spruit

[2] Spruitjes.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  spruit    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• spruit

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘loot’ voor het eerst aangetroffen in 1351

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	spruit	spruiten
verkleinwoord	spruitje	spruitjes

Zelfstandig naamwoord

de spruit m

1. (plantkunde) een uitloper aan een plant

   • Er zitten een heel stel nieuwe spruiten aan die plant. 

2. (groente) een uitloper van de spruitkool Bressica
   (wikidata: spruit )

   • We hebben lekker spruitjes gegeten. 

   ▸ Niemand is geïnteresseerd in het verhaal van een adellijke dochter van vlees en bloed, een dochter die in haar bed plaste, die zich verveelde, ruziemaakte met haar familie en net als elk sterfelijk kind haar neus optrok voor spruitjes. Ik wil echter ook niets afdoen aan de bewieroking van de prinses, want zowel de aanbedene als degenen die aanbidden ontlenen daar te veel plezier aan.

3. overdrachtelijk iemands kinderen

   • Ik moet nog even de spruiten naar bed brengen. 
   • Dean en zijn vriendin Jamie werden vorige week ouders van hun eerste kindje. De zanger is zelf geboren in Londen en toevallig is dit ook de naam geworden voor de kleine spruit. "Tot mijn verbazing kwam Jamie er opeens mee. En omdat zoveel familie die ik liefheb in Londen woont, vond ik het een superidee."  

4. (scheepvaart) een onderdeel van de verstaging van een zeilschip

   • De achterstag kan direct midden achter de mast aan de romp van het schip bevestigd zijn, maar kan ook middels een spruit bevestigd worden. 

5. (molenaarsambacht) een van twee horizontale balken waaraan de staart van een bovenkruier bevestigd is

   • De lange spruit zit met de twee lange schoren onder aan de staartbalk vast en de korte spruit met de twee korte schoren. 

Synoniemen

• [1] uitloper, loot

Hyponiemen

• bamboespruit, boomspruit, hopspruit, wortelspruit

Afgeleide begrippen

• spruiten, spruitkool, spruitradijs, spruitstuk

Vertalingen

    1. een uitloper aan een plant   

Engels: sprout (en), shoot (en) Indonesisch: tunas (id), pucuk (id)

Spaans: retoño (es) m, vástago (es) m, brote (es) m

    2. een uitloper van de spruitkool   

Afrikaans: brusselspruit (af) Arabisch: كرنب بروكسل (ar) Baskisch: bruselaza (eu) Bengaals: ব্রাসেলস স্প্রাউট (bn) Bokmål: rosenkål (nb) Bretons: kaol-bihan (br) Bulgaars: брюкселско зеле (bg) o Catalaans: col de Brusselles (ca) Chinees: 抱子甘藍 (zh) Duits: Rosenkohl (de) m Engels: Brussels sprout (en) Esperanto: burĝonbrasiko (eo) Estisch: rooskapsas (et), brüsseli kapsas (et) Fins: ruusukaali (fi), brysselinkaali (fi) Frans: chou de Bruxelles (fr) m Galicisch: col de Bruxelas (gl) Georgisch: ბრიუსელის კომბოსტო (ka) Grieks: λαχανάκι Βρυξελλών (el) Hebreeuws: כרוב ניצנים (he) Hongaars: bimbós kel (hu) Iers: bachlóg Bhruiséile (ga) Indonesisch: kubis brussel (id) Italiaans: cavolini di Bruxelles (it) Japans: メキャベツ (ja) Kazachs: Arabisch: بريۋسسەل قىرىققاباتى (kk) Cyrillisch: Брюссель қырыққабаты (kk) Latijns: bryusselʹ qırıqqabatı (kk) Koreaans: 방울다다기 (ko) Kroatisch: kelj pupčar (hr) Latijn: Cauliculus Bruxellanus (la) Lets: briseles kāposti (lv), rožkāposti (lv) Ligurisch: cöo de Bruxelles (lij) Litouws: briuselio kopūstas (lt) Luxemburgs: brockelchen (lb)

Maleis: kubis brussels (ms) Maltees: kaboċċi ta' Brussell (mt), kaboċċi taz-zokk (mt) Manx: caaylag (gv) Maori: aonanī (mi) Navajo: atʼééké bijish yázhí Nedersaksisch: keulkes (nds) Nynorsk: rosenkål (nn) Oekraïens: брюссельська капуста (uk) Oezbeeks: bryussel karami (uz) Oppersorbisch: pupkaty kał (hsb), pupak (hsb) Perzisch: کلم بروکسل (fa) Picardisch: ésproete (pcd) Pools: kapusta brukselska (pl) Portugees: couve-de-bruxelas (pt) Ripuarisch: spruut (ksh) Roemeens: varză de Bruxelles (ro) Russisch: брюссельская капуста (ru) Schots-Gaelisch: buinneag Bhruisealach (gd) Servisch: Cyrillisch: прокељ (sr) Latijns: prokelj (sr) Servo-Kroatisch: prokelj (sh) Sloveens: brstični ohrovt (sl) Slowaaks: kapusta obyčajná ružičková (sk), kel ružičkový (sk) Spaans: col de Bruselas (es) v Tadzjieks: ғужмкарам (tg) Tagalog: usbong ng bruselas (tl) Tamil: கிளைக்கோசு (ta) Thai: กะหล่ำดาว (th) Tsjechisch: růžičková kapusta (cs) Turks: brüksel lahanası (tr) Venetiaans: càvorlo de Brusel Vietnamees: cải brussels (vi) Welsh: ysgewyll (cy) Wu: 抱子甘蓝 (wuu) IJslands: rósakál (is) Zweeds: brysselkål (sv)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Werkwoord

vervoeging van
spruiten

spruit

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van spruiten
2. gebiedende wijs van spruiten

Gangbaarheid

• Het woord spruit staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "spruit" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	spruit	spruite

Zelfstandig naamwoord

spruit

1. spruit (uitloper, loot)
2. spruit (kind)
3. een riviertje.

   «'n Droge spruit.»

   Een riviertje dat soms droog staat.