Liga de Dèlos
La Liga de Dèlos es una aliança de ciutats grègas durant l'Antiquitat grèga. Sa creacion aguèt luòc en 477 avC e sa dissolucion en 404 avC après la desfacha d'Atenas durant la Guèrra de Peloponès. Son objectiu èra de luchar còntra l'Empèri Aquemenida, magerament per liberar lei vilas grègas d'Anatòlia. Sa direccion foguèt donada a Atenas, aureolada dau prestigi de sei victòrias durant lei Guèrras Medicas. Pasmens, a partir de la segonda mitat dau sègle V avC, Atenas transformèt pauc a pauc leis autrei membres de l'aliança en vilas vassalas e reprimiguèt leis assais de revòutas (Naxos tre 471 avC, Tasos en 465 avC, Samos en 440 avC...). Puei, la Liga intrèt dins la Guèrra de Peloponès amb Atenas còntra Esparta. Aprofichant la situacion, divèrsei ciutats assaièron de reprendre lor independéncia durant lo conflicte. Pasmens, la flòta atenenca capitèt de tenir sei posicions fins ai darriereis annadas de la guèrra.