Barwa purpurowa
Barwa purpurowa (purpura; z łac. purpura, z gr. πορφύρα porfyra) – barwa o zakresie od intensywnie czerwonego do fioletu, także w głębokich odcieniach zbliżonych do barwy śliwki czy do koloru granatowego. Nazwa barwy wzięła się od purpury, czyli barwnika ciemnoczerwonego, używanego do barwienia tkanin[1].
| |
| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#800080 |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(128, 0, 128) |
| CMYK [0–100%] |
(0, 100%, 0, 50%) |
| HSV [°, %, %] |
(-60°, 100%, 50%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Historyczne odmiany barw purpurowych
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#66023C |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(102, 2, 60) |
| CMYK [0–100%] |
(0, 98%, 41%, 60%) |
| HSV [°, %, %] |
(-35°, 98%, 40%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Kolor barwnika otrzymywanego z mięczaków śródziemnomorskich.
| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#5218FA |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(82, 24, 250) |
| CMYK [0–100%] |
(67%, 90%, 0, 2%) |
| HSV [°, %, %] |
(255°, 90%, 98%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Purpura „królewska” (średniowiecze)
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#800080 |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(128, 0, 128) |
| CMYK [0–100%] |
(0, 100%, 0, 50%) |
| HSV [°, %, %] |
(-60°, 100%, 50%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Purpura (lata 1930)
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#C71585 |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(199, 21, 133) |
| CMYK [0–100%] |
(0, 89%, 33%, 22%) |
| HSV [°, %, %] |
(-38°, 89%, 78%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Purpura elektryczna (lata 2000)
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#BF00FF |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(191, 0, 255) |
| CMYK [0–100%] |
(25%, 100%, 0, 0) |
| HSV [°, %, %] |
(285°, 100%, 100%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Komputerowe odmiany barw purpurowych
edytujPurple (HTML)
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#800080 |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(128, 0, 128) |
| CMYK [0–100%] |
(0, 100%, 0, 50%) |
| HSV [°, %, %] |
(-60°, 100%, 50%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Purple (X11)
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#A020F0 |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(160, 32, 240) |
| CMYK [0–100%] |
(33%, 87%, 0, 59%) |
| HSV [°, %, %] |
(285°, 97%, 77%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Medium purple (X11)
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#9370DB |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(147, 112, 219) |
| CMYK [0–100%] |
(33%, 49%, 0, 14%) |
| HSV [°, %, %] |
(270°, 68%, 72%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Inne odmiany barw purpurowych
edytujPsychodeliczna purpura
edytuj| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#DD00FF |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(221, 0, 255) |
| CMYK [0–100%] |
(13%, 100%, 0, 0) |
| HSV [°, %, %] |
(292°, 100%, 100%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. | |
Pigment czystej purpury stworzono w późnych latach 1960, mieszając fluorescencyjną magentę z fluorescencyjnym niebieskim i tworząc fluorescencyjny purpurowy, wykorzystywany w psychodelicznych obrazach fluorescencyjnych. Odcień purpury był jednym z bardziej popularnych wśród hippisów i był ulubionym kolorem Jimiego Hendriksa, przez co nazwany został psychodeliczną purpurą. Odcień ten jest bliższy magencie niż purpura elektryczna.
W latach 80., po wschodniej stronie Central Avenue w San Francisco, w typowym domu wiktoriańskim, powstało Muzeum Jimiego Hendriksa, pomalowane właśnie na ten kolor.
Historia i symbolika
edytujPurpura od zawsze kojarzyła się z władzą, bogactwem, uduchowieniem i szlachetnością, ponieważ w dawnych czasach uzyskanie tego koloru wymagało bardzo rzadkich i drogich barwników. Siłą rzeczy, przedmioty w tym kolorze były bardzo drogie. Purpura była bardzo cennym barwnikiem naturalnym, uzyskiwanym z niektórych gatunków małży. Używano jej w starożytności, a później w średniowieczu, do farbowania płaszczy osób piastujących wysokie stanowiska. W religii purpura symbolizuje mękę Chrystusa (w Ewangelii żołnierze narzucają na ramiona Chrystusa płaszcz tego koloru); w imperialnej Anglii była jedynym kolorem, którym w czasie żałoby można było dopełnić odcienie szarego i czarnego, przez co aż do początku XIX wieku była uważana za kolor ponury.
Purpura a fiolet – nieporozumienia językowe
edytujW języku polskim na barwę purpurową najczęściej stosuje się określenie fiolet.
W plastyce, w addytywnym mieszaniu kolorów, fiolet jest barwą pochodną, mieszaniną czerwonego i niebieskiego. Purpura nie jest wymieniana wśród barw tęczy. Natomiast fiolet to raczej nazwa koloru odpowiadającego najkrótszym falom światła widzialnego, trudny do określenia za pomocą modelu RGB. Czasami przyjmuje się, że oba określenia służą na określenie mieszaniny niebieskiego i czerwonego, gdzie fioletowy oznacza barwę nieco chłodniejszą (bliżej niebieskiego), natomiast purpura jest cieplejsza (bliżej czerwonego). W niektórych językach, słowa purpura i fiolet są synonimami.
Zobacz też
edytuj
Bibliografia
edytuj- Maria Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego t. I, Warszawa 1973 (i późniejsze wydania)
Przypisy
edytuj- ↑ Agnieszka Madeja, Skąd pochodzą polskie nazwy kolorów, „Postscriptum Polonistyczne”, 2 (6), 2010 [dostęp 2022-01-27].