Ole
Ole er eit opphavleg dansk mannsnamn avleidd av Olav/Oluf, som har norrønt opphav. Olav kjem frå det norrøne Óláfr, ei samantrekking av orda for 'stamfar' og 'etterkomar'. Namnedagen for Olav, Ole og nærskylde Ola er den 29. juli (olsok).
Bruk
[endre | endre wikiteksten]Ole var det mest brukte (nedskrivne) førstenamnet på menn i Noreg på heile 1700-talet. I mange delar av landet har det heilt opp mot vår tid vore slik at om namnet vart skrive «Ole», vart namneberaren likevel kalla «Ola». Namnet har vore mykje brukt saman med eit andrenamn, og ein har fortsett å bruka det mykje også seinare. I 2005 var det rundt 33 000 nordmenn som hadde Ole som førstenamnet, og Ole var dermed det fjerde mest brukte mannsnamnet i Noreg, etter Jan, Per og Bjørn.
I Danmark var Ole særs mykje brukt midt på 1900-talet. I 1940-åra var Ole det tredje mest gjevne namnet, i 1950-åra det sjette og i 1960-åra det tiande mest gjevne.
I kulturen
[endre | endre wikiteksten]Ole er namnet på barnefigurane Ole Lukkøye og Ole Brumm.
Ole Ivars er namnet på eit norsk danseband.
Namneberarar
[endre | endre wikiteksten]- Ole Christensen Rømer (1644-1710), dansk astronom, ingeniør og politidirektør
- Ole Gabriel Ueland (1799-1870), norsk stortingsmann
- Ole Bornemann Bull (1810-1880), norsk fiolinist og komponist
- Ole Jørgensen Richter (1829–1888), norsk politikar og minister
- Ole Olsen (1850-1927), norsk komponist
- Ole Juul (1852-1927), norsk målar
- Ole Hallesby (1879-1961), norsk teologiprofessor
- Ole Singstad (1882-1969), norsk-amerikansk sivilingeniør
- Ole Berg (1890-1968) norsk oberstløytnant
- Ole Kirk Christiansen (1891-1958), dansk oppfinnar og industrigrunnlegjar (LEGO)
- Ole Otto Paus (1910-2003), norsk generalmajor
- Ole Vig Jensen (f. 1936), dansk politikar og minister
- Ole Kopreitan (1937-2011), norsk freds- og miljøaktivist
- Ole Martin Ellefsæter (f. 1939), norsk idrettsutøvar
- Ole Danbolt Mjøs (f. 1939), norsk medisinprofessor
- Ole Ernst (f. 1940), dansk skodespelar
- Ole Lund Kirkegaard (1940-1979), dansk forfattar
- Ole D. Hagesæther (f. 1941), norsk biskop
- Ole Christian Paus (f. 1947), norsk forfattar og musikar
- Ole Christian Kvarme (f. 1948), norsk biskop
- Ole Edvard Antonsen (f. 1962), norsk musikar
- Ole Evenrud (f. 1962), norsk musikar og musikkprodusent
- Ole Klemetsen (f. 1971), norsk proffboksar
- Ole Gunnar Solskjær (f. 1973), norsk fotballspelar
- Ole Einar Bjørndalen (f. 1974), norsk skiskyttar
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- «Ole» i Store norske leksikon, snl.no.
- De vanligste navnene i 1801, Statistisk sentralbyrå, 2001
- Populære fornavne fra 1900 til 2005, Afdeling for Navneforskning, Det Humanistiske Fakultet, Københavns Universitet
- Delar av denne artikkelen bygger på «Ole» frå Wikipedia på bokmål, den 27. juli 2009.