Babienica
Babienica (daw. Babienice[4][5] oraz Babinica[6], niem. Babinitz[6][7]) wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, w gminie Woźniki. Liczy ponad 1000 mieszkańców.
| wieś | |
 Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1084[2] |
| Strefa numeracyjna |
34 |
| Kod pocztowy |
42-287[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SLU |
| SIMC |
0146850 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lublinieckiego  | |
Położenie na mapie gminy Woźniki  | |
 50°37′34″N 18°58′21″E/50,626111 18,972500[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie częstochowskim.
Integralną częścią miejscowości jest i należy do sołectwa znajdujący się na zachód od miejscowości przysiółek Mzyki. Z pól należących do wsi bierze początek Liswarta. Kilkaset metrów od miejscowości znajduje się Góra Grojec.
W pierwszej połowie lat 80. XX wieku w miejscowości zbudowany został kościół pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Wcześniej miejscowość należała do parafii Lubsza.
Od 1904 roku w miejscowości znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna w Babienicy.
Pochodzenie nazwy
edytujWedług legendy nazwa Babienica pochodzi od baby, która jako jedyna osoba we wsi przetrwała wielką zarazę. Motyw ten ukazany jest w herbie miejscowości.
O pochodzeniu nazwy miejscowości istnieją dwie legendy.
Pierwsza mówi o zarazie, która w krótkim czasie uśmierciła wszystkich mieszkańców, oprócz jednej kobiety. Ludzie bali się zbliżać do granic miejscowości. Znalazł się jednak śmiałek, który po powrocie miał wypowiedzieć słowa: "zaraza wszystkich zabiła, a jednej babie nic nie zrobiła". Inne podanie głosi, że ocalała kobieta wymodliła swoje życie przed kapliczką, która kiedyś stała w miejscu dzisiejszej murowanej kaplicy. Wizerunek klęczącej pod krzyżem kobiety widnieje na herbie Babienicy. Pieczęć z tym herbem pochodzi z 1829 roku. Używano jej do 1922 roku. Krzyż w herbie jest złoty, kobieta ubrana na biało, niebieskie tło.
Drugi, starszy herb też związany jest z legendą. Po raz pierwszy, pieczęci z herbem użyto na dokumencie z 1802 roku. Przedstawia ona kobietę trzymającą w ręku nić. Ta babia nić nawiązuje do legendy głoszącej, że dawno temu Babienica słynęła z wyrobu tkanin wykonanych z nici i przędzy wyrabianych przez jedną z kobiet. Kiedy pewnego dnia kobieta opuściła, z niewiadomych przyczyn, wioskę rzemiosło upadło[8].
-
Nieoficjalny herb wsi Babienica -
Kaplica Matki Bożej Różańcowej w centralnej części wsi
Kaplica św. Stanisława
edytujKaplicę św. Stanisława przy ulicy Głównej zbudowali w 1894 roku mieszkańcy Babienicy. Powstała ona z inicjatywy sołtysa Józefa Słota. Pierwszą mszę odprawiono dopiero w 1914 roku. Od połowy lat 70. w kaplicy odprawiano każdą mszę niedzielną, aż do zbudowania nowego kościoła. Obecnie patronką kaplicy jest Matka Boża Różańcowa, dlatego w roku odprawia się tylko dwie msze: podczas świąt patronalnych św. Stanisława oraz Matki Bożej Różańcowej[9].
LKS Orzeł Psary-Babienica
edytujWe wsi działa klub sportowy Orzeł Psary-Babienica, założony w 1931 r.[10] Klub ma barwy czerwono-żółto-zielone. Sekcja piłki nożnej w latach 2007-2011 występowała w III lidze[11]. 3 sierpnia 2011 r. doszło do fuzji klubów Skra Częstochowa i LKS Orzeł Psary Babienica. Na mocy zawartego porozumienia Skrze przekazano sekcję piłki nożnej Orła składającą się z dwóch drużyn seniorskich i dwóch drużyn młodzieżowych. Ponadto zajęła ona miejsce Orła w III lidze. W następnym sezonie 2011/2012 zespół Orła Babienica rozpoczął rozgrywki w lublinieckiej A klasie[12][13].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1391
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 9 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Bernard Szczech, Kamieńcowie z Kamienia na Woźnikach i Lubszy: przyczynek do dziejów rodu, Woźniki: Wydano Staraniem Alojzego Cichowskiego Burmistrza Woźnik, 2011 (Biblioteczka Wiedzy o Mieście i Gminie Woźniki), s. 10-13, ISBN 978-83-62995-12-7 [dostęp 2020-03-16].
- ↑ Piotr Kalinowski, Co pisał "Katolik" o Woźnikach i okolicy: lata 1870-1922, Woźniki: Wydano Staraniem Alojzego Cichowskiego Burmistrza Woźnik, 2012 (Biblioteczka Wiedzy o Mieście i Gminie Woźniki), s. 107, ISBN 978-83-62995-54-7 [dostęp 2020-03-16].
- ↑ a b Babinica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 73.
- ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Lublinitz (Loben) [online], www.verwaltungsgeschichte.de:80 [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14].
- ↑ Sołectwa - Gmina Woźniki. [dostęp 2020-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-25)]. (pol.).
- ↑ IDcom.pl, Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Miejski w Woźnikach [online], bip.wozniki.pl [dostęp 2024-03-01].
- ↑ Aktualności [online], orzel.psary.eu [dostęp 2021-05-28].
- ↑ Skarb - Orzeł Babienica/Psary [online], www.90minut.pl [dostęp 2021-05-28].
- ↑ Skra i Babienica połączyły się!, Częstochowski Portal Sportowy :: www.sport.czest.pl, 30 listopada 1 [dostęp 2021-05-19] (pol.).
- ↑ Koniec zamieszania w III lidze [online], Przegląd Sportowy, 4 sierpnia 2011 [dostęp 2021-05-19] (pol.).