gingen aan de grasperken van The Battery. Een petitie werd opgesteld door families van de slachtoffers om The Sphere terug te halen naar zijn oorspronkelijke locatie, waar inmiddels het nieuwe World Trade Center en National September 11 Memorial & Museum - inclusief North- en South Pool - werden opgetrokken.[7] Uiteindelijk leverde deze petitie meer dan 7.000 handtekeningen op.[8]
Port Authority of New York and New Jersey wou de sculptuur verplaatsen naar het nieuw te bouwen Liberty Park in de buurt van National September 11 Memorial & Museum en One World Trade Center, maar de bouw van het park werd pas aangevat in 2014 en twee jaar later voltooid. Port Authority of New York and New Jersey ging op 28 juni 2012 akkoord met een mogelijke terugkeer van de sculptuur naar het World Trade Center. In juli 2016 raakte men het eens over een terugkeer na 15 jaar.[9] In augustus 2016 werd de sculptuur naar zijn huidige locatie gebracht, de World Trade Center site.[1] The Sphere overschouwt het nieuwe World Trade Center sinds 6 september 2017 en bevindt zich in Liberty Park, in de nabije omgeving van National September 11 Memorial & Museum.[10][11]
Zie ook
Referenties
- ↑ a b c d (en) Battered and Scattered, 'Sphere' Returns to 9/11 Site The New York Times, 29 november 2017
- ↑ (en) Fritz Koenig, Sculpture of Trade Center 'Sphere', Dies at 92 The New York Times, 27 februari 2017
- ↑ (en) Bin Laden's Special Complaint with the World Trade Center Slate, 28 december 2001
- ↑ (en) Guide to the Records of Leslie E. Robertson and Associates - World Trade Center Construction Skyscraper, Geraadpleegd 10 juni 2019
- ↑ (en) Rebuilding Ground Zero - The Grief Police New York Mag, 18 november 2005
- ↑ Memorial Plaque at Battery Park, beneath The Sphere Sculpture, now a Temporary Memorial. photo. Flickr (11 mei 2007). Geraadpleegd op 10 juni 2019.
- ↑ (en) 9/11 Family Members Start Petition to Save World Trade Center Sphere DNAinfo, 28 februari 2011
- ↑ (en) Effort Underway To Return Iconic 'Sphere' Sculpture To World Trade Center CBS, 5 juli 2011
- ↑ "The Sphere" keert terug naar World Trade Center Knack, 22 juli 2016
- ↑ (en) The Sphere, a Symbol of Resilience After 9/11, Is Unveiled at Liberty Park 9/11 Memorial, 6 september 2017
- ↑ (en) World Trade Center's iconic 'Sphere' sculpture is now on view at Liberty Park Curbed New York, 6 september 2017
Externe links
- Koenig's Kugel by Percy Adlon - Documentaire van Percy Adlon over The Sphere uit 2001
- Koenigs Kugel in de Internet Movie Database