ergeren

Nederlands

naamwoord van handeling
zelfstandig	bijvoeglijk
ergeren	ergerend
ergernis	geërgerd

Uitspraak

• Geluid:  ergeren    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɛrɣərə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• er·ge·ren

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘aanstoot geven of nemen’ voor het eerst aangetroffen in 1240
• afgeleid van erger met het achtervoegsel -en

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
ergeren	ergerde	geërgerd
zwak -d	volledig

Werkwoord

ergeren

1. overgankelijk gevoelens van onvrede veroorzaken

   • Die onzinbots met hun absurde wijzigingen ergerden hem mateloos. 

   ▸ Na mijn gesprekje met John had ik steeds aan bacon moeten denken. Toen de lange kamerheer me mee de keuken uit nam, had ik het gevoel alsof me een lekker hapje uit de hand was gegrist. 'Meneer?'zei ik. Ík heb sinds vanochtend niets meer gegeten. Hij keek me geërgerd aan. 'We hebben het middageten al gehad. Misschien kun je vanavond nog wat mee-eten.'

2. wederkerend zich ~ aan gevoelens van onvrede ervaren

   • Daar ergerde hij zich al lang aan. 

   ▸ Ik begon me steeds meer aan kleine dingen te ergeren. Door het vele blowen trok de groep ook een aantal vervelende types aan en splitste men zich steeds vaker in kleine groepjes af, waardoor ik me minder op mijn gemak voelde.

Vaste voorzetsels

• ergeren aan

Verwante begrippen

• tegenstaan, vermoeien, vervelen
• bedroeven

Hyponiemen

• (intensivering) doodergeren

Afgeleide begrippen

• ergerlijk, ergernis, mens-erger-je-niet, verergeren

Vertalingen

    1. gevoelens van onvrede veroorzaken   

Duits: ärgern (de), reizen (de) Engels: annoy (en)

Frans: énerver (fr) Spaans: irritar (es), agrazar (es), airar (es), aburrir (es), airar (es)

    2. zich ~ aan gevoelens van onvrede ervaren   

Duits: sich ärgern (de) Engels: be vexed (en)

Frans: s'énerver (fr) Spaans: abroncarse (es), enojarse (es), irritarse (es)

Gangbaarheid

• Het woord ergeren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ergeren" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.