Sègle VII abC
../.. | sègle IX abC | sègle VIII abC | sègle VII abC | sègle VI abC | sègle V abC | ../..
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]700-699 : repression de la revòuta babiloniana menada per Bel-ibni. Lo rèi Sennacherib assirian nomèt son fiu Assur-nadin-shumi rèi de la ciutat.
694-689 : revòuta novèla de Babilònia còntra leis Assirians. La repòsta foguèt fòrça violenta e lo rèi Sennacherib ordonèt lo pilhatge complèt de la vila.
680 : en Assiria, assassinat dau rèi Sennacherib que foguèt remplaçat per son fiu Assarhaddon.
677-657 : en Fenicia, revòuta de Sidon e de Tir còntra Egipte. Lei doas ciutats recebèron l'ajuda de l'Empèri Assirian e una guèrra importanta comencèt entre lei doas poissanças majoras de l'Orient Mejan. Après una tiera de victòrias, leis Assirians capitèron d'ocupar Egipte mai se turtèron a d'insureccions recurrentas (670, 664 e 657 avC). Maugrat de destruccions e de pèrdas importantas, leis Egipcians capitèron de se liberar sota la direccion de Psamètic Ièr.
669 : mòrt d'Assarhaddon que foguèt remplaçat per Assurbanipal.
652 : aprofichant lei dificultats deis Assirians, lei Babilonians se revoutèron un còp de mai sota lo comandament de Shamash-shuma-ukin, fraire d'Assurbanipal (→ 648 avC).
648-646 : campanhas d'Assurbanipal vèrs lo sud. I destruguèt Babilònia e Susa. La desfacha de Susa entraïnèt la fragmentacion d'Elam entre plusors estats devesits e afeblits.
626 : en Babilònia, presa dau poder per lo Caldèu Nabopolassar que fondèt la Xa dinastia de la vila. Tre l'annada seguenta, intrèt en guèrra còntra leis Assirians. Per aquò, s'alièt amb lei Medes.
616-609 : invasion dirècta d'Assiria per lei Babilonians e lei Medes. Leis envaïsseires destruguèron tot lo país que dispareguèt definitivament maugrat una intervencion egipciana per assaiar d'empedir l'emergéncia d'una dinastia tròp poderosa a l'entorn de Babilònia (→ 605 avC).
605 : victòria caldèa de Karkemish còntra leis Egipcians que foguèron obligats de se retirar de Siria e Palestina. Après la mòrt de son paire, Nabuchodonosor II venguèt rèi de Babilònia.
602 : en China, inondacion majora dau Fluvi Jaune. Entraïnèt un desplaçment de son traçat vèrs lo sud. Lo percors novèu demorèt estable durant sièis sègles (→ 11 apC).
601-597 : repòsta egipciana en Siria onte lei Caldèus deguèron faciar de revòutas. La pus importanta foguèt aquela dau reiaume de Juda.
Sciéncias e tecnicas
[modificar | Modificar lo còdi]687 : en Lidia, invencion dei pèças de moneda metallicas. Permetèron de remplaçar lei lingòts qu'èran utilizats per certanei transaccions comercialas en Mediterranèa e en Orient Mejan. Pus practic, aqueu sistèma foguèt lentament adoptat per lei autrei pòbles.
Decès
[modificar | Modificar lo còdi]- Assarhaddon, rèi assirian.
- Assurbanipal, rèi assirian.
- Assur-etil-ilani, rèi assirian.
- Assur-uballit II, rèi assirian.
- Nabopolassar, rèi de Babilònia.
- Sennacherib, rèi assirian.
- Sin-shar-ishkun, rèi assirian.