Polaris Dawn
| Commerciële ruimtevlucht SpaceX Polaris Dawn | |
| |
| Lanceerservice: | SpaceX |
|---|---|
| Organisatie: | SpaceX |
| Alternatieve vluchtnaam: | Polaris Mission 1, Exploration Simul |
| Type ruimtevaartuig: | Crew Dragon |
| Naam/serie nr. voertuig: | Resilience, C207-3 |
| Draagraket: | Falcon 9 Block 5 |
| Aantal bemanningsleden: | 4 |
| Lanceerbasis: | Kennedy Space Center |
| Lanceerplatform: | LC-39A |
| Lanceerdatum: | 10 september 2024, 09:23 UTC |
| Baan: | meerdere banen waaronder de hoogst mogelijke baan om de Aarde met Falcon 9-Crew Dragon waarbij de eerste trap nog kan landen. |
| Landingsplaats: | * Golf van Mexico |
| Landingsdatum: | 15 september 2024, 07:37:10 UTC |
| Missieduur: | 5 dagen[1] |
| Doel vlucht: | Testen nieuwe SpaceX-technieken |
| Zero-G indicator | |
| Vorige commerciële missie: | Axiom Mission 3 |
| Vorige Crew Dragon-vlucht: | SpaceX Crew-8 |
| Volgende commerciële missie: | Fram2 |
| Volgende Crew Dragon-vlucht: | SpaceX Crew-9 |
Polaris Dawn alias Polaris Mission I was een commerciële bemande ruimtemissie van SpaceX in samenwerking met Jared Isaacman. De vlucht met de Crew Dragon, die onderdeel is van het Polarisprogramma, bracht de bemanning tot 1408,1 kilometer hoogte, verder weg van de Aarde dan mensen sinds de laatste Apollo-vlucht naar de Maan in 1972 zijn geweest, en ook verder dan de vluchten van het Geminiprogramma. Dit is de hoogst mogelijke baan om de Aarde die met een Falcon 9-Crew Dragon-combinatie veilig is te bereiken.
Voorgeschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De boeking werd op 14 februari 2022 bekendgemaakt middels een interview in de Washington Post.[2] De lancering werd aanvankelijk op zijn vroegst in het vierde kwartaal van 2022 verwacht verschoof uiteindelijk naar 10 september 2024.[3][4][5]
Oorzaak van de vertraging lag in de ontwikkeling van de ruimtepakken voor deze missie die pas in het voorjaar van 2024 gereed waren. De lancering raakte daarna nog verder vertraagd. Nadat op 12 juli 2024 een Falcon 9-lancering mislukte werd dit rakettype op last van de FAA ruim twee weken aan de grond gehouden tot er meer duidelijk over de oorzaak was. Nadat de Falcon 9 op 26 juli groen licht voor het hervatten van lanceringen kreeg, werd duidelijk dat Polaris Dawn tot na de lancering van SpaceX Crew-9 die toen voor 18 augustus was gepland werd uitgesteld.
Toen Crew-9 vervolgens op 7 augustus ruim een maand werd uitgesteld werd de lancering van Polaris Dawn voor de nacht van 26 op 27 augustus ingepland. Een paar uur voor de lancering werd een heliumlek in de grondsystemen ontdekt en besloten de lancering zeker 24 uur uit te stellen. Dit werd 72 uur. Toen op 28 augustus een Falcon-booster bij de landing omviel werd de Falcon 9 voorlopig aan de grond gehouden. De lanceerdatum van 30 augustus werd daardoor onhaalbaar.
Daarnaast speelt bij een missie als deze met een kortere duur die niet bij een ruimtestation aankoppelt mee dat de weersvoorspelling voor de geplande landing al voor de lancering gunstig moet zijn. Hoewel de Falcon 9 al na twee dagen weer mocht vliegen bleven de weersvoorspellingen ongunstig en werd de lancering verder uitgesteld. De raket stond sinds eind augustus klaar op het lanceerplatform en zodra er gunstige weersvoorspellingen waren kon er binnen 30 uur worden gelanceerd. Die situatie kon overigens niet te lang zo blijven. In de loop van september moest Lanceercomplex 39A worden klaargemaakt voor de Falcon Heavy die NASA’s ruimtesonde Europa Clipper in oktober 2024 zal lanceren.
Op 8 september 2024 werd het lanceerprotocol voor een lancering op 10 september in werking gezet. Aanvankelijk werd de kans op gunstig lanceerweer op veertig procent gehouden maar maar er werd in de uren tevoren een tijdsgat gevonden waarin dit korte tijd tachtig procent zou zijn. Men besloot daarvan gebruik te maken. Om 09:23 UTC steeg de raket op vanaf Kennedy Space Center Lanceercomplex 39A. Twaalf minuten later werd de Dragon van de raket losgekoppeld in een baan om de aarde, van 190 bij 1216 kilometer (kleinste en grootste hoogte).
Missie
[bewerken | brontekst bewerken]Tijdens de vlucht wordt de mogelijkheid een Starlink-internetverbinding vanuit een ruimteschip te bewerkstelligen middels lasercommunicatie getest. Ook staat er een ruimtewandeling op een hoogte van 700 km gepland, de eerste met EVA-pakken van SpaceX.[6] Omdat de Crew Dragon geen luchtsluis heeft, zullen ook de andere inzittenden een EVA-pak dragen tijdens de ruimtewandeling. Dit is te vergelijken met de ruimtewandelingen tijdens het Geminiprogramma.
De ruimtewandeling zal worden uitgevoerd door Jared Isaacman en Sarah Gilis. Zij zullen als alles goed gaat tijdens de ruimtewandeling te allen tijde fysiek contact met de capsule behouden en maar net buiten het luik treden. De andere twee bemanningsleden zullen in hun stoel blijven zitten en de ruimtewandeling ondersteunen. Daarnaast zal de vlucht door een deel van de Vanallengordels leiden en de Crew Dragon en bemanning dus aan grotere hoeveelheden kosmische straling blootstellen dan tot nog toe is gebeurd. Aan de hand hiervan zullen medische onderzoeken worden uitgevoerd.
Ruimtepak
[bewerken | brontekst bewerken]Op 4 mei 2024 publiceerde SpaceX een filmpje met beelden van het nieuw ontwikkelde ruimtepak. Later die dag hield het Polaris-team een Twitter-spaces-conversatie over het pak.
De EVA-pakken zijn gebaseerd op de IVA-pakken die tijdens normale Crew Dragon-vluchten worden gedragen, maar zijn aangepast met onder andere meer isolatie en een zon-bestendig vizier. In het vizier is een head-up display verwerkt waarin onder meer informatie over de status van het pak en de Crew Dragon is af te lezen.[7]
Vluchtverloop
[bewerken | brontekst bewerken]Na de lancering op 10 september werd begonnen de druk in de cabine enigszins te verlagen terwijl het zuurstofpercentage omhoog werd gebracht. Dit gebeurde als voorbereiding op de ruimtewandeling die op de derde dag moest plaatsvinden. De bemanning kon hierdoor wennen aan deze luchtsamenstelling. Daarna op 11 september werd de baan om de aarde vergroot van 190 bij 1216 km naar ongeveer 190 bij 1400 km (met een record uitschieter van 1408.1 km). Na zes orbits in deze baan werd begonnen de baan te verlagen naar 195 bij 737 km wat later die dag werd bereikt.
Op 12 september werd de ruimtewandeling uitgevoerd. Nadat de cabine drukvrij was gemaakt werd het bovenluik van de Crew Dragon om 10:49 UTC geopend. Boven het luik was een trap (vergelijkbaar met een zwembadtrap) gemonteerd waaraan de ruimtewandelaars zich kunnen vasthouden. Als eerste ging Isaacman naar buiten. Na bijna acht minuten ging hij weer naar binnen. Daarna volgde Gillis die ruim zeven minuten buiten bleef. Om 11:16 UTC werd het luik gesloten.
Op 13 september speelde Sarah Gillis een eerste-vioolpartij vanuit de capsule en werd daarbij begeleid door een orkest dat op meerdere locaties aarde samen kwam. De audiovisuele verbindingen met minimale vertraging die daarvoor nodig waren liepen via Starlink.
Op 14 september werd de baan verlaagd naar 187 bij 452 kilometer in voorbereiding op de terugkeer die een dag later moest plaatsvinden. Ook had de bemanning een briefing met het vluchtcontrolecentrum via een Starlink-verbinding die veertig minuten lang ononderbroken functioneerde. Iets wat voorheen onmogelijk was vanuit een baan om de aarde.
Op 15 september om 07:37:10 UTC raakte de Crew Drsgon het water van de Golf van Mexico waarmee de vlucht voorbij was. De Crew Dragon werd daarop aan boord van SpaceX’s bergingsschip Shannon gehesen waar de bemanning de capsule verliet.
Tijdens de vlucht werden door de bemanning 40 wetenschapsexperimenten uitgevoerd.
Bemanning
[bewerken | brontekst bewerken]Naast Isaacman gingen er een piloot en twee medewerkers van het bemande ruimtevaartprogramma van SpaceX mee die eerder als ondersteuningspersoneel bij Isaacmans eerste ruimtevlucht Inspiration4 betrokken waren.[8] Jared Isaacman is behalve zakenman ook een zeer ervaren aerobatics-piloot. Piloot Scott Poteet was twintig jaar lang piloot bij de U.S. Air Force Thunderbirds. Hij is ook lid van de directie van Isaacmans bedrijf Shift4.[9]
| Positie | Ruimtevaarder |
|---|---|
| Gezagvoerder |  Jared Isaacman2e ruimtevlucht |
| Piloot | Scott Poteet 1e ruimtevlucht |
| Missiespecialist | Sarah Gillis, SpaceX 1e ruimtevlucht |
| Missiespecialist en medisch officier | Anna Menon, SpaceX 1e ruimtevlucht |
Trivia
[bewerken | brontekst bewerken]- Over de missie en voorbereiding wordt een documentaire gemaakt door hetzelfde team dat ook de Inspiration4-docu schoot.
- NASA-astronaut Don Pettit wist vanuit het ISS de terugkeer in de atmosfeer van Polaris Dawn te fotograferen.
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- Polaris Dawn op de website van het Polarisprogramma
- ↑ (en) Michael Sheetz, Billionaire astronaut Jared Isaacman buys more private SpaceX flights, including one on Starship, CNBC, 14 februari 2022
- ↑ (en) Jared Isaacman, who led the first all-private astronaut mission to orbit, has commissioned 3 more flights from SpaceX, Washington Post, 14 februari 2022
- ↑ (en) Wall, Mike, SpaceX's private Polaris Dawn mission now targeting March 2023. Space.com (18 oktober 2022). Gearchiveerd op 22 oktober 2022. Geraadpleegd op 22 oktober 2022.
- ↑ (en) Polaris Dawn op Next Spaceflight, Next Spaceflight, geraadpleegd 9 februari 2024
- ↑ https://news.satnews.com/2024/09/05/update-spacexs-polaris-dawn-commercial-astronauts-mission-delayed-now-til-monday-or-later/
- ↑ SpaceX wil commerciële ruimtewandeling op recordhoogte. RTLnieuws.nl (14 februari 2022). Gearchiveerd op 19 februari 2022. Geraadpleegd op 19 februari 2022.
- ↑ (en) een Twitter Spaces-conversatie met het Polaris Dawn team, Twitter Spaces, 4 mei 2024
- ↑ (en) Howell, Elizabeth, Polaris Dawn: The trailblazing commercial mission of the Polaris Program. Space.com (30 januari 2023). Gearchiveerd op 5 februari 2023. Geraadpleegd op 5 februari 2023.
- ↑ (en) Howell, Elizabeth, Meet the four private Polaris Dawn astronauts SpaceX will launch into orbit this year. Space.com (14 februari 2022). Gearchiveerd op 6 maart 2022. Geraadpleegd op 6 maart 2022.
· 
· 