9×19mm Parabellum
De 9x19mm Parabellum of 9 mm Para is een pistoolpatroon die werd geïntroduceerd in 1902 door de Duitse wapenfabrikant Deutsche Waffen- und Munitionsfabriken (DWM) voor hun Luger pistool.[1] Hierdoor wordt de patroon vaak aangeduid als 9 mm Luger.[2] voorganger van de 9x19 was de 7,65x22mm Parabellum, zelf een afstammeling van de 7,65x25mm Borchardt. De 9 mm Parabellum wordt over het algemeen gebruikt in pistolen, machinepistolen en karabijnen
De naam Parabellum is afgeleid van het Latijnse: Si vis pacem, para bellum ("Als je vrede wilt, bereid je dan voor op oorlog."), wat het motto en telegraafadres van de DWM was.
Ontwikkeling
Georg Luger ontwikkelde de 9 mm Parabellum patroon uit de oudere 7,65 mm Parabellum patroon. In 1902 presenteerde hij het nieuwe kaliber aan het British Small Arms Committee. Ook werden drie prototypes gepresenteerd aan het Amerikaanse leger in 1903. Het Duitse leger erkende officieel interesse te hebben in 1904.
Het origineel ontwerp ontstond door de flessenhalsvorm te verwijderen uit de 7,65 Parabellum, wat resulteerde in een licht toelopende (tapered) randloze (rimless) vorm. De vorm van het projectiel werd aangepast in 1910 om de betrouwbaarheid bij het kameren te vergroten.
Na de Tweede Wereldoorlog werd deze patroon meer aanvaard en uiteindelijk in dienst genomen door verschillende landen.
Om lood te besparen gedurende de Tweede Wereldoorlog in Duitsland werd een nieuw projectiel ontwikkeld dat een ijzeren kern had die omhuld werd met lood. Deze patroon, herkenbaar aan de zwarte mantel, werd aangeduid als 08 mE (mit Eisenkern, met ijzerkern). In 1944 werd de zwarte mantel vervangen door een normale koperkleurige mantel.
Een andere variant uit die tijd was de 08 SE (Sintereisen - "gesinterd ijzer"), die ontstond door de gehele kogel te maken uit onder hoge temperatuur samengeperst ijzerpoeder. Deze patroon is herkenbaar aan een donkergrijs projectiel.
Een speciale lading (te herkennen aan een "X" op de bodem van de huls en een groen gelakte stalen huls) met een projectiel van 9,7 g (150 gr) met volledig metalen mantel (Full metal jacket) werd ontworpen. Het doel was een subsonische lading te krijgen die kon gebruikt worden in wapens uitgerust met geluidsmoderator. Deze lading werd ontwikkeld door het Duitse leger tijdens Wereldoorlog II, andere landen volgden met eigen subsonische ladingen.
Efficiëntie
De 9 mm heeft een beperkte terugslag. Het grote voordeel is dat dit het kleinste onder de grote kalibers is, en dus hebben pistolen vaak een grotere capaciteit in vergelijking met de .40 S&W en .45 ACP. Dit gecombineerd met de eerder vermelde beperkte terugslag, zorgt ervoor dat de schutter meer schoten nauwkeurig in het doel kan plaatsen in kortere tijd.
Het grote nadeel van de 9 mm is de neiging tot overpenetratie wanneer geen hollow point projectielen gebruikt worden. Met gewone projectielen wordt dan een te kleine wondopening gemaakt zodat het projectiel door het doel gaat zonder genoeg schade te doen aan het omliggend weefsel. Doordat de kogel nog energie overhoudt na door het doel te zijn gegaan, is er kans dat er onbedoelde schade gedaan wordt aan iets of iemand die zich achter het doel bevindt.
Synoniemen
- 9 x 19 mm
- 9 mm
- 9 mm Luger
- 9 mm NATO
- 9 mm x19
- 9x19mm NATO
- 9 mm Parabellum
- 9 mm Para
Zie ook
Referenties
- ↑ Hogg, Ian V.; Weeks, John S. Military Small Arms of the 20th Century (7th Edition), p.40. Krause Publications, 2000
- ↑ Free current C.I.P. cd-rom version download (ZIP and RAR format)
