Engelse tuin

Landschapspark kasteel Broekhuizen te Leersum (bb)

Het Wilhelminapark in Utrecht, een voorbeeld van een Engelse tuin

Een Engelse tuin is een landschapstuin in de Engelse landschapsstijl, die in de mode kwam in de tweede helft van de achttiende eeuw en het begin van de negentiende eeuw.

De Engelse tuin verschilt volledig van zijn tegenhanger, de Franse tuin. Men stapte af van het idee dat de natuur beheerst moest worden door de mens. De Engelse tuinen werden aangelegd zonder symmetrie en evenwicht. Er werden nog wel sobere paviljoentjes opgetrokken, maar beeldhouwwerken werden schaars. Het concept leunt op een voorstelling van romantische, parkachtige landschappen met verrassende doorkijkjes, gestalte gegeven door de aanleg van grasvelden, liefst op heuvelachtig terrein, omgeven en afgewisseld met boomgroepen. Ook water vormt een belangrijk onderdeel van deze populaire vorm van landschapsaanleg. Er worden vaak kunstmatige meertjes aangelegd. Veel mensen vinden de Engelse tuin natuurlijker overkomen. In werkelijkheid groeien er vaak veel exoten, zoals coniferen.

In de tweede helft van de 18e eeuw was er veel belangstelling voor China en Japan in Europa. De natuurlijke stijl van de Engelse tuin en Engelse landschapsstijl lijkt voor een deel overgenomen van de grillige en asymmetrische Chinese tuin en Japanse tuin. Het materiaal en gebruik van beplanting is hier echter anders.

Bekende Engelse tuinen en parken

België

Het park van het kasteel van Belœil (1773-1775)
Domein Drie Fonteinen in Vilvoorde (Walckiers, 1778)
De Nationale Plantentuin van België (1797)
Tuin van het Koninklijke Kasteel van Laken (1781)
Het park van het kasteel van Heks (1778)
Het park van de commanderij van Alden Biesen (Henry, 1785-1786)
Het kasteelpark van Wespelaar (Artois-Verlat-Henry, 1797)
Sint-Donatuspark in Leuven (1869-1875)
Het Citadelpark te Gent (1875)
Het Park van Laken (1876-1880)
Josaphatpark in Schaarbeek (1904)
Het park van het kasteel van Wannegem-Lede
Het park van het kasteel van Loppem
Abdij van Herkenrode bij Hasselt, Belgisch-Limburg
Kasteeltuin Hof ter Saksen, Beveren-Waas
Het Koningin Astridpark in Brugge
Het Stadspark (Antwerpen) (1867-1869)

Nederland

Landschapspark (ontwerp Zocher) Kasteel Broekhuizen in Leersum
Vondelpark in Amsterdam
Sarphatipark in Amsterdam
Florapark in Amsterdam
De Engelse Tuin op Begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam
Het Oranjepark in Apeldoorn
Het Prinsenpark in Apeldoorn
Park Sonsbeek in Arnhem
Landgoed het Haveke in Eefde
Het Volkspark in Enschede
Het Van Bergen IJzendoornpark in Gouda
Het Noorderplantsoen in Groningen
De Overtuin (Haastrecht)
De Engelse Tuin in Harlingen
De tuin van Epema State in IJsbrechtum
Prinsentuin (Leeuwarden)
De Keukenhof in Lisse
Delen van het Stadspark Maastricht
Park Kalheupink in Oldenzaal
Het Donckse Bos in Ridderkerk
Het Park in Rotterdam
Het Slochterbos behorend bij de Fraeylemaborg te Slochteren
Wilhelminapark in Sneek
Park Rams Woerthe in Steenwijk
De Engelse Tuin Chateau Holtmuhle in Tegelen
De Elzenpasch in Tiel
Wilhelminapark in Utrecht
Het zuidelijke deel van het Julianapark in Utrecht
Park Oldruitenborgh in Vollenhove
Het park rond Slot Zeist bij Zeist
Het Engelse Werk in Zwolle
De Botanische Tuin Kerkrade

Andere landen

De Paleistuin van Buckingham Palace, Londen
Los jardines del Buen Retiro, Madrid
Stourhead, in Wiltshire (Engeland)
Englischer Garten, München
Parc botanique de Haute Bretagne, France
Als onderdeel van de tuin van het Paleis van Caserta, Napels
Kew Gardens, Richmond

Architecten van Engelse tuinen

Stephen Switzer (1682-1745), Nobleman's, Gentleman's and Gardener's recreation
William Kent (1685-1748)
William Shenstone (1714 - 1763)
Charles Bridgeman
Capability Brown (1716-1783)
Benjamin Thompson (1753 – 1814)
Lucas Pieters Roodbaard (1782 - 1851)
Jan David Zocher (1791 - 1870)
Egidius Rosseels (1800 - 1877)
Eduard Petzold (1815 - 1891)
Gerrit Vlaskamp (1834 - 1906)
Liévin Rosseels (1843 - 1921)
Leonard Springer (1855-1940)
Dirk Tersteeg (1876-1942)
Lodewijk Wilhelmus Copijn (1878 - 1945)

Zie de categorie English gardens van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.