Budziak

Budziak (ukr. Буджак, rum. Bugeac, gag./tur. Bucak, cyr. Буӂак) – kraina historyczna będąca częścią historycznej Mołdawii, obecnie znajdująca się w granicach obwodu odeskiego Ukrainy oraz południowej Mołdawii.

Rozciąga się wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego (na południowym wschodzie), między Prutem (na zachodzie), Dniestrem (na wschodzie) i dolnym Dunajem (na południu). Ma powierzchnię ok. 12 400 km². Północna granica Budziaku przebiega wzdłuż tzw. „górnego wału Trajana” – w przybliżeniu jest to linia łącząca miasto Leova nad Prutem z ujściem rzeki Botna do Dniestru (poniżej miasta Bendery, pomiędzy miejscowościami Merenești a Chițcani, na obszarze Naddniestrza)^[1]. Tak więc w granicach Budziaku znajduje się również Terytorium Autonomiczne Gagauzja.

Głównymi miastami krainy są Izmaił, Białogród nad Dniestrem (Akerman, rum. Cetatea Albă), Kilia, Bołgrad, Komrat.

W latach 1538-1812 w granicach Imperium Osmańskiego. W tym okresie Budziak zamieszkiwali głównie członkowie tatarskiej ordy budziackiej (białogrodzkiej), przybyli z okolic Azowa w 1560 roku^[2]. Obecnie jest to obszar wieloetniczny z przewagą ludności bułgarskiej oraz gagauskiej. Większość Gagauzów zamieszkuje w północnej części Budziaku (w południowej Mołdawii), podczas gdy przeważająca część Bułgarów znajduje się w południowej (ukraińskiej) części tej krainy.

Przypisy

↑ Вл.В. Дякович Вл.В., Българите в Бесарабия. Кратък исторически очерк с пет приложения., 1930 .
↑ AndrzejA. Dziubiński AndrzejA., Polsko-litewskie napady na tureckie pogranicze czarnomorskie w epoce dwu ostatnich Jagiellonów, „Kwartalnik Historyczny R. 103 nr 3 (1996)”, s. 67 .

Bibliografia

Bałkany na Ukrainie. Bułgarzy, Gagauzi i Albańczycy z ukraińskiego Budziaku (pod red. W. Lipińskiego). Warszawa 2014.
Буджак: историко-этнографические очерки народов юго-западных раёнов Одещины (Ред. А.И. Киссе, А.А. Пригарин, В.Н. Станко). Одесса 2014.
И. Грек: „Буджак: история земли и населения (VII в. до н.э. – XXI в.)”. Кишинев, 2016.
Д. Маринов, Селища с българско население в северния Буджак. Ономастика, топонимия. Групонимия.Велико Търново 2013.
А. Войникова, Селища с българско население в югозападния Буджак. Ономастика, топонимия. Групонимия.Велико Търново 2008.
Н. Куртев, Селищата с българско население в северозападния Буджак. Ономастика, етнонимия, групонимия. Велико Търново 2006..
J.I. Kraszewski: Wspomnienia Odessy, Jedysanu i Budżaku: Dziennik przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września. Warszawa 1985 (nowe wydanie).
Вл. Дякович, Българите в Бесарабия. Кратък исторически очерк с пет приложения. София 1930.

Linki zewnętrzne

Budziak, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 446 .

[1] Вл.В. Дякович Вл.В., Българите в Бесарабия. Кратък исторически очерк с пет приложения., 1930 .

[2] AndrzejA. Dziubiński AndrzejA., Polsko-litewskie napady na tureckie pogranicze czarnomorskie w epoce dwu ostatnich Jagiellonów, „Kwartalnik Historyczny R. 103 nr 3 (1996)”, s. 67 .

[1]

[2]